Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt SNO 10/14
UCHWAŁA
Dnia 29 kwietnia 2014 r.
Sąd Najwyższy - Sąd Dyscyplinarny w składzie:
SSN Małgorzata Gierszon (przewodniczący)
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz
SSN Barbara Skoczkowska (sprawozdawca)
Protokolant Katarzyna Wojnicka
na posiedzeniu,
w sprawie T. C. sędziego Sądu Rejonowego,
po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2014 r.,
zażaleń T. C. oraz jego obrońców
na uchwałę Sądu Apelacyjnego - Sądu Dyscyplinarnego z dnia 10 stycznia
2014 r., … 2/12,
w przedmiocie zezwolenia na pociągniecie sędziego do odpowiedzialności
karnej, zawieszenia w czynnościach służbowych i obniżenia wynagrodzenia,
uchwalił:
utrzymuje w mocy zaskarżoną uchwałę.
UZASADNIENIE
Sąd Apelacyjny - Sąd Dyscyplinarny, uwzględniając wniosek prokuratora
Prokuratury Rejonowej, uchwałą z dnia 10 stycznia 2014 r, sygn. … 2/12, zezwolił
na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego Sądu Rejonowego T. C. za 5
czynów, które miały polegać na tym, że:
2
1. w dniu 13 października 2010 r. w K. przy ul. Ś. szarpał G. K. za rękę i odzież
w celu zmuszenia go do wyjścia z pojazdu, w którym się znajdował, tj.
przestępstwo z art. 191 § 1 k.k.;
2. w dniu 13 października 2010 r. w K. przy ul. I. […] w Komisariacie Policji w
ramach czynności przyjęcia ustnego zawiadomienia o przestępstwie i
przesłuchania osoby zawiadamiającej w charakterze świadka fałszywie
oskarżył J. W. o uszkodzenie jego samochodu marki Fiat Stilo o nr rej. […]
na kwotę 300 zł poprzez kopnięcie w drzwi, uderzenie ręką w szybę,
szarpanie za klamkę drzwi i urwanie w ten sposób ogranicznika drzwi oraz
spowodowanie uszkodzenia jego ciała w postaci stłuczenia i otarcia
naskórka lewej dłoni opartej na klamce drzwi od wewnątrz, a następnie,
będąc pouczony o odpowiedzialności karnej grożącej za składanie
fałszywych zeznań, złożył na tę okoliczność nieprawdziwe zeznania, tj.
przestępstwo z art. 234 k.k. i art. 233 § 1 k.k. przy zast. art. 11 § 2 k.k.;
3. w dniu 29 grudnia 2010 r. w K. przy ul. K. […] w pisemnym zawiadomieniu o
przestępstwie skierowanym do Prokuratury Rejonowej fałszywie oskarżył
funkcjonariuszy Komisariatu Policji w K. R. K. i K. S. o tworzenie fałszywych
dowodów i podejmowanie innych podstępnych zabiegów w celu skierowania
przeciwko jego osobie jako sędziemu ścigania za przewinienie dyscyplinarne
związane z przebiegiem zdarzenia z jego udziałem z dnia 13 października
2010 r. przy ul. Ś. w K., poprzez zatajenie istotnych faktów w zeznaniach
dotyczących przeprowadzonej interwencji oraz zenanie nieprawdy na
okoliczność jego zachowania w czasie przedmiotowej interwencji, tj.
przestępstwo z art. 234 k.k.;
4. w dniu 10 stycznia 2011 r. w K. przy ul. K. […] podczas przesłuchania w
charakterze świadka w Prokuraturze Rejonowej w postępowaniu
przygotowawczym o sygn. … 1075/10 na okoliczność przebiegu zdarzenia z
jego udziałem z dnia 13 października 2010 r. przy ul. Ś. w K., będąc
pouczonym o odpowiedzialności karnej grożącej za składanie fałszywych
zeznań, zeznał nieprawdę odnośnie zachowania J. W. podając, że złapał on
klamkę drzwi jego pojazdu i usiłował je otworzyć, czym spowodował
obrażenia na jego ręce, tj. przestępstwo z art. 233 § 1 k.k.;
3
5. w dniu 4 lutego 2011 r. w M. w ramach czynności przyjęcia ustnego
zawiadomienia o przestępstwie i przesłuchania osoby zawiadamiającej w
charakterze świadka w Prokuraturze Rejonowej w M. w postępowaniu
przygotowawczym o sygn. … 113/11 na okoliczność przebiegu interwencji
funkcjonariuszy Komisariatu Policji w K. R. K. i K. S. z dnia 13 października
2010 r. przy ul. Ś. w K. oraz składanych przez nich zeznań w sprawie ….
1075/10 Prokuratury Rejonowej w K., będąc pouczonym o
odpowiedzialności karnej grożącej za składanie fałszywych zeznań, zeznał
nieprawdę odnośnie zachowania wymienionych funkcjonariuszy podając, że
podczas przesłuchań zataili oni istotne okoliczności dotyczące przebiegu
interwencji, a także podali nieprawdziwe okoliczności z nią związane w celu
skierowania przeciwko niemu jako sędziemu ścigania dyscyplinarnego, tj.
przestępstwo z art. 233 § 1 k.k.
Tą samą uchwałą zawieszono sędziego Sądu Rejonowego T. C. w
czynnościach służbowych oraz obniżono jego wynagrodzenie o 25 % na czas
trwania tego zawieszenia.
Zażalenia od powyższej uchwały wnieśli SSR T. C. oraz trzej jego obrońcy.
Podnosząc zarzuty obrazy przepisów postępowania, mające istotny wpływ na treść
orzeczenia oraz błędów w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę
orzeczenia, skarżący wnieśli o zmianę zaskarżonej uchwały poprzez odmowę
udzielenia zezwolenia na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej sędziego,
ewentualnie o uchylenie zaskarżonej uchwały i przekazanie sprawy Sądowi
Apelacyjnemu -Sądowi Dyscyplinarnemu do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy -Sąd Dyscyplinarny zważył, co następuje:
Zażalenia wniesione w sprawie są niezasadne.
Przepis art. 80 § 2c ustawy z dnia 27 lipca 2001 r.- Prawo o ustroju sądów
powszechnych (j.t.: Dz. U. 2013, poz. 427, dalej u.s.p.) wskazuje, że sąd
dyscyplinarny wydaje uchwałę zezwalającą na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej, jeżeli zachodzi dostatecznie uzasadnione podejrzenie
popełnienia przez niego przestępstwa. Przepis ten określa materialne podstawy
decyzji w przedmiocie zezwolenia na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności
karnej. Posługując się sformułowaniem tożsamym z użytym art. 313 § 1 k.p.k.
4
wskazuje on, że wydanie postanowienia o przedstawieniu zarzutów jest możliwe
jedynie wówczas, gdy istnieje nie tylko uzasadnione podejrzenie popełnienia
przestępstwa, ale również musi istnieć dostatecznie uzasadnione podejrzenie, że
czyn popełniła określona osoba. Jednakże postępowanie o uchylenie immunitetu
sędziowskiego poprzez wyrażenie zgody na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej, nie jest postępowaniem rozstrzygającym o jego
odpowiedzialności karnej, a więc sąd dyscyplinarny nie musi mieć pewności, że
przestępstwo zarzucane sędziemu we wniosku faktycznie zostało przez niego
popełnione. Obowiązkiem sądu dyscyplinarnego jest jednak dochowanie standardu
tego postępowania określonego w art. 80 § 2e u.s.p., czyli wysłuchanie rzecznika
dyscyplinarnego, sędziego oraz osoby, która wniosła o zezwolenie, jeżeli się stawią
na posiedzenie oraz dokonanie oceny zebranych w postępowaniu
przygotowawczym dowodów zgodnie z dyrektywą z art. 7 k.p.k. Głównym
zadaniem postępowania o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do
odpowiedzialności karnej jest bowiem ustalenie, czy wersja wydarzeń
przedstawiona przez oskarżyciela we wniosku o zezwolenie na pociągnięcie
sędziego do odpowiedzialności karnej jest wystarczająco uprawdopodobniona. To
prowadzący postępowanie przygotowawcze powinien szczególnie skrupulatnie
gromadzić materiał dowody, gdyż sąd dyscyplinarny nie ma obowiązku
gromadzenia dodatkowych dowodów, a jedynie powinien ocenić dowody
przedstawione wraz z wnioskiem. Tylko w bardzo wyjątkowych sytuacjach Sąd
Dyscyplinarny powinien uzupełniać materiał dowody przedstawiony wraz z
wnioskiem. Może to mieć miejsce szczególnie w sytuacji, gdy wydana w sprawie
opinia sądowo-psychiatryczna co do stanu zdrowia psychicznego sędziego, co do
którego zachodziły wątpliwości co do jego poczytalności, nie spełnia standardów
określonych w art. 201 k.p.k. Zezwolenie na pociągniecie do odpowiedzialności
karnej może nastąpić bowiem nie tylko wówczas, gdy zebrane dowody
dostatecznie uzasadniają popełnienie przestępstwa, ale również, gdy zostanie
wykazane ponad wszelką wątpliwość, że nie zachodzą żadne okoliczności
powodujące, iż dalsze postępowanie staje się prawnie niedopuszczalne (por.
uchwała SN z dnia 16 września 2004 r., SNO 29/04, LEX nr 472053).
5
Analiza akt sprawy skazuje, że Sąd Apelacyjny - Sąd Dyscyplinarny
właściwie ocenił cel prowadzonego postępowania i trafnie wskazał jakie przesłanki
zadecydowały o podjęciu decyzji zezwalającej na pociągnięcie sędziego SR T. C.
do odpowiedzialności karnej. Zebrane w postępowaniu prowadzonym przez
Prokuraturę pod sygn. … 395/11 oraz Sąd Dyscyplinarny, w jak się wydaje zbyt
drobiazgowym postępowaniu sądowym, dowody w postaci zeznań świadków, w
tym G. K., J. W., R. K. i K. S. są na tyle obciążające sędziego SR T. C., że stanowią
dostateczną i przekonywującą podstawę dowodową dla podjęcia uchwały o
uchyleniu wobec sędziego immunitetu sędziowskiego. Kwestionowanie dokonanej
oceny wniosku przez skarżących jest jedynie polemiką z zapadłą uchwałą i wynika
prawdopodobnie z niezrozumienia istoty i celu prowadzonego postępowania.
Podnoszenie zarzutów obrazy art. 410 k.p.k. i art. 424 § 1 k.p.k., a więc przepisów
odnoszących się do przebiegu rozprawy oraz do uzasadnienia wyroku sądu I
instancji jest całkowicie bezzasadne, gdyż nie mają one zastosowania do
procedowania Sądu Dyscyplinarnego na posiedzeniu, na którym rozpoznawany był
wniosek prokuratora o zezwolenie na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności
karnej. Nie było skuteczne również postawienie w zażaleniach zarzutów
naruszenia przepisów art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k.,
które określają podstawowe zasady procesu karnego, skoro skarżący nie wykazali
uprzednio, że doszło do obrazy przepisu art. 313 § 1 k.p.k., a więc przepisu
regulującego warunki przedstawienia osobie zarzutu popełnienia czynu karalnego.
Ocena danych z punktu widzenia tego właśnie przepisu miała rozstrzygające
znaczenie przy podejmowaniu zaskarżonej uchwały, a w konsekwencji także przy
kontroli instancyjnej jej zasadności (por. postanowienie SN z dnia 18 września 2002
r., sygn. SNO 23/02, LEX nr 568911). Z uwagi na powyżej wskazany zakres
przeprowadzanego postępowania dyscyplinarnego tego rodzaju, za całkowicie
niezasadne należy uznać wszelkie zarzuty skarżących dotyczące prowadzonego
postępowania dowodowego w zakresie sposobu przesłuchiwania świadków,
odczytywania im protokołów zeznań w całości, czy też oddalenia wniosku o
dołączenie zeznań świadków złożonych w innym postępowaniu karnym. W tym
miejscu należy jedynie zauważyć, że ocena dowodów z zeznań świadków została
6
przeprowadzona prawidłowo i w wystarczającym zakresie dla potrzeb niniejszego
postępowania.
Na zakończenie należy stwierdzić, mając na uwadze treść zażalenia jednego
z trzech obrońców, a to sędziego SR J. C., że zawieranie przez skarżącego w
swoim zażaleniu sformułowań wskazujących na pogardę i lekceważenie innych
osób, nawet jeżeli nie zgadza się z ich stanowiskiem, czy też sformułowań
stanowiących wręcz próbę szantażu emocjonalnego Sądu Najwyższego, jest
niedopuszczalne i może być oceniane jako uchybienie godności urzędu.
Biorąc powyższe pod rozwagę, Sąd Najwyższy-Sąd Dyscyplinarny orzekł jak
w uchwale.