Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

z dnia 5 lipca 2011 r.

Sygn. akt Ts 120/11



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Małgorzata Pyziak-Szafnicka,



po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Marka J. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PKS Tysovia w Tychach w sprawie zgodności:

art. 50 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.) w zakresie, w jakim organy Inspekcji Transportu Drogowego w toku przeprowadzania kontroli i dokonywania ustaleń zwolnione są ze stosowania ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.), z art. 2 oraz art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej;

art. 92a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.) z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji;

art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.) z art. 2, art. 7, art. 32 oraz art. 42 ust. 1 Konstytucji;

art. 93 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.) z art. 2, art. 32, art. 45 ust. 1 oraz art. 46 Konstytucji;

art. 94 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.) w zakresie, w jakim nie wskazuje celu, na który mają być przeznaczone środki zebrane wskutek nałożenia kary wskazanej ustawą, z art. 2, art. 82 oraz art. 84 Konstytucji;

załącznika do ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.) z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji;

art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879, ze zm.), w części obejmującej słowa „zatrudnionych na podstawie stosunku pracy”, z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji;

art. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879, ze zm.), w części obejmującej słowa „zatrudnionych na podstawie stosunku pracy”, z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji,



p o s t a n a w i a:



odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.



UZASADNIENIE



W sporządzonej przez adwokata skardze konstytucyjnej Marka J. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą PKS Tysovia w Tychach (dalej: skarżący), wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 22 kwietnia 2011 r. (data nadania), zarzucono niezgodność: (1) art. 50 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2088, ze zm.: dalej: u.t.d.) – w zakresie, w jakim organy Inspekcji Transportu Drogowego w toku przeprowadzania kontroli i dokonywania ustaleń zwolnione są ze stosowania ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, ze zm.) – z art. 2 oraz art. 7 Konstytucji; (2) art. 92a ust. 2 u.t.d. z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji; (3) art. 93 ust. 1 u.t.d. z art. 2, art. 7, art. 32 oraz art. 42 ust. 1 Konstytucji; (4) art. 93 ust. 3 u.t.d. z art. 2, art. 32 art. 45 ust. 1 oraz art. 46 Konstytucji; (5) art. 94 ust. 1 u.t.d. – w zakresie, w jakim nie wskazuje celu, na który mają być przeznaczone środki zebrane wskutek nałożenia kary wskazanej ustawą – z art. 2, art. 82 oraz art. 84 Konstytucji; (6) załącznika do u.t.d. z art. 2 oraz art. 32 Konstytucji; (7) art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. Nr 92, poz. 879, ze zm.; dalej: u.c.p.k.) – w części obejmującej słowa „zatrudnionych na podstawie stosunku pracy” – z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji; (8) art. 5 u.c.p.k. – w części obejmującej słowa „zatrudnionych na podstawie stosunku pracy” – z art. 2, art. 32 oraz art. 64 ust. 2 Konstytucji.



Skarga konstytucyjna wiąże się z następującym stanem faktycznym: W dniu 7 marca 2006 r. w toku kontroli drogowej kierowanego przez pracownika skarżącego pojazdu transportowego, wykonującego przewóz drogowy z Polski do Czech, ustalono: wykonywanie transportu drogowego z naruszeniem warunków dotyczących dokumentacji pracy kierowcy w zakresie wystawienia kierowcy zaświadczenia potwierdzającego jego zatrudnienie oraz niespełnienie wszystkich wymagań określonych ustawą, naruszenie obowiązku wyposażenia kierowcy w odpowiednie dokumenty, nieprawidłowe działanie urządzenia rejestrującego czas jazdy pojazdu oraz wykonywanie transportu drogowego pojazdem niezgłoszonym do licencji. Powyższe ustalenia skutkowały nałożeniem przez Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego w Rzeszowie decyzją z 20 listopada 2006 r. (nr WITD.DI.0152.204/108/06) kary pieniężnej w wysokości 9 100,00 zł. Po rozpatrzeniu odwołania skarżącego Główny Inspektor Transportu Drogowego w Warszawie decyzją z 9 stycznia 2007 r. (nr BPO53637RZ9/2006/103-12) utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. Od powyższego rozstrzygnięcia skarżący wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, którą Sąd ten oddalił wyrokiem z 10 września 2009 r. (sygn. akt VI SA/Wa 877/09), podtrzymanym następnie przez Naczelny Sąd Administracyjny – Izbę Gospodarczą w wyroku z 21 grudnia 2010 r. (sygn. akt II GSK 1089/09).



W uzasadnieniu skargi, poza przytoczeniem treści części przepisów Konstytucji powołanych jako wzorce kontroli w niniejszej sprawie, poprzestano na powtórzeniu argumentacji z pism procesowych wnoszonych w toku postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego (poprzedzających wniesienie niniejszej skargi konstytucyjnej), krytykującej zapadłe wobec skarżącego rozstrzygnięcia.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zgodnie z art. 36 ust. 1 w związku z art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) skarga konstytucyjna podlega wstępnemu rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym, podczas którego Trybunał Konstytucyjny bada, czy odpowiada ona określonym prawem wymogom.



Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że niniejsza skarga konstytucyjna nie spełnia konstytucyjnych i ustawowych kryteriów warunkujących jej merytoryczne rozpoznanie.



W pierwszej kolejności należy zauważyć, że art. 79 ust. 1 Konstytucji stanowi, iż „każdy (…) ma prawo, na zasadach określonych w ustawie, wnieść skargę do Trybunału Konstytucyjnego”. Oznacza to, że skarga konstytucyjna winna odpowiadać – z woli ustrojodawcy – warunkom merytorycznym i formalnym opisanym w ustawie zwykłej, czyli ustawie o Trybunale Konstytucyjnym (por. J. Trzciński, uwaga 10. do art. 79 Konstytucji, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. L. Garlicki, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 19992007). Skarga konstytucyjna stanowi środek prawny służący ochronie konstytucyjnych wolności oraz praw o charakterze podmiotowym, do których naruszenia doszło na skutek wydania rozstrzygnięcia na podstawie przepisu, którego konstytucyjność się kwestionuje. Z art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK wynika obowiązek wskazania przez skarżącego, jakie konstytucyjne wolności lub prawa i w jaki sposób – jego zdaniem – zostały naruszone przez kwestionowane przepisy aktu normatywnego. Z kolei art. 47 ust. 1 pkt 3 ustawy o TK nakłada na skarżącego obowiązek uzasadnienia zarzutów postawionych w skardze konstytucyjnej wraz z powołaniem dowodów na ich poparcie.

W niniejszej sprawie przesłanki te nie zostały spełnione. Skarżący w petitum skargi wprawdzie powołuje szereg postanowień Konstytucji, jednakże w jej uzasadnieniu nie określa, w jaki sposób zostały one naruszone przez zaskarżone przepisy u.t.d. oraz u.c.p.k., poprzestając jedynie na polemice z zapadłymi wobec niego rozstrzygnięciami organów oraz sądów administracyjnych. W tym miejscu należy przypomnieć, że w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego wielokrotnie podkreślano, iż prawidłowe wykonanie przez skarżącego obowiązku przedstawienia, jakie konstytucyjne prawa lub wolności (i w jaki sposób) zostały naruszone przez przepisy stanowiące przedmiot wnoszonej skargi konstytucyjnej, polegać musi nie tylko na wskazaniu (numerycznym) w petitum skargi postanowień Konstytucji, z którymi – zdaniem skarżącego – niezgodne są kwestionowane przepisy, ale również na precyzyjnym przedstawieniu treści prawa lub wolności, wywodzonych z tych postanowień, a naruszonych przez ustawodawcę. Powinna temu towarzyszyć szczegółowa i precyzyjna argumentacja uprawdopodabniająca stawiane zarzuty. Z powyższego obowiązku nie może zwolnić skarżącego Trybunał Konstytucyjny, który – zgodnie z art. 66 ustawy o TK – orzekając, jest związany granicami skargi konstytucyjnej (por. postanowienie TK z 14 stycznia 2009 r., Ts 21/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 91). W konsekwencji niedopuszczalne jest samodzielne precyzowanie przez Trybunał, a tym bardziej uzasadnianie, jedynie ogólnikowo sformułowanych zarzutów niekonstytucyjności zaskarżonych przepisów (por. postanowienie TK z 4 lutego 2009 r., Ts 256/08, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 138).

W świetle powyższego należy stwierdzić, że skarżący nie wykonał obowiązku wynikającego z art. 47 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o TK, co w konsekwencji przekłada się na odmowę nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej na podstawie art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK.



W dalszej kolejności Trybunał Konstytucyjny wskazuje, że w analizowanej sprawie przywołane przez skarżącego postanowienia Konstytucji zostały uczynione wzorcami kontroli w sposób nieprawidłowy. I tak, powołane w skardze art. 2 i art. 32 Konstytucji nie są samoistnymi źródłami praw podmiotowych jednostki, a przez to nie mogą stanowić samoistnej podstawy kontroli w sprawach skargowych, bowiem przepisy te wyznaczają jedynie standardy kreowania przez prawodawcę wolności i praw, nie wprowadzając jednocześnie konkretnej wolności czy konkretnego prawa (por. np. wyroki TK z 13 stycznia 2004 r., SK 10/03, OTK ZU nr 1/A/2004, poz. 2 oraz 26 kwietnia 2005 r., SK 36/03, OTK ZU nr 4/A/2005, poz. 40, a także postanowienie TK z 28 stycznia 2010 r., Ts 320/08, OTK ZU nr 2/B/2010, poz. 106). Z kolei art. 7 Konstytucji nie kreuje po stronie obywateli żadnych praw ani wolności konstytucyjnych, gdyż stanowi przepis o charakterze ustrojowym i dotyczy zasady legalizmu w działaniach władz publicznych (por. np. powołane wyżej wyroki TK w sprawach SK 10/03 oraz SK 36/03). Odnośnie zaś do art. 42 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 46, art. 64 ust. 2, art. 82 oraz art. 84 Konstytucji należy stwierdzić, że nie stanowią one – w analizowanej sprawie – adekwatnych wzorców kontroli, gdyż prawa i wolności statuowane przez te przepisy pozostają bez jakiegokolwiek związku z zaskarżonymi uregulowaniami u.t.d. oraz u.c.p.k. Z tego też powodu skardze konstytucyjnej – w zakresie odnoszącym się do wyżej wymienionych przepisów Konstytucji – należało odmówić nadania dalszego biegu ze względu na niedopuszczalność wydania orzeczenia (art. 39 ust. 1 pkt 1 in fine oraz art. 36 ust. 3 w związku z art. 49 ustawy o TK).



Mając na uwadze powyższe okoliczności należało postanowić jak w sentencji.