Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VKa 3/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Białogardzie VII Zamiejscowy Wydział Karny w Świdwinie z dnia 21 października 2020 roku w sprawie o sygn. akt VII K 73/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

I. obraza przepisów postępowania mająca wpływ na treść orzeczenia a mianowicie art. 410 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. poprzez uwzględnienie jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego, rozstrzygnięcie istniejących w sprawie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego K. G. (1), a to na skutek wybiórczej oceny zgromadzonych w toku postępowania dowodów a także nieuwzględnienie przy ich ocenie zasad prawidłowego rozumowania oraz wiedzy i doświadczenia życiowego co przejawiało się w szczególności poprzez:

1)  uznanie za niewiarygodne wyjaśnień oskarżonego K. G. (1) oraz świadka A. B. (1) w sytuacji gdy zeznania w/w są spójne i logiczne oraz znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym który jednoznacznie wskazuje, że oskarżony nie popełnił czynu z art. 284§1 k. k.

2)  uznanie, iż dowodem obciążającym oskarżonego są zeznania świadka K. G. (2) będącej w konflikcie z oskarżonym, którego odzwierciedleniem są m. in. sprawy sądowe, a co za tym idzie jej zeznania nie mogą stanowić podstawy do skazania oskarżonego

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść a polegający na uznaniu, że zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawę do stwierdzenia, iż sprawstwo oskarżonego w przypisanym mu czynie i okoliczności zdarzenia nie budzą wątpliwości, gdy tymczasem materiał dowodowy w postaci wyjaśnień oskarżonego K. G. (1) oraz zeznań A. B. (1) nie daje jednoznacznych podstaw do tego, aby uznać, iż zachowanie, oskarżonego wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 284§1 k. k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty apelacji i jej uzasadnienie sprowadzały się do twierdzeń, że sąd rejonowy nieprawidłowo ocenił przeprowadzone dowody i przez to doszedł do błędnego wniosku, że doszło do wyczerpania przez oskarżonego znamion przestępstwa z art. 284 § 1 k.k., skoro przedmiot przestępstwa (cena sprzedanego samochodu) jest jednocześnie przedmiotem toczącego się między stronami postępowania o podział majątku wspólnego. Skoro podniesione zarzuty sprowadzały się do tej samej konkluzji, sąd odwoławczy odniósł się łącznie do wszystkich zarzutów apelacji.

W sprawie stan faktyczny nie budził wątpliwości. K. G. (2) potwierdziła wyjaśnienia oskarżonego, że sprzedany samochód M. wchodził w skład majątku wspólnego małżonków G., małżonkowie podjęli wspólnie decyzję o sprzedaży przedmiotowego samochodu i że zainteresowany kupnem był ojciec oskarżonego ( k.378v). Fakt że oskarżony razem z żoną pozostawili wspólnie samochód w komisie i to oskarżony miał kontaktować się z komisem w sprawie sprzedaży samochodu potwierdziła świadek A. B. (2) ( k.379). Samochód został sprzedany a pieniędzmi dysponował wyłącznie oskarżony. Fakt sprzedaży potwierdzony został dokumentami. Żadna ze stron nie kwestionowała ceny sprzedaży (K. G. (2) podała cenę 32000 złotych we wniosku o podział majątku wspólnego). Z drugiej strony K. G. (2) zeznała, że sama dysponowała innymi składnikami majątku wspólnego. Opisała, że wypłaciła dużą sumę pieniędzy z konta oskarżonego, które to pieniądze również należały do majątku wspólnego ( k. 379). Przed Sądem Rejonowym w Białogardzie od grudnia 2018r. toczy się postępowanie o podział majątku wspólnego małżonków G., w którym ujęte są zarówno środki ze sprzedaży samochodu M. w kwocie 32.000 złotych jak i opisywane przez K. G. (2) pieniądze pobrane przez nią z konta oskarżonego.

Uzasadnienie prawne rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego w Koszalinie w zakresie uniewinnienia oskarżonego do przypisanego mu w wyroku sądu rejonowego czynu mogłoby sprowadzać się do odesłania do treści uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 15 marca 2018 r. w sprawie II AKa 28/18, którego treść co do zasady znajduje zastosowanie na gruncie ustalonego stanu faktycznego w rozpoznawanej sprawie VKa 3/21. W uzasadnieniu tego orzeczenia sąd wskazał, że dla bytu przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. "nie jest wystarczający sam fakt zadysponowania przez oskarżoną środkami finansowymi poprzez wypłacenie ich z konta męża, bowiem przyjęcie odpowiedzialności karnej za przywłaszczenia majątku dorobkowego jest uzależnione także od ustalenia, że oskarżona uczyniła to z zamiarem powiększenia swojego majątku kosztem majątku męża. Chodzi mianowicie o to, czy można w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy, zasadnie przyjąć, iż uczyniła to w ten sposób, by rzecz ta nie mogła zostać zaliczona jako składnik majątku dorobkowego w sprawie o podział tegoż majątku, a więc działała z zamiarem spowodowania nieodwracalnej szkody w majątku współmałżonka".

Opisana powyżej sytuacja / skutek, że rzecz którą zadysponował wyłącznie jeden z małżonków nie mogła w przyszłości zostać zaliczona jako składnik majątku dorobkowego w sprawie o podział tegoż majątku/ nie miała miejsca w niniejszej sprawie. Pieniądze uzyskane ze sprzedaży samochodu M. są przecież przedmiotem rozstrzygnięcia w postępowaniu cywilnym i żaden z małżonków nie kwestionuje ani faktu sprzedaży samochodu, ani nie podważa ceny sprzedaży. Oskarżony nie wyrządził w majątku wspólnym stron rzeczywistej szkody, bo środki ze sprzedaży samochodu M. są ujęte w sprawie o poddział majątku wspólnego. Cena sprzedaży samochodu jest również niekwestionowana. Tym samym skoro zgromadzony i przedstawiony do podziału majątek stron jest znacznej wartości, zdecydowanie też przewyższa sumę 32.000 złotych wynikającą ze sprzedaży samochodu M., to niewątpliwie pozwala na rozliczenie udziałów obojga małżonków w sposób uwzględniający kwotę pieniędzy będącą przedmiotem niniejszej sprawy. Z przeprowadzonych dowodów wynikało, że przed podziałem majątku wspólnego każdy z małżonków dysponował jego częścią. Oskarżyciel nie udowodnił jednak, by oskarżony działał w celu wyprowadzenia rzeczy lub jej równowartości pieniężnej z majątku wspólnego i włączenia jej do swojego majątku odrębnego, czyli z zamiarem spowodowania nieodwracalnej szkody w majątku współmałżonka. Powyższe wyklucza możliwość przypisania oskarżonemu sprawstwa i ustalenia winy popełnienia przestępstwa z art. 284 § 1 k.k.

Sąd odwoławczy stwierdza, że sąd rejonowy nie rozważył należycie wyżej wskazanych dowodów i w połączeniu z częściowo słusznie podniesionymi argumentami w uzasadnieniu apelacji uzasadniało to stwierdzenie, że zaskarżony wyrok zapadł na skutek uchybień procesowych opisanych w pierwszym zarzucie apelacji /naruszenie art. 4 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k./. Za nietrafny należało natomiast uznać zarzut apelacji naruszenia przepisu art. 5 § 2 k.p.k. Nieprawidłowe jest łączenie zarzutu obrazy art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k., ponieważ niedające się usunąć wątpliwości mogą powstać dopiero w następstwie oceny dowodów przeprowadzonej zgodnie z regułami art. 7 k.p.k. Wtedy dopiero można bowiem stwierdzić, czy wątpliwości, jeśli w ogóle występowały, były poważne i istotne, a nie jedynie spekulacyjne oraz czy i jakie miały one znaczenie dla rozstrzygnięcia kwestii odpowiedzialności prawnej oskarżonego. Zarazem w sytuacji, gdy dokonanie określonych ustaleń faktycznych zależne jest od dania wiary tej lub innej grupie dowodów lub też dania wiary wyjaśnieniom oskarżonego, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo. Ewentualne zastrzeżenia powinny być w takiej sytuacji podnoszone i rozstrzygane na płaszczyźnie zachowania lub przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów. To zaś, że w toku postępowania zarysowały się różne wersje przebiegu zdarzenia nie oznacza zaistnienia przesłanek, o jakich mowa w art. 5 § 2 k.p.k. Rozstrzygnięciu powstających wątpliwości służy bowiem inicjatywa dowodowa oraz ocena przeprowadzonych dowodów zgodna z art. 7 k.p.k. /wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 14 października 2019 r. II AKa 404/18/.

Reasumując, Sąd odwoławczy podzielił wszystkie zarzuty zawartych w apelacji obrońcy oskarżonego za wyjątkiem obrazy przepisu postępowania art. 5 § 2 k.p.k., przyjmując że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie został prawidłowo oceniony i doszło do naruszenia reguł zawartych w art. 410, 7 i 4 k.p.k. co w dalszej kolejności skutkowało błędnymi ustaleniami odnośnie sprawstwa i winy oskarżonego w zakresie dokonania przestępstwa z art. 284 § 1 k.k.

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Doniosłość uchybień, słusznie zarzuconych w apelacji, dotyczących oceny najistotniejszych dowodów, które zebrano w sprawie oraz wyrażony przez sąd rejonowy nieprawidłowy pogląd prawny o wypełnieniu przez oskarżonego znamion przestępstwa z art. 284 § 1 k.k. w przypadku zadysponowania rzeczą wchodzącą w skład majątkowej wspólności małżeńskiej w stanie faktycznym jak na gruncie niniejszej sprawy, w pełni uzasadniały wynikający z zarzutów wniosek o uniewinnienie oskarżonego do przypisanego mu czynu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uniewinnił oskarżonego K. G. (1) od czynu przypisanego mu w pkt I (pierwszym) sentencji wyroku, tj. z art. 284 § 1 kk.

Zwięźle o powodach zmiany

Sąd Okręgowy w Koszalinie przedstawił szczegółowe uzasadnienie podjętej decyzji w punkcie 3.1 niniejszego uzasadnienia.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Sad odwoławczy na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. ustalił, że koszty procesu ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

sędzia (del.) Rafał Podwiński

Koszalin 23.02.2021r.