Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CNP 42/12
POSTANOWIENIE
Dnia 13 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Lech Walentynowicz
w sprawie ze skargi B. S.
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
postanowienia Sądu Okręgowego w G.
z dnia 23 sierpnia 2011 r., sygn. akt […]
w sprawie z powództwa B. S.
przeciwko G. S. GmbH w T.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 lutego 2013 r.,
1) odrzuca skargę;
2) zasądza od B. S. na rzecz G. S. GmbH w T. kwotę 1200,- zł
(jeden tysiąc dwieście) tytułem kosztów postępowania
skargowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 23 sierpnia 2011 r. Sąd Okręgowy w G. oddalił
zażalenie powódki B. S. na postanowienie w przedmiocie odrzucenia pozwu i
oddalenia wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu.
Postanowienie Sądu Okręgowego powódka zakwestionowała skargą
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniesiona skarga jest niedopuszczalna z dwóch przyczyn.
Po pierwsze, zgodnie z art. 4241
§ 1 k.p.c., można żądać stwierdzenia
niezgodności z prawem prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji kończącego
postępowanie w sprawie, jeżeli przez jego wydanie stronie została wyrządzona
szkoda, a zmiana lub uchylenie tego wyroku w drodze przysługujących stronie
środków prawnych nie było i nie jest możliwe. W wypadku prawomocnych
orzeczeń, od których skarga nie przysługuje, odszkodowania z tytułu szkody
wyrządzonej przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem
można domagać się bez uprzedniego stwierdzenia niezgodności orzeczenia
z prawem w postępowaniu ze skargi, chyba że strona nie skorzystała
z przysługujących jej środków prawnych (art. 4241b
k.p.c.).
W związku z tym skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia podlegała jako niedopuszczalna odrzuceniu
(art. 4248
§ 1 k.p.c.).
Po drugie, w sprawie była możliwość wniesienia skargi kasacyjnej
od postanowienia Sądu Okręgowego. Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 3981
§ 1
k.p.c. od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego postanowienia
w przedmiocie odrzucenia pozwu strona może wnieść skargę kasacyjną do Sądu
Najwyższego.
W sytuacji, gdy strona nie skorzystała z przysługujących jej środków
prawnych, dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia uzależniona jest od łącznego spełnienia przesłanek:
3
istnienia wyjątkowego wypadku oraz występowania kwalifikowanej niezgodności
z prawem, wynikającej z naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego
lub konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela (art. 4241
§ 2
k.p.c.).
Pojęcie wyjątkowego wypadku, o którym jest mowa w art. 4241
§ 2 k.p.c.
obejmuje szczególne sytuacje polegające na tym, że strona z przyczyn
niezawinionych i usprawiedliwiających jej zaniechanie nie mogła skorzystać
ze zwykłych środków prawnych. Obowiązek ich wykazania obciąża stronę,
która chce skorzystać z możliwości wniesienia skargi na podstawie art. 4241
§ 2
k.p.c. (postanowienie Sądu Najwyższego z 24 lipca 2007 r., IV CNP 80/07,
niepubl.).
We wniesionej skardze nie zostały wykazane okoliczności pozwalające
uznać, że w sprawie zachodzi wyjątkowy wypadek w rozumieniu art. 4241
§ 2 k.p.c.
Jeżeli strona miała obiektywną możliwość skorzystania z instancji
odwoławczej i z tej możliwości nie skorzystała z przyczyn leżących po jej stronie,
to skarga jest niedopuszczalna (art. 4248
§ 2 k.p.c.). Następuje to zarówno przy
świadomej rezygnacji z wniesienia środka odwoławczego, jak i przy zawinionej
przez stronę niemożności skorzystania z takiego środka (postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 23 stycznia 2008 r. V CNP 187/07; OSNC-ZD 2008/4/107).
Z przedstawionych powodów Sąd Najwyższy orzekł, jak w sentencji
postanowienia (art. 4248
§ 1 k.p.c.). O kosztach postępowania skargowego
orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.
es