Pełny tekst orzeczenia

131/1/B/2012

POSTANOWIENIE

z dnia 4 lipca 2011 r.

Sygn. akt Ts 93/11



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Stanisław Biernat,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej MKS Sp. z o.o. z siedzibą w Tychach w sprawie zgodności:

art. 87 § 3 pkt 2, art. 871 § 1 pkt 2 i 3 oraz art. 91 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.) z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W sporządzonej przez adwokata skardze konstytucyjnej MKS Sp. z o.o. z siedzibą w Tychach (dalej: skarżąca), wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 30 marca 2011 r. (data nadania), zarzucono niezgodność art. 87 § 3 pkt 2, art. 871 § 1 pkt 2 i 3 oraz art. 91 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.; dalej: k.p.) z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji.



Skarga konstytucyjna wiąże się z następującym stanem faktycznym: Były pracownik skarżącej wniósł przeciwko niej pozew, w którym domagał się uznania za bezskuteczne rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, zasądzenia od skarżącej na jego rzecz odszkodowania za okres trzymiesięcznego wynagrodzenia w kwocie 4 000,00 zł, zasądzenia zaległych świadczeń w kwocie 4 000,00 zł oraz sprostowania świadectwa pracy. Wyrokiem z 23 października 2009 r. (sygn. akt IV P 355/08) Sąd Rejonowy w Tychach – IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych: umorzył postępowanie o odszkodowanie w związku z rozwiązaniem umowy o pracę ponad kwotę 600,00 zł oraz o odszkodowanie za wydanie niewłaściwego świadectwa pracy ponad kwotę 1 800,00 zł (punkt 1 sentencji); zasądził od skarżącej na rzecz powoda kwotę 287,67 zł netto tytułem zaległego wynagrodzenia (punkt 2 sentencji); nakazał skarżącej sprostowanie świadectwa pracy powoda poprzez zawarcie w nim informacji, że stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11 k.p. (punkt 3 sentencji); oddalił powództwo przeciwko skarżącej w pozostałym zakresie (punkt 4 sentencji). Od powyższego orzeczenia skarżąca wniosła apelację, którą Sąd Okręgowy w Katowicach – IX Wydział Pracy wyrokiem z 20 stycznia 2011 r. (sygn. akt IX Pa 565/10) częściowo uwzględnił, gdyż zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 3 sentencji w ten sposób, że oddalił powództwo we wskazanym tam zakresie (punkt 1 sentencji), zaś w pozostałym zakresie apelację oddalił (punkt 2 sentencji).



W ocenie skarżącej kwestionowane regulacje „chronią prawa majątkowe pracownika w sposób uprzywilejowany do praw pracodawcy jako wierzyciela”, a przez to godzą w prawo ochrony własności (art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji), zasadę równości wobec prawa (art. 32 Konstytucji) oraz zasadę sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji).



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zgodnie z art. 36 ust. 1 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, podczas którego Trybunał Konstytucyjny bada, czy odpowiada ona określonym prawem wymogom.



Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że niniejsza skarga konstytucyjna nie spełnia konstytucyjnych i ustawowych kryteriów warunkujących jej merytoryczne rozpoznanie.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że uzasadnienie skargi sprowadza się wyłącznie do wymienienia poszczególnych przepisów Konstytucji wraz z przytoczeniem ich treści oraz postawienia zarzutu niezgodności z postanowieniami konstytucyjnymi zakwestionowanych przepisów Kodeksu pracy. Trybunał Konstytucyjny przypomina w związku z tym, że art. 79 ust. 1 Konstytucji stanowi, iż każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach lub prawach albo o jego obowiązkach określonych w Konstytucji. Oznacza to, że przesłanką dopuszczalności złożenia skargi konstytucyjnej nie jest każde naruszenie Konstytucji, ale tylko naruszenie wyrażonych w niej wolności lub praw człowieka i obywatela, z których wynikają przysługujące skarżącemu konstytucyjne prawa podmiotowe. Skarga konstytucyjna winna zatem zawierać – zgodnie z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK – przede wszystkim wskazanie, które z określonych w Konstytucji wolności lub praw zostały naruszone, oraz określenie sposobu tego naruszenia (por. wyrok TK z 23 listopada 1998 r., SK 7/98, OTK ZU nr 7/1998, poz. 114; a także postanowienia TK z: 25 października 1999 r., SK 22/98, OTK ZU nr 6/1999, poz. 122; 24 lipca 2000 r., SK 26/99, OTK ZU nr 5/2000, poz. 151; 8 marca 2005 r., Ts 6/05, OTK ZU nr 2/B/2006, poz. 89 oraz 18 listopada 2008 r., SK 23/06, OTK ZU nr 9/A/2008, poz. 166). W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano, że prawidłowe wykonanie przez skarżącego obowiązku przedstawienia, jakie konstytucyjne prawa lub wolności (i w jaki sposób) zostały naruszone przez przepisy stanowiące przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej, polegać musi nie tylko na wskazaniu (numerycznym) postanowień Konstytucji i zasad z nich wyprowadzanych, z którymi – zdaniem skarżącego – niezgodne są kwestionowane przepisy, ale również na precyzyjnym przedstawieniu treści prawa lub wolności, wywodzonych z tych postanowień, a naruszonych przez ustawodawcę. Powinna temu towarzyszyć – w myśl art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK – szczegółowa i precyzyjna argumentacja uprawdopodabniająca stawiane zarzuty. Z powyższego obowiązku nie może zwolnić skarżącego, działający z własnej inicjatywy, Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (por. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91). W konsekwencji niedopuszczalne jest samodzielne precyzowanie przez Trybunał, a tym bardziej uzasadnianie – jak w niniejszej sprawie – jedynie ogólnikowo sformułowanych przez skarżącego zarzutów niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów (por. postanowienie TK z 4 lutego 2009 r., Ts 256/08, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 138).

W dalszej kolejności Trybunał Konstytucyjny wskazuje, że skarżąca w petitum oraz uzasadnieniu skargi w sposób nieprawidłowy uczyniła art. 2 oraz art. 32 Konstytucji samoistnymi wzorcami kontroli. W myśl utrwalonego orzecznictwa Trybunału przepisy te nie mogą stanowić samodzielnej podstawy kontroli w ramach postępowania inicjowanego skargą konstytucyjną, ponieważ wyznaczają jedynie standardy kreowania przez ustawodawcę wolności i praw, nie wprowadzając jednocześnie konkretnej wolności czy konkretnego prawa (por. np. wyroki TK z 30 maja 2007 r., SK 68/06, OTK ZU nr 6/A/2007, poz. 53 oraz 10 lipca 2007 r., SK 50/06, OTK ZU nr 7/A/2007, poz. 75). Z przywołanych wzorców kontroli jedynie art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji mógłby stanowić samoistne źródło konstytucyjnych praw podmiotowych. Jednakże w niniejszej sprawie skarżąca, o czym była mowa wyżej, ograniczyła się w uzasadnieniu skargi – w stosunku do wszystkich wskazanych w niej przepisów Konstytucji jako wzorców kontroli – jedynie do prostego przywołania ich brzmienia.

Ponadto – odnosząc się do załączenia przez skarżącą do skargi jedynie kolorowej i niepoświadczonej kserokopii odpisu aktualnego z Krajowego Rejestru Sądowego – Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że dokument wykazujący umocowanie osób działających w imieniu osoby prawnej jest niezbędny do tego, aby ustalić, że skarga konstytucyjna została skutecznie wniesiona oraz pochodzi od podmiotu inicjującego postępowanie. Nie można bowiem ani prowadzić postępowania, ani też podjąć w sprawie merytorycznego rozstrzygnięcia, jeżeli skarga nie została złożona przez osoby do tego umocowane. Jest to warunek dopuszczalności wszczęcia postępowania i w efekcie rozpatrzenia skargi. Trybunał uznaje zatem, że w żaden sposób niepoświadczona kolorowa kserokopia odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego nie może być traktowana jako dokument świadczący o umocowaniu Marka Jarockiego oraz Artura Paściaka do udzielenia, w imieniu skarżącej, adwokatowi Adrianowi Chrzanowskiemu pełnomocnictwa do sporządzenia i wniesienia skargi konstytucyjnej. Tym samym niezałączenie oryginalnego odpisu bądź jego poświadczonej przez notariusza lub pełnomocnika skarżącej kopii przemawia również za odmową nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.



Mając na uwadze powyższe okoliczności – na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK – należało postanowić jak w sentencji.