Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II CSK 534/12
POSTANOWIENIE
Dnia 13 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Henryk Pietrzkowski
w sprawie z powództwa S. S.
przeciwko M. O.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 lutego 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej pozwanego
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 10 maja 2012 r.,
odrzuca skargę kasacyjną w części dotyczącej pkt I, II - 2 i IV
zaskarżonego wyroku, a w pozostałym zakresie odmawia
przyjęcia skargi do rozpoznania.
Uzasadnienie
2
Określone w art. 3984
§ 2 k.p.c. wymaganie uzasadnienia w skardze
kasacyjnej wniosku o przyjęcie jej do rozpoznania zostaje spełnione, jeśli skarżący
wykaże, że w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba
wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących
rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub
skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. Cel wymagania przewidzianego
w art. 3984
§ 2 k.p.c. może być zatem osiągnięty jedynie przez powołanie
i uzasadnienie istnienia przesłanek o charakterze publicznoprawnym, które będą
mogły stanowić podstawę oceny skargi kasacyjnej pod kątem przyjęcia jej
do rozpoznania. Na tych jedynie przesłankach Sąd Najwyższy może oprzeć
rozstrzygnięcie w kwestii przyjęcia bądź odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania.
Pełnomocnik pozwanego M. O. w skardze kasacyjnej wniesionej od wyroku
Sądu Apelacyjnego z dnia 10 maja 2012 r. wniosek o jej przyjęcie do rozpoznania
oparł na przesłankach wskazanych w art. 3989
§ 1 pkt 2 i 3 k.p.c. Szczegółowa
analiza uzasadnienia wniosku nie pozwala na stwierdzenie, że powołane
przesłanki zostały wykazane.
Nie ma racji skarżący wskazując, że w sprawie zachodzi nieważność
postępowania (art. 379 pkt 5 k.p.c.) i opierając to twierdzenie na błędnym
założeniu, że powoda S. S. łączyło z niewystępującym w sprawie K. S.
współuczestnictwo konieczne. W orzecznictwie i nauce prawa przyjmuje się, że
współuczestnictwo konieczne może powstać, gdy z przepisu ustawy lub z istoty
spornego stosunku prawnego wynika, że w charakterze strony musi występować
kilka osób. Współuczestnictwo konieczne powstaje zatem wtedy, gdy sytuacja
prawna kilku osób jest jednakowa w stosunku do treści żądania powództwa, a
przepis szczególny nie udziela samodzielnej legitymacji procesowej każdej z tych
osób lub niektórej z nich (zob. wyrok SN z dnia 14 lipca 1999 r., II CKN 395/98, nie
publ.). Taka sytuacja nie wystąpiła w sprawie zakończonej zaskarżonym wyrokiem,
w której powód dochodził przecież roszczenia odszkodowawczego związanego z
nienależytym wykonaniem przez pozwanego zawartej z nim umowy. Zauważyć
3
jednak wypada, że nawet w przypadku współuczestnictwa koniecznego i wydania
przez sąd orzeczenia merytorycznego z pominięciem kwestii niepełnej legitymacji
łącznej można mówić w konkretnych sytuacjach o naruszeniu prawa materialnego,
bądź prawa procesowego, nie zaś o nieważności postępowania z powodu
pozbawienia strony możności obrony jej praw (por. uchwała SN z dnia 17 marca
1993 r., III CZP 71/93, nie publ.). Już tylko na marginesie, przypomnieć należy, że
zgodnie z utrwalonym w orzecznictwie Sądu Najwyższego poglądem, na
nieważność postępowania z powodu pozbawienia strony możności obrony jej praw
(art. 379 pkt 5 k.p.c.), może powoływać się tylko ta strona, której prawo do obrony
zostało naruszone (zob. m.in. postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2011 r., II CSK
638/10, nie publ.). Jednocześnie art. 379 pkt 5 k.p.c. nie dotyczy podmiotu, który
nie uzyskał statusu strony, choć powinien, bo postępowanie dotyczyło go
bezpośrednio (wyrok SN z dnia 3 czerwca 2011 r., III CSK 285/10, nie publ.). Jako
że w zarzutach skargi kasacyjnej skarżący, jak się wydaje, zarzuca Sądowi
Apelacyjnemu pominięcie nieważności postępowania przed sądem pierwszej
instancji przypomnieć ponadto należy, że kontrola dokonywana przez Sąd
Najwyższy obejmuje zasadniczo jedynie postępowanie przed sądem drugiej
instancji. Kontrola ważności postępowania przed sądem pierwszej instancji jest
możliwa, gdy skarżący w ramach drugiej podstawy kasacyjnej (art. 3983
§ 1 pkt 2
k.p.c.) zarzuci sądowi drugiej instancji naruszenie art. 386 § 2 k.p.c. przez
nieuwzględnienie nieważności postępowania przed sądem pierwszej instancji (por.
wyrok SN z dnia 21 listopada 1997 r., I CKN 825/97, OSNC 1998, nr 5, poz. 81).
Zarzutu naruszenia art. 386 § 2 k.p.c. w skardze brak.
Skarżący nie wykazał również, że zachodzi potrzeba wykładni art. 637 § 1 i 2
k.c. Odwołanie się do przesłanki opisanej w art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c. wymaga
wskazania, że określony przepis prawa, mimo że budzi poważne wątpliwości,
nie doczekał się wykładni, bądź niejednolita jego wykładnia wywołuje rozbieżności
w orzecznictwie sądów, które należy przytoczyć (zob. m. in. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 15 października 2002 r., II CZ 102/02, nie publ.). Kwestią
przedstawioną przez skarżącego Sąd Najwyższy zajmował się w wyroku z dnia
3 października 2000 r., I CKN 301/00 (OSNC 2001, nr 4, poz. 58), w którego
uzasadnieniu wyjaśnił, że jeżeli roboty budowlane zostały wykonane wadliwie,
4
inwestor może realizować uprawnienia wynikające z rękojmi (art. 637 w związku
z art. 656 k.c.) lub roszczenia odszkodowawcze na zasadach ogólnych (art. 471
k.c.) według swego wyboru. Jednocześnie bezpodstawnie skarżący twierdzi
w skardze, że powód realizował swoje uprawnienia w ramach rękojmi, już bowiem
w pozwie (k. 5) wskazał on art. 471 k.c. jako podstawę dochodzonych przez siebie
roszczeń.
Z przytoczonych względów należało odmówić przyjęcia skargi kasacyjnej
do rozpoznania (art. 3989
§ 2 k.p.c.).
Skarga kasacyjna, w zakresie obejmującym pkt I, II. 2 i IV wyroku Sądu
Apelacyjnego, podlegała odrzuceniu na podstawie art. 3986
§ 3 k.p.c. jako
niedopuszczalna.
es
Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13