Ts 234/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
449/6/B/2010
POSTANOWIENIE
z dnia 28 października 2010 r.
Sygn. akt Ts 234/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Biernat,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Eweliny M. w sprawie zgodności:
art. 221 w zw. z art. 175 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.) z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 7 października 2009 r. zakwestionowano zgodność art. 221 w zw. z art. 175 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; dalej: p.p.s.a.) z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Zdaniem skarżącej, unormowania art. 221 w zw. z art. 175 § 3 p.p.s.a. naruszają prawo do bycia równym wobec prawa i do równego traktowania, wyrażone w art. 32 Konstytucji, przez to, że przewidują różne skutki dla nienależytego opłacenia skarg kasacyjnych wnoszonych do Naczelnego Sądu Administracyjnego przez profesjonalnych pełnomocników.
Skarga konstytucyjna została sporządzona w oparciu o następujący stan faktyczny.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z 19 lutego 2009 r. (sygn. akt II SA/Po 443/08) odrzucił skargę kasacyjną z powodu nieuiszczenia przez adwokata wpisu we właściwym terminie. Ponadto, Sąd postanowił o zwróceniu skarżącej uiszczonego po terminie wpisu w kwocie 150 zł. Postanowieniem z 23 kwietnia 2009 r. (sygn. akt II SA/Po 443/08) WSA w Poznaniu odrzucił wniosek skarżącej o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od skargi kasacyjnej i zwrócił jej uiszczony ponownie wpis w kwocie 150 zł. Na oba postanowienia skarżąca złożyła zażalenia do Naczelnego Sądu Administracyjnego, oddalone następnie przez NSA postanowieniami z 19 czerwca 2009 r. o oddaleniu zażalenia na postanowienie WSA w Poznaniu z 19 lutego 2009 r. (sygn. akt II OZ 507/09), oraz o oddaleniu zażalenia na postanowienie WSA w Poznaniu z 23 kwietnia 2009 r. (sygn. akt II OZ 508/09).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Skarga konstytucyjna jest sformalizowanym środkiem prawnym, którego rozpatrzenie wymaga uprzedniego spełnienia szeregu przesłanek, wynikających zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji, jak i z ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Podstawową przesłanką dopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wskazanie konstytucyjnej wolności lub prawa, do naruszenia których doszło przez wydanie ostatecznego rozstrzygnięcia na podstawie kwestionowanego w skardze przepisu oraz określenie sposobu tego naruszenia. Konieczność wykazania takiego naruszenia wynika z istoty skargi konstytucyjnej. Prawo do jej wniesienia warunkowane jest bowiem istnieniem prawa lub wolności, których ochronie ma służyć skarga. Podkreślić przy tym należy, iż chodzi tu tylko o wolności lub prawa konstytucyjne o charakterze podmiotowym, przysługujące osobiście temu, kto występuje ze skargą (zob. postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 27 czerwca 2007 r., Ts 80/07, OTK ZU Nr 5/B/2007, poz. 250).
Wniesiona skarga konstytucyjna powyższych warunków nie spełnia. Zakwestionowanym regulacjom p.p.s.a. skarżąca zarzuca niezgodność z art. 32 Konstytucji, wskazując, że naruszają one wyrażane przez ten przepis prawo podmiotowe do bycia równym wobec prawa i do równego traktowania. W związku z takim określeniem podstawy skargi konstytucyjnej należy jednak zauważyć, że – zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału – art. 32 Konstytucji nie może być traktowany jako samodzielny wzorzec kontroli przepisów kwestionowanych w tym trybie postępowania. Trybunał Konstytucyjny wskazywał już bowiem, że prawo do równego traktowania ma charakter prawa drugiego stopnia, tzn. przysługuje ono w związku z konkretnymi normami prawnymi lub innymi działaniami organów władzy publicznej, a nie w oderwaniu od nich. Jeżeli więc normy lub działania nie mają odniesienia do konkretnych określonych w Konstytucji wolności i praw, prawo do równego traktowania nie ma w pełni charakteru prawa konstytucyjnego, a to sprawia, że nie może ono być chronione za pomocą skargi konstytucyjnej (zob. postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z: 24 października 2001 r., SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225; 28 sierpnia 2002 r., Ts 57/02, OTK ZU nr 4/B/2002, poz. 285; 20 lipca 2004 r., Ts 62/04, OTK ZU nr 5/B/2004, poz. 301; 27 czerwca 2007 r., Ts 80/07, OTK ZU Nr 5/B/2007, poz. 250). Odwołanie się do zasad wyrażonych w art. 32 Konstytucji warunkowane jest ich odniesieniem do konkretnych praw lub wolności, wyrażonych w innych przepisach ustawy zasadniczej, w zakresie których zasady te doznały niedozwolonego uszczerbku lub ograniczenia. W przypadku analizowanej skargi konstytucyjnej tego rodzaju niezbędna konkretyzacja jednakże nie nastąpiła.
Niezależnie od powyższego, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zakwestionowany przez skarżącą art. 175 § 3 p.p.s.a. nie może być uznany za podstawę ostatecznego orzeczenia o jej prawach lub wolnościach albo obowiązkach określonych w Konstytucji. Przepis ten rozszerza katalog pełnomocników uprawnionych do sporządzenia skargi kasacyjnej na rzeczników patentowych i doradców podatkowych. W żadnej mierze nie pozostawał jednakże w związku z sytuacją prawną skarżącej.
Na marginesie należy zwrócić uwagę, że zakwestionowany przez skarżącą art. 221 p.p.s.a. był już dwukrotnie poddany kontroli przez Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z 7 marca 2006 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że przedmiotowy przepis jest zgodny z art. 45 ust. 1 i nie jest niezgodny z art. 77 ust. 2 Konstytucji (SK 11/05, OTK ZU nr 3/A/2006, poz. 27), natomiast w wyroku z 12 września 2006 r. orzekł, że przepis ten jest zgodny z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 176 Konstytucji (SK 21/05, OTK ZU nr 8/A/2006, poz. 103).
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, należało stwierdzić, że skarżąca nie zadośćuczyniła obowiązkom określonym w art. 47 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o TK i z tego względu orzeczono jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 28 października 2010 r.
Sygn. akt Ts 234/09
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Biernat,
po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Eweliny M. w sprawie zgodności:
art. 221 w zw. z art. 175 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.) z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.
UZASADNIENIE
W skardze konstytucyjnej z 7 października 2009 r. zakwestionowano zgodność art. 221 w zw. z art. 175 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; dalej: p.p.s.a.) z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Zdaniem skarżącej, unormowania art. 221 w zw. z art. 175 § 3 p.p.s.a. naruszają prawo do bycia równym wobec prawa i do równego traktowania, wyrażone w art. 32 Konstytucji, przez to, że przewidują różne skutki dla nienależytego opłacenia skarg kasacyjnych wnoszonych do Naczelnego Sądu Administracyjnego przez profesjonalnych pełnomocników.
Skarga konstytucyjna została sporządzona w oparciu o następujący stan faktyczny.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z 19 lutego 2009 r. (sygn. akt II SA/Po 443/08) odrzucił skargę kasacyjną z powodu nieuiszczenia przez adwokata wpisu we właściwym terminie. Ponadto, Sąd postanowił o zwróceniu skarżącej uiszczonego po terminie wpisu w kwocie 150 zł. Postanowieniem z 23 kwietnia 2009 r. (sygn. akt II SA/Po 443/08) WSA w Poznaniu odrzucił wniosek skarżącej o przywrócenie terminu do uiszczenia wpisu od skargi kasacyjnej i zwrócił jej uiszczony ponownie wpis w kwocie 150 zł. Na oba postanowienia skarżąca złożyła zażalenia do Naczelnego Sądu Administracyjnego, oddalone następnie przez NSA postanowieniami z 19 czerwca 2009 r. o oddaleniu zażalenia na postanowienie WSA w Poznaniu z 19 lutego 2009 r. (sygn. akt II OZ 507/09), oraz o oddaleniu zażalenia na postanowienie WSA w Poznaniu z 23 kwietnia 2009 r. (sygn. akt II OZ 508/09).
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Skarga konstytucyjna jest sformalizowanym środkiem prawnym, którego rozpatrzenie wymaga uprzedniego spełnienia szeregu przesłanek, wynikających zarówno z art. 79 ust. 1 Konstytucji, jak i z ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Podstawową przesłanką dopuszczalności merytorycznego rozpoznania skargi konstytucyjnej jest wskazanie konstytucyjnej wolności lub prawa, do naruszenia których doszło przez wydanie ostatecznego rozstrzygnięcia na podstawie kwestionowanego w skardze przepisu oraz określenie sposobu tego naruszenia. Konieczność wykazania takiego naruszenia wynika z istoty skargi konstytucyjnej. Prawo do jej wniesienia warunkowane jest bowiem istnieniem prawa lub wolności, których ochronie ma służyć skarga. Podkreślić przy tym należy, iż chodzi tu tylko o wolności lub prawa konstytucyjne o charakterze podmiotowym, przysługujące osobiście temu, kto występuje ze skargą (zob. postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 27 czerwca 2007 r., Ts 80/07, OTK ZU Nr 5/B/2007, poz. 250).
Wniesiona skarga konstytucyjna powyższych warunków nie spełnia. Zakwestionowanym regulacjom p.p.s.a. skarżąca zarzuca niezgodność z art. 32 Konstytucji, wskazując, że naruszają one wyrażane przez ten przepis prawo podmiotowe do bycia równym wobec prawa i do równego traktowania. W związku z takim określeniem podstawy skargi konstytucyjnej należy jednak zauważyć, że – zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Trybunału – art. 32 Konstytucji nie może być traktowany jako samodzielny wzorzec kontroli przepisów kwestionowanych w tym trybie postępowania. Trybunał Konstytucyjny wskazywał już bowiem, że prawo do równego traktowania ma charakter prawa drugiego stopnia, tzn. przysługuje ono w związku z konkretnymi normami prawnymi lub innymi działaniami organów władzy publicznej, a nie w oderwaniu od nich. Jeżeli więc normy lub działania nie mają odniesienia do konkretnych określonych w Konstytucji wolności i praw, prawo do równego traktowania nie ma w pełni charakteru prawa konstytucyjnego, a to sprawia, że nie może ono być chronione za pomocą skargi konstytucyjnej (zob. postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z: 24 października 2001 r., SK 10/01, OTK ZU nr 7/2001, poz. 225; 28 sierpnia 2002 r., Ts 57/02, OTK ZU nr 4/B/2002, poz. 285; 20 lipca 2004 r., Ts 62/04, OTK ZU nr 5/B/2004, poz. 301; 27 czerwca 2007 r., Ts 80/07, OTK ZU Nr 5/B/2007, poz. 250). Odwołanie się do zasad wyrażonych w art. 32 Konstytucji warunkowane jest ich odniesieniem do konkretnych praw lub wolności, wyrażonych w innych przepisach ustawy zasadniczej, w zakresie których zasady te doznały niedozwolonego uszczerbku lub ograniczenia. W przypadku analizowanej skargi konstytucyjnej tego rodzaju niezbędna konkretyzacja jednakże nie nastąpiła.
Niezależnie od powyższego, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zakwestionowany przez skarżącą art. 175 § 3 p.p.s.a. nie może być uznany za podstawę ostatecznego orzeczenia o jej prawach lub wolnościach albo obowiązkach określonych w Konstytucji. Przepis ten rozszerza katalog pełnomocników uprawnionych do sporządzenia skargi kasacyjnej na rzeczników patentowych i doradców podatkowych. W żadnej mierze nie pozostawał jednakże w związku z sytuacją prawną skarżącej.
Na marginesie należy zwrócić uwagę, że zakwestionowany przez skarżącą art. 221 p.p.s.a. był już dwukrotnie poddany kontroli przez Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z 7 marca 2006 r. Trybunał Konstytucyjny uznał, że przedmiotowy przepis jest zgodny z art. 45 ust. 1 i nie jest niezgodny z art. 77 ust. 2 Konstytucji (SK 11/05, OTK ZU nr 3/A/2006, poz. 27), natomiast w wyroku z 12 września 2006 r. orzekł, że przepis ten jest zgodny z art. 2, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 176 Konstytucji (SK 21/05, OTK ZU nr 8/A/2006, poz. 103).
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, należało stwierdzić, że skarżąca nie zadośćuczyniła obowiązkom określonym w art. 47 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o TK i z tego względu orzeczono jak w sentencji.