Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 298/12
POSTANOWIENIE
Dnia 16 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Włodzimierz Wróbel (przewodniczący)
SSN Kazimierz Klugiewicz (sprawozdawca)
SSA del. do SN Barbara du Château
Protokolant Anna Janczak
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Mieczysława Tabora,
w sprawie J. B.
oskarżonego z art. 231 § 1 k.k.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 16 maja 2013 r.,
kasacji wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego – S.-B. Sp. z o.o.
z siedzibą w W.
od wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 25 stycznia 2012 r., zmieniającego wyrok Sądu Rejonowego w W.
z dnia 11 lutego 2011 r.,
p o s t a n o w i ł:
1. kasację pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego
pozostawić bez rozpoznania;
2. zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. J.
B. - Kancelaria Adwokacka spółka partnerska w
W., kwotę 1180,80 zł (jeden tysiąc sto osiemdziesiąt
złotych i osiemdziesiąt groszy), w tym 23 % podatku VAT,
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu za
sporządzenie i wniesienie kasacji oraz udział w postępowaniu
kasacyjnym;
3. zwolnić oskarżyciela posiłkowego od kosztów sądowych
postępowania kasacyjnego i poniesionymi w jego toku
wydatkami obciążyć Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
2
J. B. został oskarżony o popełnienie 3 przestępstw - w dniach 14 i 16 marca
2002 r. oraz w okresie od 23 marca 2001 r. do 2 sierpnia 2001 r. – kwalifikowanych
z art. 231 § 1 k.k.
Wyrokiem Sądu Rejonowego z dnia 11 lutego 2011 r., , zmienionym
wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 25 stycznia 2012 r., oskarżony J. B. został
prawomocnie uniewinniony od popełnienia zarzucanych jemu trzech przestępstw, a
kosztami postępowania w sprawie obciążono Skarb Państwa.
Wniesioną – co oczywiste – na niekorzyść J. B. kasację przez pełnomocnika
oskarżyciela posiłkowego należało pozostawić bez rozpoznania, a to ze względów
następujących.
Zgodnie z przepisem art. 529 k.p.k. wniesieniu i rozpoznaniu kasacji na korzyść
oskarżonego nie stoi na przeszkodzie wykonanie kary, zatarcie skazania, akt łaski
ani też okoliczność wyłączająca ściganie lub uzasadniająca zawieszenie
postępowania. A contrario, wystąpienie którejkolwiek z wymienionych wyżej
przesłanek nie tylko uniemożliwia rozpoznanie, lecz nawet wniesienie kasacji na
niekorzyść, chyba że – w uwzględnieniu przepisu art. 434 § 2 k.p.k. stosowanego
odpowiednio w postępowaniu kasacyjnym (art. 518 k.p.k.) – wchodziłoby w grę
orzeczenie na korzyść skazanego. Tego rodzaju jednak sytuacja (odwrócenie
kierunku zaskarżenia i w efekcie tego orzeczenie na korzyść oskarżonego) w
przedmiotowej sprawie nie występuje, skoro wobec uniewinnienia J. B. od
popełnienia zarzucanych mu przestępstw jeszcze bardziej korzystne orzeczenie
zapaść już nie może.
Bezspornie jednak już w chwili wnoszenia kasacji zaistniała okoliczność
wyłączająca ściganie, o jakiej mowa w art. 17 § 1 pkt 6 k.p.k. (nastąpiło
przedawnienie karalności czynów zarzucanych J. B.).
Przepis art. 101 § 1 pkt 4 k.k. stanowi, że karalność przestępstwa
zagrożonego karą nie wyższą niż 3 lata pozbawienia wolności ustaje, jeżeli od
czasu jego popełnienia upłynęło 5 lat, a jeżeli w tym okresie wszczęto
postępowanie przeciwko osobie, to karalność popełnionego przez nią - takiego jak
wskazane wyżej - przestępstwa, ustaje z upływem kolejnych 5 lat (art. 102 k.k.).
Skoro zatem zarzucane J. B. czyny miałyby być popełnione w okresie od 23 marca
2001 r. do 16 marca 2002 r., to oczywistym jest, że 10-letni okres skutkujący
3
ustaniem ich karalności upłynął najpóźniej 16 marca 2012 r. W tej sytuacji
wniesienie przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego w dniu 13 sierpnia 2012
r. kasacji na niekorzyść J. B. , pomimo przedawnienia karalności, było
niedopuszczalne z mocy ustawy. Jeżeli natomiast okresy przedawnienia karalności
czynów zarzucanych J. B. upłynęły jeszcze przed wszczęciem postępowania
kasacyjnego, to nie tylko niedopuszczalne było wniesienie przedmiotowej kasacji,
ale i jej przyjęcie (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 28 marca 2007 r.,
IV KK 434/06, R-OSNKW 2007/1/740; z dnia 16 lutego 2012 r., III KK 449/11,
OSNKW 2012/6/61).
Skoro zaś tak się nie stało i niedopuszczalna z mocy ustawy kasacja została
wniesiona, a następnie przyjęta, to zgodnie z przepisami art. 531 § 1 k.p.k. w zw. z
art. 529 k.p.k. i art. 530 § 2 k.p.k. oraz art. 429 § 1 k.p.k. w zw. z art. 17 § 1 pkt 6
k.p.k., należało pozostawić ją bez rozpoznania.
W świetle powyższego nie ma już potrzeby wskazywać na brak uprawnienia
oskarżyciela posiłkowego do skarżenia wyroku Sądu odwoławczego w zakresie, w
jakim nie naruszał on jego praw i nie szkodził jego interesom (tzw. gravamen -
zob. art. 425 § 3 k.p.k.).
Mając zatem powyższe na uwadze, Sąd Najwyższy orzekł jak w
postanowieniu.