Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 374/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2012r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Grzegorz Salamon

Sędziowie: SA – Marek Czecharowski

SA – Rafał Kaniok (spr.)

Protokolant: – st. sekr. sąd. Marzena Brzozowska

przy udziale Prokuratora Jacka Pergałowskiego

przy udziale oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. z o.o.

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2012 r.

sprawy A. B. (1)

oskarżonej z art. 284 § 2 k.k. w zb. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Okręgowego w. W.

z dnia 30 sierpnia 2012 r. sygn. akt XVIII K 394/10

1)  zmienia wyrok w zaskarżonej części w ten sposób, że, w zakresie rozstrzygnięcia zawartego w pkt III wyroku, zobowiązuje A. B. (1) do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., w okresie próby, kwoty 528.037,88 zł. (pięćset dwadzieścia osiem tysięcy trzydzieści siedem złotych osiemdziesiąt osiem groszy) płatnej przez okres 59 miesięcy w kwotach po 5.000 zł. (pięć tysięcy złotych), do 18 (osiemnastego) dnia każdego miesiąca, począwszy od stycznia 2013 r. oraz płatnej w ostatnim miesiącu okresu próby, w kwocie 233.037,88 zł. (dwieście trzydzieści trzy tysiące trzydzieści siedem złotych osiemdziesiąt osiem groszy) do dnia 18 grudnia 2017 r.

2)  zasądza od oskarżonej A. B. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego C. Polska Sp. z siedzibą w W. kwotę 600 zł. tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych w postępowaniu odwoławczym;

3)  zasądza od oskarżonej A. B. (1) na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

A. B. (1) została oskarżona o to, że:

w okresie od 19 grudnia 2002 roku do dnia 31 sierpnia 2007 roku w W. pełniąc w (...) sp. z o.o. funkcję dyrektora ds. finansowych i mając dostęp do konta bankowego spółki w (...) Bank (...) S.A. działając w zamiarze bezpośrednim, w krótkich odstępach czasu przywłaszczyła powierzone jej mienie w łącznej kwocie 1.377.097,88 zł, na szkodę (...) sp. z o.o. poprzez dokonanie nienależnych przelewów środków pieniężnych z konta bankowego pokrzywdzonej Spółki na swoje prywatne konta bankowe w Banku (...) S.A. o numerze (...) oraz Banku (...) S.A. o numerze (...) i inne ustalonej osoby w ten sposób, że:

- w dniu 19 grudnia 2002 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
6 000,00 zł;

- w dniu 30 grudnia 2002 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
7 000,00 zł;

- w dniu 29 stycznia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
7 000,00 zł;

- w dniu 06 lutego 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
10 000,00 zł;

- w dniu 27 lutego 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
7 000,00 zł;

- w dniu 01 kwietnia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
13 000,00 zł;

- w dniu 28 kwietnia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
13 000,00 zł;

- w dniu 02 maja 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
5 365,00 zł;

- w dniu 28 maja 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
13 000,00 zł;

- w dniu 5 czerwca 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
13 254,52 zł;

- w dniu 27 czerwca 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
13 270,22 zł;

- w dniu 08 lipca 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
6 500,00 zł;

- w dniu 30 lipca 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 092,40 zł;

- w dniu 28 sierpnia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 03 września 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
10 000,00 zł;

- w dniu 15 września 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
11 000,00 zł;

- w dniu 29 września 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 09 października 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
10 000,00 zł;

- w dniu 28 października 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie 26 566,16 zł;

- w dniu 24 listopada 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
15 426,00 zł;

- w dniu 01 grudnia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 08 grudnia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
15 360,00 zł;

- w dniu 19 grudnia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
21 245,47 zł;

- w dniu 22 grudnia 2003 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
12 163,98 zł;

- w dniu 26 stycznia 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
16 000,00 zł;

- w dniu 09 lutego 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
16 345,00 zł;

- w dniu 27 lutego 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
18 000,00 zł;

- w dniu 31 marca 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 30 kwietnia 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 01czerwca 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
12 000,00 zł;

- w dniu 30 czerwca 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 07 lipca 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
24 354,00 zł;

- w dniu 26 lipca 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 31 sierpnia 2004 r. dokonała nienależnego przelewał z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 30.09.2004r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
10 000,00 zł;

- w dniu 29 października 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 30 listopada 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
27 046,19 zł;

- w dniu 24 grudnia 2004 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
27 397,79 zł;

- w dniu 31 stycznia 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
18 000,00 zł;

- w dniu 11 lutego 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
57 265,34 zł;

- w dniu 24 lutego 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 030,32 zł;

- w dniu 29 marca 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne, konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 030,32 zł;

- w dniu 28 kwietnia 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 029,11 zł;

- w dniu 31 maja 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 23 czerwca 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
21 345,00 zł;

- w dniu 30 czerwca 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 01 lipca 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
25 000,00 zł;

- w dniu 28 lipca 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 31 sierpnia 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 30 września 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 31 października 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 01 grudnia 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
35 923,00 zł;

- w dniu 23 grudnia 2005 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
29 292,40 zł;

- w dniu 06 marca 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
5 687,40 zł;

- w dniu 14 kwietnia 2006r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
63 450,24 zł;

- w dniu 02 maja 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 31 maja 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
10 000,00 zł;

- w dniu 26 czerwca 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
43 780,00 zł;

- w dniu 30 czerwca 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 11 lipca 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
33 456,17 zł;

- w dniu 01 sierpnia 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 01 września 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
10 000,00 zł;

- w dniu 02 października 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- dniu 31 października 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie 19 000,00 zł;

- w dniu 27 listopada 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
29 823,50 zł;

- w dniu 20 grudnia 2006 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
21 643,55 zł;

- w dniu 20 grudnia 2006r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
29 814,65 zł;

- w dniu 08 stycznia 2007 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na konto bankowe innej ustalonej osoby w (...) Bank (...) S.A. w kwocie 17 500,00 zł;

- w dniu 02 lutego 2007 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 000,00 zł;

- w dniu 30 marca 2007 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
10 000,00 zł;

- w dniu 12 kwietnia 2007 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
20 254,03 zł;

- w dniu 07 sierpnia 2007 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
5 000,00 zł;

- w dniu 31 sierpnia 2007 r. dokonała nienależnego przelewu z konta spółki na swoje prywatne konto bankowe w Banku (...) S.A. w kwocie
24 395,70 zł

tj. o czyn z art. 284§2 k.k. w zw. z art. 294 §1 k.k. w zw. z art. 12 k.k.

Wyrokiem z 30 sierpnia 2012 r. Sąd Okręgowy w. W.:

Oskarżoną A. B. (1) uznał za winną zarzucanego jej czynu i za to na podstawie art.284 § 2 w zw. z art. 294 § 1 k.k. w. zw. art. 12 k.k skazał ją i wymierzył karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art.69 § l i 2 kk i art.70 § l pkt. l k.k. wykonanie orzeczonej kary warunkowo zawiesił ustalając okres próby na lat 5(pięć).

Na podstawie art.72 § 2 k.k. zobowiązał oskarżoną do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę kwoty 528.037,88 (pięćset dwadzieścia osiem tysięcy trzydzieści siedem złotych osiemdziesiąt osiem groszy) na rzecz (...) Sp. z o.o. w okresie próby.

Na podstawie art. 33 § 2 k.k. wymierzył oskarżonej A. B. (1) grzywnę w wysokości 100 (stu) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki jako 50 (pięćdziesiąt) złotych.

Na podstawie art.41 §1 k.k. orzekł wobec oskarżonej A. B. (1) zakaz wykonywania zawodu związanego z zarządzaniem finansami i prowadzeniem księgowości na okres lat 4 (czterech).

Na podstawie art. 230§ 2 k.k. zwrócił (...) Sp. z o.o. dowody rzeczowe w postaci oryginału ugody z dnia 4 czerwca 2008 r. znajdującego się na kartach 42-45 oraz stanowiące załączniki do aktu oskarżenia w segregatorach I-IV, a dowody wymienione na karcie 93 pozostawił w aktach sprawy.

Na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. i art. 627 k.p.k. zasądził od oskarżonej A. B. (1) kwotę 868,52 zł (osiemset sześćdziesiąt osiem złotych, pięćdziesiąt dwa grosze) na rzecz Skarbu Państwa, tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 400 (czterysta) złotych tytułem opłaty.

Powyższy wyrok w pkt III zaskarżył pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego – (...) Sp. z o.o. zarzucając mu:

Naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 72 §2 k.k. poprzez zobowiązanie (oskarżonej do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę kwoty 528.037,88 zł w okresie próby bez rozłożenia w/w kwoty na miesięczne raty.

W konkluzji skarżący wnosił o zmianę wyroku z dnia 30 sierpnia 2012 roku Sądu Okręgowego w. W. XVIII Wydział Karny (sygn. akt XVIII K 394/10) w punkcie III poprzez zobowiązanie oskarżonej do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę kwoty 528.037,88 zł w okresie próby w miesięcznych ratach każda po 8.800,64 zł płatna do 15 dnia każdego miesiąca, ewentualnie w mniejszej wysokości po 5.000 zł każda rata płatna do dnia 15 każdego miesiąca, z tym, że ostatnia rata w wysokości 233.037,88 zł, zasądzenie od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonego kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

W odpowiedzi na wniesioną apelację obrońca oskarżonej
A. B. wniósł o:

1)  nieuwzględnienie apelacji pokrzywdzonego złożonej od wyroku Sądu Okręgowego w. W. XVIII Wydział K. zapadłego w sprawie o sygn. akt XVIII K 394/10 w zakresie punktu III wyroku ,

2)  zasądzenie od pokrzywdzonego na rzecz oskarżonej kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego zasługuje na uwzględnienie.

Należy podzielić stanowisko skarżącego, że w sprawie niniejszej naruszono prawo materialne – art. 72 § 2 k.k. – poprzez zobowiązanie oskarżonej do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem przez zapłatę kwoty 528.037,88 zł w „okresie próby”, przy czym uchybienie to, (jak wynika z argumentów podnoszonych w uzasadnieniu środka odwoławczego) polegało na nieokreśleniu w jakich częściach (ratach) i w jakich terminach ma nastąpić spłata powyższej kwoty – co, zdaniem skarżącego, może doprowadzić do sytuacji, w której pokrzywdzony, aż do zakończenia 5-letniego okresu próby, nie uzyska żadnego zaspokojenia ze strony oskarżonej.

Na wstępie należy przypomnieć, że zgodnie z art. 72 § 2 k.k. jeśli sprawca, wobec którego zastosowano warunkowe zawieszenie wykonania kary, czynem swym wyrządził szkodę, Sąd powinien nałożyć na niego obowiązek naprawienia szkody w całości lub w części (chyba, że orzekł takie zobowiązanie jako środek karny z art. 39 pkt 5 k.k.).

Podejmując decyzję w tym przedmiocie należy się kierować względami celowości, a przede wszystkim, jednym z głównych zadań prawa karnego, jakim jest kompensowanie szkód poniesionych przez osobę pokrzywdzoną przestępstwem.

Realizacja zobowiązania do naprawienia szkody z art. 72 § 2 k.k. wymaga określenia jego terminu (art. 74 § 1 k.k.).

Natomiast termin wykonania powinien mieścić się w okresie próby. Przekroczenie okresu próby, przy ustalaniu czasu naprawienia szkody, pozostawałoby w sprzeczności z charakterem art. 72 § 2 k.k. jako warunku probacyjnego.

Tym samym Sąd, orzekając obowiązek naprawienia szkody w trybie art. 72 § 2 k.k., nie powinien ograniczać się do (w istocie - zbędnego) wskazywania, iż zapłata danej kwoty pieniężnej ma nastąpić w „okresie próby”.

Sąd jest zobligowany w tym przypadku do określenia konkretnego terminu zrealizowania, w całości lub w części, powyższego obowiązku.

Niewskazanie określonego terminu w sentencji wyroku oznacza w praktyce, iż jest to termin równy okresowi próby.

Wszelako Sąd I instancji, orzekający w niniejszej sprawie, ustalając wobec oskarżonej wyjątkowo długi (5-letni) okres próby i nie wskazując wcześniejszego terminu wykonania obowiązku naprawienia szkody niż termin odpowiadający końcowi tego okresu, postawił pokrzywdzonego w wyjątkowo niekorzystnej sytuacji, radykalnie redukując kompensacyjną funkcję instytucji określonej w art. 72 § 2 k.k.

Należy w związku z tym nadmienić, że każde prawomocne orzeczenie nakładające obowiązek naprawienia szkody (środek karny z art. 46 § 1 k.k. warunek probacyjny z art. 72 § 2 k.k.), jeżeli nadaje się do egzekucji, jest orzeczeniem co do roszczeń majątkowych i może stanowić tytuł egzekucyjny (art. 107 § 2 k.p.k. i art. 196 § 1 k.k.w.).

Art. 107 § 1 k.p.k. przewiduje możliwość nadania takiemu tytułowi klauzuli wykonalności według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Klauzula wykonalności to akt, w którym Sąd stwierdza, że tytuł egzekucyjny nadaje się do wykonania i że prowadzenie egzekucji przeciwko dłużnikowi jest dopuszczalne (E. Wengerek: Sądowe postępowanie egzekucyjne w sprawach cywilnych 1970 s. 142).

Stwierdzenie wymagalności roszenia jest więc podstawowym warunkiem nadania tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności.

Ustawodawca przewidział w art. 74 § 1 k.k. obligatoryjne określenie przez Sąd m.in. czasu wykonania obowiązku z art. 72 § 2 k.k., a więc określenia go w sposób inny niż jako data uprawomocnienia się wyroku. Zatem wykonalność zobowiązania do naprawienia szkody, orzeczonego na podstawie art. 72 § 2 k.k., następuje z zaistnieniem terminu wykazanego w wyroku przez Sąd, co stanowi wyjątek od (przewidzianej w art. 9 § 2 k.k.w.) zasady, że orzeczenie staje się wykonalne z chwilą uprawomocnienia. Dopiero z chwilą upływu terminu oznaczonego przez Sąd, pokrzywdzony może wystąpić o nadanie klauzuli wykonalności i egzekwować zasądzone świadczenie.

W tym miejscu należy podkreślić, że w przedmiotowym wyroku, czas naprawienia szkody nie został oznaczony w sposób właściwy – nie wskazano ani konkretnego terminu , w którym ma nastąpić zapłata całej kwoty odszkodowawczej, ani też ewentualnie, poszczególnych terminów częściowych spłat kwot składających się na ustaloną w wyroku wysokość szkody.

W konsekwencji, pokrzywdzony w niniejszej sprawie, w przypadku nieuzyskania zaspokojenia w okresie próby, będzie mógł przystąpić do egzekwowania kwoty określonej w trybie art. 72 § 2 k.k. dopiero po upływie 5 lat od uprawomocnienia się wyroku (art. 70 § 1 k.k.), co pozostaje w sprzecznością z obowiązkiem realizacji kompensacyjnego charakteru postępowania karnego.

Niezależnie od tego, zauważyć należy, że funkcja kompensacyjna nie jest jedyną jaką środek, określony w art. 72 § 2 k.k. powinien spełniać. Równie istotna jest bowiem jego funkcja szczególnoprewencyjno-wychowawcza.

Zobowiązanie do naprawienia szkody z art. 72 § 2 k.k. jest bowiem warunkiem probacyjnym, czyli środkiem związanym z poddaniem sprawcy próbie, który daje Sądowi możliwość istotnego oddziaływania wychowawczego na skazanego w czasie całego okresu próby.

W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji, ograniczając się do wskazania, że A. B. zobowiązana jest naprawić szkodę w „okresie próby”, - a więc w rzeczywistości umożliwiając jej (przy założeniu, że
w ogóle wywiąże się z tego obowiązku) dokonanie jednorazowej spłaty całej kwoty odszkodowania w ostatnim dniu okresu próby – zaprzepaścił w istocie możliwość dokonywania sądowej oceny zachowania skazanej, w okresie próby, z punktu widzenia realizacji nałożonego na nią obowiązku naprawienia szkody, a także możliwość wychowawczego oddziaływania na skazaną w tym zakresie.

Reasumując stwierdzić należy, że Sąd I instancji, orzekając na podstawie art. 72 § 2 k.k. o obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, nie uwzględnił dwóch podstawowych funkcji jakie środek ten powinien spełniać – funkcji kompensacyjnej oraz funkcji szczególnoprewencyjno-wychowawczej, związanej z probacyjnym charakterem tegoż środka.

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny, podzielając zarzut sformułowany w petitum apelacji (odrzucając tym samym argumenty i wnioski przedstawione w odpowiedzi na apelację sporządzonej przez obrońcę oskarżonej), uznał, że, w odpowiednim zakresie, na uwzględnienie zasługuje zawarty tam wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku w pkt III.

Określając terminy i wysokość spłaty poszczególnych kwot, składających się łącznie na kwotę odpowiadającą rozmiarowi szkody (528.037,88 zł) Sąd Apelacyjny miał na uwadze, zarówno przedstawioną we w/w wniosku apelacyjnym (alternatywną) koncepcję rozłożenia spłaty kwoty odszkodowania na części, jak też okoliczność, że właśnie tego rodzaju propozycję (rozłożenia płatności na raty) składał obrońca oskarżonej w trakcie postępowania pierwszoinstnacyjnego, a także uwzględnił aktualną sytuację majątkową i rodzinną oskarżonej, jej możliwości zarobkowe oraz obciążenia wynikające z obowiązku naprawienia szkody nałożonego na nią w innej sprawie karnej (wyrok Sadu Rejonowego d. W. M. z dnia 3 stycznia 2011 r. sygn. akt XIV K 10/09).

Powyższe okoliczności nakazywały ukształtować obowiązek naprawienia szkody, orzeczony w pkt III zaskarżonego wyroku, w sposób bardziej korzystny, niż to zostało wskazane we wniosku apelacyjnym pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, tj. poprzez zapłatę kwoty określonej w pkt III wyroku przez okres 59 miesięcy w kwotach po 5000 zł płatnych do dnia 18-go każdego miesiąca oraz w kocie 233.037,88 zł płatnej do dnia 18 grudnia 2017 r.

Z tych względów Sąd Apelacyjny orzekł jak w wyroku rozstrzygając o kosztach na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k. i art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k.