Pełny tekst orzeczenia

60

POSTANOWIENIE
z dnia 25 lutego 2004 r.
Sygn. akt Ts 114/03


Trybunał Konstytucyjny w składzie:





Biruta Lewaszkiewicz-Petrykowska – przewodnicząca


Ewa Łętowska – sprawozdawca


Marian Grzybowski,


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 5 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.), zażalenia z dnia 23 grudnia 2003 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 24 listopada 2003 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Haliny Hajduk,


p o s t a n a w i a:


nie uwzględnić zażalenia.


UZASADNIENIE:

W skardze konstytucyjnej Haliny Hajduk zakwestionowano zgodność z Konstytucją RP art. 829 pkt 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296 ze zm.). Wobec zaskarżonego przepisu skarżąca sformułowała zarzut naruszenia wolności prowadzenia działalności gospodarczej, którą to wolność wywodzi z treści art. 21 i art. 22 Konstytucji. Źródłem takiego naruszenia jest w ocenie skarżącej brak należytej ochrony małych podmiotów gospodarczych, tworzących miejsce pracy właściciela i członków jego rodziny. Skarżąca wskazuje w związku z tym na art. 829 pkt 4 k.p.c., podkreślając brak w jego treści unormowania zakazującego egzekucji środków obrotowych zgromadzonych przez podmiot jej poddany.
Postanowieniem z 24 listopada 2003 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu stwierdził, że skarżąca nie dopełniła przesłanki wskazania ostatecznego orzeczenia wydanego w jej sprawie na podstawie zakwestionowanego przepisu. Żadne z postanowień sądowych dołączonych do skargi konstytucyjnej nie spełnia bowiem wymogów, o których mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Ponadto Trybunał Konstytucyjny uznał, że uzasadnienie zarzutu niekonstytucyjności zaskarżonego przepisu wskazuje na oczywistą bezzasadność skargi konstytucyjnej, która zmierza w istocie do wykazania braku w obowiązującym systemie normy prawnej realizującej postulaty skarżącej.
Zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu wniósł 23 grudnia 2003 r. (data nadania w urzędzie pocztowym) pełnomocnik skarżącej. Dołączył do niego zaświadczenie lekarskie usprawiedliwiające przyczynę niezłożenia zażalenia w terminie 7 dni od daty doręczenia postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z 24 listopada 2003 r. W zażaleniu skarżąca ponownie podniosła zarzut braku unormowań chroniących małe podmioty gospodarcze, który to brak wskazuje nie tylko na potrzebę zmiany stanu prawnego, ale ujawnia także wadliwość przepisów aktualnie obowiązujących. Stwierdziła ponadto, że wnoszenie skargi konstytucyjnej dopiero po zakończeniu postępowania egzekucyjnego stanie się bezprzedmiotowe, wobec pozbawienia jej środków na prowadzenie działalności gospodarczej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zarzuty zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu nie zasługują na uwzględnienie.
U przyczyn podjęcia przez Trybunał Konstytucyjny postanowienia o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej legły dwie przesłanki. Pierwszą stanowiło stwierdzenie braku wydania w sprawie skarżącej orzeczenia, które spełniałoby wymagania postawione w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Należy do nich oparcie takiego orzeczenia na podstawie prawnej, którą stanowić winny unormowania zakwestionowane w skardze konstytucyjnej. Ponadto orzeczenie takie winno mieć charakter ostateczny, co w konsekwencji nakłada na skarżącego obowiązek wyczerpania przysługującej mu drogi prawnej. Należy podkreślić, że wskazane wyżej wymogi winny zostać spełnione jednocześnie wobec tego orzeczenia, z którym wiąże skarżący zarzut naruszenia przysługujących mu konstytucyjnych wolności lub praw.
W zażaleniu brak jest argumentów kwestionujących dokonane w zaskarżonym postanowieniu ustalenie odnośnie braku wskazania przez skarżącą orzeczenia spełniającego opisane wyżej przesłanki. Trybunał Konstytucyjny w całości podziela stanowisko, iż żadne z dołączonych do skargi konstytucyjnej postanowień sądowych nie spełnia wymagań wynikających z art. 79 ust. 1 Konstytucji.
Za oczywiście bezzasadną należy również uznać argumentację zażalenia dotyczącą przyjętej przez Trybunał Konstytucyjnej oceny zarzutów zgłoszonych pod adresem zaskarżonego przepisu kodeksu postępowania cywilnego. W żadnej mierze nie można uznać, iż niezgodności z Konstytucją art. 829 pkt 4 k.p.c. upatrywać należy w braku stosownych unormowań, które chroniłyby „małe podmioty gospodarcze” przed egzekucją zgromadzonych przez nie środków obrotowych. Zarówno uzasadnienie skargi konstytucyjnej, jak i zażalenia nie dostarcza zaś argumentów wskazujących, na czym polegać miałaby istota niezgodności obowiązującego unormowania art. 829 pkt 4 k.p.c. z przepisami konstytucyjnymi powołanymi przez skarżącą jako wzorzec jego kontroli. Należy również podkreślić bezzasadność argumentu zażalenia kwestionującego celowość wnoszenia skargi konstytucyjnej dopiero po zakończeniu postępowania prowadzonego na podstawie zaskarżanych przepisów. Stanowisko takie zapoznaje istotę konstrukcji skargi konstytucyjnej przyjętej w art. 79 ust. 1 Konstytucji. Zgodnie z nią skarga ma być środkiem inicjowania tzw. konkretnej kontroli norm prawnych. A więc kontroli, której przedmiotem czyni się wyłącznie przepisy będące podstawą aktów stosowania prawa wobec skarżącego. Wyłącza to dopuszczalność kwestionowania tą drogą unormowań, które wobec skarżącego jeszcze nie zostały zastosowane, bądź też takich, które miały zastosowanie w postępowaniu nie zakończonym jeszcze ostatecznym orzeczeniem.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało nie uwzględnić zażalenia wniesionego na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.


3