Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE
z dnia 2 lutego 2011 r.
Sygn. akt Tw 17/10

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wojciech Hermeliński – przewodniczący
Marek Kotlinowski – sprawozdawca
Małgorzata Pyziak-Szafnicka,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 sierpnia 2010 r. o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

1. W dniu 7 maja 2010 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: SZZT RP) o zbadanie zgodności: po pierwsze, § 4 ust. 2 pkt 3 lit. a i b, § 5 ust. 5, § 7 ust. 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338; dalej: rozporządzenie w sprawie kas rejestrujących) z art. 32 ust. 1 Konstytucji; po drugie, § 4 ust. 2, § 5 ust. 5, § 7 ust. 5, § 8 ust. 2, § 9 ust. 1 pkt 16, § 9 ust. 2 zdanie czwarte, § 16 ust. 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących z art. 111 ust. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, ze zm.; dalej: ustawa o VAT) oraz art. 92 ust. 1 Konstytucji.

2. Postanowieniem z dnia 5 sierpnia 2010 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi SZZT RP.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził oczywistą bezzasadność zarzutu niezgodności § 4 ust. 2, § 5 ust. 5, § 7 ust. 5, § 8 ust. 2, § 9 ust. 1 pkt 16, § 9 ust. 2 zdanie czwarte, § 16 ust. 2 rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących z art. 111 ust. 9 ustawy o VAT i art. 92 ust. 1 Konstytucji. Trybunał ustalił, że zaskarżone przepisy nie naruszają powołanych wzorców kontroli, bowiem ich treść pozostaje w granicach wyznaczonych przez art. 111 ust. 9 ustawy o VAT, formułujący upoważnienie do wydania kwestionowanego rozporządzenia.
Trybunał stwierdził także oczywistą bezzasadność zarzutu niezgodności § 4 ust. 2 pkt 3 lit. a i b, § 5 ust. 5, § 7 ust. 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Trybunał wyjaśnił, że w rozpatrywanej sprawie cechą relewantną, która wyodrębniała podatników było to, że świadczyli oni usługi przewozu osób i ładunków taksówkami. Tak wyznaczony rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej wymagał dokonywania ewidencji sprzedaży usługi przy zastosowaniu kas rejestrujących, spełniających szczególne kryteria i warunki techniczne. Trybunał podkreślił, że powyższa cecha istotna pozwala wyróżnić kategorię podatników, tzn. osoby świadczące usługi przewozu osób i ładunków taksówkami, wobec których prawo stawia jednakowe (tożsame) wymagania. W konsekwencji trudno było uznać zasadność zarzutu naruszenia konstytucyjnej zasady równości w odniesieniu do tej – odmiennej – grupy podatników, porównując ją do grupy podatników prowadzących działalność gospodarczą przy zastosowaniu kas rejestrujących, które nie muszą odpowiadać kryteriom i warunkom technicznym stawianym w ramach świadczenia usług przewozu osób i ładunków taksówkami.

3. W zażaleniu z dnia 17 sierpnia 2010 r. na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 5 sierpnia 2010 r. SZZT RP wystąpił „o rozpoznanie wniosku na rozprawie”.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:


1. Zgodnie z art. 36 ust. 4 ustawy o TK, wnioskodawcy przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania wnioskowi dalszego biegu. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 3 lit. b w zw. z art. 36 ust. 6-7 ustawy o TK). Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.


2. W odniesieniu do stwierdzonej oczywistej bezzasadności zarzutu naruszenia przez zaskarżone przepisy zasady równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji) SZZT RP podnosi w zażaleniu, że „delegacja ustawowa nie wskazuje, która grupa podatników powinna mieć urządzenia fiskalne połączone z urządzeniem pomiarowym, dlatego też, zdaniem wnioskodawcy, albo wszyscy podatnicy winni mieć urządzenie fiskalne połączone z urządzeniem pomiarowym, albo nikt”.
Analizując kategorycznie sformułowany pogląd SZZT RP, Trybunał Konstytucyjny przypomina ponownie, że ustawodawca rozstrzygnął o unormowaniu w drodze rozporządzenia (art. 111 ust. 9 ustawy o VAT) szczegółowych kryteriów oraz warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące (pkt 1) oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (pkt 3), z uwzględnieniem (m.in.) optymalnych dla danego typu obrotu rozwiązań technicznych dotyczących konstrukcji kas. Jeżeli zatem w zaskarżonym akcie wykonawczym objęto regulacją kasy o zastosowaniu specjalnym przeznaczone do prowadzenia ewidencji przy świadczeniu usług przewozu osób i ładunków taksówkami (typ obrotu), to warunki stosowania kas rejestrujących przez przedsiębiorców zajmujących się przewozem mogą kształtować ich status podatkowy inaczej niż przedsiębiorców, którzy nie są zobligowani do korzystania z kas o przeznaczeniu specjalnym.
W tym stanie rzeczy argument przedstawiony w zażaleniu SZZT RP nie podważył trafności podstawy odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu w zakresie badania zgodności § 4 ust. 2 pkt 3 lit. a i b, § 5 ust. 5, § 7 ust. 2 pkt 1 lit. a rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących z art. 32 ust. 1 Konstytucji.

3. SZZT RP twierdzi również, że Trybunał Konstytucyjny nie odniósł się do stanowiska, zgodnie z którym zaskarżone przepisy rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących winny uwzględniać art. 19 ust. 13 pkt 2 lit a ustawy o VAT w brzmieniu: „obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30 dnia, licząc od dnia wykonania usług transportu osób”.
Trybunał Konstytucyjny zwraca uwagę, że SZZT RP nie wnioskował o kontrolę zgodności przepisów rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących z art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. a ustawy o VAT. Natomiast przykłady różnicy między kwotą zarejestrowaną przez kasę (zgodnie ze wskazaniem taksometru) a faktycznie zapłaconą przez konsumenta usługi przewozu nie odnoszą się – w istocie – do treści kwestionowanych przepisów, ale praktyki ich stosowania.
Trybunał Konstytucyjny przypomina, że w postanowieniach z dnia 29 czerwca 2009 r. i 22 września 2009 r. (Tw 15/09, OTK ZU nr 5/B/2009, poz. 353 i 354) zbadał zarzut SZZT RP związany z brakiem pozytywnej regulacji prawnej, tzn. możliwości ewidencjonowania kwoty faktycznie zapłaconej, nie zaś tej, którą wskazuje kasa fiskalna połączona z taksometrem. Należy zatem podkreślić ponownie, że Trybunał Konstytucyjny jako organ kontroli konstytucyjności i legalności prawa nie posiada kompetencji prawotwórczych, których wykorzystanie umożliwiłoby samodzielne uzupełnienie obowiązującego systemu prawa o „brakującą” normę prawną, wyrażającą treść oczekiwaną przez wnioskodawcę. Jako tzw. negatywny ustawodawca, Trybunał ogranicza się jedynie do oceny, czy w kontrolowanym przypadku prawodawca przekroczył konstytucyjne (ustawowe) granice przyznanego mu władztwa do stanowienia prawa (por. orzeczenie TK z dnia 3 grudnia 1996 r., K 25/96, OTK ZU nr 6/1996, poz. 52).

Z powyższych względów Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.