SK 54/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
117/9/A/2012
POSTANOWIENIE
z dnia 16 października 2012 r.
Sygn. akt SK 54/12
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Rymar – przewodniczący
Zbigniew Cieślak
Mirosław Granat
Wojciech Hermeliński
Andrzej Wróbel – sprawozdawca,
po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 października 2012 r., wniosku Andrzeja Piechockiego o wstrzymanie wykonania postanowienia Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach del. do Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach z 7 marca 2012 r. o zabezpieczeniu majątkowym (sygn. akt Ap V Ds. 8/09/Sp), utrzymanego w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach Wydział IV Karny z 28 maja 2012 r. (sygn. akt IV Kp 301/12), złożonego w związku ze skargą konstytucyjną o zbadanie zgodności:
art. 464 § 1 i 2 w związku z art. 96 § 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) z art. 2, art. 32 ust. 1 w związku z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze, art. 45 ust. 1, art. 47, art. 52 ust. 2 i art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
I
Do skargi konstytucyjnej skarżący Andrzej Piechocki dołączył wniosek o wstrzymanie wykonania postanowienia Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach del. do Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach z 7 marca 2012 r. o zabezpieczeniu majątkowym (sygn. akt Ap V Ds. 8/09/Sp), utrzymanego w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach Wydział IV Karny z 28 maja 2012 r. (sygn. akt IV Kp 301/12),
Wniosek o wydanie postanowienia tymczasowego skarżący uzasadnił tym, że zabezpieczenie majątkowe, o łącznej wartości 5 500 000 zł, dokonane na instrumentach finansowych w postaci akcji spółek giełdowych, może wywołać rażące i nieodwracalne skutki w jego majątku osobistym, a także spowodować uszczerbek w majątku podmiotów, których akcje zostały objęte zabezpieczeniem majątkowym, co z kolei przełoży się na sytuację ekonomiczną akcjonariuszy.
II
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) postanowienie tymczasowe o zawieszeniu lub wstrzymaniu wykonania wyroku, decyzji lub innego orzeczenia w sprawie, której skarga dotyczy, może zostać wydane, jeżeli wykonanie tego orzeczenia mogłoby spowodować skutki nieodwracalne, wiążące się z dużym uszczerbkiem dla skarżącego, lub gdy przemawia za tym ważny interes publiczny albo inny ważny interes skarżącego.
Postanowienie tymczasowe jest instytucją związaną ściśle ze skargą konstytucyjną. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że skoro skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony praw i wolności o charakterze subsydiarnym i nadzwyczajnym, to taki charakter nadany został tym bardziej postanowieniu tymczasowemu. Dlatego też środek ten na etapie poprzedzającym merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy powinien być wykorzystywany jedynie wyjątkowo (por. postanowienie z 26 września 2001 r., sygn. SK 28/01, OTK ZU nr 1/A/2002, poz. 7).
Wydając postanowienie tymczasowe, TK wychodzi poza granice swojej właściwości, ingeruje bezpośrednio w postępowanie sądowe lub egzekucyjne (por. M. Masternak-Kubiak, Procedura postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej, [w:] Skarga konstytucyjna, red. J. Trzciński, Warszawa 2000, s. 183). Postanowienie tymczasowe ma charakter prewencyjny i łączy się z dwoistym charakterem skargi konstytucyjnej: 1) jako środka ochrony praw i wolności oraz 2) jako środka do wszczęcia postępowania o uchylenie niekonstytucyjnego aktu prawnego (por. B. Szmulik, Skarga konstytucyjna. Polski model na tle porównawczym, Warszawa 2006, s. 221). Rozstrzygnięcie w sprawie wydania postanowienia tymczasowego jest rozstrzygnięciem formalnym, akcesoryjnym, o ograniczonym zasięgu czasowym.
Okoliczności sprawy będącej przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału nie dają podstawy do skorzystania z możliwości przewidzianej w art. 50 ust. 1 ustawy o TK. Skarżący ograniczył się jedynie do przytoczenia ustawowej formuły w zakresie zasad wydawania postanowień tymczasowych, bez szczegółowego wyjaśnienia, w jaki sposób miałoby dojść do nieodwracalnego uszczerbku. Sam zaś fakt złożenia skargi konstytucyjnej, liczba sformułowanych w niej zarzutów oraz wysokość zabezpieczenia ustanowionego w sprawie leżącej u podstaw skargi konstytucyjnej nie uzasadniają automatycznie konieczności wydania postanowienia tymczasowego.
Określone ustawowo przesłanki wydania postanowienia tymczasowego ze względu na wyjątkowy charakter tego środka prawnego muszą być interpretowane ściśle.
Wobec powyższego Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 16 października 2012 r.
Sygn. akt SK 54/12
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Stanisław Rymar – przewodniczący
Zbigniew Cieślak
Mirosław Granat
Wojciech Hermeliński
Andrzej Wróbel – sprawozdawca,
po rozpoznaniu, na posiedzeniu niejawnym w dniu 16 października 2012 r., wniosku Andrzeja Piechockiego o wstrzymanie wykonania postanowienia Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach del. do Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach z 7 marca 2012 r. o zabezpieczeniu majątkowym (sygn. akt Ap V Ds. 8/09/Sp), utrzymanego w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach Wydział IV Karny z 28 maja 2012 r. (sygn. akt IV Kp 301/12), złożonego w związku ze skargą konstytucyjną o zbadanie zgodności:
art. 464 § 1 i 2 w związku z art. 96 § 1 i 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) z art. 2, art. 32 ust. 1 w związku z art. 42 ust. 2 zdanie pierwsze, art. 45 ust. 1, art. 47, art. 52 ust. 2 i art. 64 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,
p o s t a n a w i a:
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
I
Do skargi konstytucyjnej skarżący Andrzej Piechocki dołączył wniosek o wstrzymanie wykonania postanowienia Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach del. do Prokuratury Apelacyjnej w Katowicach z 7 marca 2012 r. o zabezpieczeniu majątkowym (sygn. akt Ap V Ds. 8/09/Sp), utrzymanego w mocy postanowieniem Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach Wydział IV Karny z 28 maja 2012 r. (sygn. akt IV Kp 301/12),
Wniosek o wydanie postanowienia tymczasowego skarżący uzasadnił tym, że zabezpieczenie majątkowe, o łącznej wartości 5 500 000 zł, dokonane na instrumentach finansowych w postaci akcji spółek giełdowych, może wywołać rażące i nieodwracalne skutki w jego majątku osobistym, a także spowodować uszczerbek w majątku podmiotów, których akcje zostały objęte zabezpieczeniem majątkowym, co z kolei przełoży się na sytuację ekonomiczną akcjonariuszy.
II
Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) postanowienie tymczasowe o zawieszeniu lub wstrzymaniu wykonania wyroku, decyzji lub innego orzeczenia w sprawie, której skarga dotyczy, może zostać wydane, jeżeli wykonanie tego orzeczenia mogłoby spowodować skutki nieodwracalne, wiążące się z dużym uszczerbkiem dla skarżącego, lub gdy przemawia za tym ważny interes publiczny albo inny ważny interes skarżącego.
Postanowienie tymczasowe jest instytucją związaną ściśle ze skargą konstytucyjną. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że skoro skarga konstytucyjna jest środkiem ochrony praw i wolności o charakterze subsydiarnym i nadzwyczajnym, to taki charakter nadany został tym bardziej postanowieniu tymczasowemu. Dlatego też środek ten na etapie poprzedzającym merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy powinien być wykorzystywany jedynie wyjątkowo (por. postanowienie z 26 września 2001 r., sygn. SK 28/01, OTK ZU nr 1/A/2002, poz. 7).
Wydając postanowienie tymczasowe, TK wychodzi poza granice swojej właściwości, ingeruje bezpośrednio w postępowanie sądowe lub egzekucyjne (por. M. Masternak-Kubiak, Procedura postępowania w sprawie skargi konstytucyjnej, [w:] Skarga konstytucyjna, red. J. Trzciński, Warszawa 2000, s. 183). Postanowienie tymczasowe ma charakter prewencyjny i łączy się z dwoistym charakterem skargi konstytucyjnej: 1) jako środka ochrony praw i wolności oraz 2) jako środka do wszczęcia postępowania o uchylenie niekonstytucyjnego aktu prawnego (por. B. Szmulik, Skarga konstytucyjna. Polski model na tle porównawczym, Warszawa 2006, s. 221). Rozstrzygnięcie w sprawie wydania postanowienia tymczasowego jest rozstrzygnięciem formalnym, akcesoryjnym, o ograniczonym zasięgu czasowym.
Okoliczności sprawy będącej przedmiotem rozstrzygnięcia Trybunału nie dają podstawy do skorzystania z możliwości przewidzianej w art. 50 ust. 1 ustawy o TK. Skarżący ograniczył się jedynie do przytoczenia ustawowej formuły w zakresie zasad wydawania postanowień tymczasowych, bez szczegółowego wyjaśnienia, w jaki sposób miałoby dojść do nieodwracalnego uszczerbku. Sam zaś fakt złożenia skargi konstytucyjnej, liczba sformułowanych w niej zarzutów oraz wysokość zabezpieczenia ustanowionego w sprawie leżącej u podstaw skargi konstytucyjnej nie uzasadniają automatycznie konieczności wydania postanowienia tymczasowego.
Określone ustawowo przesłanki wydania postanowienia tymczasowego ze względu na wyjątkowy charakter tego środka prawnego muszą być interpretowane ściśle.
Wobec powyższego Trybunał Konstytucyjny postanowił jak w sentencji.