Ts 55/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
140/2/B/2011
POSTANOWIENIE
z dnia 20 listopada 2009 r.
Sygn. akt Ts 55/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Rzepliński,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Mariana N. sprawie zgodności:
art. 1302 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 31 ust. 3 w związku z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 12 lutego 2009 r. (złożonej w Trybunale Konstytucyjnym 23 lutego 2009 r.) Marian N. (dalej: skarżący) zarzucił, że art. 1302 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) w zakresie, w jakim przewiduje, że sąd odrzuca nieopłacony środek odwoławczy lub środek zaskarżenia wniesiony przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, bez uprzedniego wezwania do uiszczenia należnej opłaty, jest niezgodny z art. 31 ust. 3 w związku z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 Konstytucji.
Zdaniem skarżącego zaskarżony przepis stanowi nieproporcjonalne ograniczenie praw konstytucyjnych wskazanych w petitum skargi.
Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującą sprawą. Postanowieniem z 2 października 2008 r. Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej oddalił wniosek skarżącego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty z 18 lutego 2008 r. i odrzucił sprzeciw skarżącego od nakazu zapłaty. Zażalenie w tej sprawie zostało – jako nienależycie opłacone – odrzucone 26 listopada 2008 r. przez Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej – II Wydział Cywilny Odwoławczy (sygn. akt II Cz 624/08). Powyższe postanowienie zostało doręczone skarżącemu 10 grudnia 2009 r.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Wniesionej skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg, albowiem merytoryczne rozpatrzenie sformułowanych w niej zarzutów jest zbędne.
Kwestionowany przez skarżącego przepis k.p.c. był już – co podkreśla również skarżący – przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, także w kontekście wskazanych w skardze konstytucyjnej wzorców kontroli. Wyrokiem z 17 listopada 2008 r. w sprawie o sygnaturze SK 33/07 (OTK ZU nr 9/A/2008, poz. 154), Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 1302 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w zakresie, w jakim przewiduje, że sąd odrzuca nieopłaconą apelację wniesioną przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, bez uprzedniego wezwania do uiszczenia należnej opłaty, jest zgodny z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji. We wskazanym wyroku Trybunał Konstytucyjny, odwołując się do poglądów wyrażonych we wcześniejszych orzeczeniach, stwierdził między innymi: „Nie można natomiast mówić o nadmiernym rygoryzmie, jeżeli strona postępowania zastąpiona jest w postępowaniu przed sądem powszechnym przez adwokata, radcę prawnego czy rzecznika patentowego. Z samej bowiem istoty zastępstwa procesowego wypełnianego przez profesjonalnego pełnomocnika wynika uprawnione założenie, że pełnomocnik ten będzie działał fachowo, zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą oraz należytą starannością. Dopuszczalność stosowania surowszego rygoru w odniesieniu do pism procesowych, obarczonych brakami formalnymi, wnoszonych przez pełnomocników procesowych będących profesjonalistami została potwierdzona w orzecznictwie Trybunału (por. wyrok TK z 12 września 2006 r., sygn. SK 21/05, OTK ZU nr 8/A/2006, poz. 103; z 20 grudnia 2007 r., sygn. P 39/06)”.
W kwestii konstytucyjności art. 1302 § 3 k.p.c. Trybunał wypowiadał się również w wyrokach z: 28 maja 2009 r., P 87/08 (OTK ZU nr 5/A/2009, poz. 72) oraz z 14 września 2009 r., SK 47/07 (OTK ZU nr 8/A/2009, poz. 122).
Istotnego novum, uzasadniającego nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu, nie może stanowić wskazanie przez skarżącego naruszenia zasady proporcjonalności wynikającej z art. 31 ust. 3 Konstytucji. Przepis ten co prawda nie stanowił wzorca kontroli we wskazanych wyżej rozstrzygnięciach, niemniej należy podkreślić, że w wyroku SK 33/07 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż kwestionowany przez skarżącego art. 1302 § 3 k.p.c. nie stanowi nadmiernego, czyli nieproporcjonalnego ograniczenia prawa do sądu: „rygoryzm przewidziany dla pism procesowych wnoszonych przez profesjonalnego pełnomocnika, ustanowiony w art. 1302 § 3 k.p.c., nie może być uznany za nadmierny”.
Art. 39 ust. l pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) stanowi, że Trybunał umarza na posiedzeniu niejawnym postępowanie, jeżeli wydanie orzeczenia jest zbędne lub niedopuszczalne. Taki stan rzeczy ma niewątpliwie miejsce, gdy zaskarżony przepis prawny był już przedmiotem kontroli jego zgodności z Konstytucją w innej sprawie rozpoznawanej przez Trybunał (zob. postanowienia z: 3 października 2001 r., SK 3/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 218; 25 listopada 2002 r., SK 30/01, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 88 oraz 26 marca 2002 r., P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22).
Zważywszy, że przedmiot niniejszej sprawy jest zbieżny z materią, co do której Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się szczegółowo we wspomnianym wyrokach, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wniesionej przez skarżącego z uwagi na zbędność orzekania.
Tym samym, biorąc pod uwagę unormowanie art. 39 ust. 1 pkt 1 oraz art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, należało odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.
POSTANOWIENIE
z dnia 20 listopada 2009 r.
Sygn. akt Ts 55/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Rzepliński,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Mariana N. sprawie zgodności:
art. 1302 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) z art. 31 ust. 3 w związku z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 12 lutego 2009 r. (złożonej w Trybunale Konstytucyjnym 23 lutego 2009 r.) Marian N. (dalej: skarżący) zarzucił, że art. 1302 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.) w zakresie, w jakim przewiduje, że sąd odrzuca nieopłacony środek odwoławczy lub środek zaskarżenia wniesiony przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, bez uprzedniego wezwania do uiszczenia należnej opłaty, jest niezgodny z art. 31 ust. 3 w związku z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2, art. 78 oraz art. 176 Konstytucji.
Zdaniem skarżącego zaskarżony przepis stanowi nieproporcjonalne ograniczenie praw konstytucyjnych wskazanych w petitum skargi.
Skarga konstytucyjna została wniesiona w związku z następującą sprawą. Postanowieniem z 2 października 2008 r. Sąd Rejonowy w Bielsku-Białej oddalił wniosek skarżącego o przywrócenie terminu do wniesienia sprzeciwu od nakazu zapłaty z 18 lutego 2008 r. i odrzucił sprzeciw skarżącego od nakazu zapłaty. Zażalenie w tej sprawie zostało – jako nienależycie opłacone – odrzucone 26 listopada 2008 r. przez Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej – II Wydział Cywilny Odwoławczy (sygn. akt II Cz 624/08). Powyższe postanowienie zostało doręczone skarżącemu 10 grudnia 2009 r.
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Wniesionej skardze konstytucyjnej nie może być nadany dalszy bieg, albowiem merytoryczne rozpatrzenie sformułowanych w niej zarzutów jest zbędne.
Kwestionowany przez skarżącego przepis k.p.c. był już – co podkreśla również skarżący – przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego, także w kontekście wskazanych w skardze konstytucyjnej wzorców kontroli. Wyrokiem z 17 listopada 2008 r. w sprawie o sygnaturze SK 33/07 (OTK ZU nr 9/A/2008, poz. 154), Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 1302 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w zakresie, w jakim przewiduje, że sąd odrzuca nieopłaconą apelację wniesioną przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego, bez uprzedniego wezwania do uiszczenia należnej opłaty, jest zgodny z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 i art. 78 Konstytucji. We wskazanym wyroku Trybunał Konstytucyjny, odwołując się do poglądów wyrażonych we wcześniejszych orzeczeniach, stwierdził między innymi: „Nie można natomiast mówić o nadmiernym rygoryzmie, jeżeli strona postępowania zastąpiona jest w postępowaniu przed sądem powszechnym przez adwokata, radcę prawnego czy rzecznika patentowego. Z samej bowiem istoty zastępstwa procesowego wypełnianego przez profesjonalnego pełnomocnika wynika uprawnione założenie, że pełnomocnik ten będzie działał fachowo, zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą oraz należytą starannością. Dopuszczalność stosowania surowszego rygoru w odniesieniu do pism procesowych, obarczonych brakami formalnymi, wnoszonych przez pełnomocników procesowych będących profesjonalistami została potwierdzona w orzecznictwie Trybunału (por. wyrok TK z 12 września 2006 r., sygn. SK 21/05, OTK ZU nr 8/A/2006, poz. 103; z 20 grudnia 2007 r., sygn. P 39/06)”.
W kwestii konstytucyjności art. 1302 § 3 k.p.c. Trybunał wypowiadał się również w wyrokach z: 28 maja 2009 r., P 87/08 (OTK ZU nr 5/A/2009, poz. 72) oraz z 14 września 2009 r., SK 47/07 (OTK ZU nr 8/A/2009, poz. 122).
Istotnego novum, uzasadniającego nadanie skardze konstytucyjnej dalszego biegu, nie może stanowić wskazanie przez skarżącego naruszenia zasady proporcjonalności wynikającej z art. 31 ust. 3 Konstytucji. Przepis ten co prawda nie stanowił wzorca kontroli we wskazanych wyżej rozstrzygnięciach, niemniej należy podkreślić, że w wyroku SK 33/07 Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż kwestionowany przez skarżącego art. 1302 § 3 k.p.c. nie stanowi nadmiernego, czyli nieproporcjonalnego ograniczenia prawa do sądu: „rygoryzm przewidziany dla pism procesowych wnoszonych przez profesjonalnego pełnomocnika, ustanowiony w art. 1302 § 3 k.p.c., nie może być uznany za nadmierny”.
Art. 39 ust. l pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) stanowi, że Trybunał umarza na posiedzeniu niejawnym postępowanie, jeżeli wydanie orzeczenia jest zbędne lub niedopuszczalne. Taki stan rzeczy ma niewątpliwie miejsce, gdy zaskarżony przepis prawny był już przedmiotem kontroli jego zgodności z Konstytucją w innej sprawie rozpoznawanej przez Trybunał (zob. postanowienia z: 3 października 2001 r., SK 3/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 218; 25 listopada 2002 r., SK 30/01, OTK ZU nr 6/A/2002, poz. 88 oraz 26 marca 2002 r., P 3/02, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 22).
Zważywszy, że przedmiot niniejszej sprawy jest zbieżny z materią, co do której Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się szczegółowo we wspomnianym wyrokach, należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej wniesionej przez skarżącego z uwagi na zbędność orzekania.
Tym samym, biorąc pod uwagę unormowanie art. 39 ust. 1 pkt 1 oraz art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, należało odmówić nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.