Ts 167/98
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
31
POSTANOWIENIE
z dnia 10 marca 1999 r.
Sygn. Ts 167/98
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Teresa Dębowska-Romanowska – przewodnicząca
Lech Garlicki – sprawozdawca
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 25 stycznia 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Józefa S.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Józefa S., sporządzonej 22 grudnia 1998 r. zarzucono, iż art. 215 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 54, poz. 288 ze zm.) jest niezgodny z art. 32 ust. 1, art. 64 ust. 1 oraz art. 75 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Zdaniem skarżącego, zakwestionowany przepis wprowadzając zasadę jednopodmiotowości spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego narusza zasadę równości obywateli wobec prawa, sprzeczny jest z prawem własności, a także z prawami ekonomicznymi i socjalnymi wyrażonymi w art. 75 ust. 1 Konstytucji RP w postaci obowiązku prowadzenia przez władze publiczne polityki sprzyjającej zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych obywateli i przeciwdziałaniu bezdomności.
Skarżący wskazał, iż Sąd Rejonowy w N.S. postanowieniem z 22 lutego 1996 r. stosując zakwestionowany przepis dokonał podziału majątku wspólnego i przyznał prawo do lokalu mieszkalnego żonie skarżącego. Sąd Wojewódzki w N.S. postanowieniem z 17 kwietnia 1997 r. w tym zakresie utrzymał w mocy rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego, zaś kasacja skarżącego do Sądu Najwyższego od tego postanowienia została oddalona na mocy postanowienia tegoż sądu z dnia 7 stycznia 1998 roku.
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 25 stycznia 1999 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdzając, iż została ona złożona ze znacznym przekroczeniem dwumiesięcznego terminu określonego w art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym.
Na postanowienie to zażalenie wniósł pełnomocnik skarżącego zarzucając, iż przyjęto w nim błędną interpretację art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Zdaniem pełnomocnika skarżącego w przypadku ustanowienia adwokata lub radcy prawnego z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej, dwumiesięczny termin do jej złożenia należy liczyć od dnia wydania w tej sprawie postanowienia przez sąd rejonowy.
Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:
Zażalenie skarżącego nie może zostać uwzględnione. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika skarżącego, art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym wyraźnie wskazuje wyłącznie na zawieszenia biegu terminu do złożenia skargi konstytucyjnej do czasu rozstrzygnięcia wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu. W przeciwnym razie przepis stwierdzałby, iż od daty tego rozstrzygnięcia termin do złożenia skargi konstytucyjnej biegnie na nowo. Proponowana przez pełnomocnika skarżącego interpretacja art. 48 ust. 2 zd. 2 ustawy prowadziłaby do niczym nieuzasadnionego zróżnicowania sytuacji prawnej osób, które samodzielnie ustanowiły pełnomocnika do sporządzenia skargi konstytucyjnej w stosunku do tych, które zwróciły się o udzielenie im pomocy prawnej z urzędu. W tym pierwszym bowiem wypadku ryzyko zbyt późnego zwrócenia się do adwokata lub radcy prawnego o sporządzenie skargi konstytucyjnej zawsze obciążałoby skarżącego, podczas gdy w przypadku pomocy prawnej udzielanej z urzędu zwłoka w złożeniu wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego nie miałaby żadnego znaczenia. Niemożność sporządzenia skargi zgodnie z wymaganiami prawa z uwagi na krótki termin pozostały do jej złożenia stanowi ryzyko, jakie ponosi wyłącznie skarżący zwlekając ze złożeniem wniosku o udzielenie pomocy prawnej.
Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje więc w tym zakresie pogląd wyrażony już w postanowieniu z 7 września 1998 r. (sygn. Ts 96/98, OTK ZU Nr 6/1998, poz. 106), iż określone w art. 48 ust. 2 in fine zawieszenie biegu terminu do złożenia skargi konstytucyjnej nie skutkuje rozpoczęciem biegu tego terminu od nowa po rozstrzygnięciu wniosku skarżącego o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej.
W tym stanie rzeczy, uznając postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 25 stycznia 1999 r. o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu za w pełni uzasadnione, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na to postanowienie.
POSTANOWIENIE
z dnia 10 marca 1999 r.
Sygn. Ts 167/98
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Teresa Dębowska-Romanowska – przewodnicząca
Lech Garlicki – sprawozdawca
Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 25 stycznia 1999 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Józefa S.,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić zażalenia.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej Józefa S., sporządzonej 22 grudnia 1998 r. zarzucono, iż art. 215 § 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (tekst jednolity z 1995 r. Dz.U. Nr 54, poz. 288 ze zm.) jest niezgodny z art. 32 ust. 1, art. 64 ust. 1 oraz art. 75 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Zdaniem skarżącego, zakwestionowany przepis wprowadzając zasadę jednopodmiotowości spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego narusza zasadę równości obywateli wobec prawa, sprzeczny jest z prawem własności, a także z prawami ekonomicznymi i socjalnymi wyrażonymi w art. 75 ust. 1 Konstytucji RP w postaci obowiązku prowadzenia przez władze publiczne polityki sprzyjającej zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych obywateli i przeciwdziałaniu bezdomności.
Skarżący wskazał, iż Sąd Rejonowy w N.S. postanowieniem z 22 lutego 1996 r. stosując zakwestionowany przepis dokonał podziału majątku wspólnego i przyznał prawo do lokalu mieszkalnego żonie skarżącego. Sąd Wojewódzki w N.S. postanowieniem z 17 kwietnia 1997 r. w tym zakresie utrzymał w mocy rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego, zaś kasacja skarżącego do Sądu Najwyższego od tego postanowienia została oddalona na mocy postanowienia tegoż sądu z dnia 7 stycznia 1998 roku.
Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 25 stycznia 1999 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdzając, iż została ona złożona ze znacznym przekroczeniem dwumiesięcznego terminu określonego w art. 46 ust. 1 ustawy z 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym.
Na postanowienie to zażalenie wniósł pełnomocnik skarżącego zarzucając, iż przyjęto w nim błędną interpretację art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Zdaniem pełnomocnika skarżącego w przypadku ustanowienia adwokata lub radcy prawnego z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej, dwumiesięczny termin do jej złożenia należy liczyć od dnia wydania w tej sprawie postanowienia przez sąd rejonowy.
Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:
Zażalenie skarżącego nie może zostać uwzględnione. Wbrew twierdzeniom pełnomocnika skarżącego, art. 48 ust. 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym wyraźnie wskazuje wyłącznie na zawieszenia biegu terminu do złożenia skargi konstytucyjnej do czasu rozstrzygnięcia wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu. W przeciwnym razie przepis stwierdzałby, iż od daty tego rozstrzygnięcia termin do złożenia skargi konstytucyjnej biegnie na nowo. Proponowana przez pełnomocnika skarżącego interpretacja art. 48 ust. 2 zd. 2 ustawy prowadziłaby do niczym nieuzasadnionego zróżnicowania sytuacji prawnej osób, które samodzielnie ustanowiły pełnomocnika do sporządzenia skargi konstytucyjnej w stosunku do tych, które zwróciły się o udzielenie im pomocy prawnej z urzędu. W tym pierwszym bowiem wypadku ryzyko zbyt późnego zwrócenia się do adwokata lub radcy prawnego o sporządzenie skargi konstytucyjnej zawsze obciążałoby skarżącego, podczas gdy w przypadku pomocy prawnej udzielanej z urzędu zwłoka w złożeniu wniosku o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego nie miałaby żadnego znaczenia. Niemożność sporządzenia skargi zgodnie z wymaganiami prawa z uwagi na krótki termin pozostały do jej złożenia stanowi ryzyko, jakie ponosi wyłącznie skarżący zwlekając ze złożeniem wniosku o udzielenie pomocy prawnej.
Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje więc w tym zakresie pogląd wyrażony już w postanowieniu z 7 września 1998 r. (sygn. Ts 96/98, OTK ZU Nr 6/1998, poz. 106), iż określone w art. 48 ust. 2 in fine zawieszenie biegu terminu do złożenia skargi konstytucyjnej nie skutkuje rozpoczęciem biegu tego terminu od nowa po rozstrzygnięciu wniosku skarżącego o ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej.
W tym stanie rzeczy, uznając postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 25 stycznia 1999 r. o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu za w pełni uzasadnione, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na to postanowienie.