V CZ 127/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-07-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 127/12
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z powództwa A. D.
przeciwko Z. D.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 kwietnia 2013 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 10 maja 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Powód A. D. wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia
10 maja 2012 r. odrzucające jego skargę kasacyjną od wyroku tego Sądu na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., jako nieopłaconą. W uzasadnieniu wskazał, że
postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2012 r. został częściowo zwolniony od
obowiązku uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej - o ile opłata ta przekracza kwotę
3000 zł, zaś jego dalej idący wniosek został oddalony. Postanowienie to
pełnomocnik powoda otrzymał 23 kwietnia 2012 r., zatem termin do uiszczenia
części opłaty nieobjętej zwolnieniem upłynął 30 kwietnia 2012 r. Powód w
zażaleniu zarzucił, że niejasne sformułowanie postanowienia o częściowym
zwolnieniu od kosztów sądowych powodowało wątpliwości co do zakresu
zwolnienia, a w konsekwencji - co do obowiązku uiszczenia opłaty.
We wnioskach skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz o kontrolę w ramach
rozpoznawanego zażalenia również postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 13
kwietnia 2012 r. w zakresie zasadności częściowej odmowy zwolnienia powoda od
kosztów sądowych. Sąd Najwyższy zważył,
co następuje:
Powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika przy wniesieniu
skargi kasacyjnej wystąpił o zwolnienie go od kosztów sądowych. Zawarte
w postanowieniu z dnia 13 kwietnia 2012 r. rozstrzygniecie Sądu Apelacyjnego
o tym wniosku brzmiało „uwzględnić wniosek częściowo przez zwolnienie powoda
od obowiązku uiszczania opłaty od wniesionej przez niego skargi kasacyjnej,
o ile opłata ta przekracza kwotę 3 000 złotych, zaś dalej idący wniosek oddalić".
Sformułowanie to, jakkolwiek mogące budzić pewne wątpliwości, odczytywane
w całości w odniesieniu do obowiązków fiskalnych powoda związanych
z wniesieniem skargi kasacyjnej w niniejszej sprawie pozwalało jednoznacznie
odkodować zakres zwolnienia - jako odnoszący się do części opłaty
przekraczającej 3000 zł. Wysokość opłaty była znana już na etapie składania skargi
kasacyjnej, wiadomo było, że opłata przewyższa 3000 zł, wobec czego w wypadku,
gdyby intencją sądu miało być zwolnienie powoda od całości opłaty, odwoływanie
3
się do sumy 3000 zł jako czynnika regulującego częściowe lub całościowe
zwolnienie byłoby niedorzeczne. Zarzuty skarżącego bazujące na argumencie
o niezrozumiałości otrzymanego postanowienia i niewypełnieniu z tego powodu
obowiązku opłacenia skargi w terminie wskazanym w art. 112 ust. 3 ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U.
z 2010 r. nr 90, poz. 594 ze zm.) nie mogły więc odnieść zamierzonego skutku.
Uchylenie zaskarżonego postanowienia było jednak konieczne z innej
przyczyny. Powód zawarł w zażaleniu wniosek o poddanie kontroli
niezaskarżalnego osobno postanowienia o odmowie zwolnienia go od kosztów
sądowych w całości. Wniosek taki jest dopuszczalny na podstawie art. 380 k.p.c.
w związku z 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c. W wypadku, kiedy na wcześniejszych
etapach postępowania stronie przyznawano zwolnienie, odmowa udzielenia takiego
zwolnienia w postępowaniu kasacyjnym wymagałaby stwierdzenia, że położenie
skarżącego uległo w jakimś aspekcie poprawie (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 6 maja 2011 r., II CZ 12/11, Lex nr 847127). Wobec tego,
że postanowienie rozstrzygające wniosek o zwolnieniu od kosztów, wydane przez
sąd drugiej instancji nie podlega odrębnemu zaskarżeniu i nie jest uzasadniane,
może natomiast być przedmiotem kontroli na etapie badania zasadności
postanowienia o odrzuceniu nieopłaconej kasacji, konieczne jest przedstawienie
motywów odmowy zwolnienia od kosztów w uzasadnieniu postanowienia
o odrzuceniu kasacji z powodu jej nieopłacenia. Niezamieszczenie informacji
wyjaśniającej przesłanki oceny, że powód jest w stanie uiścić opłatę w wyznaczonej
przez Sąd Apelacyjny kwocie uniemożliwia kontrolę zasadności tego stanowiska.
Z tych przyczyn zaskarżone postanowienie należało uchylić i przekazać sprawę do
ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z
art. 39815
§ 1 k.p.c.
jw
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z powództwa A. D.
przeciwko Z. D.
o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 kwietnia 2013 r.,
zażalenia powoda na postanowienie Sądu Apelacyjnego
z dnia 10 maja 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę Sądowi
Apelacyjnemu do ponownego rozpoznania i orzeczenia o
kosztach postępowania zażaleniowego.
Uzasadnienie
2
Powód A. D. wniósł zażalenie na postanowienie Sądu Apelacyjnego z dnia
10 maja 2012 r. odrzucające jego skargę kasacyjną od wyroku tego Sądu na
podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c., jako nieopłaconą. W uzasadnieniu wskazał, że
postanowieniem z dnia 13 kwietnia 2012 r. został częściowo zwolniony od
obowiązku uiszczenia opłaty od skargi kasacyjnej - o ile opłata ta przekracza kwotę
3000 zł, zaś jego dalej idący wniosek został oddalony. Postanowienie to
pełnomocnik powoda otrzymał 23 kwietnia 2012 r., zatem termin do uiszczenia
części opłaty nieobjętej zwolnieniem upłynął 30 kwietnia 2012 r. Powód w
zażaleniu zarzucił, że niejasne sformułowanie postanowienia o częściowym
zwolnieniu od kosztów sądowych powodowało wątpliwości co do zakresu
zwolnienia, a w konsekwencji - co do obowiązku uiszczenia opłaty.
We wnioskach skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz o kontrolę w ramach
rozpoznawanego zażalenia również postanowienia Sądu Apelacyjnego z dnia 13
kwietnia 2012 r. w zakresie zasadności częściowej odmowy zwolnienia powoda od
kosztów sądowych. Sąd Najwyższy zważył,
co następuje:
Powód reprezentowany przez fachowego pełnomocnika przy wniesieniu
skargi kasacyjnej wystąpił o zwolnienie go od kosztów sądowych. Zawarte
w postanowieniu z dnia 13 kwietnia 2012 r. rozstrzygniecie Sądu Apelacyjnego
o tym wniosku brzmiało „uwzględnić wniosek częściowo przez zwolnienie powoda
od obowiązku uiszczania opłaty od wniesionej przez niego skargi kasacyjnej,
o ile opłata ta przekracza kwotę 3 000 złotych, zaś dalej idący wniosek oddalić".
Sformułowanie to, jakkolwiek mogące budzić pewne wątpliwości, odczytywane
w całości w odniesieniu do obowiązków fiskalnych powoda związanych
z wniesieniem skargi kasacyjnej w niniejszej sprawie pozwalało jednoznacznie
odkodować zakres zwolnienia - jako odnoszący się do części opłaty
przekraczającej 3000 zł. Wysokość opłaty była znana już na etapie składania skargi
kasacyjnej, wiadomo było, że opłata przewyższa 3000 zł, wobec czego w wypadku,
gdyby intencją sądu miało być zwolnienie powoda od całości opłaty, odwoływanie
3
się do sumy 3000 zł jako czynnika regulującego częściowe lub całościowe
zwolnienie byłoby niedorzeczne. Zarzuty skarżącego bazujące na argumencie
o niezrozumiałości otrzymanego postanowienia i niewypełnieniu z tego powodu
obowiązku opłacenia skargi w terminie wskazanym w art. 112 ust. 3 ustawy z dnia
28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U.
z 2010 r. nr 90, poz. 594 ze zm.) nie mogły więc odnieść zamierzonego skutku.
Uchylenie zaskarżonego postanowienia było jednak konieczne z innej
przyczyny. Powód zawarł w zażaleniu wniosek o poddanie kontroli
niezaskarżalnego osobno postanowienia o odmowie zwolnienia go od kosztów
sądowych w całości. Wniosek taki jest dopuszczalny na podstawie art. 380 k.p.c.
w związku z 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c. W wypadku, kiedy na wcześniejszych
etapach postępowania stronie przyznawano zwolnienie, odmowa udzielenia takiego
zwolnienia w postępowaniu kasacyjnym wymagałaby stwierdzenia, że położenie
skarżącego uległo w jakimś aspekcie poprawie (por. postanowienie Sądu
Najwyższego z dnia 6 maja 2011 r., II CZ 12/11, Lex nr 847127). Wobec tego,
że postanowienie rozstrzygające wniosek o zwolnieniu od kosztów, wydane przez
sąd drugiej instancji nie podlega odrębnemu zaskarżeniu i nie jest uzasadniane,
może natomiast być przedmiotem kontroli na etapie badania zasadności
postanowienia o odrzuceniu nieopłaconej kasacji, konieczne jest przedstawienie
motywów odmowy zwolnienia od kosztów w uzasadnieniu postanowienia
o odrzuceniu kasacji z powodu jej nieopłacenia. Niezamieszczenie informacji
wyjaśniającej przesłanki oceny, że powód jest w stanie uiścić opłatę w wyznaczonej
przez Sąd Apelacyjny kwocie uniemożliwia kontrolę zasadności tego stanowiska.
Z tych przyczyn zaskarżone postanowienie należało uchylić i przekazać sprawę do
ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu na podstawie art. 3941
§ 3 w zw. z
art. 39815
§ 1 k.p.c.
jw