Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 322/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 stycznia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka (przewodniczący)
SSN Maria Szulc
SSN Kazimierz Zawada (sprawozdawca)
Protokolant Katarzyna Jóskowiak
w sprawie z powództwa Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w B.
przeciwko A. P., W. P. i M. P.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Cywilnej
w dniu 18 stycznia 2013 r.,
skargi kasacyjnej pozwanego A. P.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 18 stycznia 2012 r.,
oddala skargę kasacyjną i zasądza od pozwanego A. P. na
rzecz strony powodowej kwotę 3600 (trzy tysiące sześćset) zł
tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu kasacyjnym.
Uzasadnienie
2
Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. w pozwie skierowanym przeciwko
A. P. i N. P. – której następcami prawnymi są, po jej śmierci w dniu 11 września
2009 r., W. P. i M. P. - wniósł o ustalenie nieistnienia umowy pożyczki na kwotę
200 000 zł, zawartej w dniu 7 maja 2001 r. przez N. P. (pożyczkodawca) z A. P.
(pożyczkobiorca).
Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2009 r. oddalił powództwo ze
względu na niestwierdzenie po stronie powoda wymaganego przez art. 189 k.p.c.
interesu prawnego w wytoczeniu powództwa o ustalenie.
Apelację od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 15 kwietnia 2009 r. podpisał
W. K. - Wicedyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. W odpowiedzi na wezwanie
do usunięcia braków formalnych apelacji przez wykazanie, że apelację i
pełnomocnictwo procesowe do działania w imieniu powoda podpisała osoba
upoważniona do jego reprezentowania, powód przedłożył w zakreślonym mu
terminie Regulamin organizacyjny Urzędu Kontroli Skarbowej i upoważnienie
udzielone W. K. w dniu 5 stycznia 2009 r. do m.in. załatwiania wszelkich spraw
związanych z prowadzonymi postępowaniami kontrolnymi w zakresie
sprawowanego nadzoru.
Wyrokiem z dnia 20 sierpnia 2010 r. Sąd Apelacyjny uchylił wyrok Sądu
Okręgowego z dnia 15 kwietnia 2009 r. i przekazał sprawę temu Sądowi do
ponownego rozpoznania.
Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia
28 kwietnia 2011 r. uwzględnił powództwo. Sąd ten ustalił, że Urząd Kontroli
Skarbowej prowadzi wobec A. P. postępowanie kontrolne dotyczące dochodów
nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za 2004 r. W okresie
tym A. P. poniósł wraz z małżonką znaczne wydatki, co do których twierdził, że
środki na ich pokrycie pochodziły m.in. z udzielonej mu przez N. P. w dniu 7 maja
2001 r. pożyczki w wysokości 200 000 zł. Jednocześnie z postępowaniem
kontrolnym w stosunku do A. P. podjęte zostało postępowanie kontrolne wobec N.
P. W jego wyniku organ kontroli skarbowej ustalił, że N. P. nie miała możliwości
zgromadzenia majątku w rozmiarze pozwalającym jej na wykonanie umów
3
zawartych z A. P. (swoim wnukiem). Protokół kontroli podatkowej (tzw. wynik
kontroli skarbowej), z którego wynikało, że N. P. nie dysponowała majątkiem
pozwalającym udzielić A. P. pożyczki w kwocie 200 000 zł, Sąd Okręgowy uznał za
dokument urzędowy w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c., korzystający z domniemania
autentyczności i zgodności prawdą co do tego, co zostało w nim urzędowo
poświadczone. W ocenie Sądu Okręgowego, zebrany materiał dowodowy nie
dawał podstaw do ustalenia, że N. P. i jej mąż W. P. dysponowali w 2004 r. kwotą
200 000 zł, którą N. P. mogłaby pożyczyć A. P. co uzasadniało uznanie umowy
pożyczki z dnia 7 maja 2004 r., na którą powołuje się A. P., za w rzeczywistości
nieistniejącą.
Wyrok Sądu Okręgowego z dnia 28 kwietnia 2011 r. zaskarżył apelacją
pozwany A. P. Zarzucił w niej nieważność postępowania ze względu na brak
umocowania W. K. - Wicedyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej do reprezentowania
powoda przy składaniu apelacji od wyroku Sądu Okręgowego z dnia 15 kwietnia
2009 r. (art. 379 pkt 2, art. 67 § 2 i 87 k.p.c.) oraz naruszenie art. 6 k.c., art. 199a §
3, art. 281 i 290 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U.
2005.8.60, a obecnie j.t. Dz. U. 2012.749 - dalej: „o.p.”), art. 1891
, 233 § 1, art. 244 i
328 § 2 k.p.c.
Sąd Apelacyjny wyrokiem z dnia 18 stycznia 2012 r. oddalił apelację
pozwanego A. P.. W ocenie Sądu Apelacyjnego, nie było podstaw do stwierdzenia
podnoszonej przez pozwanego w apelacji nieważności postępowania. Wicedyrektor
Urzędu Kontroli Skarbowej był umocowany do podejmowania czynności
procesowych w toku postępowania sądowego związanego z podatkowym
postępowaniem kontrolnym, a jeżeliby nawet nie był, to na przeszkodzie
uwzględnieniu podniesionego przez pozwanego zarzutu nieważności postępowania
stałby fakt uchylenia na skutek apelacji powoda poprzedniego wyroku Sądu
Okręgowego i przekazania temu Sądowi sprawy do ponownego rozpoznania; skoro
bowiem apelacji powoda nadano bieg, uznając jej braki za prawidłowo uzupełnione,
to uzupełnienie tych braków nie mogło podlegać ponownej kontroli Sądu
Apelacyjnego w toku kolejnego postępowania apelacyjnego w sprawie. Sąd
Apelacyjny nie podzielił też zapatrywania skarżącego, że interes prawny jest
przesłanką opartego na art. 1891
k.p.c. powództwa o ustalenie, ani poglądu o braku
4
podstaw do uznania protokołu kontroli podatkowej przeprowadzonej w stosunku do
N. P. za dokument urzędowy i twierdzenia o nieprawidłowej ocenie dowodów przez
Sąd Okręgowy. Tym samym uznanie przez Sąd Okręgowy, że sporna umowa nie
została zawarta było, zdaniem Sądu Apelacyjnego, prawidłowe.
Skarżąc w całości wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 18 stycznia 2012 r.,
pozwany A. P. zarzucił Sądowi Apelacyjnemu naruszenie - w różnych układach i
powiązaniach - przepisów art. 189, 1891
, 244 § 1, art. 252, 366 i 379 pkt 3 k.p.c.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 189 k.p.c., powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia
lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny
Według art. 1891
k.p.c., uprawnienie, o którym mowa w art. 189, przysługuje
również organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej w toku
prowadzonego postępowania, jeżeli ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku
prawnego lub prawa jest niezbędne do oceny skutków podatkowych. Artykuł 1891
k.p.c. pozostaje w ścisłym związku z art. 199a § 3 o.p., stanowiącym, że jeżeli
z dowodów zgromadzonych w toku postępowania, w szczególności zeznań strony,
wynikają wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa,
z którym związane są skutki podatkowe, organ podatkowy występuje do sądu
powszechnego o ustalenie istnienia lub nieistnienia tego stosunku prawnego lub
prawa. Do ustanowienia art. 1891
k.p.c. i art. 199a § 3 o.p. doszło w następstwie
wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 maja 2004 r., K 4/03, którym
orzeczono m.in. o niezgodności z normami Konstytucji (art. 2 w związku z art. 217)
przepisu art. 24b § 1 o.p., mającego w intencji jego twórców wyrażać „ogólną
normę obejścia prawa podatkowego”, a stanowiącego, iż organy podatkowe
i organy kontroli skarbowej, rozstrzygając sprawy podatkowe, pominą skutki
podatkowe czynności prawnych, jeżeli udowodnią, że „z dokonania tych czynności”
nie można było oczekiwać innych istotnych korzyści niż wynikające z obniżenia
wysokości zobowiązania podatkowego, zwiększenia straty, podwyższenia nadpłaty
lub zwrotu podatku. W ocenie Trybunału, elementy regulacji zawartej w tym
przepisie były na tyle niedookreślone i nieprecyzyjne, że nie gwarantowały choćby
minimalnej przewidywalności treści podejmowanych na jego podstawie decyzji
5
przez organy podatkowe. Natomiast przepisy art. 1891
k.p.c. i art. 199a § 3 o.p.,
oddające sądom powszechnym w sytuacjach wątpliwych ustalanie na potrzeby
postępowania podatkowego, na żądanie organu podatkowego lub organu kontroli
sądowej, o istnieniu lub nieistnieniu stosunku prawnego lub prawa, Trybunał
Konstytucyjny uznał w wyroku z dnia 14 czerwca 2006 r., K 53/05, za zgodne z art.
2 i 22 Konstytucji.
Wskazane w art. 1891
k.p.c. organy, choć nie należą do kategorii podmiotów
wymienionych w art. 64 k.p.c., mają zdolność sądową. Zawarta bowiem w art. 64
k.p.c. regulacja, określająca, komu przysługuje zdolność sądowa, nie jest
wyczerpująca; niektórym jednostkom niemającym cech określonych w art. 64 k.c.
zdolność sądową przyznają przepisy szczególne. Należy podzielić pogląd wyrażony
w wyroku z dnia 28 stycznia 2010 r., IV CSK 261/09, że organy podatkowe i organy
kontroli skarbowej występujące na podstawie art. 1891
k.p.c. z powództwem
o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa mają z mocy
tego przepisu - szczególnego w stosunku do art. 64 k.p.c. - zdolność sądową,
i same są stroną w tym postępowaniu, a nie Skarb Państwa.
W najdalej idącym zarzucie kasacyjnym pozwany powołał się na nieważność
postępowania w zakresie obejmującym postępowanie apelacyjne na skutek apelacji
powoda, ponowne rozpoznanie sprawy przez Sąd Okręgowy i postępowanie
apelacyjne na skutek apelacji pozwanego. Przyczyn nieważności postępowania
w tym zakresie pozwany dopatruje się w naruszeniu art. 379 pkt 3 w związku z art.
366 k.p.c. Jego zdaniem sprawa została prawomocnie osądzona już wyrokiem
Sądu Okręgowego z dnia 15 kwietnia 2009 r. Wyrok ten, zdaniem skarżącego,
uprawomocnił się, ponieważ apelację od niego podpisała osoba, która nie mogła
być w świetle art. 87 k.p.c. pełnomocnikiem procesowym powoda, a brak ten,
pomimo nadania biegu apelacji, nie został w rzeczywistości usunięty.
Zarzut ten nie mógł odnieść zamierzonego skutku. Po pierwsze, wbrew
stanowisku skarżącego, nie było podstaw do uznania W. K. - Wicedyrektora Urzędu
Kontroli Skarbowej, który podpisał w imieniu powoda apelację od wyroku z dnia 15
kwietnia 2009 r. i pełnomocnictwo procesowe do działania w imieniu powoda w
postępowaniu apelacyjnym, za osobę nie mogącą działać w tym zakresie za
6
powoda. Przyznanie organom kontroli skarbowej, w tym m.in. dyrektorom urzędów
kontroli skarbowej (zob. art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. kontroli
skarbowej, j.t. Dz.U.2011.41.214 ze zm. - dalej: „u.k.s.”), zdolności sądowej nasuwa
pytanie o ich zdolność procesową: kto za te organy podejmuje (może i powinien
podejmować) czynności procesowe. Odpowiedzi na to pytanie należy poszukiwać
w przepisach regulujących strukturę i działalność organów kontroli skarbowej. W
odniesieniu do dyrektora urzędu kontroli skarbowej nie ulega wątpliwości, że,
czynności procesowe w przewidzianym w art. 1891
k.p.c. postępowaniu o ustalenie
może podejmować sama ta osoba, która pełni funkcję dyrektora określonego
urzędu kontroli skarbowej (zob. art. 11 u.k.s.). Nie tylko jednak ona. Zgodnie z
wydanym na podstawie art. 9 ust. 4 u.k.s. zarządzeniem nr 42 Ministra Finansów z
dnia 24 grudnia 2003 r. w sprawie nadania statutu urzędom kontroli skarbowej (Dz.
Urz. M.F. 2003.17.96 ze zm.), obowiązującym od dnia 1 stycznia 2004 r. do dnia
31 stycznia 2011 r., a więc mającym zastosowanie w niniejszej sprawie, dyrektor
urzędu ustalał m.in. zakres stałych uprawnień wicedyrektorów (§5 ust. 2 pkt 5).
Wydany na podstawie tego zarządzenia w dniu 23 grudnia 2008 r. Regulamin
organizacyjny Urzędu Kontroli Skarbowej w B. w § 6 pkt 5 powierzał wykonywanie
zadań dyrektora podczas jego nieobecności w pierwszej kolejności
wicedyrektorowi, którego stanowisko zajmował W. K. Niezależnie od tego, W. K.
został w dniu 5 stycznia 2009 r. upoważniony przez Dyrektora Urzędu Kontroli
Skarbowej w B. na podstawie art. 143 § 1 i 3 o.p. w związku z art. 31 u.k.s. i § 4
ust. 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie
organizacji urzędów kontroli skarbowej (Dz. U. 2002.96.856 ze zm.) do załatwiania
w imieniu Dyrektora wszelkich spraw związanych z postępowaniami kontrolnymi
prowadzonymi w Urzędzie w zakresie sprawowanego nadzoru nad komórkami
organizacyjnymi, który został określony w Regulaminie. Ustalenie przez sąd
powszechny stosunku prawnego lub prawa na podstawie art. 1891
k.p.c., służąc
rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, stanowi niewątpliwie element kontrolnego
postępowania podatkowego. Wszystko to pozwala uznać, że - tak jak przyjęto w
zaskarżonym wyroku – W. K. z mocy aktów wewnętrznych opartych na ustawie był
jako Wicedyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej w B. uprawniony do podpisania w
sprawie w imieniu powoda apelacji oraz pełnomocnictwa procesowego do działania
7
w imieniu powoda w postępowaniu apelacyjnym. Należy podkreślić, że chodziło tu
o czynności procesowe podejmowane za powoda w związku z jego zdolnością
procesową, a nie o reprezentowanie powoda w ramach pełnomocnictwa
procesowego. Dlatego nietrafne okazały się obszerne wywody skarżącego,
rozpatrującego podjęte przez W. K. czynności procesowe na tle wymagań art. 87
k.p.c., stawianych pełnomocnikom procesowym, starającego się wykazać
bezskuteczność tych czynności za pomocą argumentacji odwołującej się do
uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego - zasady prawnej - z dnia 13
października 2011 r., II UZP 6/11, dotyczącej reprezentowania w charakterze
pełnomocnika procesowego Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych przez pracownika, niebędącego radcą prawnym. Dopuszczenie w
postępowaniu wszczętym na podstawie art. 1891
k.p.c. do podejmowania czynności
procesowych za dyrektora urzędu kontroli skarbowej nie tylko osoby pełniącej
funkcję dyrektora urzędu kontroli skarbowej, ale i - w określonych sytuacjach -
osoby piastującej funkcję zastępcy dyrektora urzędu kontroli skarbowej jest
rozwiązaniem w pełni racjonalnym z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania
tych organów kontroli skarbowej.
Po drugie, gdyby nawet wyrok Sądu Okręgowego z dnia 15 kwietnia 2009 r.
uprawomocnił się, jak zakłada skarżący, stwierdzenie z tego powodu nieważności
postępowania byłoby na obecnym etapie procesu niedopuszczalne z przyczyn
wskazanych w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 2006 r., III CZP
85/06. Jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w tej uchwale, wyrok sądu pierwszej instancji,
uchylony wyrokiem sądu drugiej instancji przekazującym sprawę do ponownego
rozpoznania, zostaje pozbawiony przymiotu prawomocności także w części,
w której nie został zaskarżony apelacją. Wyrok sądu pierwszej instancji traci
bowiem wówczas swój byt w całym zakresie, w jakim został uchylony. Tak samo
jest w razie uchylenia wyroku sądu pierwszej instancji i przekazania sprawy do
ponownego rozpoznania na skutek apelacji w całości niedopuszczalnej. Skarżący
nie przedstawił żadnych nowych argumentów mogących pogląd ten podważyć
w świetle stanu prawnego obowiązującego w chwili wydania zaskarżonego wyroku.
Ewentualna nieważność pierwszego postępowania apelacyjnego ze względu
na zakładaną przez skarżącego prawomocność wyroku Sądu Okręgowego z dnia
8
15 kwietnia 2009 r. nie mogłaby więc stanowić podstawy do stwierdzenia
nieważności postępowania, ani przez Sąd Okręgowy ponownie rozpoznający
sprawę, ani przez Sąd Apelacyjny w toku rozpoznawania apelacji od wyroku Sądu
Okręgowego z dnia 28 kwietnia 2011 r.
Choć art. 1891
k.p.c. odwołuje się do art. 189 k.p.c., nie można
zaakceptować poglądu skarżącego, że przesłanką uwzględnienia dochodzonego
na podstawie art. 1891
k.p.c. powództwa organu podatkowego lub organu kontroli
skarbowej o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego albo prawa jest
interes prawny powoda w rozumieniu art. 189 k.p.c. Przewidziana w art. 189 k.p.c.
przesłanka jurysdykcyjna uwzględnienia powództwa w postaci wykazania przez
powoda interesu prawnego w dochodzonym ustaleniu istnienia lub nieistnienia
stosunku prawnego albo prawa pełni funkcję legitymacyjną. Decyduje o legitymacji
do wytoczenia w okolicznościach konkretnego przypadku powództwa o ustalenie
istnienia lub nieistnienia oznaczonego stosunku prawnego albo prawa
(por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 stycznia 1995 r., III CZP 176/94).
Natomiast art. 1891
k.p.c. inaczej określa legitymację czynną w unormowanym
w nim postępowaniu o ustalenie. Przewidziane w tym przepisie powództwo
o ustalenie może wytoczyć jedynie organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej,
i tylko w toku prowadzonego postępowania podatkowego lub kontrolnego, jeżeli
żądane ustalenie jest niezbędne do oceny skutków podatkowych. O legitymacji
czynnej w świetle art. 1891
k.p.c. decydują więc - zamiast interesu prawnego - dwie
wyraźnie przewidziane w nim przesłanki: posiadanie statusu organu podatkowego
lub organu kontroli skarbowej oraz niezbędność żądanego ustalenia do
rozstrzygnięcia sprawy w toku prowadzonego postępowania podatkowego lub
kontrolnego. Brak którejkolwiek z tych dwóch przesłanek uzasadnia oddalenie
powództwa. Wymaganie od powoda występującego z powództwem określonym
w art. 1891
k.p.c. ponadto interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c.
oznaczałoby w istocie wprowadzenie przesłanki niemożliwej do spełnienia.
Powszechnie bowiem przyjmuje się, że dany podmiot nie ma interesu prawnego
w rozumieniu art. 189 k.p.c. w wytoczeniu powództwa o ustalenie, jeżeli dysponuje
innym środkiem ochrony swych praw. Dotyczy to także jednostek realizujących
interesy fiskalne państwa, które dysponują instrumentami ochrony tych interesów
9
przewidzianymi w ustawach podatkowych. Powodem ustanowienia art. 1891
stały
się właśnie przeszkody w wykorzystaniu na potrzeby stosunków podatkowych
regulacji zawartej w istniejącym już art. 189 k.p.c., wynikające z trudności
wykazania przez jednostki aparatu fiskalnego interesu prawnego w rozumieniu tej
regulacji (zob. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 czerwca 2006 r.,
K 3/05, pkt III.4 uzasadnienia).
Istnienie związku między sporną umową pożyczki, a prowadzonym wobec
pozwanego A. P. postępowaniem kontrolnym, mającym na celu ustalenie
dochodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów za rok
2004, nie ulega wątpliwości. Nie ma więc także podstaw do negowanie
niezbędności wytoczonego przez powoda powództwa do oceny skutków
podatkowych względem pozwanego.
Nietrafny jest również zarzut skarżącego naruszenia przez Sąd Apelacyjny
art. 1891
k.p.c. wskutek uznania, że do sądu powszechnego w sprawie
z powództwa organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej nie należy
stwierdzenie występowania wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku
prawnego lub prawa objętego żądaniem pozwu. Artykuł 199a o.p. nakazuje
organowi podatkowemu lub organowi kontroli skarbowej wytoczenie powództwa,
o którym mowa w art. 1891
k.p.c., w przypadku, wynikających z dowodów
zgromadzonych w sprawie, wątpliwości co do istnienia lub nieistnienia stosunku
prawnego lub prawa, z którym związane są skutki podatkowe. Jednakże ani art.
199a o.p., ani art. 1891
k.p.c. nie warunkuje uwzględnienia powództwa organu
od stwierdzenia zaistnienia takich wątpliwości. Uznanie przez organ, że takie
wątpliwości zachodzą, jest więc – jak trafnie przyjął Sąd Apelacyjny - wiążące
dla sądu powszechnego, do którego powództwo organu wpłynęło.
Zaistnienie wątpliwości, obligujących organ do wystąpienia z powództwem,
o którym mowa w art. 1891
k.p.c., podlega kontroli jedynie w postępowaniu
w sprawie podatkowej. Niewystąpienie przez organ do sądu powszechnego
z powództwem przewidzianym w art. 1891
k.p.c., mimo uzasadniających
to wątpliwości, o których mowa w 199a o.p., może więc uzasadniać wniesienie
w sprawie podatkowej skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego
10
(zob. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 stycznia 2008 r., II FSK
1611/06).
Zgodnie z art. 244 § 1 k.p.c., dokumenty urzędowe, sporządzone
w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne
organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało
w nich urzędowo zaświadczone. Wydany na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 2 lit. b
u.k.s. i spełniający wymagania przewidziane w art. 27 ust. 1 u.k.s. wynik kontroli
skarbowej przeprowadzonej względem N. P. powinien więc być uznany za
dokument urzędowy w rozumieniu art. 244 § 1 k.p.c. (por. wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2010 r., V CSK 355/09). Związane z nim ustawowe
domniemanie zgodności z prawdą obejmowało zatem odzwierciedlone w jego
zaświadczającej treści wyjaśnienia złożone przez N. P. i wnioski wysnute przez
organ z wskazanych dowodów. Nie mieścił się natomiast już w tym domniemaniu
przyjęty przez Sąd Apelacyjny w zaskarżonym wyroku wniosek, że sytuacja
majątkowa N. P. nie pozwalała jej na udzielenie spornej pożyczki. To jednak
naruszenie przez Sąd Apelacyjny art. 244 § 1 w związku z art. 252 k.p.c. nie miało
wpływu na wynik sprawy, ponieważ wspomniany wniosek Sąd Apelacyjny przyjął,
nie tylko powołując się na domniemanie zgodności z prawdą wyniku kontroli
skarbowej przeprowadzonej względem N. P., ale także wywodząc go - w sposób
obszernie i szczegółowo wyjaśniony w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku - z
całości zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.
Odrębną kwestią – pozostającą jednak z mocy art. art. 39813
§ 1 k.p.c. poza
zakresem kognicji Sądu Najwyższego - jest prawidłowość przyjętej w sprawie
kwalifikacji wadliwości spornej umowy pożyczki. Na podstawie art. 83 § 1 k.c.
należało tę umowę, ściśle rzecz biorąc, uznać za pozorną i tym samym
bezwzględnie nieważną.
Ze względu na bezzasadność przytoczonych przez skarżącego podstaw
kasacyjnych Sąd Najwyższy na podstawie art. 39814
k.p.c. oddalił skargę
kasacyjną, a o kosztach postępowania kasacyjnego rozstrzygnął zgodnie z art. 98
w związku z art. 108 § 1 i art. 39821
k.p.c.
11
jw