Pełny tekst orzeczenia

210/5/B/2006




POSTANOWIENIE

z dnia 7 marca 2006 r.


Sygn. akt Ts 188/05



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Marian Zdyb,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Józefa Oleksego, w sprawie zgodności:

art. 27 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. Nr 42, poz. 428) w zw. z art. 542 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) w zw. z art. 9 § 2 k.p.k. z art. 2, art. 7, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE:



W skardze konstytucyjnej z 12 października 2005 r., wniesiono o stwierdzenie niezgodności art. 27 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz. U. z 1999 r. Nr 42, poz. 428) w zw. z art. 542 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) w zw. z art. 9 § 2 k.p.k. z art. 2, art. 7, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 78 Konstytucji.

Skarga konstytucyjna została oparta na następującym stanie faktycznym. W dniu 13 czerwca 2005 r. skarżący złożył wniosek o wznowienie postępowania w przedmiocie wniosków o wyłączenie sędziów od orzekania w sprawie lustracyjnej, zakończonych prawomocnymi postanowieniami Sądu Apelacyjnego w Warszawie V Wydział Lustracyjny. Pismem z 19 lipca 2005 r. (sygn. akt II KO 35/05) Przewodnicząca II Wydziału Izby Karnej Sądu Najwyższego poinformowała skarżącego o załączeniu wniosku do akt sprawy bez nadawaniu mu biegu.

Skarżący zarzucił w skardze konstytucyjnej, że w niniejszej sprawie naruszone zostało przysługujące mu prawo do rozpatrzenia jego sprawy przez właściwy sąd, gdyż w przedmiocie wniosku rozstrzygała Przewodnicząca Wydziału, oraz prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia jego sprawy przez właściwy sąd, którego podstawę stanowiłyby przepisy prawa, a nie poglądy wyrażone w literaturze karnoprocesowej. Skarżący uznał ponadto, że pozbawiony został prawa do zaskarżenia postanowienia o oddaleniu wniosku, mimo iż uprawnienie to przysługuje wnioskodawcom, których wniosek o wznowienie podlegał rozpoznaniu przez sąd okręgowy. Prowadzi to także do naruszenia zasady równości wyrażonej w art. 32 Konstytucji i prawa do zaskarżenia orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Ponadto zdaniem skarżącego został on pozbawiony prawa dochodzenia na drodze sądowej naruszonych praw i wolności.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony prawnej. Podstawową przesłanką jej wniesienia jest wyczerpanie sądowej drogi dochodzenia swych praw i wolności. Skarga konstytucyjna, co wynika jednoznacznie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przysługuje jedynie w stosunku do zapadłych ostatecznie orzeczeń o wolnościach lub prawach albo obowiązkach. Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji przedmiotem skargi konstytucyjnej może być ustawa lub inny akt normatywny, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Oznacza to, że przesłanką rozpoznania skargi konstytucyjnej nie może być wskazanie dowolnego przepisu ustawy lub innego aktu normatywnego, ale tylko takiego, który w konkretnej sprawie stanowił podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia.

Zasadniczym powodem odmowy nadania biegu skardze konstytucyjnej jest fakt, że skarżący nie wskazał ostatecznego orzeczenia o przysługujących mu prawach lub wolnościach, które oparte zostało na zaskarżonych przepisach. Wbrew twierdzeniom skarżącego nie sposób bowiem przyjąć, że orzeczeniem takim jest pismo Przewodniczącej II Wydziału Izby Karnej Sądu Najwyższego z 19 lipca 2005 r. W piśmie tym skarżący poinformowany został o załączeniu wniosku do akt sprawy bez nadawaniu mu biegu. Powodem był brak dopuszczalnej drogi sądowej w zakresie wniesionego przez skarżącego wniosku.

Oczywistym jest, że informacja skierowana przez organ procesowy do wnioskodawcy informująca o braku drogi prawnej w zakresie przedstawionych przez niego żądań nie może być jednak uznana za rozstrzygnięcie w przedmiocie wniosku. Oświadczenie organu procesowego nie kreuje bowiem żadnej nowej sytuacji prawnej, nie ma charakteru konstytutywnego. Nie tworzy ono ani nie modyfikuje istniejących praw, obowiązków ani wolności skarżącego. Stanowi wskazanie konsekwencji istniejącego stanu prawnego dla skarżącego, a nie jego modyfikację. Wskazanie braku istnienia drogi prawnej nie stanowi rozstrzygnięcia. Nie można mówić o realizacji przysługujących jednostce praw, a więc ich aktualizacji, uszczupleniu czy rozszerzeniu tam gdzie nie ma samego prawa, lecz jedynie informacja o istniejącym stanie prawnym. W związku z tym oczywistym jest, że w przedmiotowej sprawie nie doszło do ostatecznego rozstrzygnięcia o prawach i wolnościach skarżącego. Jedyne rozstrzygnięcie zapadłe w niniejszej sprawie to decyzja o załączeniu pisma do akt sprawy, która nie jest jednak równoznaczna z rozpatrzeniem wniosku, i z podanych powyżej powodów nie może być za takie uznana. Tymczasem istnienie takiego rozstrzygnięcia stanowi w świetle art. 79 Konstytucji bezwzględną przesłankę dopuszczalności rozpoznania skargi konstytucyjnej.

Niezależnie od wskazanej powyżej podstawy odmowy nadania biegu skardze konstytucyjnej wskazać należy na marginesie, że istota zarzutów skarżącego wiąże się nie tyle z brzmieniem zaskarżonych przepisów, ile z nieakceptowanym przez skarżącego sposobem ich zastosowania. Skarżący dowodzi bowiem braku możliwości prawnych określonego zachowania organów procesowych. Prowadzi to do wniosku, że skarżący skarży w istocie określone zachowanie organów procesowych, a nie obowiązujące przepisy. Przedstawiona argumentacja zmierza przede wszystkim do wykazania dopuszczalności, zasadności i słuszności przyjęcia stanowiska skarżącego o dopuszczalności drogi prawnej we wskazanym przez niego zakresie, nie zaś do wykazania niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów.



W tym stanie rzeczy należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.