Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSA Mirosław Godlewski (spr.)

Sędziowie:SSA Janina Kacprzak

SSA Anna Szczepaniak-Cicha

Protokolant: stażysta Paulina Działońska

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2012 r. w Łodzi

sprawy M. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.

o podjęcie wypłaty emerytury,

na skutek apelacji wnioskodawczyni

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi

z dnia 20 lutego 2012 r., sygn. akt: IX U 1165/11;

1.  zmienia zaskarżony wyrok oraz poprzedzającą go decyzję organu rentowego i przyznaje M. L. prawo do wypłaty emerytury, którą wstrzymano od dnia 1 października 2011 roku;

2.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. na rzecz M. L. kwotę 150 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Sygn. akt III AUa 711/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 20 lutego 2012 roku Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił odwołanie M. L. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych I Oddziału w Ł. z dnia 10 października 2011 roku, którą to decyzją organ rentowy na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw w zw. z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wstrzymał wypłatę emerytury M. L. z dniem 1 października 2011 roku z uwagi na fakt, iż wnioskodawczyni nie rozwiązała stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywała pracę bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury.

Wydając zaskarżony wyrok sąd pierwszej instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia faktyczne.

M. L. urodziła się (...)roku.

W dniu 17 sierpnia 2009 roku ubezpieczona złożyła wniosek o przyznanie prawa do emerytury w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego.

W dacie złożenia wniosku o emeryturę wnioskodawczyni pozostawała w stosunku pracy, który kontynuowała po przyznaniu jej prawa do emerytury.

Decyzją z dnia 3 września 2009 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury poczynając od 1 sierpnia 2009 roku i podjął jej wypłatę.

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd Okręgowy wskazując na treść art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w z. z art. 28 i art. 6 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw uznał zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych za prawidłową.

W ocenie Sądu Okręgowego w rozpatrywanej sytuacji nie można mówić o naruszeniu zasady demokratycznego państwa prawnego, w tym także związanej z nią zasady ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz wynikającego z niej szeregu zasad szczegółowych, do których należy między innymi zasada niedziałania prawa wstecz czy też zasada ochrony praw nabytych, gdyż art. 103a ustawy emerytalnej nie dotyczy zasad nabywania prawa do świadczeń. Nie narusza on zatem – według sądu pierwszej instancji - praw nabytych, jak to podnosi odwołująca. Przepis ten dotyczy zawieszenia prawa, a w konsekwencji wypłaty świadczenia. Reguluje on zatem kwestie łączenia świadczenia i zarobku, odnosi się do reguł wypłaty emerytury, a więc bieżącego okresu. W związku z tym powoływanie się przez M. L. na naruszenie praw nabytych jest w ocenie sądu bezzasadne, gdyż wnioskodawczyni nie została pozbawiona prawa do emerytury, a przysługujące jej świadczenie zostało jedynie zawieszone na czas kontynuowania stosunku pracy.

Sąd Okręgowy odwołał się także do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 7 lutego 2006 r. ( SK 45/04, OTK ZU-A 2006 nr 2, poz. 15 ), w świetle którego przepis art. 103 ust. 2a ( o identycznej treści, jak obecny 103a ) ustawy o emeryturach i rentach z FUS, uzależniający podjęcie wypłaty emerytury od rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, u którego ubezpieczony był zatrudniony bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do świadczenia, był zgodny z ustawą zasadniczą. W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że wypłata emerytury ubezpieczonej podlega zawieszeniu wobec kontynuowania zatrudnienia, a decyzja organu rentowego jest zgodna z obowiązującym prawem.

Wyrok Sądu Okręgowego zaskarżył apelacją w całości pełnomocnik ubezpieczonej, zarzucając;

1. naruszenie przepisów prawa procesowego:

- art. 233 k.p.c. tj. braku wszechstronnego rozważenia i oceny zebranego materiału dowodowego w sprawie, błędne ustalenia dokonane w oparciu o zebrany materiał dowodowy,

-

art. 180 § 1. k.p.a. w związku z art. 155 k.p.a. poprzez pominięcie ww. przepisów w niniejszej sprawie i błędne przyjęcie, że ww. przepisy nie mają zastosowania

2. naruszenie przepisów prawa materialnego

-

art. 114 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r., Nr 39, poz. 353 ze zm.) poprzez uznanie, że w niniejszej sprawie nie doszło do zastosowania ww. przepisu

-

art. 2, art. 31 w związku z art. 64 Konstytucji RP

-

art. 1 Protokołu dodatkowego nr do Europejskiej Konwencji Praw poprzez cofnięcie nabytego prawa do wypłaty świadczenia emerytalnego.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I-szej instancji oraz zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania oraz kosztów zastępstwa procesowego za I i II-gą instancję.

W uzupełnieniu apelacji ubezpieczona wskazała jedynie na problem zawiśnięcia przed Trybunałem Konstytucyjnym sprawy dotyczącej zgodności z Konstytucją regulacji, która legła u podstaw zaskarżonej decyzji jak i wyroku Sądu Okręgowego oddalającego odwołanie od tej decyzji.

Sąd Apelacyjny w Łodzi zważył, co następuje:

Apelacja zasługuje na uwzględnienie, mimo że zarówno decyzja organu rentowego, jak i wyrok Sądu pierwszej instancji zostały wydane zgodnie z brzmieniem przepisów powołanych przez Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Ponadto stan faktyczny rozpoznawanej sprawy ustalony przez Sąd pierwszej instancji jest bezsporny. Skarżąca nie kwestionuje, że ubiegając się o emeryturę nie zrezygnowała z pracy. Po przyznaniu jej prawa do emerytury kontynuowała i nadal kontynuuje w sposób nieprzerwany zatrudnienie u pracodawcy, u którego była zatrudniona w dacie przyznania jej prawa do świadczenia emerytalnego, co stanowiło podstawę do zawieszenia wypłaty emerytury na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. nr 257, poz. 1726 ), w związku z art. 6 tej ustawy i art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227, z późn. zm. ).

Jednakże, przy rozpoznawaniu apelacji sąd drugiej instancji nie może pominąć faktu, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 13 listopada 2012 roku, wydanego w sprawie K 2/12, uznał, iż art. 28 powołanej ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku w zw. z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.), dodanym przez art. 6 pkt 2 ustawy z 16 grudnia 2010 roku, w zakresie, w jakim znajduje zastosowanie do osób, które nabyły prawo do emerytury przed 1 stycznia 2011 roku, bez konieczności rozwiązania stosunku pracy, jest niezgodny z zasadą ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego został ogłoszony dnia 22 listopada 2012 roku w Dz.U. pod poz.1285 i z tą datą nastąpiły skutki w nim przewidziane. ( art. 190 ust.2 Konstytucji RP ).

Skarżąca nabyła prawo do emerytury i je realizowała w okresie od 1 sierpnia 2009 roku do 1 października 2010 roku, a zatem w okresie gdy prawo do świadczenia z ubezpieczenia emerytalnego było objęte ryzykiem osiągnięcia określonego wieku emerytalnego (i stażu ubezpieczeniowego), co znaczy, że realizacja jej świadczenia następowała niezależnie od dalszego zatrudnienia. Późniejsza zmiana ryzyka zabezpieczenia emerytalnego, wiązanego z zaprzestaniem zatrudnienia, zawarta w art. 103a ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązującego od 1 stycznia 2011 roku nie obejmuje skarżącej.

Mając na uwadze powyższe Sąd Apelacyjny w Łodzi, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok orzekając, jak w sentencji.

O kosztach procesu za drugą instancję orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej zwrot uiszczonej opłaty od apelacji i wynagrodzenia pełnomocnika w minimalnej stawce.