Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 16/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 lipca 2019 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący:

sędzia Marek Podwójniak

Sędziowie:

sędzia Jacek Wojdyn

Ławnicy:

Aneta Owczarek, Halina Potrzebna, Katarzyna Tomalka

Protokolant:

staż. Magdalena Tomczyk

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Sieradzu Moniki Fudali – Tkaczyńskiej oraz oskarżyciela posiłkowego M. P. (1)

po rozpoznaniu w dnia 08 lipca 2019 roku sprawy

A. P., urodzonego (...) w S., syna S. i A. z domu S.

oskarżonego o to, że:

w dniu 04 lutego 2019 roku, w S., powiat (...), woj. (...), zadając T. M. (1) uderzenia pięścią w okolice brzucha i klatki piersiowej, spowodował obrażenia jego ciała w postaci złamania żeber lewych od 6-8 w linii pachowej przedniej, z rozerwaniem opłucnej płucnej i z wylewem krwi do mięśni międzyżebrowych tej okolicy, pourazowego pęknięcia lewego brzegu śledziony z krwiakiem o objętości około 500 ml pod lewym łukiem żebrowym i wylewem krwi do jamy otrzewnowej w ilości około 700 ml, stanowiące ciężki uszczerbkiem na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, a następnie doprowadziło do wstrząsu urazowo – krwotocznego związanego z pourazowym pęknięciem śledziony, który był przyczyną śmierci T. M. (1) w dniu 05 lutego 2019 roku,

to jest o przestępstwo z art. 156 § 1 pkt 2 i § 3 k.k.

1.  oskarżonego A. P. uznaje za winnego dokonania zarzucanego czynu, z tym że uzupełnia jego opis poprzez dodanie: „przy czym skutek w postaci śmierci zaistniały z powodu niezachowania nieostrożności wymaganej w okolicznościach zdarzenia mógł i powinien przewidzieć, a czynu tego dopuścił się w ciągu 5 lat po odbyciu kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne” oraz przyjmuje, że czyn ten wyczerpuje dyspozycję art. 156 § 3 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 156 § 3 k.k. wymierza mu karę 6 (sześć) lat pozbawienia wolności,

2.  na podstawie art. 47 § 1 k.k. orzeka od A. P. na rzecz Funduszu Pokrzywdzonych oraz Pomocy Postpenitencjarnej nawiązkę w kwocie 500,00 (pięćset 00/100) złotych,

3.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza A. P. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie – tymczasowego aresztowania od 08 lutego 2019 r. godz. 6:30 do 11 kwietnia 2019 r. godz. 6:30 i od 21 kwietnia 2019 r. godz. 6:30 przyjmując, że jeden dzień tymczasowego aresztowania jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności,

4.  na podstawie art. 230 § 2 k.p.k. nakazuje zwrócić M. P. (1) przechowywane w Oddziale Administracyjnym Sądu Okręgowego w Sieradzu:

-

pod poz. 6/19 – kożuch,

-

pod poz. 5/19: – spodnie jeansowe,

-

czarny sweter,

-

bezrękawnik,

-

buty męskie,

-

koszulkę z krótkimi rękawami,

-

kalesony,

-

skarpety,

oraz orzeka przepadek na rzecz Skarbu Państwa worka na zwłoki,

5.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. E. C. kwotę 1020,00 (jeden tysiąc dwadzieścia 00/100) złotych podwyższoną o podatek od towarów i usług w kwocie 234,60 (dwieście trzydzieści cztery 60/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej A. P. z urzędu,

6.  zasądza od A. P. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600,00 (sześćset 00/100) złotych tytułem opłaty oraz kwotę (...),63 (cztery tysiące czterdzieści pięć 63/100) złotych tytułem poniesionych w postępowaniu wydatków.

Aneta

Jacek

Marek

Halina

Katarzyna

Owczarek

Wojdyn

Podwójniak

Potrzebna

Tomalka

sygn. akt II K 16/19

UZASADNIENIE

W S. przy ul. (...) znajduje się budynek mieszkalny należący do miejscowego Zakładu (...). Pod numerem 3 na parterze zamieszkuje tam A. O. (2). Przychodził do niej 66-letni T. M. (1) – były konkubin – zamieszkały w miejscowości D.. Wymieniony pokrzywdzony przybył tam 01 lutego 2019 roku. Znajdował się w tym miejscu również 04.02.2019 r. T. M. nadużywał alkoholu. P. go także wymienionego dnia postaci denaturatu oraz piwa (d. zeznania świadków: A. O. – k. 3 odwr. – 5, k. 18odwr. – 19 i k. 47odwr. – 48, M. P. – k. 364odwr. – 365, k. 70 odwr. i 125 odwr., Z. S. – k. 78 odwr. – 79, protokół oględzin miejsca – k. 12-14).

Również w tej samej dacie na ul. (...) przybył zamieszkały w S. przy ul. (...) oskarżony A. P.. Udał się do położonego także na parterze pod numerem 6 mieszkania R. G. (1), gdzie w towarzystwie innych osób spożywał alkohol (d. wyjaśnienia oskarżonego – k. 363-364 i k. 103).

W godzinach popołudniowych oskarżony wyszedł z tego lokalu mieszkalnego na korytarz. Znajdując się na wysokości mieszkania A. O. spotkał także będącego pod działaniem alkoholu pokrzywdzonego. T. M. (1) zadał mu uderzenie pięścią w twarz. Wtedy to A. P. ręką zaciśniętą w pięść uderzył pokrzywdzonego w klatkę piersiową. Na skutek tego ciosu T. M. stracił równowagę i upadł plecami na podłogę. Oskarżony nic nie mówiąc wrócił do mieszkania R. G., gdzie w dalszym ciągu spożywał alkohol (d. wyjaśnienia oskarżonego – k. 363 – 364 i k. 103). Po pewnym czasie oskarżony ponownie opuścił ten lokal. Udał się do mieszkania A. O. (2), w którym przebywała wymieniona oraz leżący na łóżku pokrzywdzony. Drzwi do wnętrza nie były zamknięte. A. F. P. zbliżył się do T. M. (1). Pokrzywdzony ubrany był w odzież wierzchnią, z uwagi na panujący w mieszkaniu chłód. Natomiast oskarżony miał na sobie bluzę z kapturem. A. P. zrzucił T. M. z łóżka i zaczął go bić. Zadawał uderzenia pięściami w okolice brzucha i klatki piersiowej. Po tych ciosach, których było co najmniej kilka oskarżony opuścił to mieszkanie (d. zeznania świadków: A. O. – k. 3 odwr. – 5, k. 18odwr. – 19 i k. 47odwr. – 48, k. 169 i k. 172 odwr. – 173, K. Ł. – k. 29odwr., protokół oględzin zwłok i otwarcia zwłok – k. 138 – 142 wraz z opinią – k. 143 i k. 37 odwr., stwierdzenie tożsamości – k. 107, protokół oględzin osoby – k. 113 – 114 odwr., wyjaśnienia oskarżonego – k. 363-364).

Po tym pobiciu pokrzywdzony uskarżał się na ból w klatce piersiowej. Nie mógł swobodnie oddychać. Pluł krwią. Tego dnia nie opuszczał już mieszkania. Wyszedł z niego 05.02.2019 r. około godziny 5:40 udając się do pobliskiego sklepu spożywczego, gdzie zakupił mleko oraz dwa piwa. Miał wtedy problemy z chodzeniem, ciężko oddychał (d. zeznania świadków – A. O. – k. 3odwr. – 5, E. K. – k. 9odwr. – 10). Około godziny 6:30 ze swojego mieszkania wyszła A. O. (2). Zauważyła leżącego na korytarzu T. M. (1). Nie dawał on oznak życia – nie oddychał. Podjęta przez nią reanimacja nie dała żadnego rezultatu. A. O. wezwała pogotowie ratunkowe. Przybyły lekarz stwierdził zgon pokrzywdzonego (d. zeznania świadków: A. O. – k. 3odwr. – 5, Z. S. – k. 15odwr. – 16, R. G. – k. 24 odwr., K. Ł. – k. 29 odwr., protokół zatrzymania rzeczy – k. 58 – 60 odwr., karta informacyjna pomocy doraźnej – k. 8, opinia biegłego – k. 37 odwr. – 38 i k. 143).

U T. M. (1) stwierdzono obrażenia w postaci złamania żeber lewych 6-8 w linii pachowej przedniej z rozerwaniem opłucnej i wylewami krwi do mięśni międzyżebrowych tej okolicy, pourazowe pęknięcie lewego brzegu śledziony z krwiakiem o objętości 500 ml pod lewym łukiem żebrowym i wylewem krwi do jamy otrzewnej w ilości około 700 ml. Przyczyną jego śmierci był wstrząs urazowo – krwotoczny związany z pourazowym pęknięciem śledziony, co było skutkiem działania narzędzia tępego. Pośród zmian i objawów chorobowych u pokrzywdzonego stwierdzono miażdżycę naczyń dużego stopnia, przerost całego serca, powiększenie i stłuczenie wątroby, obrzęk płuc i mózgu z wklinowaniem migdałków móżdżku do otworu potylicznego wielkiego. W pobranej z jego zwłok w dniu 07.02.2019 r. krwi ujawniono 0,69 promila alkoholu (d. sprawozdanie z badania materiału biologicznego – k. 133, protokół oględzin zwłok i otwarcia zwłok wraz z opinią – k. 138 – 142 i k. 143).

Oskarżony po opuszczeniu mieszkania R. G. (1) udał się do miejsca zamieszkania swojej konkubiny w S. przy ul. (...). Jednakże z uwagi na stan nietrzeźwości nie został wpuszczony. Stamtąd poszedł do swojego mieszkania. Do zatrzymania A. P. doszło w dniu 08 lutego 2019 roku o godzinie 6:30. Stwierdzono wtedy 0,87 mg/dm 3 alkoholu w wydychanym przez niego powietrzu (d. protokół zatrzymania osoby – k. 62-62 odwr., protokół badania stanu trzeźwości – k. 63-63 odwr., protokół przeszukania osoby – k. 65 – 66 odwr., stwierdzenie tożsamości – k. 103, protokół oględziny osoby – k. 113-114, wyjaśnienia oskarżonego – k. 363 – 364).

A. P. (urodz. w (...) r.) posiada wykształcenie zawodowe – zbrojarz betoniarz; przed zatrzymaniem nigdzie na stałe nie pracował; zarejestrowany w Powiatowym Urzędzie Pracy w S. jako poszukujący pracy – bez prawa do zasiłku dla bezrobotnych; utrzymywał się z prac dorywczych uzyskując około 2000 złotych miesięcznie; ojciec jednego dziecka w wieku 22 lat, nie ma nikogo na utrzymaniu (oświadczenie oskarżonego – k. 362 odwr. i jego wyjaśnienia – k. 364); za popełnione przestępstwa skazano go (informacja o osobie z Krajowego Rejestru Karnego – k. 81-82 i k. 135 – 137):

a)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z dnia 01 grudnia 2003 r. w sprawie VII K 329/03 za przestępstwa określone w art. 190 § 1 k.k. na łączną karę 120 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 15 złotych (informacja o osobie z K. k. 81-82 i k. 135 – 137),

b)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 24 czerwca 2005 r. w sprawie II K 23/05 za przestępstwo określone w art. 280 § 1 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności oraz karę 80 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych – karę pozbawienia wolności odbywał w okresach 26.10.2004 r. – 22.06.2005 r., 11.08.2005 r. – 07.09.2005 r., 06.11.2005 r. – 22.11.2006 r., 03.12.2007 r. – 25.02.2008 r. (odpis wyroku – k. 162 – 163),

c)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 01 lutego 2008 r. w sprawie VII K 807/07 za przestępstwo określone w art. 216 § 1 k.k. w zw. z art. 57a § 1 k.k. na karę 60 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 złotych (odpis wyroku – k. 168 – 168 odwr.),

d)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 06 lutego 2008 r. w sprawie VII K 989/07 za przestępstwo określone w art. 207 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat – postanowieniem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 07.04.2000 r. zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności (odpis wyroku – k. 161 – 162, informacja z K. – k. 81-82 i k. 135 – 137),

e)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 25 września 2009 r. w sprawie II K 514/09 za przestępstwo określone w art. 207 § 1 k.k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą to karę odbył w okresie 01.12.2010 – 18.02.2011 r. z zaliczeniem okresów: 17.04.2009 r. – 18.04.2009 r. i 19.02.2010 r. – 01.06.2010 r. (odpis wyroku – k. 167 – 167 odwr.),

f)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 15 sierpnia 2015 r. w sprawie II K 544/15 za przestępstwo określone w art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności, którą to karę odbywał w okresie 20.04.2016 r. – 16.08.2017 r. z zaliczeniem okresu 06.04.2015 r. – 07.04.2015 r. (odpis wyroku – k. 164 – 164 odwr.),

g)  wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 19 kwietnia 2018 r. w sprawie II K 48/18 za przestępstwo określone w art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, którą to karę odbywał w okresie 12.07.2018 r. – 08.11.2019 r. (odpis wyroku – k. 160).

W trakcie postępowania A. P. poddano badaniu psychiatrycznemu, po przeprowadzeniu którego w wydanej opinii biegli lekarze psychiatrzy stwierdzili, że nie jest on upośledzony umysłowo oraz chory psychicznie. Rozpoznano u niego organiczne zaburzenia osobowości z uzależnieniem od alkoholu. Uznano, że kwalifikuje się on do leczenia odwykowego w programie terapeutycznym dla osób osadzonych. Według biegłych A. F. P. w czasie dokonania zarzucanego mu czynu miał zachowaną zdolność rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem (opinia sądowo – psychiatryczna – k. 191 – 194).

Będąc pierwotnie przesłuchany w postępowaniu przygotowawczym A. P. oświadczył, że jedynie częściowo przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa. Wyjaśnił, że 04.02.2019 r. około godziny 20:00 prawdopodobnie spożywał alkohol w mieszkaniu należącym do osoby o imieniu R.. Był z nimi jeszcze jeden mężczyzna. Odbywało się to w budynku położonym przy ul. (...) w S.. Na korytarzu dostrzegł znanego mu z widzenia T. M. (1). Jak to określił oskarżony: „miał twarz „porozwalaną”. Miał rozcięte czoło, krew była już zastygnięta, tak, jak b powstał już strup z tego rozcięcia”. Nie widział u niego innych obrażeń ciała. Bez żadnego powodu podszedł do niego wspomniany T. M. i uderzył go pięścią w twarz. Obaj znajdowali się na korytarzu. Po tym ciosie – jak to określił – oddał wymienionemu. Spowodowało to jego upadek. Nikogo poza nim nie było na korytarzu. Pokrzywdzony wstał i poszedł do domu. A. F. P. dodał, że znajdował się wtedy pod znacznym działaniem alkoholu, będąc po wypiciu 7-8 piw oraz 0,5 litra wódki. Według oskarżonego nadużywa on alkoholu. Jak nie pracuje, to pije ciągami. Jeszcze raz podkreślił, że pokrzywdzonego tylko jednokrotnie uderzył w klatkę piersiową. Przedstawione okoliczności zostały przez A. P. potwierdzone w trakcie konfrontacji jego wyjaśnień z zeznaniami świadka A. O. (2). W kolejnym w śledztwie przesłuchaniu oskarżony również, tak jak pierwotnie, opisał przebieg zdarzenia związanego z jednokrotnym uderzeniem T. M.. Natomiast w ostatnich na tym etapie procesu wyjaśnieniach oświadczył, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa, równocześnie odmawiając jakichkolwiek wypowiedzi. Przed sądem to stanowisko A. P. znowu uległo zmianie. Przyznając się do dokonania zarzucanego czynu potwierdził fakt spożywania alkoholu w dniu 04.02.2019 r. u R. G. (1) na posesji położonej przy ul. (...) w S.. Gdy wyszedł na korytarz, był pijany. Tam się znajdując otrzymał uderzenie pięścią w twarz. Było to przed mieszkaniem pani O.. Rozumując, że nikt za nic nie może go bić, uderzył mężczyznę, który wcześniej zadał mu cios. Osobnik ten upadł na plecy. Po tym oskarżony wrócił do mieszkania G., gdzie w dalszym ciągu spożywał alkohol. Po pewnym czasie ponownie wyszedł i udał się do znajdującego się na tej samej kondygnacji mieszkania A. O. (2). Tam kilkakrotnie zadał uderzenia leżącemu na wersalce mężczyźnie. Był nim ten sam osobnik, z którym wcześniej doszło do scysji na korytarzu. Zbliżając się do niego zadał mu pytanie: „Dlaczego ty człowieku mnie uderzyłeś”. Odnosząc się do swoich wcześniejszych relacji oskarżony potwierdził je w takim zakresie, w jakim pozostają one w zgodności z jego wyjaśnieniami z rozprawy wskazując, że w postępowaniu przygotowawczym wszystkiego nie powiedział. Równocześnie A. P. określił swoją sytuacją osobistą, rodzinną oraz majątkową.

W ocenie Sądu wyjaśnienia oskarżonego – zwłaszcza te złożone przed sądem – zasługują na uwzględnienie. Przystają one bowiem do pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Zakres doznanych przez T. M. (1) obrażeń ciała znajduje odniesienie do relacji A. P. z tego etapu procesu. Pozostaje natomiast w zdecydowanej sprzeczności z jego wyjaśnieniami składanymi w śledztwie, kiedy to potwierdził on zadanie tylko jednego uderzenia pokrzywdzonemu w klatkę piersiową, co miało mieć miejsce na korytarzu budynku położonego przy ul. (...) w S.. Również te z rozprawy relacje A. F. P. korelują z zeznaniami świadka A. O. (2), w której to mieszkaniu pojawił się oskarżony i po podejściu do leżącego na łóżku T. M. bił go po klatce piersiowej i brzuchu. W jej zeznaniach pojawia się obraz działań podejmowanych wtedy przez A. P.. A. O. opisując przy tym wygląd napastnika określiła jego ubiór, w którym pojawiła się bluza z kapturem, co odpowiada temu elementowi odzieży z okresu, w którym doszło w dniu 08.02.2019 r. do zatrzymania oskarżonego. Bez cienia wątpliwości to A. O. rozpoznała A. F. P. na okazanym jej materiale fotograficznym. Później w trakcie czynności konfrontacji jej zeznań z wyjaśnieniami oskarżonego przeciwstawiła się tym ostatnim twierdząc, że to właśnie A. P. pojawił się w zajmowanym przez nią pomieszczeniu i będąc tam wielokrotnie zadawał uderzenia znajdującemu się tam leżącemu na łóżku pokrzywdzonemu. Chociaż A. O. (2) wskazała też na drugiego mężczyznę (opisując jego wygląd), to jednak – wedle jej relacji – nie wchodził on wtedy do jej mieszkania znajdując się na zewnątrz w rejonie klatki schodowej. Odbiega to od wyjaśnień A. P., nawet tych złożonych w toku przewodu sądowego, to jednak okoliczność tam nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Bez wątpienia osobą, która rękoma zaciśniętymi w pięść uderzała w brzuch i klatkę piersiową T. M. (1) pierwotnie na korytarzu a następnie w mieszkaniu był wyłącznie oskarżony. Z odpowiednią natomiast dozą ostrożności podejść należy do zeznań A. O., w których mówiła ona o ponownym przybyciu tych dwóch osobników do zajmowanego przez nią pomieszczenia i zabrania stamtąd odbiornika telewizyjnego. Okoliczność ta była już prezentowana w jej pierwotnych relacjach. W kolejnym natomiast przesłuchaniu (przeprowadzonym jeszcze tego samego dnia) świadek ten poddaje wątpliwość tożsamość mężczyzn, którzy mieli wynieść telewizor dodając, że nie ma pewności, iż byli to ci sami osobnicy, których wcześniej widziała, z których jeden pobił pokrzywdzonego. Podobnego potraktowaniu wymagają zeznania A. O. (2), kiedy mówi ona o zachowanie się T. M. (1) już po pobiciu. Zastrzegając, że nie wychodził on już wtedy z mieszkania (do czasu udania się do następnego dnia do sklepu) w pierwotnych zeznaniach podała ona, że pokrzywdzony cały czas uskarżał się na ból w klatce piersiowej, pluł krwią. Natomiast po upływie blisko miesiąca (06.03.2019 r.) stwierdziła ona, że po całym zdarzeniu T. M. funkcjonował „w miarę normalnie”, a dopiero w nocy uskarżał się na ból w klatce piersiowej. Również i ta okoliczność nie może w żaden sposób wpływać na kwestię odpowiedzialności A. P. za sprzeczne z obowiązującym porządkiem prawnym postępowanie skutkujące śmiercią pokrzywdzonego.

Według Sądu za wiarygodne uznać należy zeznania K. Ł. (2) – funkcjonariusza Policji, który w dniu 04 lutego 2019 r. około godziny 19:00 brał udział w interwencji w budynku przy ul. (...) w S.. Miał on wtedy kontakt zarówno z A. O. (2) jak i pokrzywdzonym (używając w stosunku do niego imienia T.). Wymieniona kobieta znajdowała się wtedy pod znacznym działaniem alkoholu. Świadek pozyskał informację o wizycie w tym mieszkaniu mężczyzny, który ubliżać miał właśnie T. M.. Jego opis zgadzał się z tym, co później zeznała A. O.. W ocenie sądu to właśnie stan nietrzeźwości tego świadka stanowi podłoże zmienności jej uwidocznionych powyżej wypowiedzi. Jednakże brak jest podstaw, aby zeznania te podważać w tych elementach, w których pozostają one w zgodności z wyjaśnieniami oskarżonego w zakresie mającym istotne znaczenie dla stawianego mu zarzutu popełnienia przestępstwa.

W kontekście tak stawianego zagadnienia nic istotnego do toczącego się postępowania nie wnoszą zeznania świadków A. B., Ł. R. (1), R. G. (1) czy też K. C. – mieszkańców bloku położonego w S. przy ul. (...), czy też osób tam przebywających, którzy jednak nie odnieśli się do zachowania A. P. mającego bezpośredni związek z przedmiotem niniejszego procesu karnego poza kwestią stwierdzenia położenia zwłok T. M. na korytarzu w dniu 05 lutego 2019 roku. Chociaż R. G. jak i Ł. R. nie wskazują na wspólne w dacie 04.02.2019 r. spożywanie alkoholu z oskarżonym, to jednak pozostaje to w sprzeczności z tym, co zeznał K. Ł. (2) odnośnie przebiegu interwencji, w trakcie której przebywające w lokalu oznaczonym numerem (...) na tej posesji osoby zaprzeczały jakiejkolwiek wizycie A. F. P. w mieszkaniu A. O. (2).

Sąd nie znalazł podstaw, aby odrzucić zeznania Z. S. (2), z którym pokrzywdzony miał kontakt w początkowych dniach lutego. W ten sam sposób potraktowano wypowiedzi R. R. (2), z jakich to jednakże wynika, że oskarżony – wbrew swoim twierdzeniom – już wcześniej przychodził do zabudowań znajdujących się przy ul. (...) w S..

Za odpowiadające rzeczywistości uznano zeznania M. P. (1) i E. K. (2). Pierwsza z wymienionych to siostra T. M. (1) określiła jedynie postępowanie pokrzywdzonego w relacjach z A. O., co wiązało się z nadużywaniem przez niego alkoholu. Z kolei E. K. określiła wygląd, zachowanie się – podkreślając zauważalne symptomy dolegliwości zdrowotnych T. M., gdy ten w godzinach rannych 05 lutego 2019 roku przybył do sklepu, w którym była zatrudniona.

Za wiarygodne Sąd uznał zaliczone w poczet materiału dowodowego dowody wyszczególnione w postanowieniu z dnia 08 lipca 2019 roku (k. 365 odwr.), albowiem żadna ze stron procesu nie kwestionowała tych dokumentów.

Rozważając zachowanie A. P. w zakresie zarzucanego mu czynu Sąd uznał, że zachodzą wszelkie przesłanki odpowiedzialności karnej z art. 1 k.k. W czasie popełnienia zarzucanego przestępstwa oskarżony był dorosły, poczytalny, nie zachodziła żadna przeszkoda wyłączająca jego winę czy bezprawność czynu. Czyn ten jest zachowaniem karalnym, zabronionym pod groźbą kary, zawinionym, którego społeczna szkodliwość ma stopień wyższy niż znikomy.

Typ czynu zabronionego określony w art. 156 § 3 k.k., charakteryzuje się złożoną stroną podmiotową. Jego sprawca umyślnie (z zamiarem bezpośrednim lub wynikowym) realizuje znamiona typu zasadniczego określonego w art. 156 § 1 k.k., natomiast skutek w postaci śmierci nie jest już objęty przez sprawcę zamiarem. Skutek ten jednak może być sprawcy przypisany w warunkach określonych w art. 9 § 3 k.k., to znaczy jeżeli – mimo braku zamiaru zabicia – przewidywał następstwo swojego zachowania w postaci śmierci albo obiektywnie skutek taki był możliwy do przewidzenia. Przypisując oskarżonemu zbrodnię z art. 156 § 3 k.k. stwierdzić należy, jakie obrażenia ciała przyczynowe do śmierci spowodował i ustalić, że zostały one zadane umyślnie. Zaznaczyć przy tym należy, że do odpowiedzialności określonej w podanym przepisie nie jest konieczne, aby działanie sprawcy było jedną i wyłączną przyczyną zejścia śmiertelnego ofiary. Niezbędne jest tylko ustalenie związku przyczynowego między tym działaniem i przynajmniej jedną z przyczyn powodujących skutek końcowy.

W tym stanie rzeczy wina A. P. w dokonaniu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 156 § 3 k.k. nie może budzić wątpliwości. Oskarżony bowiem w dniu 04 lutego 2019 roku w S. przewidując możliwość spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu T. M. (1) i godząc się na to uderzał go pięściami w okolice brzucha i klatki piersiowej powodując przez to u pokrzywdzonego obrażenia ciała w postaci złamania żeber lewych od 6 do 8 w linii pachowej przedniej z rozerwaniem opłucnej oraz pourazowego pęknięcia lewego brzegu śledziony z krwiakiem o objętości 500 ml pod lewym łukiem żebrowym i wylewem krwi do jamy otrzewnej w ilości około 700 ml, które to obrażenia stanowiły właśnie ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, co doprowadziło do wstrząsu urazowo – krwotocznego związanego z pourazowym pęknięciem śledziony skutkującego śmiercią T. M. w dniu 05 lutego 2019 roku, przy czym następstwo swojego działania (w postaci śmierci pokrzywdzonego) oskarżony poprzez niezachowanie ostrożności wymaganej w okolicznościach zdarzenia mógł i powinien przewidzieć.

Według Sądu A. P. czynu tego dokonał w warunkach powrotu do przestępstwa określonych w art. 64 § 1 k.k., albowiem działo się to w ciągu 5 lat od odbycia kary co najmniej 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne. Oskarżony wyrokiem Sądu Rejonowego w Sieradzu z 15.08.2015 r. za przestępstwo z art. 207 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. skazany został na karę 2 lat pozbawienia wolności, którą odbywał do 16 sierpnia 2017 roku. Podobieństwa rozważanych czynów należy upatrywać w spełnieniu wymogów zakreślonych w przepisie § 3 art. 115 k.k. (zastosowanie przemocy lub groźba jej użycia). Równocześnie nie zostały wyczerpane warunki dające podstawę do uznania zachowania A. F. P. w ramach recydywy szczególnej wielokrotnej (rodzajowe podobieństwo czynów zabronionych).

Przystępując do uzasadnienia wymiaru kary, jaką orzeczono wobec oskarżonego uznając go za winnego czynu kwalifikowanego z art. 156 § 3 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. stwierdzić należy, że kierowano się dyrektywami przewidzianymi w art. 53 § 1 k.k.

W pierwszej kolejności wzięto pod uwagę współmierność kary do stopnia zawinienia, co wynika z fundamentalnej zasady prawa karnego – odpowiedzialności na zasadzie winy i w granicach zawinienia. W świetle tej zasady nie można wymierzyć kary ponad winę oskarżonego, chociażby za tym przemawiały potrzeby ogólnej lub szczególnej prewencji. Przy ustalaniu stopnia winy odniesiono się zarówno do przesłanki zarzucalności – zdolności do zawinienia (możliwość rozpoznania bezprawności czynu i sytuacja motywacyjna) oraz treść stosunku oskarżonego do popełnienia czynu zabronionego (forma zamiaru, motywy, sposób działania), Znaczenie ma również stan zdrowia psychicznego oskarżonego, zdolność rozumienia znaczenia czynu lub zdolność pokierowania postępowaniem. Analiza powyższych elementów nakazuje uznać, że stopień winy A. P. jest bardzo wysoki i stanowi okoliczność w znacznym zakresie obciążającą.

Kolejną z dyrektyw „sprawiedliwościowych”, którą się kierowano jest współmierność kary do stopnia szkodliwości społecznej dokonanego czynu. Oceny tego stopnia dokonano kompleksowo, co oznacza, że rozważaną szkodliwość współokreślają nie tylko waga naruszonego dobra, rozmiar wyrządzonej szkody, ale również przesłanki, które powodowały oskarżonym, jak i sposób popełnienia tego czynu zabronionego. Wyeksponować należy przy omawianiu tego aspektu fakt, iż przypisane A. P. zachowanie uderzało w dobro najwyższe, jakim jest zdrowie, a w konsekwencji życie człowieka – skutki, które mają nieodwracalny charakter. Nie może umniejszać ogromnego stopnia społecznej szkodliwości społecznej fakt, że ofiara znajdowała się pod działaniem alkoholu, czy też podawane przez oskarżonego zachowanie T. M. polegające na zadaniu uderzenia. Omawiając przesłanki, jakimi kierował się A. F. P. stwierdzić należy jedynie, że żadne racjonalne względy nie uzasadniają przypisanego mu postępowania. W tym kontekście nie sposób nie uznać, iż czyn oskarżonego jest społecznie szkodliwy w stopniu ogromnym.

Następnie dyrektywy, którymi się kierowano, to dostosowanie wymierzonej kary do zapobiegawczego i wychowawczego oddziaływania na sprawcę. Mając na względzie motywację i sposób popełnienia przez oskarżonego zarzucanego przestępstwa, jego osobowość, stopień demoralizacji i zagrożenia, jakie przedstawia dla porządku prawnego, wskazują na to, że wobec A. P. konieczne jest stosowanie izolacji w warunkach kary pozbawienia wolności i to na odpowiedni okres. Niebagatelne znaczenie ma tu przypisanie oskarżonemu popełnienia przestępstwa w warunkach recydywy z art. 64 § 1 k.k.

Ostatnią z dyrektyw ogólnych nazywanych pozytywną prewencją ogólną sąd wziął pod uwagę eksponując dążenie do osiągnięcia efektu ogólnoprewencyjnego w środowisku w ten sposób, że wymierzona kara winna być odebrana jako nieuchronna, sprawiedliwa reakcja za dokonanie czynu zabronionego. Od śmierci pokrzywdzonego upłynął stosunkowo krótki czas i pozostaje to w pamięci osób ze środowiska także A. F. P..

Wymierzając oskarżonemu karę sąd miał na względzie także właściwości i warunki osobiste oskarżonego, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa oraz jego zachowanie po dokonaniu tego czynu. Analizując te kwestie z całą stanowczością stwierdzić należy, że wszystkie te okoliczności bardzo mocno obciążająco ważą na wysokości kary, którą uznano za spełniającą wymogi wyżej opisanych zagadnień i celów. Równocześnie z pola widzenia nie może zniknąć postawa A. P. w przedmiotowym procesie karnym, zwłaszcza na etapie postępowania sądowego, kiedy to przyznając się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa złożył wyjaśnienia przystające do pozostałego materiału dowodowego, któremu nadano walor wiarygodności.

Dlatego też wymierzając karę w granicach zakreślonych przez przewidzianą w art. 156 § 3 k.k. (w brzmieniu obowiązującym od 13 lipca 2017 roku) możliwość kształtowania tzw. sądowego wymiaru kary uznano, że odpowiednią będzie kara w wymiarze 6 lat pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet tej kary zaliczono A. P. okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie – tymczasowego aresztowania od 08 lutego 2019 r., godz. 6:30 do 11 kwietnia 2019 r., godz. 6:30 (kiedy to wprowadzono do wykonania karę orzeczoną w sprawie II W 991/17 Sądu Rejonowego w Sieradzu) i od 21 kwietni 2019 r. godz. 9:30 przyjmując, że jeden dzień tymczasowego aresztowania jest równoważny jednemu dniowi kary pozbawienia wolności.

Na podstawie art. 47 § 1 k.k. orzeczono od A. P. na rzecz Funduszu Pokrzywdzonych oraz Pomocy Postpenitencjarnej nawiązkę w kwocie 500,00 złotych.

Uznając że zabezpieczone w procesie przedmioty w postaci obuwia i odzieży T. M. (1) nie są już niezbędne nakazano ich zwrot siostrze wymienionego – M. P. (1). Natomiast orzeczono przepadek na rzecz Skarbu Państwa zabezpieczonego worka na zwłoki.

Zasądzono na rzecz adw. E. C. od Skarbu Państwa kwotę 1020,00 złotych podwyższoną o podatek od towarów i usług w kwocie 234,60 złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej A. P. z urzędu – wysokość tej należności ustalono w oparciu o § 4 ust. 3, § 17 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 5 oraz § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 03 października 2016 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 1714 z 2016 r.).

Sąd nie znalazł podstaw do zwolnienia A. P. od zapłaty kosztów sądowych. Oskarżony nie posiada nikogo na utrzymaniu. Nie stwierdzono też, aby miał zobowiązania finansowe. Fakt orzeczenia kary izolacyjnej nie może stanowić podstawy do odstąpienia od reguły wynikającej z art. 627 k.p.k. i z tego też względu zasądzono od niego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 4445,63 złotych tytułem poniesionych w postępowaniu wydatków oraz wymierzono mu opłatę w kwocie 600,00 złotych.

Marek Podwójniak Jacek Wojdyn