Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2018r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Elżbieta Wojtczuk

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania G. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 27 kwietnia 2018 r. Nr (...)

w sprawie G. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o ustalenie niepodlegania ubezpieczeniom społecznym

I.  oddala odwołanie;

II.  zasądza od G. W. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 515/18

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 kwietnia 2018 r. Nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., na podstawie art. 83a ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 9 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

- uchylił decyzję z dnia 20 marca 2013 r. znak: (...) (...) w części dotyczącej podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu) od 10 marca 2007 r.;

- stwierdził, że jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą G. W. (...) z siedzibą w miejscowości Z. (...), gm. S. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu w okresie od 10 marca 2007 r. do 10 sierpnia 2007 r.

W uzasadnieniu wskazano, że w dniu 10 marca 2007 r. ubezpieczony G. W. zarejestrował działalność gospodarczą, a następnie w lipcu 2013 r. wykreślił ją wskazując jako datę zaprzestania jej prowadzenia datę jej rozpoczęcia tj. 10 marca 2007 r. Ubezpieczony podczas przesłuchania przed organem rentowym dnia 6 marca 2018 r. zeznał, że zarejestrował działalność gospodarczą 10 marca 2007 r., aby przedstawiać potencjalnym kontrahentom ofertę systemu zdalnego odczytywania mediów i móc sformalizować negocjacje prowadzone jeszcze przed zarejestrowaniem działalności. Prowadził rozmowy z potencjalnymi kontrahentami, ale ostatecznie jego oferta nie znalazła uznania i nie doszło do podpisania umów. Negocjacje po wpisie do ewidencji działalności gospodarczej ubezpieczony prowadził przez okres około 5 miesięcy. Na etapie prowadzonych rozmów nie otrzymał żadnych gratyfikacji finansowych. Następnie odłożył dalsze działania w sprawie sprzedaży pomysłu system zdalnego odczytu mediów i zajął się opieką nad córką i remontem domu. Organ rentowy wskazał, że samo wykreślenie działalności gospodarczej od 10 marca 2007 r. tj. od daty rozpoczęcia jej wykonywania, nie świadczy o tym, że ubezpieczony tej działalności nie wykonywał, a w związku z tym nie podlegał ubezpieczeniom społecznym. Organ rentowy wskazał, że w związku z tym, że ubezpieczony przez okres 5 miesięcy prowadził negocjacje z potencjalnymi klientami to jego działanie było prowadzeniem działalności, gdyż zmierzało do poszukiwania klientów i uzyskania dochodów ze sprzedaży oferowanego system zdalnego odczytu mediów (decyzja- akta organu rentowego).

Odwołanie od ww. decyzji złożył G. W. wnosząc o jej zmianę i wskazując, że organ rentowy przywołał w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji orzecznictwo Sądu Najwyższego, które nie ma zastosowania w okolicznościach niniejszej sprawy. Wskazał, że podejmowanie czynności przygotowawczych polegających na poszukiwaniu kontrahentów umowy obejmującej zakres działań określonych we wpisie do ewidencji oraz gotowość do podjęcia tych działań nie stanowią o rozpoczęciu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, jeżeli nie doprowadziły do faktycznego jej uruchomienia, co miało miejsce w jego sytuacji (odwołanie k. 1-2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie oraz zasądzenie od ubezpieczonego na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, powołując podstawę prawną oraz argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie, k. 7-9 akt sprawy).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

G. W. złożył wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej z datą rozpoczęcia działalności określoną na dzień 10 marca 2007 r. Przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej było instalowanie maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia. Następnie 26 lipca 2013 r. złożył wniosek o wykreślenie tej działalności z datą jej rozpoczęcia tj. z dniem 10.03.2007 r. (wydruk z Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej – k. 3 akt IV U 486/16 SO w Siedlcach). G. W. oferował system dla bloków mieszkalnych zdalnego odczytywania mediów i z tym produktem chciał wejść na rynek. Po zarejestrowaniu działalności gospodarczej poszukiwał klientów na ten opracowany przez siebie system wśród deweloperów i jeździł do potencjalnych klientów przez rok przedstawiając im swoją ofertę. Prowadził rozmowy np. z firmą (...) przy ul. (...) w W.. Jego działania polegały na tym, że ustalał nowo budowane obiekty, ustalał kto jest inwestorem, projektantem budowanych obiektów, kontaktował się z nimi i rozmawiał z kierownikiem projektu czy dyrektorem inwestycji przedstawiając własną ofertę. Ze względu na to, że prowadzone rozmowy nie przyniosły żadnego rezultatu w postaci podpisania umów i co się z tym wiąże korzyści finansowych, po tym czasie zaprzestał tych działań i zajął się wychowaniem córki i budową domu (okoliczności przyznane przez ubezpieczonego w sprawie IV U 665/13 – k. 9-9v i k. 15). Z tytułu prowadzonej od 10 marca 2007 r. działalności gospodarczej G. W. nie uzyskał żadnych dochodów (okoliczności niesporne).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności przyznane przez ubezpieczonego, a zatem niesporne w sprawie IV U 665/13 SO w Siedlcach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. W. nie jest zasadne i podlega oddaleniu. Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 5 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 121 j.t.) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność. Zgodnie z art. 13 pkt 4 ww. ustawy osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

Jak wskazuje się w orzecznictwie Sądu Najwyższego, obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność - w tym działalność gospodarczą - wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności, a zatem o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, powodującej wyłączenie z tego ubezpieczenia, decyduje faktyczne zaprzestanie tej działalności, przy czym kwestie związane z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem, czy zgłaszaniem przerw w tej działalności mają ewentualnie znaczenie w sferze dowodowej, i nie przesądzają one same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (por. wyrok SN z dnia 11 lutego 2010 r., I UK 221/09, LEX nr 585715; wyrok SN z dnia 25 listopada 2005 r., I UK 80/05, OSNP 2006/19-20/309). Domniemanie faktyczne, wynikające z faktu zarejestrowania działalności gospodarczej, może być obalone wszelkimi środkami dowodowymi, toteż możliwe jest ustalenie zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej, mimo niewykreślenia jej z ewidencji działalności gospodarczej i - w konsekwencji - uchylenie obowiązku ubezpieczenia (por. wyrok SN z dnia 25 listopada 2005 r., I UK 80/06, OSNP Nr 19-20/2006, poz. 309; wyrok SN z dnia 16 maja 2006 r., I UK 289/05, OSNP Nr 11-12/2007, poz. 168; wyrok SN z dnia 10 grudnia 1997 r., II UKN 392/97, OSNAPiUS Nr 19/1998, poz. 584). Zgodnie z utrwaloną linią orzecznictwa wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością utożsamianą z podjęciem takiej działalności. Nie ma też znaczenia, że określony podmiot prowadzący konkretną działalność nie ocenia jej (subiektywnie) jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak, oświadcza, że jej nie prowadzi bądź nie zgłasza obowiązku podatkowego (por. wyrok SA w Lublinie z dnia 24 kwietnia 2013 r., III AUa 206/13, LEX nr 1313373). Wykonywanie (prowadzenie) działalności pozarolniczej (gospodarczej) w rozumieniu art. 13 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obejmuje nie tylko faktyczne wykonywanie czynności należących do zakresu tej działalności, lecz także czynności zmierzające do zaistnienia takich czynności gospodarczych (czynności przygotowawczych). W ocenie, czy zostały podjęte czynności zmierzające bezpośrednio do rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej (czynności przygotowawcze stanowiące już o wykonywaniu tej działalności) należy uwzględniać wszelkie okoliczności sprawy, w tym także zamiar (wolę) osoby prowadzącej działalność gospodarczą (por. wyrok SA w Białymstoku z dnia 26 sierpnia 2014 r., III AUa 277/14, LEX nr 1511606).

W zaskarżonej decyzji organ rentowy stwierdził, że G. W. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od zarejestrowania działalności gospodarczej w ewidencji działalności gospodarczej tj. od 10 marca 2007 r. do 10 sierpnia 2007 r. opierając się na zeznaniach ubezpieczonego złożonych przed organem rentowym, w których przyznał, że przez okres 5 miesięcy od zarejestrowania działalności prowadził rozmowy i negocjacje z potencjalnymi klientami w celu skorzystania przez nich z oferowanego przez niego systemu zdalnego odczytywania mediów. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. poczynił zatem ustalenia w oparciu o okoliczności przyznane przez ubezpieczonego, że w powyższym okresie prowadził on faktycznie działalność gospodarczą. Jak już wskazano, judykatura stoi na stanowisku, iż decydujący w tym zakresie nie jest okres dokonania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, lecz faktyczne prowadzenie działalności, które nie musi być połączone z zyskiem, jednak musi być związane z jakąś aktywnością danej osoby bezpośrednio zmierzającą do rozpoczęcia prowadzenia działalności. Podkreślenia wymaga, że o zarobkowym charakterze działalności gospodarczej nie decyduje rzeczywiste osiągnięcie zysku (przysporzenie po stronie podmiotu gospodarczego), lecz możliwość i zamiar jego osiągnięcia. Zeznania złożone przez ubezpieczonego przed organem rentowym (protokół przesłuchania G. W. z 05.04.2018 r. – akta organu rentowego) oraz okoliczności przyznane przez ubezpieczonego w sprawie IV U 665/13 Sądu Okręgowego w Siedlcach, która również dotyczyła podlegania przez ubezpieczonego obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od dnia 10 marca 2007 r. jako osoby prowadzącej działalność gospodarczą i zakończyła się umorzeniem postępowania wobec cofnięcia odwołania, wskazują na to, że w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji ubezpieczony taką działalność prowadził, gdyż podejmowane przez niego działania zmierzały do osiągnięcia dochodów z opracowanego przez niego i oferowanego klientom systemu odczytu mediów. Fakt, że ubezpieczonemu nie udało się podpisać żadnych umów i nie uzyskał w związku z tym żadnych dochodów z prowadzonej działalności nie ma znaczenia w niniejszej sprawie, gdyż każdy kto zakłada działalność gospodarczą powinien liczyć się z ryzykiem, że ta działalność nie przyniesie spodziewanych dochodów. Należy podkreślić, że sam ubezpieczony przyznał zeznając przed organem rentowym, że działalność gospodarczą zrejestrował, aby sfinalizować rozmowy prowadzone jeszcze przed 10 marca 2007 r. w potencjalnymi klientami w sprawie oferowanego przez niego systemu zdalnego odczytywania mediów. Po zarejestrowaniu zatem działalności prowadził rozmowy już jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą. Wyszukiwanie klientów i rozmowy z nimi zmierzające do podpisania umów i uzyskania z tego tytułu zysków trwały jak aktualnie twierdził ubezpieczony ok. 5 miesięcy od zarejestrowania działalności, w sprawie zaś IV U 665/13 twierdził, że jeździł do klientów i przedstawiał im ofertę przez okres jednego roku. Powyższe świadczy zatem o tym, że w okresie wskazanym w zaskarżonej decyzji ubezpieczony z pewnością taką działalność prowadził, gdyż przedstawiał ofertę związaną z przedmiotem działalności. Jest to krótszy okres, niż ten na który wskazywał ubezpieczony w sprawie IV U 665/13.

Nie budzi, zatem wątpliwości, iż ubezpieczony podjął bezpośrednie działania świadczące o prowadzeniu działalności gospodarczej, którymi były prowadzone negocjacje z klientami.

Nie budzi również wątpliwości Sądu, że pomimo braku zrealizowania określonego celu, którym byłyby podpisane umowy z kontrahentami oraz braku dochodu, wszystkie czynności ubezpieczonego podjęte w okresie od 10 marca 2007 r. do 10 sierpnia 2007 r. zmierzały bezpośrednio do uzyskania dochodów z prowadzonej działalności, co pozwala stwierdzić, iż działalność gospodarczą we wskazanym okresie wymieniony prowadził.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.