WK 11/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:16-07-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:Lot 2669/87 Lot 2734/88
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: WK 11/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Janusz Godyń (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wiesław Błuś
SSN Edward Matwijów
Protokolant : asystent SSN Anna Krawiec
w sprawie kpt. A. K., wobec którego warunkowo umorzono postępowanie o czyn z
art. 355 § 1 k.k., po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na posiedzeniu w trybie art.
535 § 5 k.p.k. w dniu 10 lipca 2013 r. kasacji na korzyść, wniesionej przez
Naczelnego Prokuratora Wojskowego, od wyroku Wojskowego Sądu
Garnizonowego w G. z dnia 18 lutego 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę
Wojskowemu Sądowi Garnizonowemu w G. do ponownego
rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wojskowy Sąd Garnizonowy w G. wyrokiem z dnia 18 lutego 2013 r. warunkowo
umorzył postępowanie karne przeciwko kpt. A. K., oskarżonemu o to, że:
„w dniu 12 czerwca 2011 r. na terenie bazy […] w Islamskiej Republice
Afganistanu, pilotując jako dowódca załogi uzbrojony śmigłowiec Polskiego
2
Kontyngentu Wojskowego w tym kraju, nieumyślnie naruszył zasady
bezpieczeństwa w ruchu powietrznym określone w pkt. 26 rozdziału 2.10.9
„Lądowanie” instrukcji „Śmigłowiec Mi-24W. Instrukcja użytkowania i techniki
pilotowania” sygn. Lot. 2734/88 oraz pkt 13 rozdziału 2.2 instrukcji „Śmigłowiec Mi-
24 W. Metodyka Szkolenia. Część III. Zastosowanie bojowe”, sygn. Lot. 2669/87
przez co spowodował wypadek w ruchu powietrznym, którego następstwem była
znaczna szkoda w mieniu, w ten sposób, że wykonując manewr przyziemienia ze
zbyt dużą prędkością postępową wynoszącą 77 km/h, nie zmniejszył skoku
ogólnego wirnika nośnego do minimalnego położenia, co uniemożliwiło
wyhamowanie prędkości postępowej, skutkując wymuszoną ponowną próbą startu i
w jego trakcie wlotem nad teren kanionu, utratą poduszki powietrznej i
przeciągnięciem wirnika nośnego, zakończoną awaryjnym lądowaniem z
uderzeniem śmigłem ogonowym w samochód cysternę Star 266 z paliwem oraz w
ziemię, wskutek czego śmigłowiec i samochód Star 266 uległy całkowitemu
zniszczeniu,
a wartość powstałej szkody w mieniu PKW w Afganistanie wyniosła nie mniej niż
10.211.923,80 zł”,
tj. o popełnienie przestępstwa z art. 355 § 1 k.k.
Sąd wyznaczył okres próby na rok i zobowiązał oskarżonego do naprawienia
szkody w części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego, tj. Dowódcy Polskiego
Kontyngentu Wojskowego w Islamskiej Republice Afganistanu kwoty 5.000 złotych
w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku (k. 508 - 509 akt sprawy).
Orzeczenie o takiej treści zapadło na posiedzeniu, na które Prezes Wojskowego
Sądu Garnizonowego w G., zgodnie z wnioskiem prokuratora, skierował sprawę
zarządzeniem z dnia 14 stycznia 2013 r. Zarządzenie to nie odnosiło się w swojej
treści w żaden sposób do kwestii wyznaczenia lub udziału obrońcy w czynnościach
procesowych (k. 497).
Na posiedzenie w dniu 18 lutego 2013 r. nie stawili się ani oskarżony, ani
przedstawiciel Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie, prawidłowo
zawiadomieni o jego terminie i miejscu (k. 507).
Wydany na przedmiotowym posiedzeniu wyrok uprawomocnił się z dniem 26
lutego 2013 r.
3
Wyrok ten zaskarżył w drodze kasacji na korzyść skazanego Naczelny
Prokurator Wojskowy, zarzucając:
„uchybienie w postaci bezwzględnej przyczyny odwoławczej określone
w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z art. 671 § 2 i 3 k.p.k. oraz art. 339 § 1 pkt
2 k.p.k., polegające na rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu wniosku prokuratora
o warunkowe umorzenie postępowania karnego przeciwko kpt. A. K., oskarżonemu
o przestępstwo z art. 355 § 1 k.k., popełnione w związku z wykonywaniem przez
niego obowiązków służbowych pilota śmigłowca poza granicami państwa - w
ramach Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Islamskiej Republice Afganistanu -
bez udziału jego obrońcy, którego uczestnictwo w posiedzeniu było obowiązkowe”.
W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości
i przekazanie sprawy Wojskowemu Sądowi Garnizonowemu w G. do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna.
Z treści art. 671 § 3 k.p.k. w zw. z § 2 tego artykułu jednoznacznie wynika, że
udział obrońcy w posiedzeniu w przedmiocie warunkowego umorzenia jest
obligatoryjny przed wszystkimi sądami wojskowymi w sprawie przeciwko
żołnierzowi oskarżonemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem
przez niego obowiązków służbowych poza granicami państwa.
Przedmiotową sprawę Wojskowy Sąd Garnizonowy w G. rozpoznawał na
posiedzeniu w trybie art. 339 § 1 pkt 2 k.p.k., bez udziału obrońcy (vide: protokół
posiedzenia – k. 507), mimo że kpt. A. K. oskarżony był o popełnienie przestępstwa
przeciwko zasadom obchodzenia się z uzbrojeniem i uzbrojonym sprzętem
wojskowym na terenie Islamskiej Republiki Afganistanu.
W tej sytuacji, bezsporne jest, że naruszone zostało prawo do obrony
obowiązkowej, gwarantowane oskarżonemu przez art. 671 § 3 k.p.k. w zw. z § 2
tego artykułu.
Z tego względu, stwierdzając naruszenie przez wojskowy sąd garnizonowy
prawa do obrony oskarżonego, stanowiące bezwzględną przyczynę odwoławczą
(art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k.), Sąd Najwyższy uznał kasację za oczywiście zasadną w
4
rozumieniu art. 535 § 5 k.p.k., uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał
sprawę Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 10 lipca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Janusz Godyń (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Wiesław Błuś
SSN Edward Matwijów
Protokolant : asystent SSN Anna Krawiec
w sprawie kpt. A. K., wobec którego warunkowo umorzono postępowanie o czyn z
art. 355 § 1 k.k., po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na posiedzeniu w trybie art.
535 § 5 k.p.k. w dniu 10 lipca 2013 r. kasacji na korzyść, wniesionej przez
Naczelnego Prokuratora Wojskowego, od wyroku Wojskowego Sądu
Garnizonowego w G. z dnia 18 lutego 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę
Wojskowemu Sądowi Garnizonowemu w G. do ponownego
rozpoznania.
UZASADNIENIE
Wojskowy Sąd Garnizonowy w G. wyrokiem z dnia 18 lutego 2013 r. warunkowo
umorzył postępowanie karne przeciwko kpt. A. K., oskarżonemu o to, że:
„w dniu 12 czerwca 2011 r. na terenie bazy […] w Islamskiej Republice
Afganistanu, pilotując jako dowódca załogi uzbrojony śmigłowiec Polskiego
2
Kontyngentu Wojskowego w tym kraju, nieumyślnie naruszył zasady
bezpieczeństwa w ruchu powietrznym określone w pkt. 26 rozdziału 2.10.9
„Lądowanie” instrukcji „Śmigłowiec Mi-24W. Instrukcja użytkowania i techniki
pilotowania” sygn. Lot. 2734/88 oraz pkt 13 rozdziału 2.2 instrukcji „Śmigłowiec Mi-
24 W. Metodyka Szkolenia. Część III. Zastosowanie bojowe”, sygn. Lot. 2669/87
przez co spowodował wypadek w ruchu powietrznym, którego następstwem była
znaczna szkoda w mieniu, w ten sposób, że wykonując manewr przyziemienia ze
zbyt dużą prędkością postępową wynoszącą 77 km/h, nie zmniejszył skoku
ogólnego wirnika nośnego do minimalnego położenia, co uniemożliwiło
wyhamowanie prędkości postępowej, skutkując wymuszoną ponowną próbą startu i
w jego trakcie wlotem nad teren kanionu, utratą poduszki powietrznej i
przeciągnięciem wirnika nośnego, zakończoną awaryjnym lądowaniem z
uderzeniem śmigłem ogonowym w samochód cysternę Star 266 z paliwem oraz w
ziemię, wskutek czego śmigłowiec i samochód Star 266 uległy całkowitemu
zniszczeniu,
a wartość powstałej szkody w mieniu PKW w Afganistanie wyniosła nie mniej niż
10.211.923,80 zł”,
tj. o popełnienie przestępstwa z art. 355 § 1 k.k.
Sąd wyznaczył okres próby na rok i zobowiązał oskarżonego do naprawienia
szkody w części poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego, tj. Dowódcy Polskiego
Kontyngentu Wojskowego w Islamskiej Republice Afganistanu kwoty 5.000 złotych
w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku (k. 508 - 509 akt sprawy).
Orzeczenie o takiej treści zapadło na posiedzeniu, na które Prezes Wojskowego
Sądu Garnizonowego w G., zgodnie z wnioskiem prokuratora, skierował sprawę
zarządzeniem z dnia 14 stycznia 2013 r. Zarządzenie to nie odnosiło się w swojej
treści w żaden sposób do kwestii wyznaczenia lub udziału obrońcy w czynnościach
procesowych (k. 497).
Na posiedzenie w dniu 18 lutego 2013 r. nie stawili się ani oskarżony, ani
przedstawiciel Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Afganistanie, prawidłowo
zawiadomieni o jego terminie i miejscu (k. 507).
Wydany na przedmiotowym posiedzeniu wyrok uprawomocnił się z dniem 26
lutego 2013 r.
3
Wyrok ten zaskarżył w drodze kasacji na korzyść skazanego Naczelny
Prokurator Wojskowy, zarzucając:
„uchybienie w postaci bezwzględnej przyczyny odwoławczej określone
w art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k. w zw. z art. 671 § 2 i 3 k.p.k. oraz art. 339 § 1 pkt
2 k.p.k., polegające na rozpoznaniu przez sąd na posiedzeniu wniosku prokuratora
o warunkowe umorzenie postępowania karnego przeciwko kpt. A. K., oskarżonemu
o przestępstwo z art. 355 § 1 k.k., popełnione w związku z wykonywaniem przez
niego obowiązków służbowych pilota śmigłowca poza granicami państwa - w
ramach Polskiego Kontyngentu Wojskowego w Islamskiej Republice Afganistanu -
bez udziału jego obrońcy, którego uczestnictwo w posiedzeniu było obowiązkowe”.
W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości
i przekazanie sprawy Wojskowemu Sądowi Garnizonowemu w G. do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja jest oczywiście zasadna.
Z treści art. 671 § 3 k.p.k. w zw. z § 2 tego artykułu jednoznacznie wynika, że
udział obrońcy w posiedzeniu w przedmiocie warunkowego umorzenia jest
obligatoryjny przed wszystkimi sądami wojskowymi w sprawie przeciwko
żołnierzowi oskarżonemu o przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem
przez niego obowiązków służbowych poza granicami państwa.
Przedmiotową sprawę Wojskowy Sąd Garnizonowy w G. rozpoznawał na
posiedzeniu w trybie art. 339 § 1 pkt 2 k.p.k., bez udziału obrońcy (vide: protokół
posiedzenia – k. 507), mimo że kpt. A. K. oskarżony był o popełnienie przestępstwa
przeciwko zasadom obchodzenia się z uzbrojeniem i uzbrojonym sprzętem
wojskowym na terenie Islamskiej Republiki Afganistanu.
W tej sytuacji, bezsporne jest, że naruszone zostało prawo do obrony
obowiązkowej, gwarantowane oskarżonemu przez art. 671 § 3 k.p.k. w zw. z § 2
tego artykułu.
Z tego względu, stwierdzając naruszenie przez wojskowy sąd garnizonowy
prawa do obrony oskarżonego, stanowiące bezwzględną przyczynę odwoławczą
(art. 439 § 1 pkt 10 k.p.k.), Sąd Najwyższy uznał kasację za oczywiście zasadną w
4
rozumieniu art. 535 § 5 k.p.k., uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał
sprawę Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.