Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 marca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 12 marca 2014 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa P. C.

przeciwko M. L. i A. B.

o ochronę dóbr osobistych i zapłatę

na skutek apelacji powoda i pozwanego M. L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej

z dnia 12 listopada 2012 r., sygn. akt I C 37/11

I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  zasądza solidarnie od pozwanych na rzecz powoda 100.000 (sto tysięcy złotych,

2)  zasądza od pozwanego A. B. na rzecz powoda 10.000 (dziesięć tysięcy) złotych,

3)  nakazuje pozwanemu A. B., aby złożył pisemne oświadczenie następującej treści: „Ja, A. B. przepraszam pana P. C. za szkody, które mu wyrządziłem dokonując na jego szkodę przestępstwa. Wyrażam z tego powodu ubolewanie. A. B.”.,

4)  nakazuje pozwanemu M. L., aby złożył pisemne oświadczenie następującej treści: „Ja, M. L. przepraszam pana P. C. za szkody, które mu wyrządziłem dokonując na jego szkodę przestępstwa. Wyrażam z tego powodu ubolewanie. M. L.”.,

5)  w pozostałym zakresie oddala powództwo wobec obu pozwanych,

6)  nakazuje pobrać od pozwanego A. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu okręgowego w Bielsku-Białej 500 (pięćset) złotych tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej, od której powód był zwolniony,

7)  nie obciąża powoda kosztami sądowymi;

II oddala apelację powoda w pozostałym zakresie;

III oddala apelację pozwanego M. L.;

IV nie obciąża powoda oraz pozwanych kosztami postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 1099/13

UZASADNIENIE

Powód, w pozwie wniesionym w dniu 26 stycznia 2011r, domagał się zasądzenia od pozwanego A. B. kwoty 300.000 zł. tytułem zadośćuczynienia a także złożenia w formie pisemnej oświadczenia o następującej treści: „Ja A. B. przepraszam Pana P. C. za szkody, które mu wyrządziłem dokonując na jego szkodę przestępstwa. Wyrażam z tego powodu ubolewania. A. B..”

Na uzasadnienie swego żądania powód podał, że pozwany wraz z M. L. dopuścił się popełnienia przestępstwa na szkodę powoda, za co został skazany prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 2 marca 2007 r. Według twierdzeń powoda pozwany naruszył również dobra osobiste powoda i jego godność osobistą.

W pozwie z dnia 20 maja 2011 r., w sprawie zarejestrowanej pod sygnaturą I C 200/11 Sądu Okręgowego w Bielsku - Białej powód domagał się zasądzenia od pozwanego M. L. kwoty 300.000 zł. tytułem zadośćuczynienia a także złożenia w formie pisemnej oświadczenia o następującej treści: „Ja M. L. przepraszam Pana P. C. za szkody, które mu wyrządziłem dokonując na jego szkodę przestępstwa. Wyrażam z tego powodu ubolewania. M. L..”

Swoje żądanie wobec wymienionego pozwanego powód uzasadnił identycznie jak w pozwie przeciwko A. B..

W piśmie z 1 sierpnia 2011 r. powód sprecyzował żądanie w ten sposób, że domagał się zasądzenia kwoty 280.000,00 zł. tytułem zadośćuczynienia za popełnienie czynów opisanych w punkcie 2 wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 2 marca 2007 r. oraz kwoty 10.000,00 zł. tytułem rozstroju zdrowia wynikającego z czynów opisanych w wyroku. Zarządzeniem z dnia 24 sierpnia 2011r sprawę połączono do wspólnego rozpoznania ze sprawą I C 37/11.

Na rozprawie w dniu 26 września 2011 r. powód sprecyzował żądanie pozwu w ten sposób, że domagał się zasądzenia po 300.000 zł. od każdego z pozwanych tytułem zadośćuczynienia, a nie odszkodowania a nadto, że kwota 280.000 zł. obejmować ma zadośćuczynienie za przestępstwo opisane w punkcie 2 wyroku sądu karnego, kwota 10.000 zł – zadośćuczynienie za przestępstwo opisane w punkcie 1 wyroku i kwota 10.000 zł – za rozstrój zdrowia w postaci efektów bicia przestępstwa opisanego w punkcie 3 wyroku.

Pozwany A. B. wniósł o oddalenie powództwa, zarzucając, że objęte pozwem roszczenia uległy przedawnieniu na podstawie art. 442 § 1 kc. Ponadto zarzucił, że powód nie udowodnił uszczerbku na zdrowiu.

Pozwany M. L. wniósł o oddalenie powództwa oraz o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego lekarza sądowego, celem ustalenia obrażeń, jakich doznał powód.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy w Bielsku – Białej oddalił powództwo w stosunku do pozwanego A. B., zasądził od pozwanego M. L. na rzecz powoda kwotę 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, nakazał pozwanemu M. L. złożenie w formie pisemnej oświadczenia o następującej treści: „Ja M. L. przepraszam Pana P. C. za szkody, które mu wyrządziłem dokonując na jego szkodę przestępstwa. Wyrażam z tego powodu ubolewania. M. L..”

W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy powództwo w stosunku do pozwanego M. L. oddalił oraz odstąpił od obciążania powoda i pozwanych kosztami sądowymi.

Swoje rozstrzygnięcie następująco uzasadnił.

Prawomocnym wyrokiem z dnia 2 marca 2007 r. Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej uznał pozwanych A. B. i M. L. za winnych tego, że w dniu 29 stycznia 2005 r. w Biurze (...) przy ul. (...) w B., działając wspólnie i w porozumieniu, poprzez zamknięcie w pomieszczeniu oraz groźby bezprawne i użycie kabla elektrycznego zmusili P. C., będącego pokrzywdzonym w sprawie o pobicie, do sporządzenia pisemnego oświadczenia, którego treść miała znaczenie dla dalszego toku prowadzonego postępowania przygotowawczego, co stanowi występek z art. 245 kk (punkt 1 wyroku). Ponadto Sąd uznał A. B. i M. L. za winnych tego, że w nocy z 24 na 25 lutego 2005 r. w B. w siedzibie (...) przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu, celem wywarcia wpływu na pokrzywdzonego P. C., będącego świadkiem w toczącym się przeciwko oskarżonym postępowaniu karnym, poprzez zamknięcie w pomieszczeniu oraz bicie i kopanie po całym ciele, w szczególności po głowie oraz zadawanie uderzeń młotkiem w kolana, spowodowali u P. C. obrażenia ciała w postaci stłuczenia głowy i złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naruszyli czynności narządów ciała pokrzywdzonego na okres powyżej 7 dni, a nadto groźbą i przemocą doprowadzili go do obcowania płciowego, czym wyczerpali znamiona występku z art. 245 kk w zw. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 197 § 3 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 września 2005 r. w zw. z art. 11 § 2 kk, a A. B. dodatkowo w zw. z art. 64 § 1 kk. (punkt 2 wyroku). Ponadto A. B. został uznany za winnego tego, że w dniu 11 stycznia 2005 r. w Biurze (...) przy ul. (...) w B. poprzez zadawanie uderzeń pięściami w głowę oraz kopanie w klatkę piersiową i lewą rękę spowodował uszkodzenie w postaci stłuczenia głowy, stłuczenia klatki piersiowej, złamania kości łokciowej przedramienia lewego w 1/3 bliższej z niewielkim przemieszczeniem odłamów, czym spowodował naruszenie narządu ciała powyżej siedmiu dni na szkodę P. C., przy czym popełnienia tego przestępstwa dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, czym wyczerpał znamiona występku z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk (punkt 3 wyroku). Za popełnione przestępstwa pozwany A. B. został skazany na łączną karę 5 lat pozbawienia wolności, zaś pozwany M. L. – na karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Powód cierpi na nawracające bóle głowy, ma zaburzone relacje z płcią przeciwną – nie ożenił się i nie ma dzieci. Przez długi czas odczuwał nocne lęki i do tej pory hałas w nocy powoduje, że się budzi. Powód niewiele sypia, schudł o 15 kilogramów i boi się sam wychodzić po zmroku. Ponadto zaprzestał aktywnej działalności polityczno-społecznej, jaką wcześniej prowadził. Zamierzał w 2005 r. kandydować do Parlamentu, przygotowywał się do tego, a obecnie nie byłby w stanie takiej działalności prowadzić. Powód nie pracuje, gdyż są okresy, że nie jest w stanie normalnie funkcjonować. Podejmował pracę, lecz nie był w stanie pracować dłużej niż pół roku. Ponadto boi się pozwanych z uwagi na groźby, jakie wobec niego kierowali.

Wskazał Sąd, że ustaleń tych dokonał w oparciu o dowód z wyroków wydanych przez Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej i Sąd Apelacyjny w Katowicach, a także w oparciu o dowód z zeznań powoda, którym w całości dał wiarę. Nie dał Sąd Okręgowy wiary zeznaniom pozwanych w zakresie, w jakim kwestionowali fakt udziału M. L. w popełnieniu przestępstw na szkodę powoda bowiem był związany prawomocnym wyrokiem sądu karnego – Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 2 marca 2007 r., utrzymanego w mocy przez Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z 13 grudnia 2007 r., który uznał pozwanego M. L. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 245 kk i przestępstwa z art. 245 kk w związku z art. 157 § 1 kk.

Sąd I instancji „wobec wyraźnego sprzeciwu powoda, który oświadczył, że badanie lekarskie jedynie pogłębiłoby urazy, jakich doznał” oddalił wnioski dowodowe pozwanych o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza sądowego bowiem „oczywistym jest, że bez zgody powoda niemożliwe byłoby przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, gdyż wydanie opinii wymagałoby zbadania powoda, na co się nie zgodził”. Sąd I instancji oddalił też wniosek pozwanego M. L. o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków bowiem pozwany nie określił tezy dowodowej, natomiast wniosek pozwanego A. B. o przeprowadzenie dowodów z zeznań świadków, w ocenie Sądu, był niedopuszczalny, jako zmierzający do wykazania, że osoba skazana nie dopuściła się popełnienia przestępstwa bądź do wykazania „innej wersji” zdarzeń, niż przyjęta przez sąd karny. Wskazał też Sąd, że w stosunku do pozwanego A. B. oddalił powództwo z uwagi na podniesiony zarzut przedawnienia roszczenia, „zatem przeprowadzanie dalszych dowodów przy rozpoznawaniu powództwa wobec tego pozwanego i dopuszczanie dowodów wnioskowanych przezeń, było w istocie zbędne”.

Za zbędne dla rozstrzygnięcia uznał też Sąd I instancji wnioski dotyczące przeprowadzenia dowodów z kopii wydruków ze stron internetowych, artykułów z gazet i pism powoda oraz wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z karty informacyjnej leczenia szpitalnego, „która pochodzi z roku 2001 i z niniejszą sprawą nie ma związku”.

Oceniając zasadność żądania pozwu wskazał Sąd Okręgowy, że powództwo w stosunku do pozwanego A. B. nie zasługiwało na uwzględnienie wobec podniesionego przezeń zarzutu przedawnienia, gdyż zgodnie z art. 442 § 1 kc roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia a ponieważ powód od daty popełnienia przez pozwanych przestępstw wiedział, jakie osoby dopuściły się tych przestępstw zatem to od dat popełnienia tych przestępstw należy liczyć trzyletni okres przedawnienia. Wszystkie przestępstwa, których dopuścił się pozwany A. B., zostały popełnione w 2005r, zatem powództwo – wytoczone w styczniu 2011 r. – zostało wniesione po upływie tego terminu i jako takie podlegało oddaleniu, „ponieważ pozwany podniósł stosowny zarzut”.

Zdaniem Sądu I instancji powództwo w stosunku do pozwanego M. L. częściowo zasługiwało na uwzględnienie. Pozwany ten nie może bronić się zarzutem, że nie popełnił przestępstwa, bowiem Sąd Okręgowy był związany skazującym wyrokiem w sprawie karnej co wyłącza możliwość obrony pozwanego sprzecznej z ustaleniami wyroku karnego. Z tego względu Sąd I instancji przyjął, że pozwany M. L. w nocy z 24 na 25 lutego 2005 r. działając wspólnie i w porozumieniu z A. B. poprzez zamknięcie w pomieszczeniu oraz bicie i kopanie po całym ciele, w szczególności po głowie oraz zadawanie uderzeń młotkiem w kolana, spowodował u P. C. obrażenia ciała w postaci stłuczenia głowy i złamania kości nosa z przemieszczeniem odłamów, czym naruszył czynności narządów ciała pokrzywdzonego na okres powyżej 7 dni, a nadto groźbą i przemocą doprowadził go do obcowania płciowego. Za to przestępstwo, wyczerpujące znamiona występku z art. 245 kk w zw. z art. 158 § 1 kk w zw. z art. 197 § 3 kk w brzmieniu obowiązującym do dnia 26 września 2005 r. w zw. z art. 11 § 2 kk, został prawomocnie skazany. Czyn, za jaki pozwany został skazany stanowi jednocześnie przestępstwo naruszenia czynności narządu ciała, którego dotyczy przepis art. 444 kc, jak i czyn nierządny, o jakim mowa w art. 445 § 2 kc. Skoro czynem tym pozwany dopuścił się zarówno naruszenia integralności cielesnej i zdrowia, jak i naruszenia integralności seksualnej pokrzywdzonego, zatem uzasadnione było żądanie zadośćuczynienia, zarówno na podstawie przepisu art. 445 § 1 jak i § 2 kc.

W ocenie Sądu Okręgowego rozmiar krzywdy doznanej przez powoda w związku z naruszeniem jego integralności cielesnej i seksualnej, był znaczny, „zwłaszcza biorąc pod uwagę, że czyn nierządny homoseksualny, musi stanowić dla heteroseksualnego mężczyzny wyjątkową dolegliwość”. Przy ustalaniu zadośćuczynienia Sąd I instancji wziął również pod uwagę motywy przestępstwa popełnionego na szkodę powoda – czyli chęć wywarcia wpływu na powoda, który był świadkiem w toczącym się przeciwko pozwanym postępowaniu karnym,
a także fakt, że powód do tej pory boi się pozwanych. Zdaniem Sądu odpowiednią kwotą, uwzględniającą te cierpienia jakie odczuwał powód, jak i okoliczności popełnionego przestępstwa, którą należało przyznać powodowi jest 100.000 zł.

Z tej przyczyny, że powód, na którym spoczywał ciężar dowodowy w tym zakresie, odmówił poddania się badaniu przez lekarza sądowego i nie zgodził się na dopuszczenie dowodu wnioskowanego przez pozwanych, Sąd Okręgowy przyjął, że powód nie wykazał, aby skutki przestępstwa popełnionego przez pozwanego miały charakter nieodwracalny, aby te fakty, jakie podawał – czyli problemy ze snem, bóle głowy, niemożność podjęcia pracy, pozostawanie w stanie bezżennym i problemy w relacjach z płcią przeciwną, były związane z przestępstwem popełnionym przez pozwanego, a nadto aby były one nieodwracalne. „Bez specjalistycznej wiedzy biegłego ustalenie tego było niemożliwe”.

Wskazał Sąd, że mimo iż dał wiarę zeznaniom powoda co do odczuwanych dolegliwości psychicznych i fizycznych, nie mógł bez opinii biegłego przyjąć, że mają one związek z przestępstwem popełnionym przez pozwanego. „Twierdzenie powoda, zawarte w pozwie, że skutki przestępstwa będzie odczuwał do końca życia, zwłaszcza z uwagi na trwały uraz psychiczny odczuwany przezeń, pozostały zatem nieudowodnione”. Z tego względu Sąd I instancji oddalił żądanie zadośćuczynienia ponad kwotę 100.000 zł., bowiem nie było podstaw do przyjęcia, że powód doznał trwałego urazu psychicznego i że skutki przestępstwa będzie odczuwał do końca życia, „co uzasadniałoby przyznanie mu wyższego zadośćuczynienia”.

Jednocześnie Sąd, na podstawie art.24§1 kc, uwzględnił żądanie pozwu co do złożenia przez pozwanego przeproszenia w pisemnej formie o treści wskazanej przez powoda.

Oceniając zasadność żądania w zakresie zasądzenia na rzecz powoda kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia za przestępstwo opisane w punkcie 1 wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej z dnia 2 marca 2007r Sąd Okręgowy wskazał, że ponieważ powód nie sprecyzował jakie dolegliwości odczuwał w związku z popełnieniem tego przestępstwa, a nie jest to czyn objęty dyspozycją przepisu art. 444 § 1 ani 445 § 2 kc, Sąd – pomimo że fakt jego popełnienia został stwierdzony wyrokiem sądu karnego – uznał, że nie ma podstaw do przyznania powodowi zadośćuczynienia w kwocie 10.000 zł i w tym zakresie powództwo oddalił.

Oceniając zasadność żądania zadośćuczynienia w wysokości 10.000 zł za skutki przestępstwa objętego punktem 3 wyroku sądu karnego, Sąd Okręgowy wskazał, że punkt ten dotyczy wyłącznie pozwanego A. B., zatem w tym zakresie powód nie miał podstaw do domagania się zadośćuczynienia od pozwanego M. L. i w tym zakresie powództwo zasługiwało na oddalenie.

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych Sąd odstąpił od obciążania pozwanych kosztami sądowymi w zakresie, w jakim przegrali sprawę.

Wyrok ten zaskarżył powód oraz pozwany M. L..

Powód w apelacji zarzucił:

- obrazę prawa materialnego tj. art.442§1 kc przez jego zastosowanie i naruszenie art.442 ¹§2 kc przez niezastosowanie w stosunku do pozwanego A. B.;

- całkowite uchylenie się od zasądzenia roszczenia zadośćuczynienia opartego o przepis art. 442 ¹§2 kc za przestępstwo opisane w pkt 1 wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku – Białej z dnia 2.03.2007r w stosunku do obu pozwanych;

- całkowite uchylenie się od zasądzenia roszczenia z art.444§1 kc naprawienia szkody z tytułu wywołania rozstroju zdrowia;

- ustalenie kwoty zadośćuczynienia z art.445§2 kc za przestępstwo opisane w pkt 2 w/w wyroku Sądu Okręgowego od pozwanego M. L. nieadekwatnej do znacznego rozmiaru krzywdy.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty powód wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku oraz przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Pozwany M. L. zaskarżył wyrok w całości zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Jak wynika z treści apelacji pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje.

Apelacja powoda jest częściowo uzasadniona a w szczególności zawarty w niej zarzut naruszenia art. 442 ¹ § 2 kc. Zgodnie z tym przepisem, wprowadzonym ustawą z dnia 16 lutego 2007r o zmianie ustawy - Kodeks cywilny (Dz.U.2007 Nr 80, poz. 538), jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Stosownie zaś do unormowania zawartego w poprzednio obowiązującym art.442 kc termin przedawnienia takiej szkody wynosił lat 10.

Niewątpliwym jest, że czyny przypisane pozwanym stanowiły występki w rozumieniu Kodeksu karnego, a zatem do oceny czy roszczenie powoda uległo przedawnieniu zastosowanie mają wymienione przepisy. W sytuacji gdy pozwani zostali prawomocnie skazani za przestępstwa popełnione w dniach: 11 stycznia 2005r, 29 stycznia 2005r oraz 24/25 lutego 2005r, to roszczenia powoda ulegałoby przedawnieniu odpowiednio w dniach: 11 stycznia 2015r, 29 stycznia 2015r oraz 24/25 lutego 2015r a według unormowania zawartego w art. 442 ¹§2 kc, który zgodnie z art. 2 ustawy z 16 lutego 2007r ma zastosowanie w niniejszej sprawie, roszczenia powoda przedawniłyby się dopiero: 11 stycznia 2025r, 29 stycznia 2025r oraz 24/25 lutego 2025r

Oczywistym jest, że powód wniósł pozew przeciwko A. B. w dniu 26 stycznia 2011r, a zatem przed upływem terminu przedawnienia. Wbrew zatem stanowisku Sądu I instancji zgłoszony przez pozwanego A. B. zarzut przedawnienia nie był skuteczny, bowiem dla oceny tego zarzutu zastosować należało art.442 ^{( 1)}§2 kc a nie – jak to zupełnie bezpodstawnie przyjął Sąd Okręgowy – art. 442 ^{( 1)}§1 (442§1 ) kc.

Z wymienionych przyczyn żadne z roszczeń powoda przeciwko pozwanym nie uległo przedawnieniu.

W sytuacji, gdy pozwani wspólnie wyrządzili powodowi szkodę w dniu 24/25 lutego 2005r., to stosownie do art. 441 kc ich odpowiedzialność jest solidarna i tak też solidarnie odpowiadają za naprawienie tej szkody (krzywdy).

Wbrew jednak zarzutom powoda Sąd I instancji prawidłowo ustalił zakres krzywdy wynikającej z uszkodzenia ciała powoda oraz za zmuszenie powoda do poddania się czynowi nierządnemu. Sąd Apelacyjny aprobuje w pełni stanowisko Sądu I instancji w tym zakresie.

W szczególności trafnie przyjął Sąd Okręgowy, że powód nie wykazał, aby skutki przestępstwa miały charakter nieodwracalny bądź też by wskutek obrażeń wywołanych przez pozwanych powód doznał rozstroju zdrowia, bowiem nie poddał się on badaniu przez biegłego, a dokonanie odpowiednich ustaleń w tym zakresie niewątpliwie wymagało wiedzy specjalnej. Aprobując w pełni stanowisko Sądu Okręgowego co do wysokości należnego powodowi zadośćuczynienia za krzywdę, z tym, że zgłoszony przez pozwanego A. B. zarzut przedawnienia okazał się nieskuteczny, Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwotę 100 000 zł.

Uzasadnione jest także żądanie zasądzenia zadośćuczynienia od pozwanego A. B. za krzywdę wyrządzoną powodowi w dniu 11 stycznia 2005r. Zakres, rozmiar, skutki uszkodzenia ciała powoda z pewnością uzasadniają zasądzenie z tej przyczyny kwoty 10.000 zł. Wymienione roszczenie powoda, jak wyżej wskazano, nie uległo bowiem przedawnieniu.

Uszło też uwagi Sądu I instancji, że roszczenie powoda o zobowiązanie pozwanego A. B. do złożenia odpowiedniego oświadczenia jako wynikające z przepisów o ochronie dóbr osobistych nie uległo przedawnieniu już z tej przyczyny, że nie jest roszczeniem majątkowym (por.art.117§1 kc). Z tej też przyczyny także w tym zakresie należało zmienić zaskarżony wyrok i zobowiązać pozwanego A. B. do złożenia, na podstawie art. 24§1 kc oświadczenia o treści wskazanej w pkt 3 sentencji.

Powód nie wykazał natomiast by wskutek popełnienia przez pozwanych występku opisanego w pkt I wyroku Sądu karnego doznał uszkodzenia ciała, bądź rozstroju zdrowia, a zatem w tym zakresie powództwo ulegało oddaleniu, podobnie jak w zakresie przekraczającym kwotę 100.000 zł za krzywdę spowodowaną popełnieniem występku opisanego w pkt II wyroku karnego.

Apelacja powoda w tej części jest bezzasadna. Podobnie bezzasadna jest apelacja powoda w części obejmującej zarzut „uchylenia się od zasądzenia roszczenia z art. 444 § 1 kc” a to z tej przyczyny, że powód – jak wyraźnie oświadczył na rozprawie w dniu 26 września 2011r – domagał się zasądzenia od pozwanych tylko zadośćuczynienia a nie odszkodowania. Stosownie zatem do unormowania zawartego w art. 321§1 kpc Sąd I instancji nie mógł wyrokować co do tego żądania, pomijając już tę okoliczność, że powód nie zgłosił jakichkolwiek dowodów dla wykazania szkody (kosztów) doznanej wskutek uszkodzenia ciała.

Z powołanych przyczyn w oparciu o art. 386 § 1 kpc zaskarżony wyrok należało zmienić i orzec jak w sentencji. W pozostałym zakresie – jak to wyżej wskazano – apelacja powoda okazała się bezzasadna i ulegała oddaleniu na podstawie art. 385 kpc.

Całkowicie bezzasadna okazała się apelacja pozwanego M. L..

Jak wyżej wskazano powód nie poddał się ocenie przez biegłego sądowego, co miało wpływ na ustalenie przez Sąd I instancji wysokości zadośćuczynienia za krzywdę wywołaną przez pozwanych wskutek popełnienia przestępstwa opisanego w pkt II wyroku karnego. Kwotę tę przyznał Sąd I instancji za uszkodzenie ciała powoda oraz zmuszenie powoda do poddania się czynowi nierządnemu, za co pozwani zostali prawomocnie skazani.

Wprawdzie Sąd I instancji nie uwzględnił wniosku pozwanego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadków lecz jak trafnie przyjął Sąd, pozwany nie określił okoliczności, które zamierzał wykazać za pomocą tych dowodów. Ponadto nawet gdyby przyjąć, jak to podaje pozwany w apelacji, że świadkowie mieli zeznawać na okoliczność stanu zdrowia powoda, to taki środek dowodowy nie był przydatny do wykazania tej okoliczności.

Ustalenie stanu zdrowia powoda wymagało bowiem wiadomości specjalnych, a zatem odpowiednim środkiem dowodowym był dowód z opinii biegłego, a taki dowód nie został przeprowadzony ze względu na stanowisko (sprzeciw) powoda.

Obrażenia fizyczne powoda zostały natomiast wykazane przez opinię sporządzoną w postępowaniu karnym, w którym zakres uszkodzeń ciała doznanych przez powoda został ustalony przez biegłego J. P. (por. k. 54 oraz 822 akt VI K 62/06 Sądu Okręgowego w Bielsku – Białej).

Jak już wyżej wskazano wysokość zadośćuczynienia należnego powodowi wskutek uszkodzenia ciała i zmuszenia do poddania się czynowi nierządnemu została prawidłowo określona. Z powołanych przyczyn apelacja pozwanego M. L. okazała się bezzasadna wobec czego ulegała oddaleniu na podstawie art.385 kpc.

W sytuacji gdy pozwani przegrali sprawę w postępowaniu przed Sądem I instancji, to stosownie do unormowania zawartego w art. 113 § 1 uksc powinni zwrócić część kosztów Skarbowi Państwa – SO w Bielsku-Białej, a to opłatę od 100.000 zł, która wynosi 5.000 zł i w tej części odpowiadają solidarnie, natomiast pozwany A. B. powinien zwrócić dodatkowo 500 zł tytułem nieuiszczonej opłaty od 10.000 zł.

Na podstawie art. 113 ust 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2010.90.594 j.t.) Sąd Apelacyjny odstąpił od obciążenia powoda resztą nieuiszczonych kosztów sądowych.

Na tej samej podstawie odstąpiono od obciążenia powoda jak i pozwanych od kosztów postępowania apelacyjnego.