V CZ 31/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:30-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V CZ 31/13
POSTANOWIENIE
Dnia 10 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa E. Sp. z o.o. z siedzibą w W.
przeciwko M. Sp. z o.o. w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 10 lipca 2013 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 8 kwietnia 2013 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2013 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
pozwanego o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi
kasacyjnej i odrzucił tę skargę na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. z uwagi na
nieuzupełnienie jej braków formalnych w terminie.
W uzasadnieniu wyjaśnił, że przyczyny, którymi pozwany wykazywał brak
swojej winy w uchybieniu terminu, nie są wystarczające, aby usprawiedliwić
opóźnienie w wykonaniu zarządzenia o uzupełnieniu braków skargi. Zaznaczył,
że obowiązkiem pozwanego było jedynie dostarczenie jednego odpisu skargi
kasacyjnej, co wymagało wydrukowania jej kopii lub wykonania kserokopii.
Tego rodzaju czynności nie uniemożliwiała choroba małoletniego dziecka
pełnomocnika pozwanego, która ujawniła się na kilka dni przed upływem terminu do
uzupełnienia braków i była jedynie przeziębieniem. Sąd uznał, że nie zostało
wykazane, iż pełnomocnik wykonywał osobiście piecze nad chorym dzieckiem.
Poza tym choroba dziecka, nie była w jego ocenie, zdarzeniem nagłym,
uniemożliwiającym pełnomocnikowi pozwanego podjęcie działań osobiście lub
z pomocą innych osób. Konsekwencją uzupełnienia braków po terminie była
nieskuteczność tej czynności.
Pozwany w zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej
wniósł o uchylenie tego postanowienia i o rozpoznanie na podstawie art. 380 k.p.c.
w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. wniosku o przywrócenie terminu do
wniesienia skargi kasacyjnej. Podniósł, że konieczność sprawowania przez matkę
opieki nad pięcioletnim chorym dzieckiem jest oczywista i wyprzedza obowiązki
zawodowe, szczególnie, jeśli jest rodzicem sprawującym opiekę samotnie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Mimo, że skarżący wniósł o rozpoznanie przez Sąd Najwyższy wniosku
o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi, a nie
o rozpoznanie niezaskarżalnego odrębnie postanowienia Sądu Apelacyjnego,
do czego uprawnia go art. 380 k.p.c. stosowany odpowiednio w postępowaniu
kasacyjnym, niewątpliwie chodziło mu o złożenie tego drugiego wniosku,
a niedokładność nie utrudnia odczytania właściwej treści żądania.
3
Rozpoznanie postanowienia nie potwierdza jednak zarzutów o jego
nieprawidłowości. Nie kwestionując konieczności zapewnienia pięcioletniemu
dziecku przez matkę opieki w okresie przeziębienia, nie można jednak
abstrahować od realiów życia, które – ze względu na wielorakie możliwości
łączności i przekazu informacji oraz dokumentów – pozwalają obecnie bez
opuszczania mieszkania przesłać drogą elektroniczną dokument, który inna
osoba przetworzy w formę papierową i wyekspediuje. Pełnomocnik – jeśli nie był
w stanie zapewnić dziecku nawet na krótki czas opieki innej osoby (chociażby
ojca, którego spotkania z córka wyznaczony były na jeden z dni choroby) - mógł
skorzystać z pomocy pracowników pozwanego lub – jak to czynił w toku
postępowania – wyręczyć się aplikantem adwokackim, ewentualnie inną osobą
przy powieleniu i wysyłce pisma. Ocena, czy uchybienie terminowi nastąpiło bez
winy, czy też z przyczyn zawinionych przez stronę (jej pełnomocnika) zawsze
musi być przeprowadzana w konkretnych okolicznościach, z uwzględnieniem
charakteru czynności, która miała być terminowo wykonana, rodzaju przeszkód
i stopnia utrudnienia wykonania obowiązku, jaki z nich wynikał. Dopiero
stwierdzenie, że poziom trudności był tego rodzaju, iż racjonalnie i z wysoką
dbałością postępująca osoba nie mogła ich pokonać, uprawnia do wniosku,
że do uchybienia doszło bez jej winy. W rozpatrywanym wypadku wykonanie
obowiązku dosłania brakującego odpisu skargi było możliwe do wykonania.
W związku z tym nie jest już konieczne wdawanie się w rozważania, czy wniosek
o przywrócenie terminu był prawidłowo sformułowany i odnoszenie się do
spornego w orzecznictwie zagadnienia, czy w wypadku niedotrzymania terminu
do uzupełnienia braków lub uiszczenia opłaty od środka zaskarżenia strona
powinna domagać się przywrócenia terminu do wniesienia tego środka, czy też
może wnioskować o przywrócenie jej terminu do dokonania uzupełnienia
(por. reprezentujące jeden i drugi pogląd postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 22 lutego 2006 r., III CZ 4/06, Lex nr 200847; z dnia 9 lipca 2008 r., V CZ
44/08, OSNC-ZD 2009/2/55, czy z dnia 11 stycznia 2008 r., V CZ 121/07,
Lex nr 477620).
Skoro nie zachodziły przesłanki uzasadniające podważenie
postanowienia Sądu Apelacyjnego o oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu,
4
zażalenie na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej, oparte jedynie na
twierdzeniu, że odmowa przywrócenia terminu nie była słuszna, musiało zostać
oddalone (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 2 k.p.c.).
es
POSTANOWIENIE
Dnia 10 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Zbigniew Kwaśniewski
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa E. Sp. z o.o. z siedzibą w W.
przeciwko M. Sp. z o.o. w K.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym
w Izbie Cywilnej w dniu 10 lipca 2013 r.,
zażalenia strony pozwanej na postanowienie Sądu Apelacyjnego w […]
z dnia 8 kwietnia 2013 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2013 r. Sąd Apelacyjny oddalił wniosek
pozwanego o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi
kasacyjnej i odrzucił tę skargę na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c. z uwagi na
nieuzupełnienie jej braków formalnych w terminie.
W uzasadnieniu wyjaśnił, że przyczyny, którymi pozwany wykazywał brak
swojej winy w uchybieniu terminu, nie są wystarczające, aby usprawiedliwić
opóźnienie w wykonaniu zarządzenia o uzupełnieniu braków skargi. Zaznaczył,
że obowiązkiem pozwanego było jedynie dostarczenie jednego odpisu skargi
kasacyjnej, co wymagało wydrukowania jej kopii lub wykonania kserokopii.
Tego rodzaju czynności nie uniemożliwiała choroba małoletniego dziecka
pełnomocnika pozwanego, która ujawniła się na kilka dni przed upływem terminu do
uzupełnienia braków i była jedynie przeziębieniem. Sąd uznał, że nie zostało
wykazane, iż pełnomocnik wykonywał osobiście piecze nad chorym dzieckiem.
Poza tym choroba dziecka, nie była w jego ocenie, zdarzeniem nagłym,
uniemożliwiającym pełnomocnikowi pozwanego podjęcie działań osobiście lub
z pomocą innych osób. Konsekwencją uzupełnienia braków po terminie była
nieskuteczność tej czynności.
Pozwany w zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej
wniósł o uchylenie tego postanowienia i o rozpoznanie na podstawie art. 380 k.p.c.
w zw. z art. 39821
k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. wniosku o przywrócenie terminu do
wniesienia skargi kasacyjnej. Podniósł, że konieczność sprawowania przez matkę
opieki nad pięcioletnim chorym dzieckiem jest oczywista i wyprzedza obowiązki
zawodowe, szczególnie, jeśli jest rodzicem sprawującym opiekę samotnie.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Mimo, że skarżący wniósł o rozpoznanie przez Sąd Najwyższy wniosku
o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków formalnych skargi, a nie
o rozpoznanie niezaskarżalnego odrębnie postanowienia Sądu Apelacyjnego,
do czego uprawnia go art. 380 k.p.c. stosowany odpowiednio w postępowaniu
kasacyjnym, niewątpliwie chodziło mu o złożenie tego drugiego wniosku,
a niedokładność nie utrudnia odczytania właściwej treści żądania.
3
Rozpoznanie postanowienia nie potwierdza jednak zarzutów o jego
nieprawidłowości. Nie kwestionując konieczności zapewnienia pięcioletniemu
dziecku przez matkę opieki w okresie przeziębienia, nie można jednak
abstrahować od realiów życia, które – ze względu na wielorakie możliwości
łączności i przekazu informacji oraz dokumentów – pozwalają obecnie bez
opuszczania mieszkania przesłać drogą elektroniczną dokument, który inna
osoba przetworzy w formę papierową i wyekspediuje. Pełnomocnik – jeśli nie był
w stanie zapewnić dziecku nawet na krótki czas opieki innej osoby (chociażby
ojca, którego spotkania z córka wyznaczony były na jeden z dni choroby) - mógł
skorzystać z pomocy pracowników pozwanego lub – jak to czynił w toku
postępowania – wyręczyć się aplikantem adwokackim, ewentualnie inną osobą
przy powieleniu i wysyłce pisma. Ocena, czy uchybienie terminowi nastąpiło bez
winy, czy też z przyczyn zawinionych przez stronę (jej pełnomocnika) zawsze
musi być przeprowadzana w konkretnych okolicznościach, z uwzględnieniem
charakteru czynności, która miała być terminowo wykonana, rodzaju przeszkód
i stopnia utrudnienia wykonania obowiązku, jaki z nich wynikał. Dopiero
stwierdzenie, że poziom trudności był tego rodzaju, iż racjonalnie i z wysoką
dbałością postępująca osoba nie mogła ich pokonać, uprawnia do wniosku,
że do uchybienia doszło bez jej winy. W rozpatrywanym wypadku wykonanie
obowiązku dosłania brakującego odpisu skargi było możliwe do wykonania.
W związku z tym nie jest już konieczne wdawanie się w rozważania, czy wniosek
o przywrócenie terminu był prawidłowo sformułowany i odnoszenie się do
spornego w orzecznictwie zagadnienia, czy w wypadku niedotrzymania terminu
do uzupełnienia braków lub uiszczenia opłaty od środka zaskarżenia strona
powinna domagać się przywrócenia terminu do wniesienia tego środka, czy też
może wnioskować o przywrócenie jej terminu do dokonania uzupełnienia
(por. reprezentujące jeden i drugi pogląd postanowienia Sądu Najwyższego
z dnia 22 lutego 2006 r., III CZ 4/06, Lex nr 200847; z dnia 9 lipca 2008 r., V CZ
44/08, OSNC-ZD 2009/2/55, czy z dnia 11 stycznia 2008 r., V CZ 121/07,
Lex nr 477620).
Skoro nie zachodziły przesłanki uzasadniające podważenie
postanowienia Sądu Apelacyjnego o oddaleniu wniosku o przywrócenie terminu,
4
zażalenie na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej, oparte jedynie na
twierdzeniu, że odmowa przywrócenia terminu nie była słuszna, musiało zostać
oddalone (art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 2 k.p.c.).
es