Pełny tekst orzeczenia

256/3/B/2013

POSTANOWIENIE

z dnia 12 czerwca 2013 r.

Sygn. akt Ts 99/12



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Marek Zubik – przewodniczący

Zbigniew Cieślak – sprawozdawca

Teresa Liszcz,



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8 lutego 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Doroty W.,



p o s t a n a w i a:



nie uwzględnić zażalenia.



UZASADNIENIE



W skardze konstytucyjnej z 16 kwietnia 2012 r. Dorota W. (dalej: skarżąca) wniosła o zbadanie zgodności art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2006 r. o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 21, poz. 123; dalej: ustawa z 2006 r.) z art. 45 ust. 1 w zw. z art. 78 w zw. z art. 176 ust. 1 i w zw. z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.

Postanowieniem z 8 lutego 2013 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Pierwszą przesłanką odmowy było ustalenie, że orzeczenie Sądu Najwyższego wskazane przez skarżącą jako ostateczne nie zostało wydane na podstawie art. 2 ustawy z 2006 r. Ponadto skarżąca nie wyczerpała drogi prawnej (nie złożyła środka odwoławczego od postanowienia sądu rejonowego z 2009 r. o odrzuceniu apelacji, wydanego na podstawie zakwestionowanego przepisu). Drugą, niezależną przesłanką odmowy było to, że istota zarzutów skargi nie miała związku z treścią zaskarżonego przepisu intertemporalnego, lecz dotyczyła uniemożliwienia sądowego dochodzenia praw i wolności, zamknięcia dostępu do sądu, a także naruszenia prawa do dwuinstancyjnego postępowania. Naruszenie tych praw konstytucyjnych (przywołanych przez skarżącą) wynika zaś w rzeczywistości z zastosowania art. 1302 § 3 k.p.c., który przewidywał surowsze zasady wnoszenia opłat sądowych przez profesjonalnych pełnomocników i którego zgodność z Konstytucją została potwierdzona w orzecznictwie Trybunału (por. wyroki TK z 17 listopada 2008 r., SK 33/07, OTK ZU nr 9/A/2008, poz. 154 oraz 14 września 2009 r., SK 47/07, OTK ZU nr 8/A/2009, poz. 122).

Powyższe postanowienie zostało zaskarżone zażaleniem z 4 marca 2013 r. Zdaniem skarżącej termin do wniesienia skargi został przez nią zachowany, a orzeczenie Sądu Najwyższego, które wskazała jako ostateczne, zostało wydane na podstawie art. 2 ustawy z 2006 r.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



Zaskarżone postanowienie jest prawidłowe, a argumenty podniesione w zażaleniu nie podważają ustaleń przedstawionych w tym orzeczeniu i dlatego nie zasługują na uwzględnienie. Przedmiotem kontroli dokonywanej przez Trybunał Konstytucyjny w wyniku wniesienia zażalenia na postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej jest jedynie prawidłowość dokonanego w nim rozstrzygnięcia.

Istotą zarzutów postawionych w zażaleniu jest to, że orzeczenie Sądu Najwyższego wskazane przez skarżącą jako ostateczne zostało wydane na podstawie art. 2 ustawy z 2006 r., a tym samym termin do wniesienia skargi został zachowany. Jednak skarżąca, jak trafnie zauważył Trybunał w zakwestionowanym postanowieniu o odmowie nadania dalszego biegu skardze, nie złożyła środka odwoławczego od postanowienia z 2009 r. o odrzuceniu apelacji, wydanego na podstawie zakwestionowanego przepisu, ale wniosła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (wyroku zaskarżonego odrzuconą apelacją), którą Sąd Najwyższy odrzucił. Następnie złożyła skargę kasacyjną od postanowienia Sądu Najwyższego i dopiero od otrzymania orzeczenia o jej odrzuceniu liczyła termin trzech miesięcy do wniesienia skargi konstytucyjnej. Skoro jednak skarga kasacyjna została odrzucona, to nie badano przedstawionych w niej zarzutów, wśród których – być może – był ten dotyczący naruszenia art. 2 ustawy z 2006 r. Zatem Sąd Najwyższy odrzucił skargę kasacyjną nie na podstawie zakwestionowanego art. 2 ustawy z 2006 r., ale w oparciu o art. 3981 § 1 w zw. z art. 3986 § 3 k.p.c., a więc w skardze konstytucyjnej zaskarżono przepis, który nie był podstawą ostatecznego orzeczenia – co słusznie stwierdził Trybunał w zakwestionowanym postanowieniu o odmowie nadania dalszego biegu skardze.

W postanowieniu z 8 lutego 2013 r. Trybunał zauważył, że tylko wtedy, gdyby skarżąca złożyła środek odwoławczy od postanowienia z 2009 r. o odrzuceniu apelacji, wydanego na podstawie zakwestionowanego przepisu, i w terminie trzech miesięcy od otrzymania orzeczenia sądu II instancji wniosła skargę konstytucyjną, można byłoby stwierdzić spełnienie warunków formalnych, o których mowa w art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Oznacza to, że skarżąca – chociaż w ciągu trzech miesięcy od otrzymania orzeczenia Sądu Najwyższego o odrzuceniu skargi kasacyjnej wniosła skargę konstytucyjną – zaskarżyła przepis, który nie był podstawą tego rozstrzygnięcia.

W zażaleniu skarżąca nie zakwestionowała ustalenia Trybunału, że istota zarzutów skargi nie ma związku z treścią zaskarżonego przepisu, ale dotyczy art. 1302 § 3 k.p.c. Powtórzyła jedynie wywód o niekonstytucyjności art. 2 ustawy z 2006 r., który przedstawiła w skardze. Zwalnia to Trybunał z kontroli postanowienia z 8 lutego 2013 r. w tym zakresie.



Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny na podstawie art. 49 w zw. z art. 36 ust. 7 ustawy o TK nie uwzględnił zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.