Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 179/12
POSTANOWIENIE
Dnia 21 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote
SSA Monika Koba (sprawozdawca)
ze skargi powoda
o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem
Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 8 kwietnia 2008 r., w sprawie z powództwa S. K.
przeciwko Wójtowi Gminy C. i Gminie C.
o zapłatę, rentę i ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 lutego 2013 r.,
zażalenia powoda
na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 11 października 2012 r.,
1) oddala zażalenie,
2) przyznaje od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego na rzecz
adwokata P. S. kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych
powiększoną o należny podatek od towarów i usług tytułem
kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skarżącemu
z urzędu w postępowaniu zażaleniowym.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z 11 października 2012 r Sąd Apelacyjny odrzucił skargę S.
K. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu
Apelacyjnego z dnia 8 kwietnia 2008 r, wydanym w sprawie I ACa ../08, jako
wniesioną po upływie przepisanego terminu i nie opartą na ustawowej podstawie
wznowienia.
Wyjaśnił, iż w zakresie w jakim skarżący upatrywał podstawy wznowienia
postępowania w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 16 marca 2011 r,
wydanym w sprawie K 35/08 (Dz. U. Nr 64, poz. 342) oraz odnosił się do nowych
dowodów powiązanych z wynikami postępowania dowodowego w sprawie I C
…/11 Sądu Okręgowego w T., skarga wniesiona została po upływie
trzymiesięcznego terminu (art. 407§1 i 2 k.p.c.). Ponadto skarga nie opiera się na
ustawowej podstawie wznowienia, skoro środek dowodowy, który powstał po
uprawomocnieniu się wyroku nie może stanowić podstawy wznowienia w
rozumieniu art. 403 § 2 k.p.c.
W zażaleniu skarżący kwestionując odrzucenie skargi wniósł o uchylenie
zaskarżonego postanowienia, zarzucając naruszenie art. 410 § 1 zd.1 k.p.c.
poprzez błędną wykładnię, niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że skarga o
wznowienie postępowania nie jest oparta na ustawowej podstawie i została
wniesiona po upływie ustawowego terminu oraz naruszenie art. 410 § 2 k.p.c.
poprzez jego niezastosowanie i nie wezwanie skarżącego do uprawdopodobnienia
okoliczności stwierdzających zachowanie terminu i dopuszczalność wznowienia.
Sąd Najwyższy zważył co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie. Art. 410 § 1 k.p.c. zawiera nakaz
odrzucenia skargi o wznowienie postępowania wniesionej po upływie przepisanego
terminu, niedopuszczalnej lub nieopartej na ustawowej podstawie. W orzecznictwie
Sądu Najwyższego dominuje stanowisko, które należy podzielić, że skarga
o wznowienie postępowania nie opiera się na ustawowej podstawie nie tylko
wtedy, gdy podana w skardze podstawa nie odpowiada wzorcowi którejkolwiek z
podstaw wskazanych w art. 401, 4011
lub 403 k.p.c., lecz także wtedy gdy
podstawa ta odpowiada wprawdzie formalnie takiemu wzorcowi, ale już z twierdzeń
skargi wynika, że podstawa ta nie zachodzi (por. postanowienie Sądu Najwyższego
3
z 24 stycznia 2007 r., III CZ 1/07, Lex Polonica nr 2120632; wyrok Sądu
Najwyższego z 16 maja 2007 r., III CSK 56/07, Lex Polonica nr 1402230;
postanowienia Sądu Najwyższego z 30 maja 2007 r., IV CZ 22/07, Lex nr 533863;
z 13 lutego 2009 r., II CZ 97/08, Lex Polonica nr 3026146; z 19 marca 2009 r., III
CZ 12/09, Lex nr 584754; z 12 marca 2010 r., III CZ 6/10, Lex nr 852673; z 17
czerwca 2010 r., III CZ 18/10, Lex nr 686067).
Sytuacja taka występuje w rozpoznawanej sprawie, skoro skarżący
powołując jako podstawę skargi nowe środki dowodowe, odwołuje się do
postanowień Prokuratury Rejonowej w G. wydanych w sprawach Ds. …/08 i Ds.
../10 oraz zeznań świadków złożonych w sprawie I C ../11 Sądu Okręgowego w T.,
czyli środków dowodowych powstałych po prawomocnym zakończeniu sprawy I
ACa …/08 objętej skargą o wznowienie postępowania. Tymczasem nowe środki
dowodowe mogą być podstawą skargi o wznowienie postępowania, jeżeli istniały w
czasie prawomocnie zakończonego postępowania, jednak nie były znane stronie i
z tego powodu nie mogły być przez nią wykorzystane w tym postępowaniu (por.
uchwała składu 7 sędziów- zasada prawna z 21 lutego 1969 r., III PZP 63/68,
OSNC 1969/12/208; postanowienia Sądu Najwyższego z 24 maja 1982 r., II CO
1/82, OSPiKA 1984/2/27; z 24 listopada 2000 r., V CKN 148/00, Lex nr 1170645;
z 20 października 2005 r., IV CZ 98/05, Lex nr 1109456; z 12 września 2007 r., I
CZ 105/07, Lex Polonica nr 1932393; z 16 maja 2008 r., III CZ 20/08, Lex Polonica
nr 2037086; z 8 kwietnia 2009 r., V CZ 16/09, Lex nr 619675; z 28 października
2011 r., I CZ 115/01, Lex nr 1084695).
Prawidłowo Sąd Apelacyjny również ocenił, iż skarga odnośnie większości
powołanych w niej podstaw została wniesiona z uchybieniem trzymiesięcznego
terminu (art. 407 § 1 i 2 k.p.c.). Skarżący nie kwestionował uchybienia terminu
do wniesienia skargi w zakresie w jakim była oparta na wyroku Trybunału
Konstytucyjnego z 16 marca 2011 r., wydanym w sprawie K 35/08 (Dz. U. Nr 64,
poz. 342). Natomiast odnośnie terminowości wniesienia skargi opartej na
podstawie restytucyjnej wywodził, iż Sąd Apelacyjny nie dysponował aktami sprawy
V ACa …/12 Sądu Apelacyjnego w […], w której skarżący już 12 marca 2012 r.
powoływał się na wyniki postępowania dowodowego w sprawie I C …/11 Sądu
Okręgowego w T.
4
Stanowiska tego nie sposób podzielić, skoro akta V ACa …/12 zgodnie z
zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału zostały załączone do akt sprawy V
ACa …/12 na posiedzenie niejawne wyznaczone celem rozpoznania skargi (k. 1).
Ponadto z akt I ACa 1…/08 wynika, iż skarżący już w lutym 2012 r. w pismach
skierowanych do tej sprawy przyznawał, iż zapoznawał się szczegółowo
z uzasadnieniem sporządzonym w sprawie I C …/11 Sądu Okręgowego w T. (k.
608, 612 i 618-620), co jednoznacznie dowodzi jego wiedzy o środkach
dowodowych mających być podstawą wznowienia w tym zakresie, a w
konsekwencji wniesienia skargi 7 sierpnia 2012 r. z uchybieniem trzymiesięcznego
terminu. Natomiast odnośnie mającego stanowić podstawę skargi postanowienia
Prokuratury Rejonowej w G. z 30 maja 2008 r. wydanego w sprawie Ds. …/08, to
było ono skarżącemu znane co najmniej od 25 maja 2009 r. (k. 401-404 akt I ACa
1…/08), skoro w piśmie z tej daty powoływał się na to postanowienie. Skarżący nie
uchybił jedynie terminowi do wniesienia skargi w zakresie w jakim skarga oparta
została na postanowieniu Prokuratury Rejonowej w G. z 26 czerwca 2010 r.
wydanym w sprawie Ds. …/10, skoro po raz pierwszy postanowienie to dołączył do
akt sprawy przy piśmie z 18 czerwca 2012 r. (k. 653- 656 akt I ACa …/08), a brak
danych kiedy postanowienie to zostało mu doręczone. Kwestia ta jest jednak
pozbawiona istotnego znaczenia, skoro omawiany środek dowodowy jako
nie spełniający wymogów art. 403 § 2 k.p.c. nie może stanowić ustawowej
podstawy wznowienia.
Rację ma skarżący, iż odrzucenie skargi o wznowienie postępowanie bez
wzywania autora skargi do uprawdopodobnienia okoliczności stwierdzających
zachowanie terminu lub dopuszczalność wznowienia (art. 410 § 2 k.p.c.) możliwe
jest jedynie gdy niezachowanie terminu do wniesienia skargi lub nie oparcie skargi
na ustawowej podstawie nie budzi żadnych wątpliwości (por. postanowienia Sądu
Najwyższego z 5 lutego 2009 r., I CZ 4/09, Lex nr 1162645 i z 18 stycznia 2012 r.,
II CZ 146/11, Lex nr 1147758). W rozpoznawanej sprawie wątpliwości takie nie
zachodziły, a Sąd Apelacyjny bez potrzeby uruchamiania postępowania na
podstawie art. 410 § 2 k.p.c. był władny ocenić, terminowość wniesienia skargi i jej
oparcie na ustawowej podstawie.
5
Z przytoczonych względów na podstawie art. 39814
k.p.c. w zw. z art. 3941
§
3 k.p.c. zażalenie należało oddalić.
O kosztach postępowania zażaleniowego orzeczono na podstawie art. 223
§ 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (tekst jednolity z 2010 r. Dz. U Nr
10, poz. 65 z późn. zm.) oraz § 12 ust 2 pkt 2 w zw. z § 6 pkt 7 i § 2 ust.3
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat
za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów
pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U.
Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.).
es