Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1690/17

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lutego 2018 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Agata Pyjas-Luty (spr.)

Sędziowie:

SSA Barbara Kosub

SSA Grażyna Wiśniewska

Protokolant:

st. sekr. sądowy Elżbieta Bałaban

po rozpoznaniu w dniu 7 lutego 2018 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o emeryturę - skarga o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 31 marca 2015 r., sygn. III AUa 620/14

p o s t a n a w i a :

o d r z u c i ć skargę.

Sygn. akt III AUa 1690/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 31 marca 2015 r. (sygn. akt III AUa 620/14) Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił apelację R. S. od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach, V Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 marca 2014 r. (sygn. akt V U 1078/14), którym oddalono odwołanie wnioskodawcy od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K. z dnia 4 listopada 2013 r. w przedmiocie odmowy przyznania prawa do emerytury.

W dniu 29 listopada 2017 r. wnioskodawca złożył skargę o wznowienie postępowania zakończonego opisanym powyżej prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 31 marca 2015 r. (sygn. akt III AUa 620/14). Jako podstawę wznowienia wskazał art. 403 § 2 k.p.c. W konkluzji wniósł o wznowienie tego postępowania oraz zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach, a także zasądzenie od uczestnika (organu rentowego) na rzecz wnioskodawcy kosztów dotychczasowego postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego za postępowanie przed Sądem pierwszej i drugiej instancji oraz kosztów postępowania wznowieniowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu skargi wnioskodawca przedstawił przebieg postępowania zakończonego ww. prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego, włącznie z wynikiem postępowania kasacyjnego. Podniósł również, że tożsama sprawa z wniosku W. T. zakończyła się przyjęciem skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy, co skutkowało uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Krakowie i doprowadziło do rozstrzygnięcia z dnia 11 maja 2017 r. (sygn. akt III AUa 1550/16), na mocy którego przyznano W. T. emeryturę od dnia 1 czerwca 2013 r. Zdaniem skarżącego, sprawa dotycząca jego osoby jest tożsama ze sprawą W. T., zarówno pod względem przedmiotu sprawy, jak i co do wszelkich okoliczności faktycznych, na których oparto odmienne rozstrzygnięcia. W związku z tym, w niniejszej sprawie wystąpiła przesłanka wznowienia postępowania opisana w art. 403 § 2 k.p.c.

Sąd Apelacyjny rozważył, co następuje.

Skarga podlega odrzuceniu.

Zgodnie z treścią art. 409 k.p.c. skarga o wznowienie powinna zawierać między innymi podstawę wznowienia i jej uzasadnienie, przy czym skargę nieopartą na ustawowej podstawie sąd odrzuca na mocy art. 410 § 1 k.p.c. Należy przy tym zauważyć, że oparcie skargi na ustawowych podstawach oznacza nie tylko wskazanie określonej prawem podstawy. Podanie podstawy wznowienia obejmuje powołanie i wyraźne określenie, która z wymienionych przez przepisy postępowania cywilnego podstaw uzasadnia wznowienie postępowania w danej sprawie, natomiast jej uzasadnienie powinno polegać na dokładnym określeniu zarówno okoliczności wskazujących na istnienie powołanej podstawy wznowienia, jak i wpływu na rozstrzygnięcie sprawy, jaki wywiera istnienie tych okoliczności. Samo sformułowanie podstawy wznowienia w sposób odpowiadający przepisom art. 401-404 k.p.c. jest niewystarczające i nie oznacza oparcia skargi na ustawowej podstawie wznowienia, jeżeli już z samego jej uzasadnienia wynika, że podnoszona podstawa nie zachodzi (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 października 2016 r., II PZ 16/16, Legalis Nr 1538318, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2016 r., II UZ 55/15, Legalis Nr 1430493, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2016 r., III CZ 44/16, Legalis Nr 1558522, postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 29 stycznia 1968 r., I CZ 122/67, OSNCP 1968 nr 8-9, poz. 154; z dnia 28 października 1981 r., I CO 5/81, OSNCP 1982 nr 5-6, poz. 77; z dnia 30 maja 1996 r., I CRN 101/95, OSNK 1996 nr 10, poz. 138; z dnia 26 marca 1999 r., III AO 5/99, OSNAPiUS 2000 nr 14, poz. 564; z dnia 28 października 1999 r., II UKN 174/99, OSNAPiUS 2001 nr 4, poz. 133 i z dnia 16 maja 2007 r., III CSK 56/07). W judykaturze podkreśla się, iż zastosowanie uregulowania zawartego w art. 410 § 1 k.p.c. sprawia, że przedmiotem badania sądu jest zachowanie terminu do wniesienia skargi oraz oparcie jej na jednej z ustawowych podstaw wznowienia w kontekście dopuszczalność skargi. Zbadanie na posiedzeniu niejawnym dopuszczalności wznowienia nie ogranicza się do analizy, czy wskazane przez skarżącego okoliczności dają się podciągnąć pod przewidzianą w ustawie podstawę wznowienia, lecz obejmuje badanie i ustalenie, czy podstawa wznowienia rzeczywiście istnieje. Skarga o wznowienie podlega odrzuceniu w trybie art. 410 § 1 k.p.c., jeżeli w okolicznościach konkretnej sprawy podnoszona podstawa wznowienia nie zostanie przez sąd stwierdzona (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r., IV CO 6/05, Biuletyn Sądu Najwyższego 2005 nr 9, poz. 14). Na etapie oceny dopuszczalności skargi sąd powinien brać pod uwagę jedynie twierdzenia faktyczne zawarte w skardze nie weryfikując ich prawdziwości (zob. np. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2016 r., II CZ 105/16; z dnia 14 marca 2017 r., II CZ 163/16 oraz z dnia 27 czerwca 2017 r., II CZ 43/17 - niepubl.). W konsekwencji, jeżeli już z samego uzasadnienia skargi o wznowienie postępowania w sposób niewątpliwy wynika, że wskazane w niej podstawy wznowienia w rzeczywistości nie występują, skarga podlega odrzuceniu. Zakończone prawomocnym wyrokiem postępowanie sądowe może być wznowione z przyczyn określonych w art. 401 k.p.c., art. 401¹ k.p.c. lub art. 403 k.p.c. Jedną z restytucyjnych przyczyn wznowienia postępowania stanowi przewidziane w art. 403 § 2 k.p.c. późniejsze wykrycie prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego, albo wykrycie okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu.

W niniejszej sprawie skarżący jako podstawę wznowienia postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 31 marca 2015 r. (sygn. akt III AUa 620/14) wskazał art. 403 § 2 k.p.c., powołując się na wyrok tegoż Sądu Apelacyjnego z dnia 11 maja 2017 r., wydany w sprawie o sygnaturze akt III AUa 1550/16, na mocy którego przyznano emeryturę W. T.. W nawiązaniu do podanej w skardze podstawy wznowienia należy wnioskodawcy wyjaśnić, że tożsamość stanu faktycznego nie jest wystarczająca do spełnienia przesłanki z art. 403 § 2 k.p.c., albowiem z tych samych okoliczności faktycznych można wywodzić różnorakie stosunki prawne. Jedynie wykrycie wyroku dotyczącego tego samego (podmiotowo i przedmiotowo) stosunku prawnego jest ustawową podstawą wznowienia postępowania (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 12 października 2017 r., IV CZ 62/17, LEX nr 2401078). Wyrok sądowy zapadły w innej sprawie, nawet podobnej rodzajowo, sam w sobie nie jest środkiem dowodowym i nie wiąże sądu cywilnego w zakresie ustalonych w nim faktów. Przywołany przez skarżącego wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 11 maja 2017 r. (sygn. akt III AUa 1550/16) został wydany już po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego postępowanie w niniejszej sprawie, którego wznowienia ubiega się wnioskodawca. W okolicznościach rozpatrywanego przypadku nie zachodzi jednak tożsamość stosunków prawnych, których dotyczą nowo ujawniony wyrok z 11 maja 2017 r. (sygn. akt III AUa 1550/16) oraz objęty skargą o wznowienie postępowania wyrok z dnia 31 marca 2015 r. (sygn. akt III AUa 620/14). Wyrok zapadły w sprawie o sygn. akt III AUa 1550/16 zawiera rozstrzygnięcie odnoszące się do uprawnień emerytalnych W. T., natomiast w wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 31 marca 2015 r. (sygn. akt III AUa 620/14) orzeczono o prawie do emerytury wnioskodawcy – R. S.. Eksponowane w skardze o wznowienie podobieństwo okoliczności faktycznych w obydwu ww. sprawach nie stanowi wystarczającej przesłanki do stwierdzenia zaistnienia podstawy wznowienia z art. 403 § 2 k.p.c. Ustawową podstawą wznowienia postępowania jest jedynie wykrycie wyroku dotyczącego tego samego stosunku prawnego, zarówno w aspekcie podmiotowym, jak i przedmiotowym. W realiach rozpoznawanej sprawy można co najwyżej mówić o tożsamości przedmiotowej, gdyż obie sprawy rozstrzygają kwestię prawa do emerytury w wieku obniżonym z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach w odniesieniu do ubezpieczonych, zatrudnionych w tym samym zakładzie pracy. Nie został jednak spełniony wymóg podmiotowej tożsamości stosunku prawnego, rozpoznawanego w każdej z ww. spraw. Omawiane wyroki nie dotyczą uprawnień tej samej osoby, lecz odrębnie oznaczonych wnioskodawców. Konkludując Sąd Apelacyjny przyjął, że argumentacja powołana w skardze o wznowienie postępowania pozwala na stwierdzenie, iż wskazana w niej podstawa wznowienia postępowania w rzeczywistości nie zachodzi. Nie miało bowiem miejsca późniejsze wykrycie prawomocnego wyroku, dotyczącego tego samego stosunku prawnego.

Końcowo warto zauważyć, że w ramach podstawy wznowienia określonej w art. 403 § 2 k.p.c. ustawodawca przewidział wykrycie okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Autor skargi o wznowienie postępowania nie wskazał jednak żadnych konkretnych środków dowodowych, które istniały już w czasie poprzedniego procesu, z których nie mógł skorzystać w prawomocnie zakończonej sprawie. Należy przy tym pamiętać, iż dla skutecznego powołania się na podstawę wznowienia z art. 403 § 2 k.p.c. niezbędne jest jednoczesne spełnienie trzech przesłanek, a mianowicie: wykrycie po zakończeniu postępowania okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które istniały jednak w jego toku; możliwość ich wpływu na wynik sprawy oraz obiektywna niemożność skorzystania z nich w poprzednim postępowaniu.

Podsumowując Sąd Apelacyjny uznał, że analiza treści skargi o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu drugiej instancji z dnia 31 marca 2015 r. (sygn. akt III AUa 620/14) pozwala na wyprowadzenie wniosku, iż nie zachodzi powołana w niej podstawa wznowienia postępowania sądowego z art. 403 § 2 k.p.c. Z tego względu skarga jako nieoparta na ustawowej przyczynie wznowienia podlega odrzuceniu.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, na podstawie art. 410 § 1 k.p.c. orzeczono, jak w sentencji postanowienia.

Barbara Kosub Agata Pyjas-Luty Grażyna Wiśniewska

III AUa 1690/17

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE