Pełny tekst orzeczenia

71

POSTANOWIENIE
z dnia 17 stycznia 2002 r.
Sygn. Ts 84/01



Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska – przewodnicząca
Krzysztof Kolasiński – sprawozdawca
Marian Zdyb

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 1 października 2001 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Józefa Zdrzałka


p o s t a n a w i a :

nie uwzględnić zażalenia.


Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego w dniu 26 czerwca 2001 r. skarżący zarzucił art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. Nr 162, poz. 1118) sprzeczność z art. 2 w zw. z art. 87 ust. 1 Konstytucji RP, będącą efektem luki prawnej uniemożliwiającej uznanie za pracę górniczą w byłych gwarectwach, zrzeszeniach i zjednoczeniach kopalń zatrudnienia związanego z wykonywaniem czynności inspekcyjno-technicznych.
Postanowieniem z 1 października 2001 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wskazując na nieprawidłowe określenie przedmiotu skargi konstytucyjnej, a także na nieskonkretyzowanie przez skarżącego naruszonego prawa lub wolności konstytucyjnej, co uniemożliwiło stwierdzenie, czy skarżący posiada interes prawny do wniesienia skargi konstytucyjnej.
Na postanowienie to skarżący 12 października 2001 r. wniósł zażalenie, w którym wskazał na dyskryminację grupy pracowników do której przynależy i przytoczył mające przemawiać za tym argumenty. Nie ustosunkował się przy tym do wyrażonych w zaskarżonym postanowieniu przyczyn odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Przedmiotem skargi konstytucyjnej, zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, może być tylko ten przepis ustawy lub innego aktu normatywnego na podstawie, którego wydane zostało rozstrzygnięcie dotykające praw lub wolności konstytucyjnych skarżącego. W niniejszej sprawie przedmiotem skargi uczyniono przepis art. 36 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Niekonstytucyjność tego przepisu, zdaniem skarżącego, wynika z braku regulacji umożliwiającej uznanie za pracę górniczą w byłych gwarectwach, zrzeszeniach i zjednoczeniach kopalń zatrudnienia związanego z wykonywaniem czynności inspekcyjno-technicznych.
Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje wyrażoną w zaskarżonym postanowieniu tezę, iż tak sformułowany przedmiot skargi konstytucyjnej nie spełnia przewidzianych prawem wymogów. Przede wszystkim podkreślić należy raz jeszcze, że zaniechanie ustawodawcy tylko w takich wypadkach może być przedmiotem skargi konstytucyjnej, w których na ustawodawcy ciąży obowiązek ustanowienia konkretnych norm dotyczących skarżącego. Fakt ten powinien zostać wykazany przez skarżącego. Tymczasem skarżący ani w skardze konstytucyjnej, ani we wniesionym zażaleniu nie wskazał źródła takiego obowiązku ustawodawcy. Podobnie skarżący nie wykazał, iż wskazane w skardze rozstrzygnięcia zostały wydane na podstawie zaskarżonego przepisu. Wręcz przeciwnie we wniesionym zażaleniu wskazuje on na art. 36 ust. 3 pkt 2 lit. a ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (mylnie oznaczony jako art. 36 ust. 3 lit. a), jako na przepis w oparciu o który zostały wydane wskazane przez skarżącego rozstrzygnięcia. Przepis ten, wbrew temu co twierdzi skarżący we wniesionym zażaleniu, także w ocenie Trybunału Konstytucyjnego wyrażonej w postanowieniu z dnia 1 października 2001 r. stanowił podstawę przytoczonych rozstrzygnięć. Abstrahując od faktu, czy wskazany ponadto w postanowieniu art. 51 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 37 ust. 1 pkt 2 zaskarżonej ustawy stanowił taką podstawę, co kwestionuje skarżący, stwierdzić należy, że nie budzi wątpliwości, iż wskazane w skardze rozstrzygnięcia nie zostały wydane w oparciu o zaskarżony art. 36 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Biorąc powyższe pod uwagę Trybunał Konstytucyjny przychyla się do poglądu wyrażonego w zaskarżonym postanowieniu, zgodnie z którym analizowana skarga konstytucyjna, ze względu na nieprawidłowe określenie jej przedmiotu, nie może zostać przekazana do merytorycznego rozpoznania.
W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Trybunał Konstytucyjny wskazał ponadto na niesprecyzowanie przez skarżącego praw lub wolności konstytucyjnych, których naruszenie legitymuje podmiot do wniesienia skargi konstytucyjnej. Skarżący w nadesłanych pismach powoływał się tylko na naruszenie wynikającej z art. 2 w zw. z art. 87 ust. 1 Konstytucji RP zasady państwa prawnego. Zasada ta ma charakter ustrojowy, a więc może być przedmiotem skargi konstytucyjnej tylko wtedy, gdy zostanie z niej wywiedzione przez skarżącego bezpośrednie naruszenie przysługujących mu praw podmiotowych, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca. We wniesionym zażaleniu skarżący nie ustosunkował się do wskazanej powyżej przesłanki odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Podniesione tam tylko zostało, iż w stosunku do skarżącego dopuszczono się naruszenia art. 32 ust. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, ani wskazana poprzednio zasada państwa prawnego, którą skarżący wywodzi z art. 2 w zw. z art. 87 ust. 1 Konstytucji RP, ani wskazane w zażaleniu naruszenie art. 32 ust. 2 i art. 31 ust. 3 Konstytucji RP nie mają charakteru konstytucyjnego prawa podmiotowego, którego naruszenie legitymizuje do wniesienia skargi konstytucyjnej (por. postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 24 października 2001 r., sygn. SK 10/01).
W tym stanie rzeczy Trybunał Konstytucyjny uznał za w pełni uzasadnione postanowienie z 1 października 2001 r. odmawiające nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej i nie uwzględnił zażalenia złożonego na to postanowienie.