Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Pa 38/13

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15.04.2013 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący- Sędzia: SSO Joanna Sawicz (spr.)

Sędziowie: SO Iwona Iwanek, SO Jacek Pluta

Protokolant: st. sekretarz sądowy Magdalena Karaś

przy udziale ----

po rozpoznaniu w dniu 15.04.2013 r. w Świdnicy

sprawy z powództwa B. K.

przeciwko Zarząd Powiatu (...)

o o przywrócenie do pracy na stanowisko dyrektora i odszkodowanie

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Kłodzku

z dnia 10.01.2013 r. sygn. akt IV P 312/12

uchyla zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w Kłodzku z dnia 10 stycznia 2013r. i przekazuje temu Sądowi sprawę do ponownego rozpoznania, pozostawiając do rozstrzygnięcia orzeczenie o kosztach procesu za instancję odwoławczą.

VII Pa 38/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 10.01.2013r. Sąd Rejonowy w Kłodzku oddalił powództwo B. K. wniesione przeciwko Zarządowi Powiatu (...) o przywrócenie do pracy na stanowisko dyrektora i odszkodowanie.

Rozstrzygnięcie swoje Sąd I-szej Instancji oparł o następująco ustalony stan faktyczny i poczynione rozważania :

Uchwałą nr 117/2010r. Zarządu Powiatu (...) z dnia 13.07.2010r. powierzono B. K. stanowisko dyrektora Zespołu Szkół (...) na okres od dnia 1.09.2010r. do dnia 31.08.2015r., natomiast uchwałą nr 218/2012 z dnia 23.10.2012r. odwołano powoda z tego stanowiska z dniem 31.10.2012r.

Zgodnie z przepisem art. 38 ust.1 ustawy z dnia 7.09.1991r. o systemie oświaty ( tekst jedn. – Dz.U. z 2004 roku, nr 256, poz. 2572 ze zm.) organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego. Sąd Rejonowy wskazał, że w/w ustawa nie określa jakie uprawnienia przysługują nauczycielowi odwołanemu ze stanowiska kierowniczego, jednak w orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa pogląd do uznania jedynie za możliwe roszczenie w zakresie odszkodowania , jednak nie więcej niż 3 miesiące i jedynie w zakresie dodatku funkcyjnego, jeżeli odwołanie nie wiąże się z rozwiązaniem stosunku pracy. A zatem odnośnie żądania powoda przywrócenia do pracy, brak jest podstaw prawnych do jego uwzględnienia.

Przede wszystkim jednak Sąd Rejonowy w Kłodzku , odnosząc się do powództwa wniesionego przez B. K., wskazał na brak legitymacji biernej strony pozwanej Zarządu Powiatu (...). W myśl bowiem przepisu art. 3 k.p. pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników. Zespół Szkół jest pracodawca dla nauczycieli wykonujących pracę w takiej placówce; posiada on zdolność do zatrudniania pracowników . Wprawdzie stanowisko Dyrektora szkoły powierza organ prowadzący, to jednak zakładem pracy dla dyrektora jest ta szkoła. Stąd też Zespół szkół (...) w nowej rudzie jest pracodawcą dla powoda. A zatem brak legitymacji procesowej biernej po stronie pozwanej skutkował oddaleniem powództwa.

Apelację od w/w wyroku złożył B. K., zarzucając:

- obrazę art. 194 k.p.c. w zw. z art. 5 k.p.c. poprzez brak wezwania właściwej strony do udziału w sprawie ,

- obrazę art. 5 k.p.c. przez nieudzielenie niezbędnych pouczeń co określenia strony pozwanej i konieczności wezwania jej do udziału w sprawie.

W związku z powyższym powód domagał się zmiany zaskarżonego wyroku i zasądzenia na jego rzecz kwoty 18.000 zł oraz przywrócenia terminu do przypozwania strony pozwanej Zespołu Szkół (...) w N..

Sąd II-giej Instancji zważył , co następuje:

Apelacja wniesiona przez powoda zasługuje na uwzględnienie.

Jakkolwiek należy podzielić stanowisko Sądu Rejonowego w Kłodzku, iż brak legitymacji biernej procesowej Zarządu Powiatu (...) określonego przez powoda jako strona pozwana, skutkuje oddaleniem powództwa o przywrócenie do pracy czy zasądzenie odszkodowania, to jednak Sądowi I-szej Instancji uszło uwadze uregulowanie zawarte w przepisie art. 477 k.p.c. Zgodnie z powołanym przepisem w postępowaniu wszczętym z powództwa pracownika wezwania do udziału w sprawie, o którym mowa w art. 194 § 1 i § 3, sąd może dokonać również z urzędu. Przewodniczący poucza pracownika o roszczeniach wynikających z przytoczonych przez niego faktów.

Zasadą jest, że w sytuacji gdy powództwo nie zostało wniesione przeciwko osobie, która powinna być w sprawie stroną pozwaną, sąd na wniosek powoda lub pozwanego wzywa tę osobę do wzięcia udziału w sprawie (art. 194 § 1k.p.c.), a jeżeli okaże się, że powództwo o to samo roszczenie może być wytoczone przeciwko innym jeszcze osobom, które nie występują w sprawie w charakterze pozwanych, wezwanie przez sąd tych osób do udziału w sprawie jest możliwe na wniosek powoda (art. 194 § 3 k.p.c. ). Natomiast w sprawach z zakresu prawa pracy, w których pracownik stanowi stronę powodową, art. 477 k.p.c. upoważnia do wezwania takich osób również przez Sąd z urzędu. Jednak wydaje się za uzasadniony pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24.09.2009r. , II PK 78/09 iż określenia - sąd „może” wezwać z urzędu - nie należy rozumieć w ten sposób, że wezwanie zależy od dowolnego uznania Sądu. Ilekroć Sąd na podstawie przeprowadzonych dowodów dojdzie do jednoznacznego przekonania, że zachodzą przesłanki określone w art. 194 § 1 i 3 k.p.c., tylekroć „powinien”, a nie tylko „może” dokonać wezwania z urzędu; zwłaszcza wówczas , gdy strona nie jest reprezentowana przez fachowego pełnomocnika , który mógłby jej udzielić w tym zakresie porady prawnej. W szczególności będzie to uzasadnione w sprawie , w której rzeczą oczywistą jest, iż zakładem pracy nie jest strona określona przez powoda. Inaczej będzie się kształtować sytuacja , gdy Sąd z urzędu musiałby podejmować dodatkowe czynności, aby ustalać taka stronę.

Także w sytuacji, gdy Sąd dokona pouczenia w zakresie możliwości zastosowania przepisu art. 477 k.p.c. bądź udzieli stronie wnoszącej powództwo, informacji w zakresie przepisu art. 3 k.p. , a strona sprzeciwi się wezwaniu do udziału w sprawie w trybie art. 194§1 k.p.c. innej strony niż oznaczona w pozwie, wówczas niewątpliwie Sąd jest zwolniony z powyższego obowiązku. Sąd pracy nie może dokonać z urzędu wezwania do udziału w sprawie pracodawcy, wbrew woli pracownika, który sprzeciwia się takiemu dopozwaniu (wyrok SN z dnia 13.09.2006r., II PK 357/05). Jednak w protokole rozprawy z dnia 10.01.2013r. brak jest jednoznacznego zapisu na ten temat; zarówno w zakresie informacji udzielonej przez Sąd jak i sprzeciwu powoda odnośnie dopozwania właściwej strony.

Natomiast odnosząc się do zarzutu braku pouczenia , o którym mowa w art. 5 k.p.c., to należy uznać ten zarzut za niezasadny. Zgodnie z art. 5 k.p.c., w razie uzasadnionej potrzeby sąd może udzielić stronom i uczestnikom postępowania występującym w sprawie bez adwokata lub radcy prawnego niezbędnych pouczeń co do czynności procesowych, ale brak stosownych wskazówek w tym zakresie można uznać za naruszenie art. 5 k.p.c. mające wpływ na wynik sprawy tylko w szczególnych, wyjątkowych okolicznościach, kiedy to strona działająca bez profesjonalnego pełnomocnika wykazuje się znaczną nieporadnością procesową. W niniejszej sprawie , uwzględniając zachowanie powoda i treść pism sporządzanych przez niego, trudno uznać go za osobę nieporadną.

A zatem, mając na uwadze powyższe rozważania, w szczególności brak zastosowania przepisu art. 477 k.p.c. , co skutkowało nierozpoznaniem sprawy co do istoty, Sąd II-giej Instancji orzekł jak w sentencji w oparciu o przepis art. 386 §4 k.p.c.