Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 444/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 10 sierpnia 2021 r. sygn. akt III K 226/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. S. (1)

poprawna opinia o zachowaniu oskarżonego w trakcie pobytu w warunkach izolacji

opinia z Aresztu Śledczego w P. z 25 października 2022 r.

(...)

2.1.1.2.

A. S. (1)

brak stwierdzonej karalności

dane z k

Krajowego rejestru karnego

(...)

2.1.1.3.

A. S. (1)

prawomocny wyrok w sprawie G. G. i innych m.in. za przestępstwo z art. 258 § 1 i 3 k.k.

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 17 listopada 2022 r. sygnatura akt II AKa 19/21

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

opinia z Aresztu Śledczego w P. z 25 października 2022 r.

Opinia sporządzona przez uprawnionego przedstawiciela Służby Więziennej opisująca (według standardów opinii o osadzonym) zachowanie oskarżonego w trakcie stosowanego w sprawie tymczasowego aresztowania − dowód niekwestionowany przez strony .

2.1.1.2

dane z Krajowego rejestru karnego

dokument obiektywny, niekwestionowany przez strony podchodzący z zasobów Krajowego rejestru karnego

2.1.1.3

Wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 17 listopada 2022 r. sygnatura akt II AKa 19/21

Prawomocnym wyrokiem Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w sprawie II AKa 19/21 przesądził o odpowiedzialności członków grupy przestępczej do której należał także A. S. (1) i wymierzył organizatorom grupy G. G. karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, lstvanowi G. karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, R. V. karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, E. B. karę 9 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Prokurator Prokuratury (...)zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego i w oparciu o przepis art. 438 pkt. 3 i 4 k.p.k. wyrokowi zarzucił :

I. rażącą niewspółmierność orzeczonej przez Sąd wobec A. S. (1) za czyn z art.258 § 1 kk kary pozbawienia wolności w wymiarze 8 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy z okoliczności sprawy wynika, iż z uwagi na stopień zawinienia oskarżonego, okoliczności faktyczne popełnionego przestępstwa, w tym stopień zorganizowania grupy przestępczej i rolę podejrzanego w jej strukturach, zasadnym jest wymierzenie wobec niego znacznie surowszej kary pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności,

II. mający wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na ustaleniu, iż A. S. (1) realizował swoje przestępcze działania w zakresie wystawiania i wykorzystywania faktur VAT nie w celu uniknięcia lub zmniejszenia podatku VAT, nie godząc przy tym w obowiązki podatkowe, co skutkowało uznaniem, iż swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art.271§3 kk i 273 kk w zw. z art.11§2 kk w zw. z art.65§1 kk, w miejsce pierwotnie zarzucanego mu przez oskarżyciela czynu z art. 62§2 kks, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych pod firmą (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. podejmował działania mające na celu uczestniczenie w mechanizmie oszustwa podatkowego realizowanego metodą na „znikającego podatnika”, na co wskazują dowody w postaci: analizy logowań na internetowych rachunkach bankowych w/w spółek, treść wyjaśnień G. G. i zeznań węgierskich świadków anonimowych nr 1 i 6 opisujących mechanizm realizowanego przez grupę przestępczą oszustwa podatkowego, treść zeznań A. M., a także treść decyzji Dyrektora (...) we W. z dnia 26 marca 2014 r. dot. Spółki (...) oraz decyzji dyrektora (...) w P. dot. spółki (...),

III. mający wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na ustaleniu, iż A. S. (1) nie wyczerpał znamion przestępstwa stypizowanego w art.56§1 kks albowiem organy kontroli skarbowej badające spółki (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. uznały, iż podmioty te wystawiały tzw. puste faktury i w konsekwencji wydały decyzje podatkowe w oparciu o treść art. 108 ust. 1 Ustawy o podatku od towarów i usług, co powoduje, iż nie doszło do popełnienia oszustwa podatkowego, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych pod firmą (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. oskarżony podejmował działania mające na celu uczestniczenie w realizacji przez grupę, w ramach wewnętrznego podziału zadań, mechanizmu oszustwa podatkowego prowadzonego metodą na „znikającego podatnika”, na co wskazują dowody w postaci analizy logowań na internetowych rachunkach bankowych w/w spółek, treści wyjaśnień G. G. oraz zeznań węgierskich świadków anonimowych nr 1 i 6, a także zeznań T. W. opisujących w/w mechanizm, a także treść decyzji Dyrektora (...) we W. z dnia 26 marca 2014 r. dot. Spółki (...) oraz decyzji dyrektora (...) w P. dot. spółki (...),

IV. mający wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na ustaleniu, iż A. S. (1) nie wyczerpał znamion przestępstwa stypizowanego w art.299 §1 kk, albowiem w toku postępowania sądowego doszło do ustalenia, iż środki transferowane przy wykorzystaniu rachunków bankowych firm (...)Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. nie pochodziły z korzyści związanych z popełnieniem czynu zabronionego w postaci oszustwa podatkowego (wobec uniewinnienia oskarżonego od tego zarzutu, stanowiącego tzw. czyn bazowy), podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż w ramach prowadzonych przez siebie działalności gospodarczych pod firmą (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. podejmował działania mające na celu ukrycie rzeczywistego pochodzenia tych środków, na co wskazują dowody w postaci analizy logowań na internetowych rachunkach bankowych w/w spółek, treści wyjaśnień G. G. oraz zeznań węgierskich świadków anonimowych nr 1 i 6, a także zeznań T. W. i P. G. opisujących oszustwa podatkowe i transfer środków z nich pochodzących.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad.1.

Zarzut rażącej niewspółmierności kary wymierzonej za przypisane oskarżonemu przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. został uznany za słuszny, albowiem wymierzona kara 8 miesięcy pozbawienia wolności w sposób oczywisty nie uwzględnia znacznego stopnia społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu polegającego na udziale w zorganizowanej grupie przestępczej o charakterze międzynarodowym, zajmującej się przestępstwami na szeroką skalę, w sposób wysoce wyrafinowany z wykorzystaniem elementów legalnie działających podmiotów gospodarczych na rynku krajowym i zagranicznym oraz wpływających w sposób istotny na interes finansowy Skarbu Państwa. O znacznym zakresie prowadzonej przestępczej działalności pośrednio wskazuje wartość towaru figurującego na poszczególnych fakturach będących przedmiotem przestępczego obrotu, a także wysokość wyliczonego a wynikającego z tych faktur nieuiszczonego podatku VAT sięgającego łącznie blisko 20000000 zł. Nie uwzględniono przy wymiarze kary stopnia zawinienia oskarżonego, który przecież w sposób w pełni świadomy uczestniczył w obrocie fikcyjnymi fakturami, które jak wynika z ustaleń śledztwa były elementem obrotu gospodarczego. Wymierzona przez sąd I instancji kara 8 miesięcy pozbawienia wolności nie odpowiada zarówno stopniowi szkodliwości społecznej czynu przypisanego jak również dużego stopnia zawinienia oskarżonego. Stąd konieczność podniesienia wysokości orzeczonej kary, która zawnioskowana przez oskarżyciela publicznego na poziomie 2 lat spełnia ustawowe cechy kary wynikające z art. 53 k.k.

Ad. 2. i 3.

Jako słuszny uznano zarzut popełnienia przez sąd meriti błędu w zakresie ustaleń faktycznych dotyczących celu działania oskarżonego A. S. (1) i błędne przyjęcie, że wystawianie faktur VAT przez firmę (...)i (...)nie miało związku z interesem podatkowym Skarbu Państwa i bezzasadnym uwolnieniem oskarżonego A. S. od odpowiedzialności z art. 62 § 2 k.k.s. i art. 56 § 1 k.k.s. Skarżący słusznie podniósł, iż sąd błędnie nie ustalił, iż działania oskarżonego w ramach prowadzonych firm miały na celu uczestniczenie w mechanizmie oszustwa podatkowego realizowano metodą na znikającego podatnika, a tym samym faktury które zostały przez niego wprowadzone do obrotu prawnego i wykorzystane w dalszym obrocie przez rzekomych nabywców towarów powodowały, iż w sposób cykliczny podatek wskazany na fakturze sprzedawcy jako podatek należny Skarbowi Państwa ( i odprowadzony) podlegał odliczeniu przez następnego kontrahenta i w efekcie finalny nabywca towaru (jak wynika z ustaleń śledztwa) firma (...) wykorzystując faktury nabycia towaru mogła skorzystać z odliczenia podatku wykazanego na tychże fakturach nabycia towaru. Niewątpliwie w ten sposób doszło do uszczuplenia należności Skarbu Państwa z tytułu podatku VAT, bowiem towar, który wjechał na polski obszar celny w ramach wspólnotowego nabycia towaru nie został w ogóle opodatkowany, albowiem pierwszy importer towaru nie odprowadził podatku VAT Skarbowi Państwa.

Podniesione w apelacji argumenty o braku wypełnienia znamion przepisów ustawy karnoskarbowej należało uznać za słuszne, zwłaszcza w sytuacji gdy sąd uzasadniając odpowiedzialność oskarżonego A. S. za wystawienie fikcyjnych faktur wyłącznie na podstawie art. 271 § 1 i 3 k.k. zupełnie nie wskazał w jakim celu oskarżony miałby wydrukować faktury o określonej treści. Zwrócić należy uwagę, że sąd przypisując oskarżonemu działanie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nie wskazał w uzasadnieniu w jaki sposób korzyść osiągnął lub zamierzał osiągnąć. Przecież wydrukowanie na komputerze dokumentów o cechach faktury i jej podpisanie nie daje żadnej korzyści majątkowej, bowiem takie faktury same w sobie nie dają przysporzenia majątkowego, a jedyną korzyść majątkową można pozyskać wyłącznie wtedy, gdy przedmiotowa faktura jest przedmiotem obrotu gospodarczego, a w szczególności w zakresie podatku należnego (Skarbowi Państwa) wskazanego na tej fakturze, który w toku dalszego obrotu będzie podlegał odliczeniu. Tylko w takich sytuacjach można wyobrazić sobie ekonomiczny interes w wydrukowaniu faktury VAT.

Ad. 4.

Za słuszny uznano także zarzut dotyczący błędnych ustaleń skutkujący uwolnieniem oskarżonego od popełnienia przestępstwa z art. 299 § 1 k.k., albowiem trafnie skarżący wskazuje, że uniewinnienie oskarżonego od przestępstwa oszustwa podatkowego musiało spowodować zdezaktualizowanie się odpowiedzialności za przestępstwo „prania brudnych pieniędzy”. Rzeczywiście postąpienie Sądu I instancji można byłoby uznać za słuszne, gdyby zdaniem Sądu Odwoławczego nie była wadliwa ocena odpowiedzialności oskarżonego z tytułu przestępstwa kwalifikowanego z art. 62 ust. 2 k.k.s. i art. 56 ust. 1 k.k.s. Z tego względu wobec zasadności zarzutów wskazanych w pkt. 2 i 3 apelacji konsekwencją logiczną jest również uchylenie wyroku w zakresie przestępstwa z art. 299 § 1 k.k.

Wniosek

Prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

☒ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek prokuratura w znacznej części należało uznać za słuszny, chociaż nie ten co do potrzeby uchylenia wyroku w całości. Przedstawione w sprawie ustalenia faktyczne, co do udziału oskarżonego A. S. w zorganizowanej grupie przestępczej poparte stosownymi dowodami, które zostały właściwie ocenione powodowało, iż brak było podstaw do kasatoryjnego wyroku w zakresie odpowiedzialności oskarżonego za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. Brak było zatem podstaw do tego, by w tym zakresie wyrok uchylić celem ponownego rozpoznania tego samego zarzutu, zwłaszcza że prokurator podniósł zarzut rażącej niewspółmierności kary, co znalazło akceptację w rozstrzygnięciu Sądu Odwoławczego. Natomiast z uwagi na całkowitą słuszność zarzutów podniesionych w pkt. 2,3,4 apelacji konieczne stało się uchylenie wyroku w tym zakresie i przekazanie sprawy oskarżonego do ponownego rozpoznania.

3.2.

Obrońca z urzędu oskarżonego A. S. (1) adw. B. S. zaskarżyła wyrok w całości na korzyść oskarżonego.

Na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k. zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła :

1. rażące naruszenie przepisów prawa procesowego, które miało istotny wpływ na treść wyroku, a to:

a) art. 170 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie wniosku oskarżonego o przesłuchanie w charakterze świadka R. M. na okoliczność, że informacje potwierdzające zrzuty wskazane w akcie oskarżenia nie odpowiadają prawdzie, ponieważ był obrót towarem, wskazując, że wniosek ten nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie;

b) art. 170 k.p.k. i art. 391 § 1 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie wniosku oskarżonego o przesłuchanie głównego świadka potwierdzającego twierdzenia oskarżenia - P. G. na rozprawie na okoliczność, że informacje potwierdzające zrzuty wskazane w akcie oskarżenia nie odpowiadają prawdzie,

c) art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. w zw. z art. 5 § 2 k.p.k., polegającą na oparciu orzeczenia w przedmiotowej sprawie na niepełnym materiale dowodowym z uwagi na nieprzeprowadzenie dowodów wskazanych w lit. a — b mających znaczenie dla wyjaśnienia sprawy i oparciu orzeczenia w przedmiotowej sprawie tylko na części materiału dowodowego, która zdaniem Sądu potwierdziła oskarżenie, z pominięciem i bez rozważenia dowodów, które je podważały, co stanowiło skutek przekroczenia granicy swobodnej oceny dowodów, podjęcie tej oceny w sposób dowolny, sprzeczny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego w sposób uniemożliwiający ustalenie prawdy obiektywnej i sformułowania w ramach tej oceny niesłusznych merytorycznie wniosków, że oskarżony dokonał zarzucanego mu czynu, podczas gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego w sprawie nie pozwala na przyjęcie jej sprawstwa,

d) art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez niewskazanie przez Sąd w uzasadnieniu, wbrew przepisom ustawy, dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, niż przyjęte, jako podstawa procedowania,

2. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, przyjętego za ich podstawę i mających wpływ na treść wyroku, w szczególności poprzez:

a) przyjęcie bez udowodnienia, że zeznania świadków wskazanych w uzasadnieniu, jako będących podstawą ustalenia faktów relacjonują faktyczny przebieg zdarzenia, podczas gdy ich relacje są sprzeczne, niepełne i nie korespondują z materiałem dowodowym zebranym w sprawie, a potwierdzającym wyjaśnienia oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1.

Co do obrazy przepisów prawa procesowego w szczególności art. 170 k.p.k. w zakresie oddalenia wniosku dowodowego o przesłuchanie w charakterze świadka R. M. to nie jest on zasadny. Przede wszystkim zwrócić należy uwagę, że postępowanie przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu prowadzone było od stycznia 2021 r., zaś wniosek o przesłuchanie księgowego R. M. został złożony pod koniec tegoż postępowania dokładnie 26.07.2021 r ( k. 6570). Zdaniem Sądu odwoławczego słusznie wniosek ten został oddalony z powołaniem się na podstawę wynikającą z art. 170 § 1 pkt. 2 k.p.k., a zatem poprzez uznanie, iż przesłuchanie tego świadka nie ma znaczenia w sprawie, a to przede wszystkim wobec wykazania ponad wszelką wątpliwość innymi dowodami (wskazanymi następnie w uzasadnieniu wyroku), że oskarżony nie prowadził rzeczywistego handlu towarem, a jedynie wytwarzał w ramach firmy (...) fikcyjne faktury VAT. Ustalenia Sądu meriti nie budzą wątpliwości, bowiem spółka (...) nie figurowała nawet jako płatnik ZUS (karta 5367), nie posiadała pracowników, nie odprowadzała do Skarbu Państwa należnych podatków, posiadała wyłącznie biuro wirtualne. Natomiast jest oczywistym, że biura księgowe zajmują się wyłącznie analizą dokumentów i nie posiadają wiadomości o rzeczywistych transakcjach wynikających z dokumentów księgowych i okolicznościach ich prowadzenia. Stąd też dowód z przesłuchania księgowego nie mógł wpłynąć na prawidłowe ustalenia faktyczne sprawy. Zwrócić należy uwagę, że rozprawa przed Sądem Okręgowym we Wrocławiu toczyła się od stycznia 2021 r. zaś autorka apelacji jako substytut ustanowionej obrońcą z urzędu adw. K. F. już od 5 marca 2021 r. (karta 6495) występowała w przedmiotowej sprawie. Jeśli uwzględni się, iż będąc należycie przygotowaną do rozprawy głównej uczestniczyła w jej trakcie w dniu 17 marca 2021 r., 13 kwietnia 2021 r., 27 maja 2021 r. i 12 lipca 2021 r. to złożenie wniosku dowodowego po przeprowadzeniu wszystkich zaplanowanych w sprawie czynności dowodowych jest swoistym nadużyciem uprawnień procesowych, zwłaszcza jeśli zważy się na zapis w końcowej części wniosku dowodowego obrońcy , "iż oskarżony zastrzega sobie prawo do powołania kolejnych świadków po przesłuchaniu głównego świadka oskarżenia - P. G.. Przypomnieć jedynie należy, że z chwilą złożenia aktu oskarżenia do Sądu i jego doręczenia strony postępowania niezwłocznie ( w terminie 7 dni ) powinny zgłosić wszystkie znane im dowody, co wynika wprost z artykułu 338§1 k.p.k.. O tym, że wszelkie dowody powinny być zgłoszone niezwłocznie świadczy także nowelizacja art. 170 § 1 pkt. 6 k.p.k. dotycząca możliwości oddalenia wniosku dowodowego spóźnionego.

Zupełnie bezzasadny jest zarzut obrazy art. 170 k.p.k. w zw. z art. 391 § 1 k.p.k. i odczytanie zeznań P. G. przez sąd meriti dla rozprawie w dniu 30 lipca 2021 r. Otóż rzeczywiście zasadą jest bezpośrednie przesłuchanie świadka zwłaszcza takiego, który składał odciążające oskarżonego zeznania czy też wyjaśnienia. Nie jest to jednak zasada, od której nie ma żadnego wyjątku, przeciwnie odstąpienie od bezpośredniego przesłuchania może nastąpić w sytuacji wynikającej z art. 391 § 1 k.p.k. w sytuacji, gdy między innymi nie można doręczyć świadkowi wezwania albo gdy nie wiadomo gdzie świadek przebywa. Stosowne ustalenia Sąd Okręgowy we Wrocławiu poczynił w przedmiotowej sprawie i wynika z nich, że pomimo wezwania na różne adresy P. G. ( w tym również za pośrednictwem Policji - zob. k. 6521 i k. 6551), świadek nie stawił się, a z relacji poczty wynika, iż świadek nie przebywał pod żadnym ze wskazanych adresów (karta 6787). Mało tego sąd poczynił dodatkowe ustalenia z których wynika, że świadek P. G. nie figuruje w rejestrze skazanych i tymczasowo aresztowanych, a w systemie PESEL SAD nie odszukano innego adresu zamieszkania. Tak zatem zarzut zastosowania art. 391 § 1 k.p.k. jest całkowicie nietrafny.

Nie można zgodzić się również z zarzutem, że sąd wadliwie zastosował przywołane przepisy art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. i w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. poprzez sugestię, że sąd oparł swoje ustalenia na niepełnym materiale dowodowym i oparcie rozstrzygnięcia tylko na części materiału dowodowego. Na wstępie należy podkreślić, iż skoro w sprawie są dowody obciążające oskarżonego (dowody winy) i dowody odciążające (dowody niewinności ) to logicznym rozumowaniem jest, że w przypadku skazania (ustalenia sprawstwa i winy) takie ustalenia Sądu meriti nie mogą być poczynione na podstawie wszystkich dowodów, które pozostają w sprzeczności.

Sąd Apelacyjny chce podkreślić, że w ramach swobodnej oceny dowodów, którą wyznacza treść art. 7 k.p.k. sąd ma prawo dać jednym dowodom wiarę, a innym tego waloru odmówić. O, ile takie przesądzenie oparte jest o treść dowodów, które nie jest sprzeczne z logiką faktów, oraz zasadami doświadczenia życiowego i wskazaniami wiedzy to takie ustalenia pozostają pod ochroną i nie mogą być skutecznie podważone twierdzeniem, że skoro oskarżony wyjaśniał odmiennie to sąd w sposób nieprawidłowy zastosował art. 5 § 2 k.p.k., bo powinien oskarżonego od takich zarzutów uwolnić. Taki sposób rozumienia zasad oceny dowodów jest nieuprawniony, bo należy przypomnieć obrońcy, że art. 5 § 2 k.p.k. ma zastosowanie tylko wówczas, gdy w procesie decyzyjnym organu procesowego (w tym wypadku sądu) powstają wątpliwości, co do przebiegu zdarzenia i nie jest w stanie ich rozstrzygnąć, wówczas powinien zastosować art. 5 § 2 k.p.k. i w przypadku dwóch czy kilku wersji zdarzenia wybrać dla oskarżonego najkorzystniejszą. Jeżeli takich wątpliwości sąd nie poweźmie to nie stosuje art. 5 § 2 k.p.k. w ogóle.

By skutecznie zakwestionować dokonaną przez sąd meriti ocenę dowodów skarżący musi wykazać błąd w rozumowaniu Sądu czy do wynikający z nieuwzględnienia wszystkich dowodów zebranych w sprawie, czy też błąd wynikający z wadliwego wnioskowania. Tymczasem analiza złożonej apelacji nie wskazuje na takie okoliczności, skarżąca nie precyzuje jakich to zasad doświadczenia życiowego i zasad logiki nie przestrzegał sąd w swoim rozumowaniu.

Zarzut obrazy art. 424 § 1 pkt. 1 k.p.k. poprzez niewskazanie w uzasadnieniu dlaczego sąd nie uznał dowodów przeciwnych jest całkowicie bezpodstawny. Wystarczy wnikliwie przeanalizować uzasadnienie Sądu I instancji w szczególności sekcję 2.2 (strona 28 - 31 uzasadnienia), by stwierdzić, że sąd spełniając wszelkie wymogi przywołanego przepisu wskazał dlaczego nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego oraz dlaczego niektórym dowodom dał wiarę tylko w części albo w ogóle. Niezgodny z faktami jest zatem zarzut jakoby sąd w ogóle nie wykazał dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych.

Ad. 2.

Zarzut wskazany w tym punkcie, a mający wskazywać na sprzeczność ustaleń Sądu meriti ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności poprzez przyjęcie bez udowodnienia, iż zeznania świadków wskazanych w uzasadnieniu jako obciążających oskarżonego relacjonują faktyczny przebieg zdarzenia są sprzeczne, niepełne i nie korespondują z materiałem zebranym w sprawie potwierdzającym wyjaśnienia oskarżonego nie mógł być uznany przez Sąd Odwoławczy za zasługujący na uwzględnienie. Przede wszystkim ogólnikowość sformułowanego zarzutu nie rozwinięta także w uzasadnieniu apelacji nie pozwala na merytoryczne odniesienie się do tego zarzutu, w istocie jest to zarzut rzekomego błędu w poczynionych ustaleniach faktycznych polegający na przesądzeniu o sprawstwie i winie oskarżonego w zakresie przypisanych mu w wyroku czynów dotyczących udziału w grupie przestępczej i wystawienia fikcyjnych faktur, jednakże skarżąca w ogóle nie wskazuje z jakimi to dowodami poza wyjaśnieniami oskarżonego poczynione ustalenia sądu są sprzeczne. Zarzut tak sformułowany i tak uzasadniony należy potraktować wyłącznie jako polemikę z ustaleniami Sądu, która uniemożliwia Sądowi Odwoławczemu merytoryczne odniesienie się do takiego zarzutu. Tylko dla jasności należy przywołać, iż po pierwsze sąd I instancji wskazał w swoim uzasadnieniu dowody na podstawie których poczynił ustalenia dla oskarżonego niekorzystne, wskazujące na jego udział w zorganizowanej grupie przestępczej, a także dotyczące wystawienia fikcyjnych faktur VAT. Te ustalenia są poparte konkretnymi dowodami wskazanymi w sekcji 2.1 uzasadnienia.

Wniosek

Wskazując na powyższe zarzuty, na podstawie art. 427 § 1 oraz art. 437 § I i 2 k.p.k. wniosła o zmianę w całości zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek należało ocenić jako całkowicie niezasadny, brak było bowiem podstaw do wydania wyroku uniewinniającego co do czynów, których sprawstwo i winę uznał sąd I instancji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Sąd odwoławczy nie stwierdził występowania okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu, a określonych w art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k., w art. 455 k.p.k.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Apelacyjny zaskarżony wyrok wobec A. S. (1) zmienił w ten sposób, że wymierzoną w pkt. I części rozstrzygającej za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. karę pozbawienia wolności podwyższył do 2 lat i stwierdził, że utraciło moc orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności orzeczone w pkt. V.

Zwięźle o powodach zmiany

Za całkowicie zasadne uznano argumenty podniesione w apelacji oskarżyciela publicznego dotyczące rażącej niewspółmierności kary wymierzonej za przypisane oskarżonemu przestępstwo udziału w zorganizowanej grupie przestępczej. Kara pozbawienia wolności wymierzona przez sąd I instancji nie wypełniła przesłanek określonych w art. 53 k.k. w szczególności w zakresie prewencji generalnej dotyczącej kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Słuszne okazały się zarzuty i wnioski oskarżyciela publicznego, że wymierzona kara pozbawienia wolności raziła wyjątkową łagodnością. Należy mieć na uwadze tą okoliczność, że oskarżony A. S. (1) działał w grupie przestępczej, co do której wobec innych uczestników tej grupy wymierzono surowe kary pozbawienia wolności w równolegle prowadzonej sprawie zakończonej wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu w 17 listopada 2022 r. sygn. akt II AKa 19/21. Prawną konsekwencją podwyższenia kary pozbawienia wolności do lat 2 było stwierdzenie utraty mocy orzeczonej w pkt. V kary łącznej pozbawienia wolności. Wymierzona w postępowaniu odwoławczym kara 2 lat pozbawienia wolności jest adekwatna do stopnia szkodliwości społecznej czynu zawiązanego z udziałem A. S. w zorganizowanej grupie przestępczej, nie przekracza stopnia winy oskarżonego zaangażowanego w ten proceder i będzie w stanie sprawić, że oskarżony w przyszłości nie powróci na drogę przestępstwa.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

Sąd Odwoławczy uchylił orzeczenia zawarte w pkt. II, III, IV i VI części rozstrzygającej i sprawę A. S. (1) w tym zakresie przekazał Sądowi Okręgowemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania.

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd I instancji jak wynika to z uzasadnienia pisemnego wyroku poczynił ustalenia faktyczne co do tego, że w okresie od stycznia 2011r. do lutego 2012 roku m.in. w P., W., Ł. oraz innych miejscowościach działała zorganizowana grupa przestępcza, której celem był nielegalny obrót złomem metali kolorowych w szczególności miedzią i katodami miedzianymi i że w ramach tej grupy działał również oskarżony A. S. (1) poprzez swoje firmy (...)i (...). Sąd prawidłowo ustalił, że celem łańcuszka szeregu firm było sprowadzanie złomu miedzianego i katod z firm zagranicznych z terenu Czech i wprowadzenie do obrotu na terenie Polski, a docelowo towar ten trafiał do firmy (...). Sąd prawidłowo ustalił, iż w ramach łańcucha firm obracających towarem (ale wyłącznie w zakresie fikcyjnych faktur VAT) działały firmy oskarżonego m.in. K. i (...), które "nabyły" towar od czeskiej firmy (...) s.r.o., a następnie wyłącznie na podstawie wystawionych faktur "sprzedały" ten towar firmie (...) spółka z oo. Sąd ustalił, że znikającym podatnikiem były firmy oskarżonego, ustalił także że firmy będące w łańcuchu uiszczały należne podatki VAT od wartości dodanej wynikającej z doliczenia marży przy dalszych odprzedażach towarów przy czym była to jedynie symboliczna marża. Brokerzy sprzedawali następnie towar podmiotom takim jak (...). Powyższe ustalenia wynikają z pisemnego uzasadnienia wyroku, a w związku z tym należy przyjąć, iż firmy oskarżonego uczestniczyły (poprzez wydawanie fikcyjnych faktur VAT) w obrocie gospodarczym, w którym to kolejne firmy wykorzystały owe faktury w rozliczeniach podatkowych ze Skarbem Państwa. Niezasadne było zatem przyjęcie przez sąd I instancji jakoby działanie oskarżonego nie miało związku z interesem podatkowym państwa. By właściwie przekazać zapatrywania Sądu Odwoławczego w przedmiotowej sprawie należy przywołać judykat Sądu Najwyższego z dnia 21 marca 2019 r. w sprawie V KK 108/18, w którym zawarto następujące stwierdzenia:

1. obowiązek uiszczenia podatku należnego powstaje wyłącznie w przypadku rzeczywistych transakcji sprzedaży towarów lub usług. Skoro podstawą obowiązku podatkowego jest dokonanie rzeczywistej transakcji to samo wystawienie dokumentu stwierdzającego przeprowadzenie takich transakcji, która w rzeczywistości nie miała miejsca pozostaje bez wpływu na zakres obowiązku podatkowego danego podmiotu.

2. Wyliczona na podstawie art. 108 ust. 1 ustawy o podatku od towarów usług kwota stanowiąca równowartość wskazanego w fikcyjnej fakturze podatku, sama nie stanowi podatku od towarów i usług. Nie jest w szczególności podatkiem należnym w rozumieniu art. 86 ustęp 1 ustawy o podatku towarów i usług.

3. Podmiot, który nie odprowadza tej kwoty, pomimo wystawienia fikcyjnej faktury VAT, nie dopuszcza się w tej sytuacji przestępstwa skarbowego z art. 56 § 1 k.k.s., bowiem jego działanie nie naraża na uszczuplenie podatku od towarów i usług, który wynikać może jedynie z rzeczywistych transakcji.

4. wystawienie fikcyjnych faktur VAT może być natomiast rozpatrywane w kategorii pomocnictwa do popełnienia czynu zabronionego z art. 56 § 1 k.k.s. przez inną osobę, która wykorzystując owe puste faktury dokona nieuzasadnionego pomniejszenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z treści tych faktur.

Mając to na uwadze nie ulega wątpliwości, że oskarżony A. S. wystawiając fikcyjne faktury VAT, które były przedmiotem dalszego obrotu, w celu ostatecznego wykorzystania ich do rozliczeń podatkowych udzielił pomocy innym osobom (podmiotom gospodarczym) czym narazili Skarb Państwa na uszczuplenie podatku VAT w wielkości wartości podatku wykazanego na wystawionych przez siebie fakturach. Z chwilą rzeczywistej sprzedaży towaru (złomu miedzi i katod ) do obrotu trafiały faktury VAT, które finalnie zostały wykorzystane w procesie odliczenia od podatku należnego podatku naliczonego, a wskazanego na fikcyjnych fakturach. W ten sposób zaistniał tzw. proceder "karuzeli podatkowej" skutkującej odpowiedzialnością karną jego uczestników, a zatem i oskarżonego.

Stąd też w ocenie Sądu Odwoławczego rację ma skarżący prokurator, gdy w apelacji wskazuje, że oskarżony A. S. (1) uczestniczył w przestępstwie oszustwa podatkowego z wykorzystaniem swoich spółek w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o czym dobitnie świadczą zeznania G. G. (prawomocnie skazanego za udział w grupie przestępczej ) oraz zeznania węgierskich świadków anonimowych nr 1 i 6. Wszystkie te działania miały na celu dokonanie przestępstwa oszustwa podatkowego metodą na tak zwanego znikającego podatnika" przez to, że towar sprowadzony w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru, od którego to powinien być odprowadzony podatek VAT nigdy nie został rzeczywiście odprowadzony natomiast firmy, które wykorzystały w dalszym obrocie fikcyjnie wytworzone faktury VAT z wykazanym podatkiem należnym wykorzystały to w obrocie gospodarczym i w rozliczeniu z fiskusem. Takim finalnym nabywcą, który niewątpliwie skorzystał z odliczenia podatku naliczonego od nabywcy towaru była firma (...). Tak zatem oskarżony uczestnicząc w celowo zorganizowanym łańcuszku firm poprzez swoje działania polegające na wprowadzeniu do obrotu prawnego wystawionych przez siebie faktur VAT pomógł innym podmiotom do pomniejszenia podatku należnego kosztem Skarbu Państwa. Zatem nie powinno budzić wątpliwości, iż swoim działaniem wyczerpał ustawowe znamiona zarówno przestępstwa z art. 62§2 kks jak też przestępstwa z art. 56 § 1 k.k.s. w związku z artykułem 6§ 2 k.k.s. i art. 37 § 1 punkt 1 i 5 k.k.s. przy czym w formie pomocnictwa. Zdaniem Sądu Odwoławczego kwestią nie budzącą większej wątpliwości jest również odpowiedzialność oskarżonego z art. 299 § 1 k.p.k., albowiem skoro oskarżony poprzez rachunki bankowe swoich firm przyjmował i przekazywał środki pieniężne innym członkom grupy przestępczej - środki pochodzące jak wynika z ustaleń śledztwa i opisu zarzutu IV z przestępstw oszustwa podatkowego to przy takim ustaleniu wypełnił ustawowe znamiona przestępstwa prania brudnych pieniędzy przy czym wyraźnego ustalenia wymaga czy dokonał obrotu środkami pieniężnymi w kwocie o której mowa w zarzucie aktu oskarżenia czy też innej i czy cała pochodziła z przestępstwa bazowego.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy będzie miał na uwadze prawomocne skazanie A. S. za przestępstwo z art. 258§1 k.k. i konsekwencje prawne stąd wynikające. W zakresie zarzutów II, II, i IV a/o winien przyjąć ocenę prawno faktyczną wskazaną powyżej. Co do postępowania dowodowego poczyni dalsze starania co do bezpośredniego przesłuchania w charakterze świadka P. G., G. G.. Co do pozostałych przeprowadzonych w sprawie dowodów osobowych i z dokumentów można poprzestać na ich ujawnieniu.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

I.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. S. 600 zł tytułem wynagrodzenia za nieopłaconą obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym oraz 138 zł tytułem zwrotu podatku VAT;

II.  zasądza od oskarżonego A. S. (1) na rzecz Skarbu Państwa 20 zł tytułem wydatków postepowania odwoławczego oraz wymierza mu 300 zł opłaty za obie instancje.

Podstawą prawną zasądzonego obrońcy z urzędu wynagrodzenia jest § 17 ust.1 punkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.

W toku postępowania odwoławczego poniesiono wydatki na doręczenia przesyłek w zryczałtowanej wysokości 20 zł natomiast zgodnie z art. 10.1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, w razie obniżenia lub podwyższenia wymiaru kary zasadniczej, zmiany rodzaju albo skazania dopiero przez Sąd Odwoławczy sąd ten wymierza za obie instancje jedną opłatę według kary przez siebie orzeczonej. Sąd wymierzył karę 2 lat pozbawienia wolności, a zatem zgodnie z art. 2.1 pkt. 4 ustawy o opłatach w sprawach karnych konieczne było obciążenie skazanego opłatą od wymierzonej kary w wysokości 300 zł.

7.  PODPIS

SSA Jerzy Skorupka SSA Wiesław Pędziwiatr SSA Jarosław Mazurek

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana