Pełny tekst orzeczenia

162



POSTANOWIENIE


z dnia 16 kwietnia 2002 r.

Sygn. akt Ts 163/01





Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Krzysztof Kolasiński – przewodniczący

Andrzej Mączyński – sprawozdawca


Bohdan Zdziennicki



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 11 lutego 2002 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Wacława Opackiego,





p o s t a n a w i a:



nie uwzględnić zażalenia.





UZASADNIENIE:



W skardze konstytucyjnej Wacława Opackiego z 2 listopada 2001 r. zarzucono, iż art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. Nr 48, poz. 554) jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ “stanowi obejście zasad demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej” oraz narusza prawo skarżącego do sprawiedliwego zabezpieczenia społecznego.

W skardze wskazano, iż wyrokiem z 25 stycznia 2001 r. (sygn. akt III AUa 1172/00) Sąd Apelacyjny w Łodzi zmienił w części wyrok Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi z 18 września 2000 r. (sygn. akt U 39904/99) w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do renty z powodu całkowitej niezdolności do pracy z tytułu wypadku przy prowadzeniu działalności gospodarczej od 1 sierpnia 1998 r., oddalając jego apelację w dalszej części. Skarżący złożył kasację od tego wyroku, wnosząc o jego zmianę przez przyznanie mu świadczenia od 13 lutego 1998 r. określając wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 8408.73 zł. Postanowieniem z 27 kwietnia 2001 r. (sygn. akt III WCK 173/01) Sąd Apelacyjny w Łodzi odrzucił kasację skarżącego jako niedopuszczalną z uwagi na wartość przedmiotu zaskarżenia. Postanowieniem z 11 lipca 2001 r. (sygn. akt II UZ 42/01) Sąd Najwyższy oddalił zażalenie skarżącego od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 27 kwietnia 2001 r. (sygn. akt III AUa 1172/00) podtrzymując stanowisko Sądu Apelacyjnego, iż kasacja w wymienionej sprawie, z uwagi na treść art. 3921  1 kodeksu postępowania cywilnego, jest przedmiotowo wyłączona.

Trybunał Konstytucyjny postanowieniem z 11 lutego 2002 r. odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej stwierdzając, iż zakwestionowana w niej regulacja prawa ani w sposób pośredni, ani bezpośredni nie stanowiła podstawy wydania orzeczeń sądowych, z którymi skarżący łączy naruszenie przysługujących mu praw konstytucyjnych.

Na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego skarżący wniósł zażalenie, w którym stwierdził, iż art. 79 ust. 1 Konstytucji RP nie wspomina o warunku merytorycznego związku pomiędzy zakwestionowaną w skardze konstytucyjnej regulacją prawną a orzeczeniem wskazanym jako podstawa wystąpienia ze skargą. Skarżący podkreślił, iż art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji nie posiada nawet minimalnej moralnej poprawności. Skarżący podniósł także, iż wspomniana regulacja uniemożliwia mu zrealizowanie prawa podmiotowego wynikającego z art. 79 Konstytucji RP oraz ostateczne rozpatrzenie sprawy. Zdaniem skarżącego zakwestionowany przepis, jako przepis przejściowy, gwarantować powinien takie prawo wszystkim podmiotom, których sprawy znajdowały się wciąż na etapie postępowania sądowego.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Wskazany w uzasadnieniu postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 11 lutego 2002 r. warunek merytorycznego związku, jaki musi zachodzić między przepisami zakwestionowanego w skardze konstytucyjnej aktu normatywnego a orzeczeniem sądowym, będącym konieczną przesłanką wystąpienia z taką skargą wynika wprost z treści art. 79 ust. 1 Konstytucji RP, który stwierdza, iż akt ten ma stanowić “podstawę” wydania przez sąd lub organ administracji publicznej ostatecznego orzeczenia o konstytucyjnych wolnościach, prawach lub obowiązkach skarżącego.

Możliwość oceny przez Trybunał Konstytucyjny zakwestionowanego w skardze konstytucyjnej przepisu, także w perspektywie zasad konstytucyjnych wyznaczających moralne standardy stanowionego prawa, uzależniona jest od spełnienia przez tę skargę warunków dopuszczalności jej merytorycznego rozpoznania. Jednym z tych warunków jest istnienie merytorycznego związku między wskazanym w skardze przepisem prawnym a ostatecznym orzeczeniem, z którym skarżący łączy naruszenie przysługujących mu konstytucyjnych wolności i praw. Skarżący nie wykazał, iżby treść art. 5 ust. 2 ustawy z 24 maja 2000 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów, ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy o komornikach sądowych i egzekucji determinowała orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Łodzi oraz Sądu Najwyższego odrzucające kasację skarżącego. Skoro przepis ten dotyczy kwestii złożenia i rozpoznania środków zaskarżenia od orzeczeń wydanych przed dniem wejścia w życie ustawy, to nie mógł on mieć zastosowania w sprawie skarżącego, w której zarówno wyrok sądu pierwszej i drugiej instancji wydane zostały po wejściu w życie przepisów modyfikujących m.in. przesłanki dopuszczalności kasacji.

Należy przy tym podkreślić, że zarzuty skarżącego kwestionujące prawidłowość ustaleń organów rentowych były rozpoznawane przez sądy powszechne w dwuinstancyjnym postępowaniu, co odpowiada standardowi konstytucyjnemu (por. art. 176 Konstytucji RP). Twierdzenie, że odrzucenie kasacji skarżącego zamknęło mu drogę do uzyskania “ostatecznego rozpatrzenia sprawy”, jest więc twierdzeniem dowolnym. W sprawie skarżącego taki ostateczny charakter miał wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, bowiem zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego obowiązującymi już w dacie jego wydawania, nie przysługiwały już od niego zwykłe środki odwoławcze.



Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.