Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 53/13
POSTANOWIENIE
Dnia 21 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Mirosława Wysocka
w sprawie z powództwa T. K.
przeciwko R. Bank Polska Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
o ustalenie nieważności umowy oraz zwrot nienależnego świadczenia ewentualnie
zasądzenie odszkodowania, ewentualnie rozwiązanie umowy i zwrot nienależnego
świadczenia, ewentualnie o zmianę umowy i zwrot nienależnego świadczenia,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 21 maja 2013 r.,
na skutek skargi kasacyjnej powoda
od wyroku Sądu Apelacyjnego
z dnia 25 lipca 2012 r.,
I. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
II. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3600
(trzy tysiące sześćset) zł z tytułu zwrotu kosztów
postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny po ponownym rozpoznaniu sprawy oddalił zaskarżonym
wyrokiem z dnia 25 lipca 2012 r. apelację powoda T. K. od wyroku Sądu
Okręgowego w L. z dnia 15 września 2010 r., którym oddalone zostało powództwo
przeciwko R. Bank Polska Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o ustalenie
nieważności bliżej określonej w pozwie umowy oraz o zwrot nienależnego
świadczenia ewentualnie o zasądzenie odszkodowania bądź o zmianę tej umowy i
zwrot nienależnego świadczenia.
Opierając skargę kasacyjną na podstawie naruszenia prawa materialnego -
art. 3531
w zw. z art. 58 § 1 i 2, art. 60 i 65 oraz art. 471 k.c. w zw. z art. 94 ust. 1
oraz art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami
finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 153) i rozporządzenia Ministra Finansów z dnia
28 grudnia 2005 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych
oraz banków powierniczych (Dz. U. z 2006 r. Nr 2, poz. 8) w zw. z art. 19 ust. 2 - 5
i art. 31 ust. 2 i 3 Dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 21 kwietnia 2004 roku w sprawie rynków instrumentów finansowych poprzez
ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a także art. 60, 65 § 1 i 2 k.c.
przez ich niewłaściwe zastosowanie oraz art. 58 § 2 w zw. z art. 3531
k.c. przez
jego niezastosowanie oraz art. 3531
k.c. przez jego błędną wykładnię „ze skutkiem
z art. 58 § 1 i 2 k.c.”, powód wniósł o przyjęcie skargi do rozpoznania ze względu
na istniejące w sprawie istotne zagadnienia prawne, które przedstawił
w formie szeregu pytań. Jako okoliczność mającą uzasadniać przyjęcie skargi
do rozpoznania skarżący wskazał także potrzebę wykładni art. 70 ust. 3 i art. 94
ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U.
Nr 183, poz. 153) w zw. z art. 3531
i art. 58 § 2 k.c., w brzmieniu obowiązującym do
dnia 21 października 2009 r., „a budzących poważne wątpliwości co do zakresu
obowiązków informacyjnych banku podczas zawierania transakcji pochodnych
z przedsiębiorcami nie będącymi specjalistami w branży finansowej”.
W odpowiedzi na skargę pozwany Bank wniósł o jej oddalenie i zasądzenie
kosztów postępowania kasacyjnego.
3
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarżący nie wykazał, że w sprawie występuje przesłanka przewidziana
w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c.
Przez istotne zagadnienie prawne, o którym mowa w art. 3989
§ 1 pkt 1
k.p.c., należy rozumieć problem o charakterze prawnym, powstały na tle
konkretnego przepisu prawa, mający charakter rzeczywisty w tym znaczeniu,
że jego rozwiązanie stwarza realne i poważne trudności. Problem ten musi mieć
jednocześnie charakter uniwersalny, przez co należy rozumieć, że jego rozwiązanie
powinno służyć rozstrzyganiu innych podobnych spraw (por. m.in. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2001 r., I CZ 35/01, OSNC 2002, nr 1, poz. 11
i z dnia 23 grudnia 2008 r., IV CSK 454/08, niepubl.). Jednocześnie, chodzi
o problem, którego wyjaśnienie byłoby konieczne dla rozstrzygnięcia danej sprawy,
a więc pozostający w związku z podstawami skargi oraz z wiążącym
Sąd Najwyższy, a ustalonym przez sąd drugiej instancji, stanem faktycznym sprawy
(art. 39813
§ 2 k.p.c.), i także w związku z podstawą prawną stanowiącą podstawę
wydania zaskarżonego wyroku.
Żadna z przedstawionych w skardze kwestii nie spełnia wszystkich tych
kryteriów, a zatem nie stanowi istotnego zagadnienia prawnego w rozumieniu art.
3989
§ 1 pkt 1 k.p.c.
Pierwszy wyrok Sądu Najwyższego wraz z wyrażonym w nim stanowiskiem
prawnym, w którym wyjaśnione i ostatecznie przesądzone zostały liczne, mające
zasadnicze dla sprawy znaczenie problemy, wyznaczał zakres zarzutów oraz
związanych z nimi konsekwentnie kwestii prawnych, które na obecnym etapie
mogłyby wymagać rozstrzygnięcia. W wyniku ponownego rozpoznania sprawy Sąd
odwoławczy, kierując się tym stanowiskiem, wyjaśnił okoliczności niezbędne do
rozstrzygnięcia sprawy, koncentrując się w istotnej części na dokonaniu ustaleń
faktycznych, które wraz z podstawą prawną zaskarżonego orzeczenia stanowiły
podstawę oceny występowania przedstawionych w skardze „zagadnień”.
Dokonując tej oceny, należy stwierdzić, że część z przedstawionych
w skardze kwestii nie wymaga wyjaśnienia, gdyż zostały już rozstrzygnięte przez
Sąd Najwyższy w wyroku poprzedzającym wydanie zaskarżonego obecnie wyroku.
4
Część powołanych problemów stanowiła jedynie pozór zagadnienia, o którym
mowa w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c., gdyż zostały skonstruowane w odniesieniu do
kwestii, które zostały już wyjaśnione i przesądzone przez Sąd Najwyższy przy
rozpoznaniu poprzedniej skargi, a uzupełnione jedynie o pewne nowe elementy
i zaprezentowane w odmiennym ujęciu w celu stworzenia wrażenia ich „nowości”.
W ten sposób powód nie mógł przekonać o wystąpieniu przesłanki określonej w art.
3989
§ 1 pkt 1 k.p.c. Co do pozostałej części „zagadnień”, wyjaśnienie ich nie było
niezbędne do rozstrzygnięcia skargi i wydania wyroku, gdyż przedstawiono
je w oparciu o stan faktyczny, który nie został w sprawie ustalony.
Skarżący nie wykazał także przesłanki przewidzianej w art. 3989
§ 1 pkt 2
k.p.c.
O potrzebie wykładni przepisu prawa, zgodnie z art. 3989
§ 1 pkt 2 k.p.c.,
świadczą poważne wątpliwości lub rozbieżności w orzecznictwie sądów na jego
tle. Skarżący, powołując się na tę przesłankę, wskazał wprawdzie, że powołane
przez niego przepisy budzą poważne wątpliwości, nie przedstawił jednak
przekonujących argumentów prawnych, które na wątpliwości takie mogłyby obecnie
wskazywać. Sąd Najwyższy dokonał wykładni tych przepisów w wyroku
uchylającym wyrok Sądu drugiej instancji, nie ma zatem podstaw, aby czynić to po
raz kolejny bez istotnego powodu, a takiego w skardze nie wskazano.
Wobec niestwierdzenia przesłanek uzasadniających przyjęcie skargi do
rozpoznania określonych w art. 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy orzekł, jak
w sentencji, na podstawie art. 3989
§ 2 k.p.c.
O kosztach postępowania ze skargi rozstrzygnięto stosownie do art. 98 § 1
i 3 oraz art. 108 § 1 w zw. z art. 39821
i art. 391 § 1 k.p.c.