Sygn. akt VIII Pa 74/21
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 marca 2021 roku, Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygnaturze akt X P 822/20, z powództwa P. Z. przeciwko Komendzie Wojewódzkiej Policji w Ł., o uchylenie oceny okresowej urzędnika służby cywilnej, w punkcie I, oddalił powództwo, w punkcie II, zasądził od P. Z. na rzecz Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. kwotę 120 złotych, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego pozwanego.
Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne:
powód jest pracownikiem Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. od maja 2013 roku .
Powód zatrudniony był u pozwanego, w spornym okresie 2.08.2018r. – 10.09.2020r. , na stanowisku starszego specjalisty w Zespole (...) Wydziału Komunikacji (...) .
Powód jest urzędnikiem służby cywilnej .
Przełożonymi powoda w okresie od 2018 roku do 2020 roku byli: I. G., B. N., R. W. .
Do obowiązków powoda, na zajmowanym stanowisku, należała: koordynacja przedsięwzięć pozaoperacyjnej współpracy międzynarodowej jednostek i komórek organizacyjnych (...) Policji, sporządzanie okresowych sprawozdań, ocen i wniosków dotyczących współpracy Komendanta Wojewódzkiego Policji w Ł. z jednostkami Policji innych państw, inicjowanie, organizacja i udział w realizacji przedsięwzięć mających na celu wykorzystanie środków finansowych funduszy budżetu Komisji Europejskiej, organizacja i nadzór przebiegu wizyt delegacji zagranicznych przebywających na terenie garnizonu (...) na zaproszenie KWP w Ł., zapewnienie właściwej organizacji przedsięwzięć o charakterze szkoleniowym , wymiany kulturalnej, eksperckiej , dzieci i młodzieży pomiędzy KWP w Ł., a jednostkami Policji innych państw, tłumaczenie robocze tekstów dokumentów z języka francuskiego, niemieckiego, angielskiego na język polski i z języka polskiego na język francuski, niemiecki, angielski, udział w imieniu KWP w Ł. na konferencjach i spotkaniach dla zapewnienia właściwej reprezentacji KWP w Ł., wymiany doświadczeń oraz nawiązywania kontaktów .
W dniu 5 sierpnia 2020 roku, Zastępca Naczelnika Wydziału (...) w Ł., R. M. (1), dokonał oceny okresowej powoda jako urzędnika służby cywilnej, obejmującej okres pracy powoda od 2 sierpnia 2018 roku do 3 sierpnia 2018 roku .
W związku ze sprzeciwem powoda od oceny okresowej, wobec tego, iż arkusz C otrzymany przez powoda zawierał niewłaściwe kryteria ocenne, Komendant Wojewódzki Policji w Ł. ,uchylił ocenę okresową z dnia 3 sierpnia 2020 roku .
W dniu 12 września 2020 roku została ponownie dokonana ocena okresowa powoda, obejmująca okres od 2 sierpnia 2018 roku do 10 września 2020 roku przez przełożonego Zastępcę Naczelnika Wydziału (...) Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. R. M. (1). Powodowi została przyznana całościowa ocena pozytywna – na poziomie oczekiwań 5. W ramach zastosowanych kryteriów do przeprowadzenia oceny, zastosowano kryteria obowiązkowe :
-wykorzystywanie wiedzy i doskonalenie zawodowe,
-rzetelność,
-organizacja pracy i orientacja na osiągnięcie celów,
-współpraca,
-komunikacja
W rozmowie z powodem uczestniczył także R. W. – Naczelnik Wydziału (...) w Ł. .
W ramach wszystkich kryteriów, przyjętych do oceny, powód został oceniony na poziomie oczekiwań ( 5) .
W ramach wniosków, dotyczących indywidulanego programu rozwoju zawodowego wskazano, iż powód powinien wdrażać się w przedsięwzięcia dotyczące pozyskiwania środków na różne projekty (krajowe i międzynarodowe), w ramach, których uczestniczyć będą policjanci i pracownicy Policji (...) garnizonu Policji .
W dniu 10 września 2020 roku, bezpośredni przełożony powoda, przeprowadził z powodem przed dokonaniem oceny rozmowę, zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 2016 roku w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych urzędników służby cywilnej i pracowników służby cywilnej (Dz.U poz.470). Zapoznano powoda z kryteriami oceny oraz terminem sporządzenia oceny. Powód potwierdził podpisem powyższe okoliczności w dniu 11 września 2020 roku .
Podczas rozmowy, przełożeni powoda wskazywali, iż są zadowoleni z pracy powoda, ale brak jest osiągnięć powoda, które pozwalałyby oceniać powoda powyżej oczekiwań .
Powód złożył sprzeciw od dokonanej oceny okresowej .
W odniesieniu do złożonego sprzeciwu, Naczelnik Wydziału (...) Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. wskazał, iż ocena okresowa została sporządzona zgodnie z warunkami i sposobem przeprowadzania ocen okresowych urzędników służby cywilnej wynikającymi z przepisów. Wszystkie kryteria zostały ocenione na 5 punktów , czyli na poziomie oczekiwań. W zakresie kryterium wykorzystania wiedzy przy realizacji zadań na zajmowanym stanowisku pracy wskazano, iż powód oceniony został na poziomie oczekiwań, albowiem nałożone przez powoda obowiązki wykonywał na poziomie oczekiwanym, w trakcie oceny nie było konieczności wykorzystywania umiejętności i kwalifikacji wykraczających poza aktualny zakres obowiązków. W zakresie kryterium rzetelności wskazano, iż powód rzetelnie wykonywał powierzone mu zadania, nie wyróżniał się na tle innych pracowników. W zakresie kryterium 3, dotyczącym organizacji pracy i orientacji na osiągnięcie celów i oceny powoda na poziomie oczekiwań wskazano, iż powód realizuje zdania z uwzględnieniem założeń do tego kryterium. W zakresie kryterium współpracy ( ocena na poziomie oczekiwań) wzięto pod uwagę, iż powód włącza się w działania wydziału, jeśli ma jasno określone cele i ich realizacje. Jeżeli zespół, w którym pracuje, nie określił tych kryteriów, to musi to zrobić przełożony, z uwagi na brak skutecznej komunikacji wewnętrznej. Jeżeli chodzi o kryterium komunikacji i ocenę na poziomie oczekiwań, podniesiono, iż powód używa właściwego języka, wypowiada się zrozumiale, pisma sporządza na dobrym poziomie .
W odpowiedzi na sprzeciw od oceny okresowej, Komendant Wojewódzki Policji w Ł., postanowił nie uwzględnić sprzeciwu powoda od oceny .
Oceniając materiał dowodowy, Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny sprawy na podstawie zgromadzonej dokumentacji w aktach osobowych powoda i w aktach sprawy oraz zeznaniach powoda i świadka R. M. (1) – przełożonego powoda. Wszystkie dowody wzajemnie ze sobą korespondowały i były spójne, nie budziły wątpliwości. Sąd na podstawie art. 235 1 §1 pkt 2 kpc pominął wniosek dowodowy strony powodowej o zobowiązanie pozwanego do przekazania zbiorczej informacji o ocenach okresowych pracowników służby cywilnej ocenianych w latach 2018 do 2020 roku w celu wykazania, iż pozwany w sposób systemowy prowadzi zakład pracy, w którym osiągnięcie oceny okresowej powyżej oczekiwań jest niemożliwe, uznając ten wniosek za nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy. Decydująca bowiem była kwestia indywidulnej okresowej oceny powoda , nie natomiast oceny innych pracowników zatrudnionych u pozwanego w spornym okresie.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Odwołanie powoda nie zasługiwało na uwzględnienie.
Płaszczyznę prawną dla rozważań na temat prawidłowości przeprowadzenia oceny okresowej pracy powoda P. Z., stanowi art. 81 ustawy
z dnia 21 listopada 2008 o służbie cywilnej (Dz. U. z 2016 poz. 1345). Na podstawie art. 82 powyższej ustawy wydane zostały przepisy wykonawcze zawarte w rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 2016 roku w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych urzędników służby cywilnej i pracowników służby cywilnej (Dz.U z 2016 poz 470).
Zgodnie z przepisami powołanej ustawy, ocenie okresowej podlegają urzędnicy służby cywilnej oraz pracownicy służby cywilnej, zatrudnieni na podstawie umów na czas nieokreślony. Szczegółowe zasady dokonywania ocen, określa, obecnie, rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 4 kwietnia 2016 r. w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych urzędników służby cywilnej i pracowników służby cywilnej (Dz.U. z 2016 r. poz. 470), w tym określając m.in. kryteria oceniania, wzory arkuszy oceny okresowej, skalę ocen i tryb sporządzania oceny okresowej.
Ocena okresowa, dotyczy wykonywania przez członka korpusu służby cywilnej obowiązków, wynikających z opisu zajmowanego przez niego stanowiska pracy.
Zgodnie z § 2 powołanego rozporządzenia, bezpośredni przełożony ocenianego, dokonuje oceny okresowej stosując kryteria oceny odpowiednie dla stanowiska pracy zajmowanego przez ocenianego. Kryteria oceny dzielą się na kryteria obowiązkowe i kryteria dodatkowe, które oceniający może wybrać, jeżeli jest to uzasadnione ze względu na charakter obowiązków wynikających z opisu stanowiska pracy zajmowanego przez ocenianego. Opis kryteriów, zawiera załącznik do powołanego rozporządzenia. Stosowanie do brzmienia §5 , oceniający przeprowadza z ocenianym rozmowę, podczas której omawia się:
1)główne obowiązki wynikające z opisu stanowiska pracy zajmowanego przez ocenianego;
2)kryteria obowiązkowe i kryteria dodatkowe, jeżeli są wybierane przez oceniającego;
3)oczekiwania oceniającego co do sposobu spełniania kryteriów oceny przez ocenianego;
4)cele do osiągnięcia w okresie, w którym oceniany podlega ocenie, jeżeli ich określenie jest uzasadnione ze względu na charakter obowiązków wynikających z opisu stanowiska pracy zajmowanego przez ocenianego, a także sposób realizacji wyznaczonych celów.
Oceniający zapoznaje ocenianego z kryteriami oceny i terminem sporządzenia oceny na piśmie. Oceniany potwierdza podpisem, przeprowadzenie z nim rozmowy, o której mowa w § 5 ust. 1, oraz zapoznanie się z kryteriami oceny i terminem sporządzenia oceny na piśmie. Po dokonaniu czynności, o której mowa w ust. 2, oryginał arkusza niezwłocznie włącza się do akt osobowych ocenianego, a kopię części I arkusza oceniający doręcza ocenianemu (§6).
Sporządzając ocenę na piśmie, oceniający bierze pod uwagę wnioski z rozmowy oceniającej. Oceniający sporządza uzasadnienie przyznanej oceny, w przypadku przyznania oceny negatywnej (§11 ust 2 i 3).
W myśl § 12 rozporządzenia oceniający niezwłocznie zapoznaje ocenianego z oceną sporządzoną na piśmie. Po dokonaniu czynności, o której mowa w ust. 1, oryginał arkusza włącza się do akt osobowych ocenianego, a kopię arkusza oceniający doręcza ocenianemu.
Jak podkreśla się w orzecznictwie ( tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2015 roku II PK 223/14) weryfikacja obiektywnych kryteriów oraz subiektywnej oceny spełnienia oczekiwań pracodawcy stosownie do art. 81 i 82 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz.U. Nr 227, poz. 1505 ze zm.) oraz rozporządzenia z 8 maja 2009 r. w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych członków korpusu służby cywilnej (Dz.U. Nr 74, poz. 633 ze zm.) powoduje, że w przypadku uzyskania przez pracownika służby cywilnej pozytywnej oceny okresowej uchylenie przez sąd zaskarżonej oceny i nakazanie pracodawcy przeprowadzenia oceny ponownie może nastąpić tylko w szczególnie uzasadnionych okolicznościach.
W wyroku z 17 czerwca 2014 r. w sprawie II PK 246/13, Sąd Najwyższy wyraził natomiast pogląd, że sąd rozpatrujący odwołanie od oceny okresowej nie jest uprawniony do podwyższenia pozytywnej oceny kwalifikacyjnej („na poziomie oczekiwań”) na „jeszcze bardziej” pozytywną. Wskazał, że w sytuacji uznania, że ocena nie została dokonana na podstawie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów, sąd nie zmienia oceny okresowej, a jedynie działa kasatoryjnie (uchyla ją), co obliguje pracodawcę do jej ponownego sporządzenia. W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Najwyższy podkreślił również, że kontroli sądu podlega zachowanie przez pracodawcę standardów, jakie wyznacza art. 94 pkt 9 KP, zgodnie z którymi pracodawca jest zobowiązany stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy.
W uchwale SN z dnia 27 stycznia 2016 roku III PZP 10/15 wywiedziono natomiast, iż sąd rozpoznając sprawę z odwołania od oceny okresowej pracownika służby cywilnej (art. 83 ust. 5 ustawy z 21.11.2008 r. o służbie cywilnej, t.j. Dz.U z 2014 r. poz. 1111 ze zm.) jest uprawniony wyłącznie do kontroli zachowania trybu dokonania oceny oraz uzasadnienia negatywnych ocen cząstkowych (na poziomie poniżej oczekiwań i znacznie poniżej oczekiwań) pod kątem prawdziwości podanych okoliczności faktycznych oraz zastosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów (art. 94 pkt 9 kp). Uwzględniając powództwo pracownika sąd nie zmienia oceny okresowej, ale uchyla ją w całości lub części, co zobowiązuje pracodawcę do jej ponownego dokonania. Uchylenie negatywnej oceny okresowej jest dopuszczalne jedynie w przypadku naruszeń mających istotny wpływ na ostateczny wynik tej oceny okresowej.
Założeniem wyjściowym jest to, że ocena okresowa urzędnika i pracownika służby cywilnej, jak każda opinia, nie może pozbawiać pracodawcy prawa do indywidualnej oceny. Ocena okresowa nie jest wolna od subiektywnego osądu pracodawcy, którego zakres wyznaczają przepisy dotyczące jej przeprowadzenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 sierpnia 2015 r., II PK 223/14, Legalis nr 135518), które należy rozumieć ściśle (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 października 2013 r., II PK 32/13, OSNP 2014 nr 9, poz. 128). Sąd nie jest uprawniony do podwyższenia pozytywnej oceny okresowej, jak i zmiany oceny negatywnej na pozytywną. Wynika to również z przepisów art. 83 ust. 1 i 4 ustawy o służbie cywilnej, które jednoznacznie przyznają kompetencję do zmiany oceny okresowej pracodawcy.
Przenosząc, zaprezentowane orzecznictwo, na grunt przedmiotowej sprawy, należy podkreślić, iż zasadniczego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy miała okoliczność, iż całościowa ocena okresowa powoda P. Z. z dnia 12 września 2020 roku była oceną pozytywną (na poziomie oczekiwań-5). Na takim samym poziomie były dokonane oceny, w zakresie ocen cząstkowych, w ramach przyjętych kryteriów obowiązkowych, w myśl przepisów wykonawczych. Biorąc pod uwagę szczegółowo przytoczone poglądy Sądu Najwyższego, które Sąd podziela, należało wyłącznie dokonać kontroli zachowania trybu dokonania oceny w świetle powołanych wcześniej uregulowań. Bezsporną okolicznością jest, iż przed dokonaniem oceny powoda, została przeprowadzona z powodem rozmowa przez R. M. (2) w obecności R. W.. Powodowi zostały wskazane kryteria (obowiązkowe) przyjęte do dokonanej oceny, zgodnie z załącznikiem i omówione w aspekcie powierzonych zadań. Omówione zostały, także, pozostałe elementy, określone w § 5 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 4 kwietnia 2016 r. w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych urzędników służby cywilnej i pracowników służby cywilnej (Dz.U. z 2016 r. poz. 470). Szczegółowe odniesienie się do poszczególnych kryteriów, które omawiane były przed dokonaniem oceny wyraz znalazło w notatce R. W., znajdującej się w aktach osobowych powoda. Powód dokonał, także, potwierdzenia, iż przeprowadzona został przed wystawieniem oceny okresowej rozmowa spełniająca ustawowe przesłanki, podpisując formularz oceny okresowej we wskazanym zakresie.
Sąd nie dopatrzył się, aby pozwany dokonał oceny powoda w sposób arbitralny, kierując się nieobiektywnymi kryteriami.
Pracownik, któremu powierza się określone stanowisko, stawia się określone wymagania i w tym zakresie powinien być oceniany z punktu widzenia wyznaczonych mu kryteriów i zadań. W takim też zakresie przeprowadzona została ocena okresowa powoda z uwzględnieniem powierzonych powodowi zadań. Nie można nie podzielić stanowiska pozwanego, iż powód kwestionowanie oceny okresowej w zdecydowanej części opiera na niezadowoleniu z powodu braku, w jego ocenie, możliwości rozwoju w KWP w Ł., niepowierzania mu zadań adekwatnych do jego kompetencji, niewykorzystywania przez pracodawcę jego potencjału. Okoliczności te jednak nie mają znaczenia w postępowaniu o uchylenie oceny okresowej. Podstawą uchylenia pozytywnej oceny okresowej wystawionej pracownikowi nie może być jedynie subiektywne odczucie pracownika, iż jego umiejętności nie są należycie wykorzystywane. Przełożony dokonuje, bowiem, oceny obowiązków nałożonych i wykonywanych przez pracownika w okresie, który podlega ocenie, a nie oceny wszystkich umiejętności i kompetencji, jakie pracownik posiada.
Ocena powoda jest oceną pozytywną. Powód nie wykazał konkretnych, wykonanych zadań i obowiązków, które uzasadniałyby przyznanie mu wyższej oceny w poszczególnych kryteriach, niż ocena na poziomie oczekiwań. Ocena zawierała, także, wnioski dotyczące indywidulanego programu rozwoju zawodowego powoda. Jakkolwiek zostały one sformułowane lakonicznie, jednakże, w ocenie Sądu, ten mankament nie uprawniał Sądu do rozważania zasadności uchylenia oceny, z tej przyczyny .
Biorąc pod uwagę wszystkie to okoliczności, Sąd Rejonowy uznał, że powództwo jako niezasadne, podlegało oddaleniu.
O kosztach zastępstwa procesowego pozwanego Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu w związku z §9 ust 1pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015 poz.1804).
Apelację od powyższego orzeczenia w całości, złożył powód P. Z..
Powyższemu wyrokowi zarzucono naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnie i niewłaściwe zastosowanie:
a) § 5 i 10 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 4 kwietnia 2016r. w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych urzędników służby cywilnej i pracowników służby cywilnej poprzez brak uwzględnienia faktu iż spotkania z pracownikiem nie spełniały ustawowych wymogów regulowanych w w/w przepisach. Ograniczały się tylko do przekazania informacji, że nie będzie żadnych innych kryteriów niż obowiązkowe, bo jego przełożony się nie orientuje w tych przepisach.
b) art. 94 pkt 9 Kodeksu pracy w związku z art. 9 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej poprzez brak uniemożliwienia wykazania, iż pracodawca wobec powoda zachował się nieobiektywnie w porównaniu z innymi pracownikami. Tego czy pracodawca zachował się sprawiedliwie i obiektywnie wobec powoda nie dało się bowiem wykazać, gdy najważniejsze dowody, które miały wskazywać na w/w okoliczność sąd pomija.
c) przepisów postępowania art. 477 (1) KPC poprzez zupełny brak analizy innych roszczeń pracownika wynikających z dowodów występujących w sprawie np. odszkodowania za mobbing. Stałe wyeliminowanie pracownika z możliwości otrzymania oceny okresowej na poziomie gwarantującym mu podwyżkę wynagrodzenia, zostało wykazane we wcześniejszych latach.
d) przepisów postępowania - art. 235 (2) § 1 pkt 2 KPC poprzez pominięcie wniosków dowodowych o przeprowadzenie dowodów z innych ocen okresowych urzędników służby cywilnej, co miało udowodnić istniejący u pracodawcy system chronicznej niemożności otrzymania oceny na wyższym poziomie wobec wszystkich pracowników nie mundurowych należących do służby cywilnej.
Na tle powyższego wniesiono o zmianę wyroku Sądu I Instancji w ten sposób, iż zostanie uchylona ocena okresowa, a także zostaną od niej zasądzone koszty postępowania za I instancję, względnie sprawa zostanie przekazana do ponownego rozpoznania Sądowi 1 instancji po uchyleniu jego wyroku. ponadto wniesiono o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W odpowiedzi na apelację pozwany Komenda Wojewódzka Policji w Ł. reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wniosła o oddalenie apelacji oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, według norm prawem przepisanych.
Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:
Apelacja jako niezasadna podlega oddaleniu.
Zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego jest prawidłowy i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i w obowiązujących przepisach prawa.
Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, dokonał analizy zebranych dowodów, nie naruszając zasady swobodnej ich oceny i w oparciu o przyjęty stan faktyczny sprawy zastosował konkretne przepisy prawa materialnego.
Ustalenia faktyczne Sądu I instancji stanowiące podstawę zaskarżonego wyroku zostały w sposób właściwy wywiedzione z materiału dowodowego, który pozostaje ze sobą w logicznym i spójnym związku, przez co Sąd Odwoławczy przyjął je jako podstawę także własnego rozstrzygnięcia i jednocześnie uznając, że nie zachodzi aktualnie procesowa potrzeba powtarzania ich w całości.
Na wstępie należy wskazać, iż kwestię oceny okresowej powoda, a zatem jej sporządzenie regulują przepisy ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku służbie cywilnej (Dz.U.2021.1233 t.j.), a konkretnie art. 81. Zgodnie natomiast z art. 82 wskazanej ustawy, Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób przeprowadzania ocen okresowych, w tym kryteria, wzór arkusza, skalę ocen i tryb sporządzanej przez bezpośredniego przełożonego oceny okresowej, kierując się potrzebą stałego doskonalenia jakości wykonywania obowiązków przez ocenianego oraz zapewnienia obiektywizmu dokonywanych ocen okresowych. Na podstawie owego powyższego przepisu zostały wydane przepisy wykonawcze zawarte w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 kwietnia 2016 roku w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania ocen okresowych urzędników służby cywilnej i pracowników służby cywilnej (Dz.U.2016.0.470 t.j.).
W ocenie tutejszego sądu na uwzględnienie nie zasługiwał podniesiony w apelacji zarzut naruszenia przez sąd I instancji § 5 i 10 w/w Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 4 kwietnia 2016 roku. Wbrew twierdzeniom apelującego przeprowadzona z nim w dniu 10 września 2020 roku przez bezpośredniego przełożonego rozmowa poprzedzająca dokonanie przedmiotowej oceny okresowej spełniała wszelkie wymogi określone we wskazanym powyżej rozporządzeniu. Potwierdzają to spójne i logiczne zeznania powołanego w sprawie świadka R. M. (1). Brak jest podstaw, aby odmówić im wiarygodności oraz prawidłowości w zakresie zastosowania procedury poprzedzającej wystawienie P. Z. oceny okresowej. W ocenie sądu, świadek rzetelnie udzielił odpowiedzi na zadawane mu pytania.
Na aprobatę tutejszego sądu, nie zasługiwał, także, podnoszony w apelacji, zarzut naruszenia przez sąd rejonowy art. 94 pkt 9 Kodeksu pracy w związku z art. 9 ust. 1 ustawy o służbie cywilnej.
W orzecznictwie przyjmuje się, że Sąd uprawniony jest wyłącznie do kontroli zachowania trybu dokonania oceny oraz uzasadnienia negatywnych ocen cząstkowych („poniżej oczekiwań i „znacznie poniżej oczekiwań”) pod kątem prawdziwości podanych okoliczności faktyczny oraz zastosowania obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów, o jakich mowa w art. 94 pkt 9 k.p. W taki też sposób kompetencje sądów pracy w tym zakresie określił Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 stycznia 2016 roku (III PZP 10/15).
W tym kontekście warto wspomnieć, iż, w ramach wszystkich kryteriów, przyjętych do oceny okresowej, P. Z. został oceniony na (poziomie oczekiwań - 5). Zatem, jego ocena okresowa nie zawierała negatywnych ocen cząstkowych.
Sąd, rozpatrujący odwołanie od oceny okresowej , nie jest uprawniony do podwyższenia pozytywnej oceny kwalifikacyjnej ("na poziomie oczekiwań"), na "jeszcze bardziej" pozytywną. W sytuacji uznania, że ocena nie została dokonana na podstawie obiektywnych i sprawiedliwych kryteriów, sąd nie zmienia oceny okresowej, a jedynie działa kasatoryjnie (uchyla ją), co obliguje pracodawcę do jej ponownego sporządzenia. Kontrola sądu podlega zachowanie przez pracodawcę standardów, jakie wyznacza art. 94 pkt 9 k.p., zgodnie z którymi pracodawca jest zobowiązany stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy. Dalej wskazano, że w konsekwencji rozpatrując odwołanie od oceny okresowej, sąd bada, czy dochowano przepisanego trybu oceny, a stwierdziwszy w tym zakresie uchybienia, rozważa, czy naruszenie przepisów powyższego rozporządzenia było tego rodzaju, że kryteria oceny okazały się dowolne. Obowiązek omówienia oczekiwań co do sposobu spełniania kryteriów oceny, a także celów do osiągnięcia w okresie, w którym oceniany podlega ocenie oraz sposobu realizacji tych celów z natury rzeczy nie może mieć charakteru szczegółowego wyliczenia pożądanych zachowań pracownika w ściśle sprecyzowanych sytuacjach, które przecież mają zaistnieć w przyszłości (por. wyr. SN z 25.08.2015 r. II PK 233/14, LEX nr 2026882; wyr. SN z 19.01.2017 r., I PK 48/16, LEX nr 2241405).
W ocenie sądu II instancji, sąd rejonowy słusznie na rozprawie, przeprowadzonej w dniu 1 marca 2021 roku, oddalił wniosek P. Z. w zakresie zobowiązania pozwanego do przekazania dokumentacji zbiorczej, dotyczącej oceny okresowej pracowników służby cywilnej ocenianych w latach 2018 – 2020 uznając, iż był on nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy. Nadrzędnym celem, w zakresie przedmiotowej sprawy, była wyłącznie ocena okresowa P. Z., nie zaś pozostałych urzędników służby cywilnej.
W tym względzie Sąd Okręgowy, afirmuje pogląd, wyrażony w wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 kwietnia 2012 r. (III APa 3/12), iż ocena okresowa, z istoty, ma bowiem odzwierciedlać indywidualne cechy pracownika, a zatem kontrola ocen w ramach poszczególnych kryteriów dokonana być może wyłącznie przez pryzmat osoby samej powódki (powoda) (jej (jego) zachowania, działań, reakcji na zdarzenia), a nie poprzez porównanie do ocen wystawionych współpracownikom. Innymi słowy, jeżeli powódka (powód) nie zgadza się z którąkolwiek z ocen wykazać musi, że w okresie objętym oceną zaistniały zdarzenia, w świetle których jest ona nieodpowiednia. Jakkolwiek, zaś, zostali ocenieni współpracownicy powódki (powoda), ich oceny nie mogą wpłynąć na jej (jego) sytuację.
W ocenie sądu II instancji, P. Z. w toku postępowania przed sądem rejonowym w żaden sposób nie wykazał, aby istniały okoliczności, uzasadniające przyznanie mu wyższej oceny okresowej. Jak wskazał sąd I instancji, podstawy uchylenia pozytywnej oceny okresowej wystawionej pracownikowi nie mogą stanowić jedynie jego subiektywne odczucia w odniesieniu do posiadanych umiejętności, które w jego ocenie nie są w należyty sposób wykorzystywane. Powoływana w apelacji okoliczność, iż P. Z. przeprowadził szkolenie dla ponad 300 pracowników pozwanego, w istocie została zaakcentowana w arkuszu jego oceny okresowej, a mianowicie w części zatytułowanej ,,wnioski dotyczące indywidualnego programu rozwoju zawodowego”, w której wskazano, że ,,P. Z. w ramach rozwoju zawodowego powinien wdrażać się w przedsięwzięcia dotyczące pozyskiwania środków na różne projekty szkoleniowe (krajowe i międzynarodowe), w ramach których uczestniczyć będą policjanci i pracownicy Policji (...) garnizonu Policji.” Jak słusznie zauważył w tym względzie sąd rejonowy wskazana okoliczność nie mogła jednak stanowić podstawy rozważań w zakresie zasadności uchylenia oceny okresowej.
Chybiony okazał się, także, podniesiony w apelacji, zarzut naruszenia przez sąd I instancji art. 477 1 k.p.c. Zgodnie z jego treścią, jeżeli pracownik dokonał wyboru jednego z przysługujących mu alternatywnie roszczeń, a zgłoszone roszczenie okaże się nieuzasadnione, sąd może, z urzędu, uwzględnić inne roszczenie alternatywne.
Regulacja ujęta w art. 477 1 k.p.c., dotyczy uprawnień przemiennych, których istota sprowadza się do tego, że w określonych sytuacjach pracownikowi przysługuje prawo wyboru jednego z alternatywnych roszczeń (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 28 lutego 2020 r. III APa 12/19, LEX nr 3030537). Zatem to od pracownika zależy, z którym roszczeniem wystąpi na drogę postępowania sądowego. Nie ulega wątpliwości, że odszkodowanie za mobbing, na które wskazano w apelacji nie jest roszczeniem alternatywnym do odwołania od oceny okresowej. Warto zauważyć, iż jak stanowi art. 83 ust. 5 ustawy o służbie cywilnej, w razie nierozpatrzenia sprzeciwu w terminie albo nieuwzględnienia sprzeciwu od oceny okresowej, oceniany może, w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji albo od dnia upływu terminu, o którym mowa w ust. 3, odwołać się do sądu pracy. W tym jednak przypadku ustawodawca nie przewidział żadnego roszczenia alternatywnego.
Reasumując, żaden z zarzutów apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie.
Tym samym, w kontekście powyższych rozważań, Sąd Okręgowy przyjął, iż, prezentowana w apelacji argumentacja, jest chybiona i nie może się ostać. Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie. Sąd drugiej instancji zważył więc, iż zaskarżone rozstrzygnięcie, w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, było oczywiście uzasadnione.
Z tych też względów Sąd Okręgowy zgodnie z treścią art. 385 k.p.c. orzekł jak w pkt. 1 sentencji wyroku.
O kosztach procesu, Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku, zasądzając od P. Z. na rzecz Komendy Wojewódzkiej Policji w Ł. kwotę 120 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 9 ust. 1 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2018.265).