Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO/UZP 1143/09

WYROK
z dnia 17 września 2009 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Marzena Teresa Ordysińska
Członkowie: Anna Packo
Małgorzata Rakowska
Protokolant: Magdalena Pazura
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 września 2009 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie zamówienia:
Nizielski & Borys Consulting Sp. z o.o., 40-045 Katowice, ul. Astrów 10 (pełnomocnik),
Bytomska Spółka Informatyczna COIG - 4 Sp. z o.o. oraz InfoStrategia Krzysztof Heller
i Andrzej Szczerba Sp. j. od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Śląskie Centrum
Społeczeństwa Informacyjnego-Jednostka Budżetowa Województwa Śląskiego, 40-032
Katowice, ul. Dąbrowskiego 23 protestu z dnia 21 lipca 2009 r.

orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wykluczenia Odwołującego z postępowania.

2. Kosztami postępowania obciąża Śląskie Centrum Społeczeństwa Informacyjnego-
Jednostka Budżetowa Województwa Śląskiego, 40-032 Katowice, ul. Dąbrowskiego 23
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4462 zł 00 gr
(słownie: cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt dwa złote zero groszy) z kwoty wpisu
uiszczonego przez wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie
zamówienia: Nizielski & Borys Consulting Sp. z o.o., 40-045 Katowice, ul. Astrów

10 (pełnomocnik), Bytomska Spółka Informatyczna COIG - 4 Sp. z o.o. oraz
InfoStrategia Krzysztof Heller i Andrzej Szczerba Sp. j.,
2) dokonać wpłaty kwoty 4462 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta sześćdziesiąt dwa
złote zero groszy) przez Śląskie Centrum Społeczeństwa Informacyjnego-Jednostka
Budżetowa Województwa Śląskiego, 40-032 Katowice, ul. Dąbrowskiego 23 na
rzecz wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie zamówienia: Nizielski &
Borys Consulting Sp. z o.o., 40-045 Katowice, ul. Astrów 10 (pełnomocnik),
Bytomska Spółka Informatyczna COIG - 4 Sp. z o.o. oraz InfoStrategia Krzysztof
Heller i Andrzej Szczerba Sp. j. stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione
z kosztów postępowania odwoławczego,
3) dokonać zwrotu kwoty 3 038 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące trzydzieści osiem złotych zero
groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz
wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie zamówienia: Nizielski &
Borys Consulting Sp. z o.o., 40-045 Katowice, ul. Astrów 10 (pełnomocnik),
Bytomska Spółka Informatyczna COIG - 4 Sp. z o.o. oraz InfoStrategia Krzysztof
Heller i Andrzej Szczerba Sp. j.


U z a s a d n i e n i e

I. W dniu 5.06.2009 r. Śląskie Centrum Społeczeństwa Informacyjnego (zwane dalej
Zamawiającym), ogłosiło w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej (nr ogłoszenia 2009/S
106-153450) postępowanie na wykonanie zamówienia publicznego pn. "Doradca
Technologiczny przy realizacji projektu "Rozbudowa i upowszechnienie Systemu
Elektronicznej Komunikacji Administracji Publicznej w Województwie Śląskim -SEKAP2".
Zamawiający zamieścił Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia (dalej: SIWZ) na
swojej stronie internetowej. Postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz.1655 z późn. zm.; dalej: Prawo zamówień
publicznych).
Wartość zamówienia oszacowano na 185 705,80 euro.
W dniu 14.07.2009 r. Zamawiający zawiadomił uczestników postępowania
o wykluczeniu wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Nizielski &
Borys Consulting Sp. z o.o. (pełnomocnik), Bytomska Spółka Informatyczna COIG-4 Sp.
z o.o., InfoStrategia Krzysztof Heller i Andrzej Szczerba Spółka Jawna (zwani dalej
Konsorcjum bądź Odwołującym).

W dniu 21.07.2009 r. Odwołujący złożył protest, który Zamawiający rozstrzygnął w dniu
31.07.2009 r. poprzez jego oddalenie. Odwołujący w dniu 5.08.2009 r. (data nadania
odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego) wniósł do Prezesa Urzędu
Zamówień Publicznych odwołanie od rozstrzygnięcia protestu, przekazując jednocześnie
Zamawiającemu kopię odwołania.
W proteście Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie następujących
przepisów (co podtrzymał również później w odwołaniu):
- art. 24 ust. 2 pkt 3 Prawa zamówień publicznych poprzez jego błędne zastosowanie,
a mianowicie przez wykluczenie Odwołującego z postępowania, pomimo iż brak było ku
temu przesłanek,
- art. 23 ust. 1 i ust. 3, art. 25 ust. 2 Prawa zamówień publicznych oraz § 1 ust. 3 pkt 3
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 roku w sprawie rodzajów
dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form w jakich te
dokumenty mogą być składane poprzez jego błędną interpretację i nieprawidłowe
zastosowanie - przez wykluczenie Odwołującego i uznanie, że nie spełnia on wymagań
finansowych i ekonomicznych określonych przez Zamawiającego oraz nie przedstawił
dokumentów potwierdzających posiadanie przez wykonawcę ubezpieczenia od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej o sumie
gwarancyjnej ubezpieczenia w wysokości co najmniej 500.000,00 zł, pomimo że Odwołujący
przedstawił dokumenty, z których wynikało, iż jako Konsorcjum posiada odpowiednie
ubezpieczenie OC,
- art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych poprzez naruszenie zasad prowadzenia
postępowania o udzielenie zamówienia w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania.
Odwołujący podniósł, że Zamawiający w dniu 29.06.2009 r. wezwał Odwołującego do
uzupełnienia złożonej oferty, co zostało skutecznie uzupełnione w dniu 30.06.2009 r.
W ocenie Odwołującego, w opisanej przez niego sytuacji uznanie przez Zamawiającego, iż
Odwołujący nie wykazał, iż jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w zakresie
prowadzonej działalności o sumie gwarancyjnej ubezpieczenia w wysokości co najmniej
500.000,00 zł narusza art. 23 ust. 1 i ust. 3 Prawa zamówień publicznych oraz art. 23 ust. 2
Prawa zamówień publicznych.
Zarówno w proteście, jak i w odwołaniu, wnoszono o nakazanie unieważnienia czynności
Zamawiającego polegającej na wykluczeniu Odwołującego z postępowania.
Zamawiający oddalając protest, przyznał, że jeden z uczestników Konsorcjum złożył
polisę na wymaganą kwotę (uznawszy argumenty Odwołującego przedstawione w proteście
co do jednej z polis załączonych do oferty Konsorcjum), niemniej jednak nie zmienił swojej
decyzji o wykluczeniu Konsorcjum z postępowania, bowiem w jego ocenie z postanowień

SIWZ wynikało, że w przypadku Wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia każdy z nich musi złożyć polisę wymaganej wartości.
Zamawiający nie podzielił stanowiska Odwołującego o braku obowiązku przedstawiania
dokumentów dotyczących posiadanego ubezpieczenia OC przez wszystkich Konsorcjantów
w sytuacji, gdy przynajmniej jeden z nich spełnia warunki postępowania. Wskazał, że
z postanowień SIWZ wynikało wyraźnie, że w przypadku wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia każdy z nich winien złożyć polisę wymaganej
wartości i postanowienia te nie zostały oprotestowane.
W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający z kolei stwierdził, że Konsorcjum uzupełniło
dokumenty (i w wyniku tego powtórencgo uzupełnienia wykonawca wykazał, że spełnia
warunki udziału w postępowaniu, tj. wykazał, że każdy z uczestników konsorcjum ma polisę
o wymaganej wartości), ale uzupełniło je zbyt poźno – uzupełnień tych nie można uwzględnić
przy ocenie warunków udziału w postępowaniu, ponieważ byłoby to sprzeczne z zasadą
równego traktowania wykonawców.

II. Nie stwierdzono zaistnienia przesłanek, o których mowa w art. 187 ust. 4 Prawa zamówień
publicznych, wobec czego rozpoznano odwołanie na rozprawie.
Po zapoznaniu się z dokumentacją postępowania i stanowiskami Stron, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Odwołujący ma interes prawny we wnoszeniu środków ochrony prawnej, ponieważ
w konsekwencji uwzględnienia odwołania i powtórnej oceny ofert, jego oferta, jako druga
w rankingu ofert, miałaby szansę na uzyskanie zamówienia.
Izba ustaliła, co następuje:
1. W treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) Zamawiający wskazał, iż
wykonawcy składając ofertę na zamówienie muszą posiadać ubezpieczenie od
odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej o sumie
gwarancyjnej w wysokości co najmniej 500.000,00 zł oraz że wykonawcy zobowiązani są,
w celu wykazania spełnienia tego warunku, przedstawić polisę, a w przypadku jej braku
dokument potwierdzający, że Wykonawca jest ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej
w zakresie prowadzonej działalności (ust 6.1 pkt 4.8 SIWZ). Jeżeli wykonawcy wspólnie
ubiegają się o udzielenie zamówienia – polisę o wymaganej wartości powinien przedstawić
każdy z nich (pkt 6.2.2. A SIWZ).
2. Odwołujący wraz ze złożoną ofertą przedstawił:
1) polisę nr 40251023265 wystawioną na ubezpieczającego InfoStrategia Krzysztof Heller
i Andrzej Szczerba Spółka Jawna z dnia 15.02.2009 r. (ubezpieczenie podmiotów
gospodarczych Generalia PRESTO) wraz z aneksem do tej polisy z dnia 15.02.2009 r.,
prostującym błędne zapisy na polisie, na sumę gwarancyjną w wysokości 1.000.000,00 zł;

2) polisę nr COB 0003475 wystawioną na Nizielski & Borys Consulting Spółka Jawna, na
sumę gwarancyjną w wysokości 1.500.000,00 zł,
3) polisę nr 9006123790043 wystawioną na Bytomską Spółkę Informatyczną COIG-4 Sp.
z o.o. na sumę gwarancyjną w wysokości 2.000.000,00 zł.
3. Pismem z dnia 29.06.2009 r. Zamawiający wezwał Odwołującego do uzupełniania
złożonej oferty i pismem z dnia 30.062009 r. Odwołujący uzupełnił złożoną ofertę zgodnie
z wezwaniem Zamawiającego, m.in. wyjaśnił, iż data przedstawionej polisy nr 40251023265
wystawionej na ubezpieczającego InfoStrategia Krzysztof Heller i Andrzej Szczerba Spółka
Jawna jest prawidłowa (tj. data 15.02.2009r.), a jedynie w treści aneksu do w/w polisy
omyłkowo zostało wskazane, iż aneks dotyczy polisy z 15.02.2008 r.; jednocześnie
Odwołujący przedstawił Aneks do polisy Generalia PRESTO nr 40251023265 wystawionej
na ubezpieczonego InfoStrategia Krzysztof Heller i Andrzej Szczerba Spółka Jawna
o prawidłowej treści. Ponadto wśród dokumentów uzupełnionych, Odwołujący złożył
oświadczenie ubezpieczyciela, wyjaśniające, iż InfoStrategia posiada ubezpieczenie
w wymaganej kwocie. Dodatkowo na ubezpieczeniu zawarto odręczną informację o treści
„ochrona ubezpieczeniowa potwierdzona polisą 40241022978 oraz aneksem z dnia
2009.02.15”.
Na rozprawie Zamawiający przyznał, że w toku uzupełnienia dokumentów
Odwołujący skutecznie wyjaśnił wątpliwości co do polis dwóch uczestników Konsorcjum:
Nizielski & Borys oraz COIG-4, natomiast dokumenty złożone w dn. 30.06.2009 r. nie
potwierdziły ubezpieczenia trzeciego uczestnika Konsorcjum – firmy InfoStrategia.
W ocenie Zamawiającego, o ile można byłoby przyjąć, że aneks z poprawioną datą
wystawienia polisy jest prawidłowy, to załączone obok niego oświadczenie – wskazujące, że
InfoStrategia jest objęta ochroną ubezpieczeniową na podstawie innej polisy
(nr 40241022978, co wynika z odręcznej wzmianki na oświadczeniu) budzi dalsze
wątpliwości co do dotychczasowo złożonych dokumentów i wątpliwości te nie mogą być
wyjaśnione, zdaniem Zamawiającego, ze względu na zasadę jednokrotnego wzywania
wykonawców do uzupełnienia dokumentów. Wątpliwości te zostały wyjaśnione dopiero
w piśmie załączonym do protestu – a więc po terminie.

Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, skład orzekający stwierdził, że
InfoStrategia posiada wymagane przez Zamawiającego ubezpieczenie, co zostało
potwierdzone odpowiednią polisą.
Rzeczywiście, do oferty załączono polisę zawierającą błąd co do kwoty ubezpieczenia
i aneks prostujący ten błąd, a w aneksie podano nieprawidłową datę wystawienia polisy, do
której aneks ten miał się odnosić (15.02.2008 zamiast 15.02.2009); numer polisy w aneksie
podano prawidłowy.

Choć błąd tego rodzaju, jak opisany powyżej, najprawdopodobniej był wynikiem omyłki
pisarskiej, Zamawiający słusznie postąpił, wzywając do uzupełnienia dokumentów w trybie
art. 26 ust. 3 Prawa zamówień publicznych. W zakreślonym przez Zamawiającego terminie
Odwołujący przedłożył prawidłowy aneks (z prawidłową datą polisy).
Na podstawie uzupełnionych dokumentów, w ocenie Izby, jednoznacznie można było ustalić,
że InfoStrategia posiada ubezpieczenie w wymaganej wysokości, zatem Odwołujący spełnia
warunek udziału w postępowaniu polegający na posiadaniu ubezpieczenia.
W sprzeczności z takim ustaleniem nie stoi oświadczenie z dn. 30.06.2009 r., znajdujące się
wśród uzupełnionych dokumentów. W oświadczeniu tym Specjalista ds. Ubezpieczeń
Majątkowych potwierdza zakres odpowiedzialności ubezpieczenia i sumę ubezpieczenia.
Z odręcznej notatki na oświadczeniu nie można wywieść, że dotychczas przedłożona polisa
(wraz z aneksem) była nieprawdziwa czy też zawierała inne błędy.
W ocenie składu orzekającego, jeżeli Zamawiający powziął nowe wątpliwości – w związku
z oświadczeniem z dn. 30.06.2009 r. (a właściwie odręczną notatką zawartą tamże) - mógł je
wyjaśnić w trybie art. 26 ust. 4 Prawa zamówień publicznych, i takie wezwanie nie
naruszałoby wyrażonej w art. 7 ust. 1 Prawa zamówień publicznych zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców.
Rzeczywiście w orzecznictwie i piśmiennictwie dotyczącym Prawa zamówień publicznych
została wyrażona zasada jednokrotnego wzywania do uzupełnienia dokumentu, jeżeli
wezwanie ma dotyczyć tego samego dokumentu. Reguła ta ukształtowana została w celu
zachowania uczciwej konkurencji i ma przeciwdziałać wzywaniu wykonawcy „do skutku”.
Jednak reguły tej, niewyrażonej zresztą w przepisach Prawa zamówień publicznych, nie
można traktować w sposób nadmiernie formalistyczny – jeżeli dokument uzupełniony przez
wykonawcę budzi wątpliwości Zamawiającego (jest nieczytelny bądź z innych powodów
niejasny), Zamawiający winien wyjaśnić te wątpliwości, a każdy taki przypadek należy badać
indywidualnie, mając na uwadze zachowanie zasady uczciwej konkurencji (por. KIO/UZP
1069/09). W niniejszej sytuacji, o ile treść oświadczenia budziła wątpliwości Zamawiającego,
nic nie stało na przeszkodzie, aby je wyjaśnić.
(Odwołujący wyjaśnił je w załączonym do protestu oświadczenia z dn. 16.07.2009 r.,
wyjaśniającego, że w oświadczeniu z dn. 30.06.2009 r. omyłkowo podano numer polisy).

Reasumując, Izba uznała, że nie było podstaw do wykluczenia Odwołującego
z postępowania z powodu niewykazania posiadania ubezpieczenia w odpowiedniej
wysokości, w konsekwencji czego uwzględniła zarzut naruszenia art. 7 ust. 1 oraz 24 ust. 2
pkt 3 Prawa zamówień publicznych. Nie stwierdzono jednak naruszenia art. 23 ust. 1 i ust. 3,
art. 25 ust. 2 Prawa zamówień publicznych oraz § 1 ust. 3 pkt 3 Rozporządzenia Prezesa

Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 roku w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może
żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form w jakich te dokumenty mogą być składane.
Wobec powyższego, orzeczono jak w sentencji, zgodnie z wnioskiem Odwołującego.
O kosztach orzeczono stosownie do wyniku postępowania odwoławczego na podstawie art.
191 ust. 6 i 7 Prawa zamówień publicznych.

Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych
do Sądu Okręgowego w Katowicach.

Przewodniczący:

………………………………


Członkowie:


………………………………


………………………………