Sygn. akt I ACa 557/12
Dnia 7 listopada 2012 r.
Sąd Apelacyjny w Szczecinie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
SSA Mirosława Gołuńska |
Sędziowie: |
SA Agnieszka Sołtyka (spr.) SA Edyta Buczkowska-Żuk |
Protokolant: |
sekr.sądowy Magdalena Goltsche |
po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2012 r. na rozprawie w Szczecinie
sprawy z powództwa B. K.
przeciwko P. E.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie
z dnia 29 maja 2012 r., sygn. akt I C 994/10
I. zmienia zaskarżony wyrok:
1. w punkcie pierwszym ppkt 1 w ten sposób, że kwotę 56.044,91 zł obniża do kwoty 32.603,45 zł (trzydzieści dwa tysiące sześćset trzy złote czterdzieści pięć groszy) i oddala powództwo w pozostałej części,
2. w punkcie trzecim w ten sposób, że zasądza od powoda B. K. na rzecz pozwanego P. E. kwotę 638,50 zł (sześćset trzydzieści osiem złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem kosztów postępowania,
II. oddala apelację w pozostałej części,
III. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1173 złote (jeden tysiąc sto siedemdziesiąt trzy) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.
SSA Edyta Buczkowska-Żuk SSA Mirosława Gołuńska SSA Agnieszka Sołtyka
Sygn. akt I ACa 557/12
Wyrokiem z dnia 29 maja 2012 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z dnia 19 kwietnia 2004r. wydanego przez Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie sygn. akt VIII GNc 241/04, zaopatrzonego klauzulą wykonalności, w części, a mianowicie co do:
1. zapłaty należności głównej w wysokości 56.044,91 zł,
2. odsetek od kwoty 31.600 zł za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 19 grudnia 2007r.
3. odsetek od kwoty 31.553,09 zł od dnia 20 grudnia 2007r.
4. odsetek od kwoty 1.050,36 zł od dnia 11 marca 2004r.
W punkcie drugim wyroku oddalił powództwo w pozostałej części, a w punkcie trzecim zasądził od pozwanego P. E. na rzecz powoda B. K. kwotę 1.453,90 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:
Powód B. K. prowadził pod firmą (...) działalność gospodarczą w zakresie automatyki przemysłowej w branży ciepłownictwa. Pozwany P. E. prowadził działalność gospodarczą pod firmą Agencja (...) w S.. W 2000r. rozpoczęła się między stronami współpraca, która polegała na tym, że powód zlecał pozwanemu wykonanie prezentacji multimedialnych i materiałów reklamowych dla swojej firmy. Pozwany po wykonaniu usługi wystawiał faktury VAT, w których wskazywał sposób i termin zapłaty oraz numer konta, na który należność powinna być uiszczona. Powód dokonywał płatności przelewem i gotówką. Na potwierdzenie dokonywanych wpłat gotówkowych były wystawiane dowody KW. W początkowym okresie współpracy powód regulował należności terminowo, a potem w ratach z kilkumiesięcznymi nawet opóźnieniami. Pozwany wielokrotnie kontaktował się z powodem w celu uzyskania zapłaty za świadczone usługi. Pomimo tych problemów strony nadal kontynuowały współpracę.
Pozwem z dnia 23 października 2003 r. pozwany P. E. wystąpił do Sądu Okręgowego w Szczecinie z pozwem przeciwko powodowi B. K. o zapłatę kwoty 88.648,36 zł tytułem należności głównej wraz z odsetkami liczonymi w sposób następujący: -od kwoty 31.600 zł od dnia 12 marca 2002 r., od kwoty 29.280 zł od dnia 26 marca 2002 r., od kwoty 26.718 zł od dnia 29 maja 2003 r., od kwoty 1.050,36 zł od dnia wniesienia pozwu.
Wniesienie pozwu poprzedzone zostało wezwaniami do zapłaty, wysłanymi powodowi na adres zamieszkania i adres wykonywania działalności gospodarczej. Obydwa adresy wskazane były w ewidencji działalności gospodarczej Kwota dochodzona pozwem obejmowała: kwotę 31.600 zł z faktury VAT nr (...) z dnia 11 lutego 2002r. na kwotę 36.600 zł z terminem zapłaty 11 marca 2002r., kwotę 29.280 zł z faktury VAT nr (...) z dnia 25 lutego 2002r. na kwotę 29.280 zł z terminem płatności 25 marca 2002r., z faktury VAT nr (...) z dnia 28 kwietnia 2003r. na kwotę 26.718 zł z terminem płatności 28 maja 2003r. oraz kwotę 1.050,36 zł z tytułu odsetek ustawowych od uregulowanych należności z faktury nr (...).
Nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2004 r. (sygn. akt VIII GNc 241/04) Sąd Okręgowy w Szczecinie orzekł zgodnie z żądaniem pozwu oraz zasądził od B. K. na rzecz P. E. koszty postępowania w wysokości 5.094,80 zł. Pozwany nie zaskarżył nakazu.
Postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2004r. Sąd nadał nakazowi, jako orzeczeniu prawomocnemu, klauzulę wykonalności. O wydaniu nakazu powód dowiedział się w 2010r., kiedy Komornik przy Sądzie Rejonowym (...) wszczął na jego podstawie postępowanie egzekucyjne.
Na poczet należności z faktur wystawionych przez pozwanego powód dokonał następujących wpłat:
- 6.838 zł w dniu 23 kwietnia 2002r.
- 2.000 zł w dniu 20 czerwca 2002r.
- 2.000 zł w dniu 28 czerwca 2002r.
- 3.000 zł w dniu 23 lipca 2002r.
- 300 zł w dniu 10 stycznia 2003r.
- 2.000 zł w dniu 20 stycznia 2003r.
- 1.000 zł w dniu 21 marca 2003r.
- 1.000 zł w dniu 4 kwietnia 2003r.
- 1.000 zł w dniu 12 czerwca 2003r.
- 800 zł w dniu 18 czerwca 2003r.
- 3.000 zł w dniu 7 lipca 2003r.
- 500 zł z w dniu 25 lipca 2003r.
- 1.000 zł w dniu 30 września 2003r.
- 2.000 zł w dniu 21 października 2003r.
- 1.000 zł w dniu 7 listopada 2003r.
- 3.000 zł w dniu 5 grudnia 2003r.
- 1.000 zł w dniu 12 grudnia 2002r.
- 5.500 zł w dniu 22 grudnia 2003r.
- 1.000 zł w dniu 13 luty 2004r.
- 5.000 zł w dniu 27 lutego 2004r.
- 900 zł w dniu 13 kwietnia 2004r.
- 3.000 zł w dniu 29 stycznia 2004r.
- 2.000 zł w dniu 24 listopada 2004r.
- 5.000 zł w dniu 19 stycznia 2005r.
- 2.500 zł w dniu 17 lutego 2005r.
- 2.500 zł w dniu 25 lutego 2005r.
- 2.000 zł w dniu 25 listopada 2005r.
- 5.000 zł w dniu 2 stycznia 2006r.
- 5.000 zł w dniu 11 stycznia 2006r.
- 3.000 zł w dniu 19 stycznia 2006r.
- 2.000 zł w dniu 18 sierpnia 2006r.
- 1.000 zł w dniu 5 października 2006r.
- 3.000 zł w dniu 7 listopada 2006r.
- 2.000 zł w dniu 17 listopada 2006r.
- 3.000 zł w dniu 20 listopada 2006r.
- 2.000 zł w dniu 9 lutego 2007r.
- 2.000 zł w dniu 21 lutego 2007r.
- 2.208 zł w dniu 27 lutego 2007r.
- 2.000 zł w dniu 6 marca 2007r.
- 5.000 zł w dniu 15 marca 2007r.
- 2.000 zł w dniu 16 kwietnia 2007r.
- 1.000 zł w dniu 27 kwietnia 2007r.
- 1.000 zł w dniu 29 maja 2007r.
- 3.000 zł w dniu 19 lipca 2007r.
- 2.000 zł w dniu 18 września 2007r.
- 5.000 zł w dniu 7 listopada 2007r.
- 3.000 zł w dniu 12 grudnia 2007r.
- 7.000 zł w dniu 19 grudnia 2007r.
Wszystkie wpłaty, za wyjątkiem wpłat pod tytułem „zobowiązania 2004r." z dnia 19 stycznia 2005r., 17 lutego 2005r., 25 lutego 2005r., 25 listopada 2005r., 11 stycznia 2006r., 19 stycznia 2006r. na łączną kwotę 20.000 zł. zostały dokonane bez wyraźnej dyspozycji powoda, co do sposobu zarachowania. Powód nie przyjął również od pozwanego pokwitowania co do sposobu zarachowania poszczególnych wpłat.
Współpraca stron zakończyła się w 2007r.
Po dokonaniu powyższych ustaleń Sąd Okręgowy uznał, że powództwo okazało się częściowo zasadne. Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., a powód wskazywał jako podstawę faktyczną powództwa spełnienie świadczenia objętego tytułem wykonawczym.
Wskazał Sąd, że podstawą powództwa opozycyjnego z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c. mogą być tylko zdarzenia zaistniałe po zamknięciu rozprawy. Gdy tytułem jest orzeczenie sądu wydane na posiedzeniu niejawnym, a więc tak jak w przedmiotowej sprawie nakaz zapłaty, dłużnik może powoływać się na zdarzenia, które nastąpiły po wydaniu tytułu. Spełnienie świadczenia przed wydaniem tytułu może być podstawą powództwa opozycyjnego tylko wtedy, jeżeli dłużnik (pozwany) zgłosił taki zarzut w czasie postępowania rozpoznawczego, ale zarzut ten nie został rozpoznany. W przypadku nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym dłużnik powinien podnieść zarzut spełnienia świadczenia w sprzeciwie od nakazu, Zarzut w sprzeciwie nie zgłoszony, nie może stanowić podstawy powództwa z art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.
Wskazując na powyższe uznał sąd meriti, że w rozstrzyganej sprawie nie mogły być zatem brane pod uwagę wpłaty powoda dokonane przed dniem 19 kwietnia 2004r., skoro w postępowaniu upominawczym w sprawie VIII GNc 241/04 sprzeciw od nakazu nie został wniesiony.
W dalszej kolejności rozważył Sąd, czy wszystkie wpłaty dokonane po 19 kwietnia 2004r. powinny być zarachowane na poczet należności objętych tytułem egzekucyjnym. Zauważył, że z niespornych okoliczności sprawy wynikało, że powód i pozwany nie dokonali żadnych ustaleń w przedmiocie sposobu zaliczenia, w związku z czym w ich przypadku zastosowanie znajdują reguły zawarte w art. 451k.c. Podkreślił Sąd, że powód wyraził swoją wolę zaliczenia wpłaty na poczet konkretnych długów tylko w przypadku sześciu wpłat dokonanych przelewem na łączną kwotę 20.000 zł ( k. 31,32,33,34,36 i 37). Przy każdej z tych wpłat wskazał, że dotyczy ona zobowiązań z 2004r. Odnośnie pozostałych wpłat nie było żadnej dyspozycji powoda co do sposobu zarachowania, nie miała miejsce również sytuacja związana z przyjęciem przez powoda pokwitowania, w którym pozwany zaliczył otrzymane świadczenie na poczet jednego z długów. Dodał Sąd, że pozwany nie wykazał w toku postępowania, by wpłaty dokonywane przez powoda po wydaniu nakazu zapłaty były zaliczane częściowo za jego zgodą na poczet bieżących należności. W związku z powyższym Sąd zaliczył wszystkie wpłaty powoda dokonane po wydaniu nakazu zapłaty, za wyjątkiem sześciu wskazanych wpłat pod tytułem „zobowiązania 2004r." na najdawniej wymagalny dług, przy czym w pierwszej kolejności na zaległe świadczenia uboczne, a dopiero w dalszej kolejności na świadczenie główne. Tytułem egzekucyjnym objęte były należności z trzech faktur wystawionych w dniach 11 lutego 2002r., 25 lutego 2002r. i 28 kwietnia 2003r. Długiem najdalej wymagalnym był dług wynikający z faktury nr (...) z dnia 11 lutego 2002r. i dlatego na jego poczet zostały zaliczone wpłaty powoda.
Obliczenia związane z zarachowaniem poszczególnych wpłat przedstawił Sąd następująco:
1. wpłata z 24 listopada 2004r. na kwotę 2.000 zł. Na dzień 24.11.2004r. należności z ww. faktury wynosiły: należność główna w kwocie 31.600 zł, odsetki od uregulowanych należności w kwocie 1.050,36 zł, odsetki od należności głównej (31.600) od dnia 12 marca 2002r. do dnia 24 listopada 2004r. w wysokości 12.167,94 zł i odsetki od odsetek (1.050,36 zł) od dnia 11 marca 2004r. do dnia 24 listopada 2004r. w wysokości 91,30 zł.
Po zaliczeniu wpłaty 2000 zł w pierwszej kolejności na odsetki od odsetek i odsetki skapitalizowane w nakazie (1.050,36 zł) pozostała nadwyżka w wysokości 858,34 zł do zaliczenia na odsetki od należności głównej wyliczone na dzień 24 listopada 2004r. na kwotę 12.167,94 zł.
2. wpłata z 2 stycznia 2006r. na kwotę 5.000 zł: odsetki od należności głównej za okres od 12 marca 2002r. do dnia 2 stycznia 2006r. wyniosły kwotę 16.701,45 zł, zatem dotychczasowa nadwyżka w wysokości 858,34 zł i wpłata w wysokości 5.000 zł pokryły tylko część należnych odsetek.
3. wpłata z 18 sierpnia 2006r.: odsetki od należności głównej za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 18 sierpnia 2006r. wyniosły 18.971,46 zł. Nadwyżka pozostała po zaliczeniu pierwszej wpłaty i dwie ostatnie wpłaty pokryły tylko część należnych odsetek,
4. wpłata z 5 października 2006r. na kwotę 1.000 zł.: odsetki od należności głównej za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 5 października 2006r. wyniosły 19.449,35 zł. Nadwyżka pozostała po zaliczeniu pierwszej wpłaty i trzy ostatnie wpłaty pokryły tylko część należnych odsetek,
5. wpłata z 7 listopada 2006r. na kwotę 3.000 zł: odsetki od należności głównej za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 7 listopada 2006r. wyniosły 19.777,91 zł. Nadwyżka pozostała po zaliczeniu pierwszej wpłaty i cztery ostatnie wpłaty pokryły tylko część należnych odsetek,
6. wpłata z 17 listopada 2006r. na kwotę 2.000 zł : odsetki od należności głównej za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 17 listopada 2006r. wyniosły 19.877,47 zł. Nadwyżka pozostała po zaliczeniu pierwszej wpłaty i pięć ostatnich wpłat pokryły tylko część należnych odsetek,
7. wpłata z 20 listopada 2006r. na kwotę 3.000 zł : odsetki od należności głównej za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 20 listopada 2006r. wyniosły 19.907,34 zł. Nadwyżka pozostała po zaliczeniu pierwszej wpłaty i sześć ostatnich wpłat pokryły tylko część należnych odsetek,
8. wpłata z 9 lutego 2007r. na kwotę 2.000 zł.: odsetki od należności głównej za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 9 lutego 2007r. wyniosły 20.713,79 zł. Nadwyżka pozostała po zaliczeniu pierwszej wpłaty i siedem ostatnich wpłat pokryły tylko część należnych odsetek,
9. wpłata z 21 lutego 2007r. na kwotę 2.000 zł: odsetki od należności głównej za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 21 lutego 2007r. wyniosły 20.833,26 zł. Po zaliczeniu nadwyżki pozostałej po zaliczeniu pierwszej wpłaty i ośmiu ostatnich wpłat (858,34 zł + 5.000 zł + 2.000 zł + 1.000 zł + 3.000 zł + 2.000 zł+ 3.000 zł + 2.000 zł +2.000 zł) cała należność z tytułu odsetek została zaspokojona, a nadwyżka (20.858,34 zł - 20.833,26 zł =25,08 zł) pomniejszyła należność główną o 25,08 zł. Na dzień 21 lutego 2007r. do zapłaty z faktury nr (...) pozostawało : należność główna w wysokości 31.574,92 zł i odsetki od kwoty 31.574,92 zł od dnia 22 lutego 2007r.
10. wpłata z 27 lutego 2007r. na kwotę 2.208 zł.: odsetki od należności głównej w wysokości 31.574,92 zł za okres od 22 lutego 2007r. do dnia 27 lutego 2007r. wyniosły 59,69 zł. Po zaliczeniu wpłaty na odsetki (2.208 zł - 59,69 zł = 2.148,31 zł) pozostała nadwyżka, która pomniejszyła należność główną do kwoty 29.426,60 zł. Na dzień 27 lutego 2007r. należności z faktury nr (...) wynosiły: należność główna - 29.426,60 zł i odsetki od należności głównej od dnia 28 lutego 2007r.
11. wpłata z 6 marca 2007r. na kwotę 2.000 zł. : odsetki od należności głównej za okres od 28 lutego 2007r. do 6 marca 2007r. wyniosły 64,90 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 6 marca 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 27.491,50 zł i odsetki od należności głównej od dnia 7 marca 2007r.
12. wpłata z 15 marca 2007r. na kwotę 5.000 zł. : odsetki od należności głównej za okres od 7 marca 2007r. do 15 marca 2007r. wyniosły 77,96 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 15 marca 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 22.569,46 zł i odsetki od należności głównej od dnia 16 marca 2007r.
13. wpłata z 16 kwietnia 2007r. na kwotę 2.000 zł.: odsetki od należności głównej za okres od 16 marca 2007r. do 16 kwietnia 2007r. wyniosły 227,55 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 16 kwietnia 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 20.797,01 zł i odsetki od należności głównej od dnia 17 kwietnia 2007r.
14. wpłata z dnia 27 kwietnia 2007r. na kwotę 1.000 zł. : odsetki od należności głównej za okres od 17 kwietnia 2007r. do 27 kwietnia 2007r. wyniosły 72,08 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 27 kwietnia 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało należność główna w wysokości 19.869,09 zł i odsetki od należności głównej od dnia 28 kwietnia 2007r.
15. wpłata z dnia 29 maja 2007r. na kwotę 1.000 zł. : odsetki od należności głównej za okres od 28 kwietnia 2007r. do 29 maja 2007r. wyniosły 200,32 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 29 maja 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 19.069,41 zł i odsetki od należności głównej od dnia 30 maja 2007r.
16. wpłata z dnia 19 lipca 2007r. na kwotę 3.000 zł. : odsetki od należności głównej za okres od 30 maja 2007r. do 19 lipca 2007r. wyniosły 306,42 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 19 lipca 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 16.375,83 zł i odsetki od należności głównej od dnia 20 lipca 2007r.
17. wpłata z dnia 18 września 2007r. na kwotę 2.000 zł.: odsetki od należności głównej za okres od 20 lipca 2007r. do 18 września 2007r. wyniosły 314,73 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 18 września 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 14.690,56 zł i odsetki od należności głównej od dnia 19 września 2007r.
18. wpłata z dnia 7 listopada 2007r na kwotę 5.000 zł.: odsetki od należności głównej za okres od 19 września 2007r. do 7 listopada 2007r. wyniosły 231,43 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 7 listopada 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 9.921,99 zł i odsetki od należności głównej od dnia 8 listopada 2007r.
19. wpłata z 12 grudnia 2007r. na kwotę 3.000 zł.: odsetki od należności głównej za okres od 8 listopada 2007r do 12 grudnia 2007r. wyniosły 109,41 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, na dzień 12 grudnia 2007r. do zapłaty z faktury pozostawało: należność główna w wysokości 7.031,40 zł i odsetki od należności głównej od dnia 13 grudnia 2007r.
20. wpłata z dnia 19 grudnia 2007r. na kwotę 7.000 zł. : odsetki od należności głównej za okres od 13 grudnia 2007r. do 19 grudnia 2007r. wyniosły 15,51 zł. Po zaliczeniu wpłaty w pierwszej kolejności na odsetki, a w drugiej kolejności na należność główną, do zapłaty z faktury nr (...) pozostawało na dzień orzekania: należność główna w wysokości 46,91 zł i odsetki od należności głównej od dnia 20 grudnia 2007r.
Mając na uwadze podniesione wyżej okoliczności Sąd I instancji pozbawił tytuł wykonawczy wykonalności co do należności głównej w wysokości 56.044,91 zł (88.648,36 zł -1.050,36 zł-31.553,09 zł (31.600 zł-46,91 zł)) i odsetek:
-od kwoty 31.600 zł za okres od dnia 12 marca 2002r. do dnia 19 grudnia 2007r. i od kwoty 31.553,09 zł od dnia 20 grudnia 2007r.
-od kwoty 1.050,36 zł od dnia 11 marca 2004r.
W pozostałej części powództwo zostało oddalone.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zdanie 1. k.p.c.
Na koszty poniesione przez powoda składała się wyłącznie opłata sądowa od pozwu wysokości 4.433 zł, a na koszty pozwanego składały się: wynagrodzenie pełnomocnika - adwokata- w wysokości 3.600 zł, ustalone na podstawie § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz. 1348) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Uwzględniając, że powód wygrał sprawę w 63% Sąd zasądził na jego rzecz od pozwanego, po skompensowaniu wzajemnych roszczeń z tytułu zwrotu kosztów procesu, kwotę 1.453,90 zł.
Z rozstrzygnięciem tym nie zgodził się pozwany, który zaskarżył wyrok w części, tj. w zakresie punktu I - podpunkt 1 i 3 oraz punktu III wyroku.
Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił naruszenie prawa procesowego poprzez błędne wskazanie wysokości należności głównej oraz częściowo odsetek, co do których Sąd I instancji pozbawił wykonalności - tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty z dnia 19 kwietnia 2004 roku, wydanego przez Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie VIII GNc 241/04-w sytuacji, gdy do wyegzekwowania z nakazu (samej należności głównej) pozostała kwota 56.044,91 zł.
Mając na uwadze powyższy zarzut apelujący wniósł o: zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez:
a)obniżenie wysokości kwoty wskazanej w punkcie I/ podpunkt 1 wyroku - z kwoty 56.044,91 zł do kwoty 32.603,45 zł
b)usunięcie podpunktu 2 punktu I wyroku
c)zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania za I i II instancję, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego za I instancję.
Ewentualnie o uchylenie wyroku do ponownego rozpoznania przed Sądem Okręgowym w Szczecinie.
W uzasadnieniu apelacji pozwany wskazał, że co do zasady nie kwestionuje ustaleń stanu faktycznego. Zarzucił jednak, że w sprawie wystąpił błąd, wskutek którego Sąd I instancji pozbawił go możliwości egzekwowania należności z tytułu wykonawczego, które nie zostały zapłacone (56.044,91 zł) - w sytuacji, gdy wszelkie wpłaty uznane i przedstawione do rozliczenia - zostały przez Sąd I instancji zaliczone na: skapitalizowane odsetki (1.050,36 zł) i odsetki od tej kwoty (91,30 zł) oraz należności oboczne (odsetki) i należność główną z faktury (...) roku.
Pozwany podał, że na błąd popełniony przez Sąd Okręgowy wskazuje uzasadnienie zaskarżonego wyroku, z którego wynika, że po zaliczeniu wszystkich wpłat przedstawionych przez powoda w sprawie do zapłaty z należności głównej z faktury (...) pozostała nadal kwota 46,91 zł z odsetkami od 20 grudnia 2007 roku. Apelujący zarzucił przy tym, że wyliczając kwotę należności głównej uznaną za zapłaconą - Sąd prawidłowo odjął od należności głównej z nakazu - część kwot wpłaconych przez powoda (88.648,36 zł - 1.050,36 zł - 31.553,09 zł= 32.603,45 zł). Pozostałe wpłaty w/g Sądu zaliczone zostały na odsetki od kwoty 31.600 zł i odsetki od odsetek.
Podniósł jednak apelujący, że Sąd nie wspomniał przy tym o jakimkolwiek zaliczeniu wpłat powoda na dalszą należność główną z nakazu, co zdaniem pozwanego przesądziło, że te należności nie zostały zaspokojone (88.648,36 zł - 32.603,45 zł = 56.044,91 zł).
Pozwany podkreślił bowiem, że na tytuł wykonawczy, który był przedmiotem postępowania w sprawie VIII GNc 241/04 składały się należności z następujących faktur VAT: Nr (...) z dnia 11 lutego 2002 roku na kwotę 36.600 zł (pomniejszoną o wpłatę 5.000 zł) - z terminem płatności do 11 marca 2002 r.; Nr (...) z dnia 25 lutego 2002 roku na kwotę 29.280 zł, z terminem płatności do dnia 25 marca 2002r. i Nr (...) z dnia 28 kwietnia 2003 roku na kwotę 26.718 zł, z terminem płatności do dnia 28 maja 2003r. Ponadto zasądzono skapitalizowane odsetki od opóźnienia w zapłacie łącznej kwoty 5.000 zł - na kwotę 1.050,36 zł - wraz z dalszymi odsetkami od odsetek - od dnia wniesienia pozwu oraz koszty procesu. Wysokość samej należności głównej wynosiła więc 88.648,36 zł.
Podniósł apelujący, że Sąd I instancji uznał w wyroku, że: zapłacona została należność główna z faktury (...) do kwoty- 31.553,09 zł, uregulowane zostały odsetki skapitalizowane - w całości tj.1.050, 36 zł, co łącznie stanowiło zapłatę należności głównej do kwoty 32.603,45 zł. Nadto - dalsze wpłaty przedstawione przez powoda - Sąd I instancji zaliczył na: odsetki od kwoty 31.600 zł - za okres od 12.03.2002 do 19.12.2007 roku, uznając, że zostały w całości zapłacone. I dalsze odsetki od odsetek skapitalizowanych - za okres 11 marca 2004 do 24 kwietnia 2004 - w kwocie 91,30 zł, uznając, że zostały zapłacone.
Z tymi ustaleniami pozwany zgodził się, albowiem są one spójne i logiczne. Zarzucił jednak, że z niezrozumiałych dla pozwanego względów - Sąd I instancji pozbawił go tytułu do odsetek od dnia 20 grudnia 2007 roku - od kwoty 31.553,09 zł, którą wcześniej przecież uznał za zapłaconą. Wskazał też, że zupełnie nie może zgodzić się z błędnym wskazaniem kwoty niezapłaconej, jako kwoty, o którą Sąd pozbawił nakaz wykonalności.
Powód nie zajął żadnego stanowiska w przedmiocie apelacji pozwanego.
Na rozprawie apelacyjnej pozwany sprecyzował, że domaga się wyeliminowania z zaskarżonego wyroku podpunktu 3 punktu I.
Rozpoznając apelację Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja pozwanego w znacznej części okazała się zasadna, prowadząc do zmiany zaskarżonego wyroku.
Apelujący nie zakwestionował ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd Okręgowy. Nie zakwestionował także zaliczenia w oparciu o treść art. 451 k.c. nieopisanych przez powoda wpłat dokonanych przez powoda po 19 kwietnia 2004r na poczet przysługujących pozwanemu od powoda należności objętych tytułem wykonawczym, którego dotyczy spór w rozpoznawanej sprawie.
Rozliczenia tego nie zakwestionował też powód, który apelacji nie wywiódł.
Z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku wynika, że wszystkie 20 nieopisanych wpłat powoda dokonanych po 19.04.2004r Sąd I instancji zaliczył na poczet długu najdalej wymagalnego tj. długu ze skapitalizowanych odsetek i z faktury nr (...) i po zarachowaniu wszystkich wpłat najpierw na zaległe skapitalizowane odsetki w kwocie 1.050,36 zł uwzględnione w nakazie zapłaty i odsetki od odsetek, a następnie na zaległe odsetki, a potem na należność główną z tej faktury na dzień orzekania przez Sąd Okręgowy z faktury (...) pozostała do zapłaty należność główna w wysokości 46,91 zł i odsetki od należności głównej od dnia 20 grudnia 2007 r. (k.202). Zapłacono bowiem z tej faktury w zakresie należności głównej kwotę 31.553,09 zł, odsetki oraz skapitalizowane odsetki- 1 050,36 zł co łącznie daje kwotę 32 603,45 zł i tylko co do tej kwoty możliwe było pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności.
Nie rozliczył natomiast z dokonanych wpłat ( bo takich już powód nie wykazał) Sąd I instancji należności objętych dalszymi fakturami, z których należność zasądzono w nakazie zapłaty w sprawie VIII GNc 241/04 tj. faktur Nr (...) z dnia 25 lutego 2002 roku na kwotę 29.280 zł, z terminem płatności do dnia 25 marca 2002r. i Nr (...) z dnia 28 kwietnia 2003 roku na kwotę 26.718 zł, z terminem płatności do dnia 28 maja 2003r. Oznacza to, że w ustalonym przez Sąd Okręgowy stanie faktycznym nie było podstaw do pozbawiania wykonalności tytułu wykonawczego w części zasądzającej wskazane kwoty oraz kwotę 46,91 zł niezapłaconą z faktury (...) tj. łącznie 56.044,91 zł ( 46,91 +26.718+29.280).
Z tych powodów na podstawie art. 386 §1 k.p.c. uznając za zasadne zarzuty apelacji należało zmienić punkt I ppkt 1 zaskarżonego wyroku i wpisaną tam kwotę 56 044, 91zł obniżyć do kwoty 32 603,45 zł, co do której zgodnie z art. 841 §1 pkt 2 k.p.c. zasadne jedynie okazało się żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności. Powyższe skutkowało też oddaleniem powództwa w tym zakresie. Z tych powodów orzeczono jak w punkcie I ppkt 1 wyroku.
Wobec powyższego uznać należało, że powód proces w I instancji wygrał w 37 %, a przegrał w 63%. Koszty powoda przed sądem I instancji to 4.433 zł, z czego 37% to 1. 640,21 zł. Koszty pozwanego to 3.617 zł, z czego 63% to 2.278, 71 zł. Z matematycznego rozliczenia wynika, że należało zasądzić od powoda na rzecz pozwanego, stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów wynikającą z art. 100 k.p.c., kwotę 638,50 zł, o czym orzeczono w punkcie I ppkt 2 wyroku.
W pozostałym zakresie apelacja jest bezzasadna, gdyż zasadnie Sąd I instancji w pkt I ppkt 3 wyroku pozbawił wykonalności nakaz zapłaty co do odsetek od kwoty 31.553,09 zł od dnia 20 grudnia 2007r , czemu dał wyraz w pisemnym uzasadnieniu wyroku. Rozstrzygniecie to sąd odwoławczy akceptuje i podziela. Apelujący natomiast wobec tego rozstrzygnięcia nie sformułował konkretnych zarzutów apelacyjnych ani też ich nie uzasadnił, co uniemożliwia merytoryczne szersze odniesienie się. To skutkowało oddaleniem apelacji w tym zakresie, o czym orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c. w punkcie II wyroku.
Orzeczenie o kosztach postępowania apelacyjnego wydano na podstawie art. 98 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, a wysokość zasądzonych na rzecz pozwanego kosztów to opłata od apelacji ( 1173 zł), którą uiścił pozwany.
E.Buczkowska-Żuk M.Gołuńska A.Sołtyka