Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 sierpnia 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Hanna Nowicka de Poraj

SSA Jerzy Bess

SSA Teresa Rak

po rozpoznaniu w dniu 22 sierpnia 2012 roku w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. G.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

o zapłatę

na skutek zażalenia powódki od postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 12 czerwca 2012 roku, sygn. akt IX GCo 102/12

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Okręgowemu w Krakowie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt I ACz 1190/12

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 12 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia. W uzasadnieniu wskazano, że wnioskodawczyni, która realizowała dla spółki z o. o. (...) jako wykonawcy robót drogowych świadczenie niepieniężne domagała się zabezpieczenia powództwa o zapłatę należności głównej w kwocie 178 844,44 zł i odsetek za opóźnienie w zapłacie tej sumy. Zważywszy, że w świetle art. 730 ¹ § 1 k.p.c. zabezpieczeniu podlega roszczenie, biorąc nadto pod uwagę, że B. G. wywodzi prawo do zapłaty z umowy wzajemnej, na podstawie art. 353 k.c. w związku z art. 130 k.p.c. wezwano o uzupełnienie braku formalnego wniosku przez przytoczenie treści wierzytelności wzajemnej, co sprowadzało się do podania treści świadczenia niepieniężnego za jakie należy się ekwiwalent w wysokości 178 844,44 zł. Zindywidualizowanie treści zobowiązania niepieniężnego i podanie okoliczności uprawdopodobniających jego wykonanie jako przesłanki wymagalności roszczenia o zapłatę było w ocenie Sądu Okręgowego również konieczne dla dokonania oceny wiarygodności powództwa. Powódka w wykonaniu zarządzenia doręczyła odpis pozwu skierowanego do Sądu Rejonowego w Nowym Sączu o zapłatę kwoty 79 135,00 zł. Na kwotę znacznie przewyższającą tę sumę – 102 504,69 zł –wnioskodawczyni uzyskała już jednak zabezpieczenie postanowieniem Sądu Okręgowego Sądu Gospodarczego w Krakowie z 26 marca 2012 r., sygn. akt IX GC 137/12. Sąd Okręgowy uznał, że w tej sytuacji należało dojść do wniosku, że przedsiębiorca B. G. nie uprawdopodobniła, ażeby przysługiwała jej od (...) sp. z o. o. wierzytelność ponad kwotę 102 504,69 zł., co jest równoznaczne z niespełnieniem przesłanki udzielenia zabezpieczenia wynikającej z art. 730 ¹ § 1 k.p.c.

Zażalenie na zarządzenie złożyła powódka, zaskarżając je w całości i domagając jego zmiany poprzez udzielenie zabezpieczenia. Postanowieniu zarzucono naruszenie prawa procesowego przez błędne przyjęcie, iż w niniejszej sprawie nie została spełniona przesłanka z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. a to dlatego, że powódka nie uprawdopodobniła, ażeby przysługiwała jej wierzytelność objęta wnioskiem oraz naruszenie prawa procesowego przez błędne przyjęcie, iż powódka uzyskała już częściowe zabezpieczenie swojego roszczenia postanowieniem Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 26 marca 2012 r. W uzasadnieniu powódka wskazała, że korzystając z możliwości rozdrobnienia dochodzonych roszczeń złożyła przeciwko pozwanej spółce trzy powództwa – odpowiednio o kwoty 79 135 zł, 99 711 zł – przed Sądem Rejonowym w Nowym Sączu i o kwotę 102 505 zł przed Sądem Okręgowym w Krakowie. W sprawie wytoczonej przed Sądem Okręgowym w Krakowie (o kwotę 102 505 zł), udzielono powódce zabezpieczenia. Z kolei pozwy złożone przed Sądem Rejonowym w Nowym Sączu zostały połączone przez ten Sąd do wspólnego rozpoznania, a następnie całą sprawę przekazano Sądowi Okręgowemu w Krakowie i w tej sprawie powódka domaga się zabezpieczenia niniejszym wnioskiem. Na wezwanie Sądu przedłożone zostały odpisy obu pozwów skierowanych do Sądu Rejonowego w Nowym Sączu, wraz z załącznikami, które uprawdopodobniają roszczenie. W związku z tym nie można się zgodzić z twierdzeniem Sądu Okręgowego, że roszczenie nie zostało uprawdopodobnione. W ocenie skarżącego, Sąd Okręgowy nie dostrzegł, że zabezpieczenie udzielone powódce w dniu 26 marca 2012 r. zostało udzielone w innej sprawie i dotyczy innego roszczenia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest zasadne i prowadziło do uchylenia zaskarżonego postanowienia.

Powódka łącznie wytoczyła przeciwko pozwanej trzy pozwy, zgodnie z tym, co wskazuje w zażaleniu, a co znajduje potwierdzenie w treści postanowień Sądu Rejonowego w Nowym Sączu (k. 8-9) i Sądu Okręgowego w Krakowie (k. 16-18). Odpis pozwu o zapłatę kwoty 99 710,02 zł został dołączony do akt (k. 25-26). Skarżąca wskazuje, że dołączyła również odpis drugiego pozwu, co może mieć potwierdzenie w treści prezentaty pisma z dnia 21 maja 2012 r. (k. 24), jednakże pozwu tego w aktach brakuje. Fakt złożenia kilku pozwów wynika także z treści złożonego wniosku o zabezpieczenie. W takiej sytuacji jest oczywiste, że powódka domaga się łącznie, we wszystkich wytoczonych przeciwko stronie pozwanej sprawach, zapłaty ponad 200 000 zł. Niczym nieuzasadniony jest natomiast wniosek, by powódka domagała się zapłaty niższej kwoty i wnosiła kolejne pozwy o to samo, a taki właśnie wynika z treści uzasadnienia Sądu Okręgowego.

Stosownie do treści art. 730 i 730 ¹ k.p.c. istotą rozpatrywania wniosku o zabezpieczenie jest zbadanie dwóch przesłanek, które muszą wystąpić kumulatywnie, a to uprawdopodobnienia roszczenie i istnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Sąd Okręgowy odniósł się w swoim uzasadnieniu jedynie do pierwszej przesłanki, uznając, że roszczenie jest nieuprawdopodobnione, gdyż powódka dochodzi go już w innym postępowaniu, w którym uzyskała już zabezpieczenie. Tymczasem jak wykazano wyżej, powódka dochodzi dwóch roszczeń przeciwko pozwanej spółce w dwóch sprawach w łącznie większej wysokości. Sąd Okręgowy nie wyjaśnił w żaden sposób, dlaczego roszczenie w części przekraczającej 102 505 zł uznał za nieuprawdopodobnione, w szczególności w ogóle nie odniósł się do przedłożonych przez powódkę dokumentów. Z uzasadnienia postanowienia Sądu Okręgowego nie wynika także, by Sąd ten w ogóle badał interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Tym samym nie doszło do rozpoznania istoty sprawy, a rozważanie tej okoliczności po raz pierwszy w postępowaniu apelacyjnym, pozbawiłoby strony prawa do kontroli orzeczenia.

Przy ponownym rozpoznaniu wniosku o udzielenie zabezpieczenia, Sąd Okręgowy powinien w pierwszej kolejności zbadać, czy roszczenie dochodzone wskazanymi przez powódkę pozwami (tj. o kwoty 79 135 zł i 99 711 zł zostało dostatecznie uwiarygodnione oraz czy powódka ma interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Zauważyć także należy, iż prowadzenie oddzielnej sprawy o zabezpieczenie roszczenia pieniężnego jest procesowo niepoprawne, skoro sprawa o zapłatę, jak wynika z treści zażalenia, jest w toku. Względy ekonomii procesowej nakazują rozpoznawanie wniosków o zabezpieczenie w ramach toczącego się postępowania, a nie w osobnych sprawach. Wyjątek od tej zasady przewidziano art. 733 k.p.c., który dotyczy wniosku o zabezpieczenie składanego przed wszczęciem postępowania co do istoty sprawy, jednakże w przedmiotowej sprawie powództwo zostało już wytoczone. Sąd winien ewentualnie rozważyć połączenie niniejszej sprawy ze sprawą o zapłatę wyżej wymienionych kwot.

Mając na względzie powyższe, Sąd orzekł jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.