Ts 35/01
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
199
POSTANOWIENIE
z dnia 27 czerwca 2001 r.
Sygn. Ts 35/01
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Krzysztof Kolasiński
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Rady Gminy Starogard Gdański w sprawie zgodności:
art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 1996 r. Dz.U. Nr 13, poz. 74 ze zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2000 r. w sprawie ustalania granic niektórych gmin (Dz.U. Nr 117, poz. 1230) z art. 2 i art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej złożonej 19 marca 2001 roku skarżąca zarzuciła, że art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 1996 r. Dz.U. Nr 13, poz. 74 ze zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2000 r. w sprawie ustalania granic niektórych gmin (Dz.U. Nr 117, poz. 1230) są niezgodne z art. 2 i art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zaskarżone przepisy naruszają, zdaniem skarżącej, zasadę demokratycznego państwa prawnego oraz “prawo gminy do posiadania własności”, gdyż nie respektują konsultacji przeprowadzonej z radami sołeckimi i nie respektują zasady, w myśl której gmina powinna obejmować możliwie jednorodny obszar. Zdaniem skarżącej § 5 pkt 1 zaskarżonego rozporządzenia poprzez przyznanie Radzie Ministrów możliwości wydawania arbitralnych i niezaskarżalnych decyzji w zakresie ustalania granic gmin narusza również art. 2 Konstytucji.
W odpowiedzi na zarządzenie sędziego Trybunału Konstytucyjnego wzywające do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej poprzez wskazanie orzeczenia wydanego na podstawie zaskarżonych przepisów, skarżąca w piśmie procesowym złożonym 21 maja 2001 r. oświadczyła, iż orzeczeniem tym jest rozporządzenie Rady Ministrów z 20 grudnia 2001 r. w sprawie ustalenia granic niektórych miast.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji orzeczeniami o wolnościach lub prawach skarżącej mogą być rozstrzygnięcia organów sądowych i administracyjnych, które mają charakter władczy i określają indywidualnie sytuację prawną skarżącej. Indywidualny charakter tych rozstrzygnięć oznacza, że nakładają, zmieniają lub uchylają one obowiązki albo przyznają, zmieniają lub znoszą uprawnienia (postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 4 grudnia 2000 r., SK 10/99, OTK ZU Nr 8/2000, poz. 300). W rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji nie jest ostatecznym orzeczeniem organu administracji o prawach lub wolnościach albo obowiązkach skarżącej akt ministra o charakterze generalno-abstrakcyjnym (por. postanowienie z 6 września 2000 r., Ts 38/00, OTK ZU Nr 6/2000, poz. 227). Orzeczeniem takim nie jest również rozporządzenie Rady Ministrów, które w myśl art. 87 ust. 1 Konstytucji ma charakter powszechnie obowiązującego aktu normatywnego. Należy podkreślić, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 27 listopada 2000 r. analizował problematykę normatywnego charakteru rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1999 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin (Dz.U. Nr 110, poz. 1266). Trybunał Konstytucyjny stwierdził m.in., że: “przyjęciu w przepisie upoważniającym w ustawie o samorządzie gminnym (art. 4 ust. 1) formy rozporządzenia Rady Ministrów dla unormowania materii dotyczących tworzenia, łączenia, podziału i znoszenia gmin, ustalania ich granic i nazw oraz siedzib władz, towarzyszyła pełna świadomość ustawodawcy wyboru formy prawnej dla wyrażania unormowań o charakterze generalnym i abstrakcyjnym. Trzeba w tym zakresie odwołać się również do konsekwencji, jakie dla oceny charakteru prawnego rozporządzenia miało uwzględnienie tej formy aktu prawnego w wyliczeniu źródeł prawa powszechnie obowiązującego, zawartym w art. 87 ust. 1 konstytucji. Jedną z tych konsekwencji jest konieczność traktowania rozporządzenia w sposób jednolity, jako formy aktu prawotwórczego, ustanawiającego wzorce zachowań dla określonych (nie ograniczonych jedynie do jednostek podległych organizacyjnie temu kto rozporządzenie wydaje) kategorii adresatów. Dobór takiej formy prawnej przez ustawodawcę może być więc potraktowany jako swoiste domniemanie takiego właśnie charakteru zawartych w rozporządzeniu postanowień.” (por. wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 27 listopada 2000 r., sygn. U. 3/00, OTK ZU Nr 8/2000, poz. 293). Cytowane poglądy znajdują w całości zastosowanie do ustalenia charakteru zaskarżonego w niniejszej sprawie aktu normatywnego. Rozporządzenia, będące aktami normatywnymi, mogą być przedmiotem orzekania Trybunału Konstytucyjnego, co wprost wynika z art. 188 ust. 3 Konstytucji, nie mogą być jednak równocześnie wydanymi na podstawie aktów normatywnych orzeczeniami, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji.
Ponieważ skarżąca nie wskazała żadnego rozstrzygnięcia wydanego na podstawie zaskarżonych przepisów, została wezwana zarządzeniem sędziego do uzupełnienia tego braku skargi konstytucyjnej. W świetle poczynionych wyżej ustaleń należy stwierdzić, że nie stanowi wykonania tego zarządzenia wskazanie przez skarżącą, jako ostatecznego orzeczenia, rozporządzenia Rady Ministrów z 20 grudnia 2000 r. w sprawie ustalenia granic niektórych miast. Niewykonanie zarządzenia sędziego Trybunału Konstytucyjnego wzywającego do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej skutkuje, na mocy art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, nienadaniem dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Z tego też względu bezprzedmiotowe było badanie pozostałych warunków dopuszczalności przedmiotowej skargi. Na marginesie należy jedynie zauważyć, że brak wskazania ostatecznego orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji uniemożliwił ustalenie czy skarga została złożona w ustawowym terminie. Ponadto należy podkreślić, że wskazany w skardze, jako niezgodny z Konstytucją, art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym nie był przedmiotem uchwały Rady Gminy Starogard Gdański z 29 stycznia 2001 r. w sprawie zaskarżenia rozporządzenia Rady Ministrów do Trybunału Konstytucyjnego.
Mając powyższe na względzie należało orzec jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 27 czerwca 2001 r.
Sygn. Ts 35/01
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Krzysztof Kolasiński
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Rady Gminy Starogard Gdański w sprawie zgodności:
art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 1996 r. Dz.U. Nr 13, poz. 74 ze zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2000 r. w sprawie ustalania granic niektórych gmin (Dz.U. Nr 117, poz. 1230) z art. 2 i art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
Uzasadnienie:
W skardze konstytucyjnej złożonej 19 marca 2001 roku skarżąca zarzuciła, że art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 1996 r. Dz.U. Nr 13, poz. 74 ze zm.) oraz § 5 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2000 r. w sprawie ustalania granic niektórych gmin (Dz.U. Nr 117, poz. 1230) są niezgodne z art. 2 i art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zaskarżone przepisy naruszają, zdaniem skarżącej, zasadę demokratycznego państwa prawnego oraz “prawo gminy do posiadania własności”, gdyż nie respektują konsultacji przeprowadzonej z radami sołeckimi i nie respektują zasady, w myśl której gmina powinna obejmować możliwie jednorodny obszar. Zdaniem skarżącej § 5 pkt 1 zaskarżonego rozporządzenia poprzez przyznanie Radzie Ministrów możliwości wydawania arbitralnych i niezaskarżalnych decyzji w zakresie ustalania granic gmin narusza również art. 2 Konstytucji.
W odpowiedzi na zarządzenie sędziego Trybunału Konstytucyjnego wzywające do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej poprzez wskazanie orzeczenia wydanego na podstawie zaskarżonych przepisów, skarżąca w piśmie procesowym złożonym 21 maja 2001 r. oświadczyła, iż orzeczeniem tym jest rozporządzenie Rady Ministrów z 20 grudnia 2001 r. w sprawie ustalenia granic niektórych miast.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji orzeczeniami o wolnościach lub prawach skarżącej mogą być rozstrzygnięcia organów sądowych i administracyjnych, które mają charakter władczy i określają indywidualnie sytuację prawną skarżącej. Indywidualny charakter tych rozstrzygnięć oznacza, że nakładają, zmieniają lub uchylają one obowiązki albo przyznają, zmieniają lub znoszą uprawnienia (postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 4 grudnia 2000 r., SK 10/99, OTK ZU Nr 8/2000, poz. 300). W rozumieniu art. 79 ust. 1 Konstytucji nie jest ostatecznym orzeczeniem organu administracji o prawach lub wolnościach albo obowiązkach skarżącej akt ministra o charakterze generalno-abstrakcyjnym (por. postanowienie z 6 września 2000 r., Ts 38/00, OTK ZU Nr 6/2000, poz. 227). Orzeczeniem takim nie jest również rozporządzenie Rady Ministrów, które w myśl art. 87 ust. 1 Konstytucji ma charakter powszechnie obowiązującego aktu normatywnego. Należy podkreślić, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 27 listopada 2000 r. analizował problematykę normatywnego charakteru rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 21 grudnia 1999 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin (Dz.U. Nr 110, poz. 1266). Trybunał Konstytucyjny stwierdził m.in., że: “przyjęciu w przepisie upoważniającym w ustawie o samorządzie gminnym (art. 4 ust. 1) formy rozporządzenia Rady Ministrów dla unormowania materii dotyczących tworzenia, łączenia, podziału i znoszenia gmin, ustalania ich granic i nazw oraz siedzib władz, towarzyszyła pełna świadomość ustawodawcy wyboru formy prawnej
Ponieważ skarżąca nie wskazała żadnego rozstrzygnięcia wydanego na podstawie zaskarżonych przepisów, została wezwana zarządzeniem sędziego do uzupełnienia tego braku skargi konstytucyjnej. W świetle poczynionych wyżej ustaleń należy stwierdzić, że nie stanowi wykonania tego zarządzenia wskazanie przez skarżącą, jako ostatecznego orzeczenia, rozporządzenia Rady Ministrów z 20 grudnia 2000 r. w sprawie ustalenia granic niektórych miast. Niewykonanie zarządzenia sędziego Trybunału Konstytucyjnego wzywającego do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej skutkuje, na mocy art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, nienadaniem dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Z tego też względu bezprzedmiotowe było badanie pozostałych warunków dopuszczalności przedmiotowej skargi. Na marginesie należy jedynie zauważyć, że brak wskazania ostatecznego orzeczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji uniemożliwił ustalenie czy skarga została złożona w ustawowym terminie. Ponadto należy podkreślić, że wskazany w skardze, jako niezgodny z Konstytucją, art. 4 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym nie był przedmiotem uchwały Rady Gminy Starogard Gdański z 29 stycznia 2001 r. w sprawie zaskarżenia rozporządzenia Rady Ministrów do Trybunału Konstytucyjnego.
Mając powyższe na względzie należało orzec jak w sentencji.