Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE
z dnia 10 sierpnia 1998 r.
Sygn. Ts 73/98


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Safjan – przewodniczący
Janusz Trzciński – sprawozdawca
Lech Garlicki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 36 ust. 6 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz.U. Nr 102, poz. 643) zażalenia z 29 czerwca 1998 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca 1998 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej oraz o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej Edmunda W. w sprawie:
zgodności art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 107, poz. 464) oraz art. 63 zamieszczonego w obwieszczeniu Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 12 maja 1995 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 57, poz. 299) z “konstytucyjnymi prawami do ochrony własności, dochodzenia roszczenia na drodze prawa, możliwości dochodzenia na drodze postępowania administracyjnego”

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.


Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej Edmunda W., sporządzonej 1 maja 1998 r. zarzucono, iż art. 63 ust. 2 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 107, poz. 464) oraz art. 63 zamieszczony w obwieszczeniu Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 12 maja 1995 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 57, poz. 299) “narusza konstytucyjne prawa do ochrony własności, dochodzenia roszczenia na drodze prawa, możliwości dochodzenia na drodze postępowania administracyjnego”.
Skarżący wskazał, iż stosując zakwestionowany przepis Kierownik Urzędu Rejonowego w W. decyzją z 28 czerwca 1995 r. (znak G. 6019/1/95) umorzył postępowanie w sprawie wznowienia postępowania odnoszącego się do wydanego przez Naczelnika Powiatu w W. aktu własności ziemi z 30 czerwca 1974 r. (Nr ON–4510/5482/74). Decyzję tę utrzymał w mocy Wojewoda w S. decyzją z 7 sierpnia 1995 r. (Nr G III. 6016/5/95), a Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 20 czerwca 1996 r. (SA/Ł 2099/95) oddalił skargę złożoną na decyzję Wojewody w S. Zgodnie z oświadczeniem skarżącego, wyrok ten został mu doręczony 20 września 1996 r.
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 24 czerwca 1998 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, uznając, że skarga nie spełnia warunku jej merytorycznego rozpoznania określonego w art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Postanowieniem tym Trybunał orzekł również o pozostawieniu bez rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Trybunał stwierdził, iż ustawodawca ograniczył zakres spraw, które mogą być przedmiotem skargi konstytucyjnej do sytuacji, w których ostateczny wyrok lub inne ostateczne rozstrzygnięcie o konstytucyjnych prawach lub wolnościach skarżącego zostało mu doręczone po 17 sierpnia 1997 r., gdyż tylko w takim przypadku istnieje możliwość dochowania dwumiesięcznego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej.
Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca 1998 r. pełnomocnik skarżącego złożył 29 czerwca 1998 r. zażalenie podnosząc w nim, iż pozostawienie przez Trybunał bez rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej nie znajduje uzasadnienia, a odmowa nadania dalszego biegu skardze
konstytucyjnej jest sprzeczna z konstytucją. Ponadto pełnomocnik skarżącego wskazał, że w ustawie o Trybunale Konstytucyjnym brak jest stwierdzeń wskazujących na to, że termin określony w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym w stosunku do rozstrzygnięć doręczonych skarżącemu przed wejściem w życie ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym należałoby liczyć od 17 października 1997 r., a więc od dnia wejścia w życie tej ustawy. W związku z zawartym w art. 20 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym odesłaniem do stosowania w postępowaniu przed Trybunałem, w sprawach nie uregulowanych w ustawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego, w zażaleniu podniesiono, iż przepisy te przewidują możliwość przywrócenia terminu do wniesienia środka odwoławczego.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje.

Zarzuty skarżącego podniesione w zażaleniu nie mogą zostać uwzględnione. Instytucja skargi konstytucyjnej została wprowadzona do polskiego systemu prawnego na mocy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 r. oraz ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym. Skoro ww. akty prawne weszły w życie 17 października 1997 r., to właśnie od tej daty osoby domagające się ochrony przysługujących im praw i wolności konstytucyjnych otrzymały uprawnienie do wniesienia skargi konstytucyjnej. Uprawnienie to może być wszakże realizowane w zakresie przewidzianym w ustawie i po spełnieniu określonych wymagań formalnych. Pełnomocnik skarżącego wydaje się nie dostrzegać, że skarga konstytucyjna nie ma charakteru zwykłej czynności procesowej w normalnym toku instancji. Termin dwumiesięczny do wniesienia skargi konstytucyjnej liczony od doręczenia skarżącemu prawomocnego wyroku, ostatecznej decyzji lub innego ostatecznego rozstrzygnięcia, określony w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym ma charakter materialnoprawny, wyznaczający czasowe granice dla podjęcia przez skarżącego obrony przysługujących mu praw i wolności konstytucyjnych. Skoro więc instytucja skargi konstytucyjnej weszła w życie 17 października 1997 r., to przy spełnieniu innych przesłanek, można by dopuścić skargę w sytuacji, gdy ostateczny wyrok lub inne ostateczne rozstrzygnięcie o konstytucyjnych prawach lub wolnościach zostało skarżącemu doręczone po 17 sierpnia 1997 r. Wtedy dochowany byłby wymóg dwóch miesięcy, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Stanowisko to znajduje potwierdzenie w dotychczasowym orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego (postanowienie TK z 21
stycznia 1998 r., sygn. Ts 2/98, OTK ZU nr 2/1998, poz. 21; postanowienie TK z 28 stycznia 1998 r., sygn. Ts 21/97, OTK ZU nr 2/1998, poz. 23).
Wobec istnienia w rozpatrywanej sprawie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego Trybunał nie rozważał zagadnienia, czy decyzja ostateczna będąca przedmiotem skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, ze względu na sformułowania art. 63 ust. 2 ustawy z 19 października 1991 r. jest decyzją, o której mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
W tym stanie rzeczy, należy uznać za zasadną odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i pozostawienie bez rozpoznania wniosku o przywrócenie terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z 24 czerwca 1998 r. i nie uwzględnić zażalenia.