Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 29 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca: SSO Małgorzata Kończal (spr.)

Sędziowie: SSO Hanna Matuszewska , SSO Jadwiga Siedlaczek

po rozpoznaniu w dniu 29 maja 2013 roku w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa : małoletniego M. R. działającego przez matkę K. D.

przeciwko : J. B.

o alimenty

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Grudziądzu

z dnia 28 lutego 2013 roku

sygn. akt III RC 447/12

postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 28 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu udzielił zabezpieczenia roszczenia na okres do prawomocnego zakończenia procesu przez zobowiązanie pozwanego J. B. do płacenia na rzecz małoletniego M. R. kwoty 500 zł miesięcznie poczynając od 28 lutego 2013r. w miejsce kwoty 300zł ustalonej postanowieniem z dnia 9 października 2012r. W uzasadnieniu Sąd Rejonowy wskazał, że udzielając zabezpieczenia po raz pierwszy nie dysponował opinią z badań genetycznych DNA, w związku z tym ustalił alimenty w dolnych granicach usprawiedliwionych potrzeb dziecka i możliwości zarobkowych pozwanego. Po nadesłaniu opinii potwierdzającej ojcostwo pozwanego podwyższył alimenty do kwoty 500zł, ponieważ z wyjaśnień pozwanego wynikało, że iż otrzymuje 2000zł z jednego lokalu lecz dysponuje drugim lokalem do wynajmu i też oczekuje czynszu 2000zł lecz nie zgłosił nigdzie oferty wynajmu. Zgodnie z art. 135§ 1 k.r.o. sąd ocenia możliwości zarobkowe pozwanego, nie zaś faktycznie uzyskiwane dochody. Ustalone alimenty na rzecz małoletniego powoda w wysokości 500zł miesięcznie pozwolą na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka na czas postępowania, ponieważ małoletni M. uczęszcza do przedszkola, gdzie jada posiłki, a więc dodatkowy koszt wyżywienia Sąd Rejonowy przyjął na kwotę 200zł, gdyż pozostała kwota nie mieści się w granicach usprawiedliwionych potrzeb dziecka, podobnie jak koszt zakupu odzieży i leków podany na kwotę 200zł miesięcznie, których matka nie wykazała w tej wysokości i sąd ustalił je na 100zł miesięcznie. Sąd meriti miał też na uwadze, iż matka czyni osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dziecka niewymierne w pieniądzach. Dlatego na podstawie art. 753 § 1 k.p.c. w zw. z art. 133 § 1 k.r.o. i art. 135§ 1 i 2 k.r.o. orzekł jak w sentencji. Ostateczna wysokość alimentów zostanie ustalona w orzeczeniu kończącym postępowanie, ponieważ pozwany dotychczas nie przedstawił umów notarialnych dotyczących wyzbycia się lokali, a uczynił to już po urodzeniu się małoletniego powoda.

Powyższe postanowienie zaskarżył pozwany w części zobowiązującej go do uiszczania na rzecz małoletniego powoda kwoty 500 zł miesięcznie, w miejsce kwoty 300zł . Zarzucił naruszenie art. 130§ 1 w związku z art. 736§ 1 k.p.c. poprzez rozpatrzenie wniosku, który nie odpowiada wymogom formalnym art. 736§ 1 k.p.c. oraz błędne ustalenie, że możliwości finansowe pozwanego i uzasadnione potrzeby powoda uzasadniają zmianę kwoty zabezpieczenia roszczenia o alimenty. Wniósł o uchylenie pkt 2 postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w celu uzupełnienia braków formalnych wniosku o udzielenie zabezpieczenia ewentualnie o zmianę zaskarżonego postanowienia w pkt 2 poprzez oddalenie wniosku powoda o podwyższenie kwoty zabezpieczenia do kwoty 600zł.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zaskarżone postanowienie podlegało uchyleniu a limine.

W sprawie niniejszej nie doszło w ogóle do skutecznego z procesowego punktu widzenia złożenia wniosku o zabezpieczenie roszczenia. Wymagania formalnie wniosku o udzielenie zabezpieczanie określa art. art. 736 § 1 k.p.c., zgodnie z którym wniosek taki powinien odpowiadać wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a nadto zawierać

1)  wskazanie sposobu zabezpieczenia, a w sprawach o roszczenie pieniężne także wskazanie sumy zabezpieczenia,

2)  uprawdopodobnienie okoliczności uzasadniających wniosek;

przy czym stosownie do art. 753 § 1 zd. 2 k.p.c., w sprawach o alimenty podstawą zabezpieczania jest jedynie zabezpieczenie roszczenia, zatem inaczej niż w przypadku wniosku o zabezpieczenia innych roszczeń, nie jest konieczne uprawdopodobnienie interesu prawnego w uzyskaniu zabezpieczenia.

Wymogi wniosku o udzielenie zabezpieczenia są więc stosunkowo sformalizowane. Od nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 2 lipca 2004 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (obowiązującej od 2 maja 2005 r.) nie budzi wątpliwości obligatoryjność zachowania formy pisemnej wniosku o udzielenie zabezpieczenia. Wynika to zarówno z jednoznacznego brzmienia przepisu art. 736 k.p.c., stanowiącego, że wniosek winien odpowiadać wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego (art. 126 k.p.c.), jak i z porównania tego przepisu z uprzednio normującym tę materię art. 737 k.p.c. (w brzmieniu sprzed 2 maja 2005 r.).

W piśmiennictwie dopuszcza się równoważność formy ustnej wniosku o zabezpieczenie wyłącznie w takich przypadkach, w których powództwo można zgłosić ustnie do protokołu (art. 466 k.p.c). Nawet wówczas wniosek składany ustnie musi spełniać warunki formalne pisma procesowego przewidziane w art. 126 k.p.c. oraz szczególne, przewidziane w art. 736 k.p.c. O zachowanie wymagań formalnych wniosku w takiej sytuacji powinna zadbać osoba odbierająca ustne powództwo wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia. (A. Zieliński, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. prof.dr. hab. A. Zielińskiego, CH.Beck 2009, system Legalis, j. Jagieła, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz pod red. prof. dr hab. K. Piaseckiego, CH. Beck 2006, system Legalis).

W sprawie niniejszej wniosek o udzielenie zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego nie był zawarty w pozwie ani nie został złożony w odrębnym piśmie procesowym. Natomiast na rozprawie w dniu 28 lutego 2012 r. pełnomocnik powoda – radca prawny sformułował wniosek o udzielenie zabezpieczenia w kwocie 600 zł miesięcznie (k. 101 akt). W świetle przedstawionych wyżej uwag, już samo niezachowanie formy pisemnej dyskwalifikowało taki wniosek w sensie prawnoprocesowym. Nie wchodziło przy tym w rachubę wezwanie do usunięcia braków formalnych wniosku, bowiem w sprawie w ogóle nie doszło do złożenia wniosku. Jedynie w sytuacji strony działającej samodzielnie właściwe byłoby pouczenie jej w trybie art. 5 k.p.c. o wymogu złożenia wniosku w formie pisemnej jako warunku jego rozpoznania.

W konsekwencji wobec uznania, że wniosek o udzielenie zabezpieczenia w ogóle nie został złożony, zaskarżone postanowienie podległo uchyleniu a limine, bez badania podstaw do zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego powoda. Sąd Okręgowy postanowił zatem jak w sentencji na podstawie art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 386 § 1 k.p.c.