Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 404/13
POSTANOWIENIE
Dnia 29 stycznia 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Klugiewicz
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 29 stycznia 2014 r.,
sprawy M. J.,
skazanego z art. 158 § 3 k.k. i in.,
z powodu kasacji, wniesionej przez obrońcę skazanego,
od wyroku Sądu Apelacyjnego w […],
z dnia 13 marca 2013 r.,
zmieniającego wyrok Sądu Okręgowego w K.,
z dnia 5 września 2012 r.,
p o s t a n o w i ł:
1. oddalić kasację, jako oczywiście bezzasadną;
2. kosztami sądowymi postępowania kasacyjnego obciążyć
skazanego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Okręgowego w K. z dnia 5 września 2012 roku, M. J.
został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 158 § 3 k.k. i art. 156
§ 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i w zw. z art. 64 § 2 k.k., za które na podstawie
art. 156 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. i art. 64 § 2 k.k. wymierzono mu karę
10 (dziesięciu) lat pozbawienia wolności. Ponadto M. J. został uznany za
2
winnego popełnienia przestępstwa z art. 280 § 2 k.k. i art. 156 § 3 k.k. w zw. z
art. 11 § 2 k.k. i art. 64 § 2 k.k., za które na podstawie art. 280 § 2 k.k. w zw. z
art. 11 § 3 k.k. wymierzono mu karę 9 (dziewięciu) lat pozbawienia wolności.
Na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzone wobec M. J. kary
jednostkowe połączono i wymierzono karę łączną 12 (dwunastu) lat
pozbawienia wolności.
Wyrokiem z dnia 13 marca 2013 roku, Sąd Apelacyjny, po rozpoznaniu
apelacji obrońcy oskarżonego M. J., zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób,
że uzupełnił o art. 64 § 2 k.k. podstawę prawną wymiaru kary za czyn z art.
280 § 2 k.k. i art. 156 § 3 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 64 § 2 k.k., a w
pozostałym zakresie utrzymał w mocy zaskarżony wyrok.
Kasację od wyroku Sądu Apelacyjnego wniósł obrońca skazanego M. J.,
zarzucając rażące i mające wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów
prawa materialnego i procesowego, a mianowicie art. 60 § 3 k.k. oraz art. 457
§ 3 k.p.k. w zw. z art. 60 § 3 k.k.
W konkluzji skarżący wniósł o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego w
zaskarżonej części i przekazanie sprawy do rozpoznania temu Sądowi.
Prokurator Prokuratury Apelacyjnej w pisemnej odpowiedzi na kasację
wniósł o jej oddalenie jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego M. J. jest bezzasadna i to w stopniu
oczywistym, uzasadniającym jej oddalenie w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
Przede wszystkim zauważyć należy, że podniesione w skardze
kasacyjnej zarzuty stanowią powielenie zarzutów uprzednio stawianych w
apelacji, a z pisemnych motywów wyroku Sądu Apelacyjnego (s. 66–73
uzasadnienia) wynika, że zostały one właściwie rozpoznane i omówione. W
związku z powyższym konieczne staje się przypomnienie, że przepis art. 519
3
k.p.k. upoważnia strony procesowe do zaskarżenia jedynie wyroku sądu
odwoławczego. Oznacza to, że również zarzuty formułowane w tym trybie
muszą wskazywać na rażące naruszenia prawa do jakich miało dojść w toku
postępowania apelacyjnego i w rozstrzygnięciu sądu odwoławczego. Nie
spełnia tego wymagania podnoszenie w kasacji zarzutów, które odnoszą się
wprost do orzeczenia Sądu I instancji albo dotyczą sposobu i zakresu
procedowania przed tym sądem. Natomiast powtarzanie w kasacji tych samych
zarzutów, jakie były już przedmiotem zwykłych środków odwoławczych może
nastąpić wyłącznie przy jednoczesnym powiązaniu ich z dyspozycjami
przepisów art. 433 § 2 k.p.k. lub art. 457 § 3 k.p.k. i wykazaniu, że sąd II
instancji albo całkowicie uchylił się od rozpoznania tych zarzutów albo też
uczynił to w stopniu nie odpowiadającym wymaganiom ustawowym (zob.
postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2013 r., V KK 11/13, LEX
nr 1293224).
W niniejszej sprawie obrońca ograniczył się jedynie do powtórnego
wskazania na zaistnienie w odniesieniu do M. J. przesłanek przemawiających
za celowością zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie
art. 60 § 3 k.k. Tym samym należy jeszcze raz przypomnieć skarżącemu, że
Sąd Apelacyjny dokonując kontroli instancyjnej orzeczenia Sądu Okręgowego
w pełni podzielił ocenę tego Sądu w kwestii braku możliwości zastosowania
wobec M. J. art. 60 § 3 k.k. wskazując, że organy ścigania były już w
posiadaniu informacji w kwestii okoliczności popełniania przestępstw przez
oskarżonego oraz osób, które z nim współdziałały. Sąd ad quem trafnie
wskazał bowiem, że M. J. ujawnił informacje o obu popełnionych przez siebie
przestępstwach dopiero wówczas, gdy dowiedział się, o co jest podejrzany.
Decydując się na współpracę z organami ścigania M. J. zdawał sobie zatem
sprawę, że jedynie potwierdza posiadane przez te organy informacje. W tym
kontekście Sąd ad quem słusznie odwołał się do uchwały 7 sędziów Sądu
4
Najwyższego z dnia 29 października 2004 roku, z której wynika, że użyty w
art. 60 § 3 k.k. termin "ujawni" oznacza przekazanie przez sprawcę organowi
powołanemu do ścigania przestępstw określonych tym przepisem wiadomości
dotychczas temu organowi nieznanych lub takich, które – według wiedzy
sprawcy – są temu organowi nieznane (I KZP 24/04, OSNKW 2004/10/92). To
zaś sprawia, że bez znaczenia pozostaje okoliczność, iż oskarżony w sposób
wyczerpujący wyjaśniał odnośnie przestępstwa popełnionego na szkodę D. C.,
skoro i tak nie mogło to w żaden sposób wpłynąć na uznanie go za tzw.
„małego świadka koronnego”. Świadczy to zarazem o tym, że oskarżony nie
mógł być subiektywnie przekonany, iż ujawnia informacje. Decydując się na
współpracę z organami ścigania, musiał on bowiem wiedzieć, że jedynie
potwierdza posiadane przez nie informacje.
W uzasadnieniu zaskarżonego kasacją wyroku trafnie wyeksponowano
również okoliczności, które wykluczają możliwość zastosowania art. 60 § 3
k.k. w odniesieniu do przestępstwa popełnionego na szkodę S. O. W tym
zakresie przed przesłuchaniem M. J. organy ścigania dysponowały już
stosowną wiedzą, a dodatkowo oskarżony zataił fakt, że ugodził
pokrzywdzonego nożem.
Jedynie na marginesie – odnosząc się do wywodów zawartych w
uzasadnieniu kasacji – wskazać należy na okoliczność, że M. J. oba przypisane
mu przestępstwa popełnił w warunkach art. 64 § 2 k.k. Tym samym nawet
hipotetycznie przyjmując, że gdyby wobec M. J. zachodziły rzeczywiście
podstawy do zastosowania instytucji z art. 60 § 3 k.k., to jednak
konkurencyjność obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia i obostrzenia
kary stwarzałaby dla sądu a quo – zgodnie z art. 57 § 2 k.k. – możliwość
zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia albo obostrzenia kary albo też –
rozumowanie a maiori ad minus – orzeczenia kary w zwykłych granicach
ustawowego zagrożenia (zob. wyrok SN z dnia 12 sierpnia 2008 r., II KK
5
189/08, LEX nr 448963). Kwestia ta nie pozostała również poza zakresem
zainteresowania sądu odwoławczego (s. 70–71 uzasadnienia).
Zaznaczyć jednocześnie należy, że uwaga obrońcy zawarta w
uzasadnieniu kasacji, że do zbrodni nie stosuje się nadzwyczajnego
obostrzenia kary nie jest do końca trafna. W istocie art. 64 § 3 k.k. stanowi o
tym, że nie podnosi się górnej granicy kary. Samo obostrzenie kary
pozbawienia wolności jest jednak obligatoryjne poprzez podwyższenie jej
dolnej granicy. Innymi słowy, ustalenie że sprawca działał w warunkach
opisanych w art. 64 § 2 k.k. pociągać będzie za sobą obostrzenie kary, nawet w
przypadku zbrodni. Powyższe uwagi nie dotyczą przy tym w ogóle
przypisanego skazanemu przestępstwa z art. 158 § 3 k.k. i in. (gdyż nie
stanowiło ono zbrodni), a w odniesieniu do przestępstwa zakwalifikowanego z
art. 280 § 2 k.k. i in. zastosowanie instytucji określonej w art. 60 § 3 k.k.
zostało trafnie i jednoznacznie wykluczone przez sądy I i II instancji
orzekające w tej sprawie.
Powyższe rozważania uprawniają do stwierdzenia, że Sąd Apelacyjny
logicznie i rzeczowo odniósł się do wszystkich zarzutów apelacji obrońcy M.
J., trafnie przesądzając o ich bezzasadności, a tym samym sprostał
wymaganiom określonym w art. 457 § 3 k.p.k.
Mając powyższe na względzie, Sąd Najwyższy orzekł jak w części
dyspozytywnej postanowienia, przy czym kosztami sądowymi postępowania
kasacyjnego obciążył skazanego.