Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II UZ 46/13
POSTANOWIENIE
Dnia 11 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Małgorzata Wrębiakowska-Marzec (przewodniczący)
SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)
SSN Romualda Spyt
w sprawie z wniosku E. K.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych
o zasiłek chorobowy i odsetki,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń
Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 11 września 2013 r.,
zażalenia wnioskodawczyni na wyrok Sądu Okręgowego w W.
z dnia 30 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie zawarte w wyroku Sądu
Okręgowego z dnia 30 marca 2012 r.
UZASADNIENIE
Postanowieniem zawartym w wyroku Sądu Okręgowego z 30 marca 2012 r.
oddalono wniosek E. K. o uzupełnienie wyroku tego Sądu z 25 stycznia 2012 r. Sąd
Okręgowy wskazał, że z pkt. 1 sentencji wyroku z 25 stycznia 2012 r. wynika, iż
odsetki od opóźnionej wypłaty zasiłku chorobowego zostały przyznane od 18 lutego
2005 r. czyli po upływie 30 dni od przedstawienia niezbędnych dokumentów dla
uzyskania prawa do zasiłku chorobowego do dnia zapłaty. Motywy tego
rozstrzygnięcia zostały przedstawione w uzasadnieniu wyroku z 25 stycznia 2012
roku. Zdaniem Sądu nie ma racji skarżąca, iż została pozbawiona odsetek od 18
lutego 2005 r. do dnia 21 czerwca 2009 r., skoro okres odsetek ustawowych
2
obejmuje okres aż do momentu wykonania wyroku Sądu Okręgowego o czym
świadczy bezspornie sformułowanie w sentencji „do dnia zapłaty” zasiłku
chorobowego za wskazany w sentencji okres.
W zażaleniu na odmowę uzupełnienia wyroku wnioskodawczyni zarzuciła: -
naruszenie art. 64 ust. 1 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych
z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w związku z art. 85
ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przez
oddalenie żądania zasądzenia odsetek za opóźnienie w wypłacie zasiłku
chorobowego za okres od 12 grudnia 2004 r. do 28 kwietnia 2005 r.; - naruszenie
art. 351 § 1 k.p.c. w związku z art. 391 k.p.c., przez odmowę uzupełnienia wyroku
Sądu Okręgowego w W. z 25 stycznia 2012 r. o orzeczenie o odsetkach za okres
od dnia 12 grudnia 2004 r. do dnia 28 kwietnia 2005 r. zasądzonych prawomocnym
wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z 22 czerwca 2009 r. w sytuacji, gdy wyrok ten
nie zawiera merytorycznego rozstrzygnięcia co do wniosku zawartego w pkt. 2
apelacji z dnia 9 września 2011 r. Skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego
postanowienia w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi
Okręgowemu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Uzupełnienie wyroku, gdy sąd nie orzekł o całości żądania odnosi się do
sytuacji, w której nie wydano rozstrzygnięcia merytorycznego, co do niektórych z
roszczeń przedstawionych przez powoda albo nie uwzględniono roszczenia w
całości, a jednocześnie nie oddalono powództwa w pozostałej części. Taka właśnie
sytuacja miała miejsce w sprawie.
Podnieść należy, iż skarżąca wniosła odwołanie od decyzji Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych z 21 marca 2005 r., który odmówił jej przyznania prawa
do zasiłku chorobowego za okres od 9 listopada 2004 r. do 14 marca 2005 r.
Sąd Rejonowy wyrokiem z 22 czerwca 2009 r. w pkt. I zmienił zaskarżoną
decyzję z 21 marca 2005 r. w ten sposób, że przyznał skarżącej prawo do zasiłku
chorobowego za okres od 12 grudnia 2004 r. do 14 marca 2005 r. i ewentualnej
dalszej niezdolności do pracy (po sprostowaniu) wraz z ustawowymi odsetkami od
3
22 czerwca 2009 r. do dnia zapłaty, natomiast w pkt. 2 oddalił żądanie w
pozostałym zakresie. Sąd ten nie uwzględnił okresu od 9 listopada 2004 r. do 11
grudnia 2004 r.
Apelacja skarżącej była skierowana do części oddalającej jej odwołanie od
decyzji pozwanego, a więc odmawiającej przyznania zasiłku za okres od 9
listopada do 11 grudnia 2004 r. oraz co do części oddalającej zasądzenie odsetek
za opóźnienie w wypłacie zasiłku chorobowego.
Na skutek apelacji Sąd Okręgowy wyrokiem z 22 marca 2010 r. uchylił
zaskarżony wyrok w pkt. 2 i żądania zasiłku chorobowego za okres od dnia 9
listopada do 11 grudnia 2004 r. oraz odsetek ustawowych sprawę przekazał do
ponownego rozpoznania. Wyrokiem z 20 lipca 2011 r. Sąd Rejonowy oddalił
odwołanie. Po kolejnej apelacji skarżącej Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 25
stycznia 2012 r. w pkt. 1 zmienił zaskarżony wyrok z 20 lipca 2011 r. i
poprzedzającą go decyzję z dnia 21 marca 2005 r. w ten sposób, że przyznał
skarżącej prawo do zasiłku chorobowego za okres od dnia 9 listopada do dnia 11
grudnia 2004 r. z ustawowymi odsetkami w stosunku rocznym od dnia 18 lutego
2005 r. do dnia zapłaty.
Rację ma skarżąca, że sentencja wyroku Sądu Okręgowego z 25 stycznia
2011 r. nie rozstrzyga o całości jej żądania. Sąd rozstrzygnął w sentencji wyroku
jedynie o tej części żądania, którą uznał za uzasadnioną. Przyznając skarżącej
prawo do zasiłku chorobowego za okres od 9 listopada do 11 grudnia 2004 r. i
zasądzając odsetki ustawowe od 18 lutego 2005 r. pominął w istocie część jej
żądania, tj. dalszą żądaną część odsetek. W żaden sposób nie zostało to ujęte w
sentencji wyroku. Sąd nie wypowiedział się co do tej części żądania ani pozytywnie,
ani negatywnie. Skarżąca wnosząc pozew od samego początku domagała się
przyznania jej prawa do zasiłku chorobowego za okres do 9 listopada 2004 r. do 28
kwietnia 2005 r. wraz z należnymi jej odsetkami.
Braku orzeczenia o całości żądania nie zastępują motywy uzasadnienia
wyroku Sądu Okręgowego z 25 stycznia 2012 r., gdyż o rozstrzygnięciu sprawy,
czyli o rzeczy osądzonej decyduje sentencja wyroku a nie jego uzasadnienie.
Uzasadnienie wyroku nie ma znaczenia, gdy sentencja wyroku pomija żądanie
strony. W sprawie zachodzi wyraźny dysonans między sentencją i uzasadnieniem
4
wyroku. Przedmiot żądania, decyzji pozwanego i sekwencja kolejnych wyroków
jednoznacznie ujawniają o czym orzeczono pozytywnie. Natomiast nie ma
orzeczenia pozytywnego ani negatywnego dotyczącego dalszych odsetek za okres
wskazany we wniosku o uzupełnienie wyroku, czyli za okres wcześniejszy od
zasiłku zasądzonego w wyroku z 22 czerwca 2009 r.
Jeżeli sąd nie rozpozna całości żądania pozwu, to co do pozostałej części
trwa stan sprawy w toku, a nadto stronie nie przysługuje środek odwoławczy,
zgodnie z ogólną zasadą, że tam, gdzie nie ma rozstrzygnięcia, nie ma środka
zaskarżenia. Konieczne jest zatem orzeczenie o uzupełnieniu wyroku w zakresie w
jakim rozstrzygnięcie zostało pominięte.
Z tych motywów orzeczono jak w sentencji, stosownie do art. 39815
§ 1 k.p.c.
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c.