Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RC 92/14

UZASADNIENIE

W dniu 17 kwietnia 2014 roku Dyrektor (...) Centrum Pomocy (...) w P. działający na rzecz małoletnich Ł. P., P. P. oraz A. P. (1) wystąpił o zasądzenie od pozwanej E. P. alimentów w wysokości po 100 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich (łącznie po 300 zł miesięcznie) płatnych do rąk Dyrektora Domu Dziecka w O., do 15-go dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu żądania wskazał, że pozwana jest biologiczną matką dzieci Ł. P., P. P. oraz A. P. (1). Dzieci przebywają obecnie w (...) im. J. K. w O.. Koszty utrzymania dzieci w (...) Dziecka wynoszą 9.848,61 zł miesięcznie. W dalszej kolejności zaznaczył, że to rodzice są w pierwszej kolejności zobowiązani do utrzymania dzieci. Pozwana E. P. jest osobą bezrobotną, zarejestrowaną w Powiatowym Urzędzie Pracy w P., utrzymuje się z pomocy Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy (...) w P.. Pozwana kontaktuje się dziećmi regularnie oraz spędza z nimi ferie zimowe oraz święta.

Na rozprawie w dniu 19 sierpnia 2014 roku powód cofnął pozew w zakresie Ł. P. w całości, ponieważ z dniem ukończenia przez niego 18 roku życia zrezygnował on z dalszej nauki i pobytu w placówce, w związku z tym od dnia 10 lipca 2014 roku nie pozostaje objęty systemem pieczy zastępczej. Pozwana E. P. wyraziła zgodę na cofnięcie pozwu w zakresie podanym przez stronę powodową.

Pozwana nie wniosła odpowiedzi na pozew. Podczas rozprawy przed tutejszym Sądem w dniu 19 sierpnia 2014 r. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni P. P. urodzony w dniu (...) i A. P. (1) urodzona w dniu (...) są dziećmi pozwanej E. P. i A. P. (2).

(dowód: odpis skrócony aktu urodzenia P. P. i A. P. (1) k. 5, 6.)

Wyrokiem z dnia 28 marca 2012 roku Sąd Okręgowy w Olsztynie w sprawie o sygn. akt VI RC 2003/11 rozwiązał przez rozwód małżeństwo E. P. i A. P. (2) zawarte w dniu 15 listopada 1993 roku. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi stron Sąd powierzył obojgu rodzicom, ograniczając władzę rodzicielską poprzez umieszczenie dzieci w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Sąd zobowiązał E. P. i A. P. (2) do ponoszenia kosztów wychowania i utrzymania małoletnich dzieci.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 28.03.2012 r. k. 126-126v. z akta sprawy o sygn. III Nsm 82/10)

A. P. (1) w roku szkolnym 2013/2014 była uczennicą VI klasy szkoły podstawowej. Osiągała dostateczne wyniki w nauce. Małoletnia często przechodzi infekcje górnych dróg oddechowych.

(dowód: dokument z posiedzenia zespołu do spraw okresowej sytuacji dziecka z dnia 13.02.2014 r. k. 453-453v. z akt sprawy o sygn. VIII Opm 16/13)

P. P. ze względu na zaburzenia zachowania i emocji objęty jest opieką (...). Stosowana jest względem niego farmakoterapia. Po operacji uszu wymaga on wizyt kontrolnych w poradni laryngologicznej. W związku z podejrzeniem choroby S. został objęty opieką poradni rehabilitacyjnej.

(dowód: dokument z posiedzenie zespołu do spraw okresowej sytuacji dziecka z dnia 13.02.2014 r. k. 454-454v. z akt sprawy o sygn. VIII Opm 16/13)

Pozwana E. P. obecnie nie pracuje, jest na etapie poszukiwania pracy. Utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych wysokości
240 zł. Podejmuje się wykonywania prac dorywczych. W ostatnim okresie pracowała przy sadzonkach drzew, otrzymała za to 800 zł wynagrodzenia, które przeznaczyła na zakup jedzenia i części ubrań dla dzieci. Aktualnie mieszka w P. przy ul. (...), a częściowo także u swojego partnera w U.. (...) pozwanej pracuje, jednak E. P. nie wie jakie otrzymuje wynagrodzenie. Pozwana ponosi koszty opłaty mieszkania w wysokości 150 zł. E. P. choruje na nerwicę serca, ma także problemu z wątrobą i trzustką. Nie ma orzeczonej niezdolności do pracy.

W czasie kiedy dzieci pozwanej zamieszkują w placówce opiekuńczej E. P. często je odwiedza i przywozi do domu na przepustki, w czym pomaga jej partner. Obecnie dzieci przebywają w domu. Były mąż pozwanej zapewnie im utrzymanie, pozwana natomiast gotuje obiady ze składników, które są w domu lub które sama kupuje, robi pranie, sprząta.

(dowód: zeznania pozwanej E. P. k. 13v.-14)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Zgodnie z art. 38 ust 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, kierownik powiatowego centrum rodzinie, po zasięgnięciu opinii koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, może wytoczyć na rzecz dziecka przebywającego w pieczy zastępczej powództwo o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych.

Z kolei ustęp 2 ww. przepisu stanowi, że kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie wytacza powództwo o zasadzenie świadczeń alimentacyjnych, w przypadku gdy od umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej upłynął rok.

Sąd rozstrzygając niniejszą sprawę wziął pod uwagę przepisy będące podstawą obowiązku alimentacyjnego i regulujące jego zakres, a więc art. 128 kro, art. 133 § 1 kro i art. 135 § 1 i 2 kro.

Zgodnie z art. 128 kro obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania obciąża krewnych w linii prostej i rodzeństwo. Na mocy art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które jeszcze nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Art. 135 kro przewiduje, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Zgodnie z art. 135 § 2 kro wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego, w takim przypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 kro, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa. Do usprawiedliwionych potrzeb małoletnich należą koszty podręczników i przyborów, wycieczek i opłat szkolnych, koszt żywności, odzieży i obuwia, środków higieny, lekarstw w przypadku zachorowania. Oceniając zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletnich należało uznać, że jest on dosyć szeroki.

Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie wynika jednoznacznie, że sytuacja majątkowa oraz rodzinna pozwanej jest trudna, jednakże umożliwia jej partycypowanie w ograniczonym zakresie w kosztach utrzymania małoletnich dzieci. Jak już wskazano powyżej pozwana utrzymuje się obecnie z zasiłku dla bezrobotnych w wysokości 240 zł miesięcznie oraz prac dorywczych. Od czasu umieszczenia małoletnich powodów w domu dziecka pozwana zasadniczo nie partycypuje w kosztach ich utrzymania. Jej finansowy wkład ogranicza się do okresów, w których dzieci przebywają w domu i polega na zapewnieniu im podstawowych potrzeb – wspólnie z byłym mężem. Zaś wszelkie podstawowe potrzeby materialno-bytowe zabezpiecza im placówka, w której małoletnie dzieci zostały umieszczone. W chwili obecnej pozwana kontaktuje się z dziećmi codziennie, ponieważ w trakcie wakacji zamieszkują one wraz z ojcem. W tym czasie pozwana przygotowuje dzieciom obiady, sprząta, pierze.

W dalszej kolejności zaznaczyć należy, że w ocenie Sądu pozwana nie wykorzystuje w ogóle swoich możliwości zarobkowych. Pozwana jest osobą stosunkowo młodą, nie posiadającą żadnych przeciwwskazań do podjęcia pracy zarobkowej. Jak wynika z jej zeznań od ponad trzech lat poszukuje pracy i mimo, że miała propozycję podjęcia zatrudnienia z Powiatowego Urzędu Pracy to z niej nie skorzystała, powołując się na zbyt ciężką jak na jej stan zdrowia pracę. Choć na tę okoliczność nie posiada żadnego dokumentu stwierdzającego jej niezdolność do pracy bądź stosownego zaświadczenia lekarskiego.

Biorąc pod uwagę wiek małoletnich powodów, fakt ich intensywnego wzrostu, a także konieczność zabezpieczenia potrzeb rozwojowych związanych z czasem wolnym, kulturą, a także uwzględniając sytuację materialną pozwanej Sąd zasadził na rzecz każdego z małoletnich powodów alimenty w wysokości 100 zł miesięcznie, łącznie 200 zł. Zasądzona kwota pozwoli w ograniczonym zakresie na zabezpieczenie części ww. potrzeb rozwojowych małoletnich dzieci. Ponieważ pozwana w chwili obecnej w niewielkim stopniu partycypuje w kosztach utrzymania małoletnich dzieci, w ten sposób, że dba o ich wyżywienie i o porządek w domu, w którym przebywają, Sąd zasądził alimenty od chwili wyrokowania, oddalając tym samym żądnie powoda o zasądzenie alimentów od chwili wniesienia pozwu.

Postępowanie w części dotyczącej Ł. P. zostało umorzone z uwagi na skuteczne cofnięcie powództwa w tej części. Analiza czynności procesowej powoda nie dała podstaw do wnioskowania, iż czynność cofnięcia pozwu jest sprzeczna z prawem, zasadami współżycia społecznego bądź zmierza do obejścia prawa (art. 203 § 4 kpc). Ponieważ cofnięcie pozwu nastąpiło po rozpoczęciu rozprawy wymagana była również zgoda pozwanej, która została wyrażona. W konsekwencji należało uznać czynność cofnięcia żądania w tym zakresie za w pełni skuteczną i dopuszczalną.

Biorąc pod uwagę stan majątkowy pozwanej Sąd uznał, że obciążenie jej kosztami mogłoby utrudnić realizację obowiązku alimentacyjnego i w związku z tym pogorszyć sytuację materialną małoletnich powodów, dlatego też w oparciu o przepis art. 102 kpc nie obciążył pozwanej opłatami sądowymi, od uiszczenia których małoletni powodowie zwolnieni byli z mocy prawa.

Wyrokowi w punkcie zasądzającym alimenty Sąd nadał rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  odpis doręczyć pozwanej,

3.  z apelacją lub za 14 dni.

P., 27.08.2014 r.