Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 748/13

POSTANOWIENIE

Dnia 7 maja 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący:

SSA Andrzej Struzik

Sędziowie:

SA Hanna Nowicka de Poraj

SA Władysław Pawlak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 7 maja 2013 r.

w Krakowie

sprawy z wniosku Gminy S.

przy udziale B. L., K. K. i R. K.

o zabezpieczenie

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Okręgowego w Nowym Sączu

z dnia 19 lutego 2013 r. sygn. akt I Co 22/13

p o s t a n a w i a:

1.  oddalić zażalenie;

2.  zasądzić od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki B. L. kwotę 1350 zł (jeden tysiąc trzysta pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania zażaleniowego.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 19 lutego 2013 r. Sąd Okręgowy w Nowym Sączu oddalił wniosek Gminy S. w przedmiocie udzielenia zabezpieczenia.

Uzasadniając to postanowienie sąd I instancji wskazał, że przedmiotem wniosku było zabezpieczenie powództwa o uznanie za bezskuteczne czynności prawnych dłużnika S. K. z uczestnikami, polegających na darowiznach na ich rzecz nieruchomości, przy czym wniosek złożono przed wytoczeniem powództwa, a zabezpieczenie miało polegać na ustanowieniu hipoteki przymusowej na nieruchomościach będących przedmiotem kwestionowanych czynności, ustanowieniu zakazu ich zbywania oraz nakazaniu wpisania ostrzeżenia. Jako podstawę wniosku wskazano fakt, iż S. K. zawarł z Gminą S. umowę o wykonanie na jej rzecz kanalizacji sanitarnej w R., a podwykonawcami tej inwestycji byli (...) SA oraz (...) sp. z o.o., przy czym pierwszy z tych podwykonawców został zgłoszony inwestorowi. Inwestor wypłacił całe wynagrodzenie wykonawcy, ten zaś, jak się następnie okazało, nie wypłacił wynagrodzenie podwykonawcom, co rodzi odpowiedzialność inwestora wobec podwykonawców, przy czym w odniesieniu do wierzytelności pierwszego z nich toczy się postępowanie zainicjowane wezwaniem do próby ugodowej, zaś w stosunku do wierzytelności drugiego z nich proces z jego powództwa. Może to spowodować zobowiązanie Gminy S. do zapłaty należności podwykonawcom. Wnioskodawca podniósł też, ze S. K. jest niewypłacalny.

W swych rozważaniach sąd I instancji wskazał, że przepis art. 647 1 § 5 k.c. stanowi o solidarnej odpowiedzialności inwestora i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy za roboty budowlane. Z mocy art. 376 k.c. roszczenie regresowe w stosunku do współdłużników solidarnych służy temu z dłużników solidarnych, który spełnił świadczenie. Skoro Gmina S. nie spełniła świadczenia na rzecz podwykonawców, to nie służy jej roszczenie regresowe względem wykonawcy, a zatem nie można uznać roszczenia za wiarygodne. Nadto sąd I instancji zawarł w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia wywody dotyczące sekwencji czasowej umów darowizn i wypłaty przez Gminę S. S. K. wynagrodzenia oraz niedopuszczalności zabezpieczenia roszczenia ze skargi paulińskiej poprzez ustanowienie hipoteki przymusowej.

Postanowienie powyższe zostało zaskarżone przez wnioskodawcę w całości. Zaskarżonemu postanowieniu wnioskodawca zarzucił naruszenie przepisów art. 730 § 1 i 2 w zw. z art. 730 1 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 233 k.p.c. i art. 243 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. i wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia przez uwzględnienie wniosku o zabezpieczenie ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Uczestniczka B. L. złożyła odpowiedź na zażalenie, w której domagała się oddalenia zażalenia i zasądzenia kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest bezzasadne. Zgodnie z przepisem art. 730 1 § 1 k.p.c. konieczną przesłanką udzielenia zabezpieczenia jest uprawdopodobnienie roszczenia. Nie chodzi tu oczywiście o uprawdopodobnienie jakiegokolwiek roszczenia, ale tego, które ma zostać zabezpieczone. Przepis ten nie przewiduje też dopuszczalności zabezpieczenia roszczenia jeszcze nie istniejącego, a którego powstanie w przyszłości jest wiarygodne. W przypadku rozważanym w niniejszej sprawie zabezpieczone miałoby zostać roszczenie skierowane przeciwko uczestnikom o uznanie za bezskuteczne w stosunku do wnioskodawcy umów, którymi S. K. darował im nieruchomości. Zgodnie z art. 527 k.c. roszczenie takie służy wierzycielowi. Wierzycielem jest osoba, która może żądać od dłużnika świadczenia (art. 353 § 1 k.c.). Trafnie sąd I instancji powołuje, że odpowiedzialność inwestora i wykonawcy względem podwykonawców robót budowlanych jest odpowiedzialnością solidarną (art. 647 1 § 5 k.c.), zaś roszczenie regresowe dłużnika solidarnego, który spełnił świadczenie, względem współdłużników powstaje dopiero z chwilą spełnienia świadczenia (art. 376 § 1 k.c.). Z tej przyczyny, skoro Gmina S. nie spełniła dotychczas świadczeń na rzecz podwykonawców, nie powstało jej roszczenie regresowe względem S. K., a zatem Gmina S. nie jest dotychczas jego wierzycielem. Okoliczność ta przesądza, że w chwili obecnej nie istnieje roszczenie o uznanie za bezskuteczne czynności S. K. polegającej na obdarowaniu uczestników, a w konsekwencji wniosek o zabezpieczenie nie mógł zostać uwzględniony.

Z tej przyczyny zażalenie jest bezzasadne i podlega oddaleniu na podstawie art. 13 § 2 w zw. z art. 397 § 2 i z art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 13 § 2 w zw. z art. 397 § 2, z art. 391 § 1 i z art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od wnioskodawcy na rzecz uczestniczki B. L. kwotę odpowiadającą wynagrodzeniu jej pełnomocnika – radcy prawnego ustalona stosownie do stawek minimalnych wynikających z przepisów § 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 7 i z § 6 pkt 7 oraz § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.