Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2014 roku

Sąd Rejonowy w Giżycku w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodnicząca – SSR Katarzyna Garbarczyk

Protokolant – sekr. sąd. Aneta Dybikowska

w obecności oskarżyciela: ---------

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2014 roku sprawy

B. L. z d. L., c. E. i K. z d. T., ur. (...) w G.

obwinionej o to, że:

I. Od dnia 4.11.2013 roku do 10.02.2014 roku w miejscowości G. nie wskazała osoby której w dniu 2013-10-14 roku o godzinie 16:44:52 w miejscowości A. (...) powierzyła do kierowania pojazd marki F. o numerach rejestracyjnych (...).Kierujący tym pojazdem jadąc z prędkością 71/50 km/h przekroczył dozwoloną prędkość o 21 km/h. Brak informacji, aby pojazd został użyty wbrew jego woli

tj. o czyn z art. 96§3 kw w zw. z art. 78 ust. 4 i 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym

II. Od dnia 4.11.2013 roku do 10.02.2014 roku w miejscowości G. nie wskazała osoby której w dniu 2013-10-14 roku o godzinie 17:17:58 w miejscowości A. (...) powierzyła do kierowania pojazd marki F. o numerach rejestracyjnych (...).Kierujący tym pojazdem jadąc z prędkością 85/50 km/h przekroczył dozwoloną prędkość o 35 km/h. Brak informacji, aby pojazd został użyty wbrew jego woli

tj. o czyn z art. 96§3 kw w zw. z art. 78 ust. 4 i 5 ustawy Prawo o ruchu drogowym

1.  Obwinioną B. L. uznaje za winną popełnienia obu zarzuconych jej czynów i za to na podstawie art. 96§3 kw skazuje obwinioną za każdy z nich, zaś na podstawie art. 96§3 kw w zw. z art. 9§2 kw w zw. z art. 24§1 i 3 kw wymierza obwinionej łącznie karę grzywny w wysokości 300 (trzysta) złotych.

2.  Zasądza od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa 30 (trzydzieści) złotych tytułem opłaty i obciąża ją pozostałymi kosztami procesu w wysokości 50 (pięćdziesiąt) złotych.

Sygn. akt II W 149/14

UZASADNIENIE

Na podstawie zebranych dowodów Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Na podstawie zdjęć wykonanych radarowym przyrządem do pomiaru prędkości pojazdów, S. (...) G. – W. ustalili, że w dniu 14.10.2013 roku, w miejscowości A., na drodze (...), kierowca pojazdu marki F. o nr rej. (...), jadąc o godz. 16:44:52 z prędkością 71 km/h, a o godz. 17:17:58 z prędkością 85 km/h, przekroczył dozwoloną na tym odcinku prędkość 50 km/h. Ustalono, iż w/w pojazd należy do B. L.. (...) w W. zwróciła się do B. L. z pisemnym wezwaniem o wskazanie, kto był kierowcą lub użytkownikiem przedmiotowego pojazdu w tym czasie. W odpowiedzi na to wezwanie, w dniu 04.11.2013 r. obwiniona wystosowała do (...) G.- W. pismo, w którym odmówiła wskazania kierowcy, czy też użytkownika przedmiotowego samochodu we wskazanym czasie, podważając jednocześnie kompetencje (...) G. – W. do żądania od właściciela samochodu takich informacji. W kolejnych pisemnych oświadczeniach także odmówiła wskazania, komu powierzyła rzeczony pojazd.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów tj.: : notatka urzędowa- raport k. 1, 23, potwierdzenie odbioru k.2, 24, pismo k.3, 5, 25 -26, 27 oświadczenie k. 9, 9a, 37, 37a.

Obwiniona B. L. nie przyznała się do winy ( k. 48: 11-13, 33-35).

Zgodnie z art. 96§3 kw - karze podlega ten, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie.

Niewskazanie polega na odmowie udzielenia informacji o osobie, której został powierzony pojazd do kierowania lub używania. (...) oznacza bowiem m.in. „przekazywać informację” ( Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, red. H. Zgółkowa, t. 46, Poznań 2004, s. 148). Niewskazaniem jest udzielenie odpowiedzi negatywnej, na przykład, że nie wskaże tej osoby lub nie wie, w czyjej dyspozycji w określonym czasie był pojazd, jak też zaniechanie udzielenia odpowiedzi. Znamię to jest zatem spełnione w razie bezczynności, tj. nieudzielenia w ogóle odpowiedzi właściwemu organowi. ( Komentarz do art. 96 Kodeksu Wykroczeń, Ryszard A. Stefański).

Odnosząc się do stanowiska obwinionej, w którym podważa ona uprawnienia (...) w W. do żądania od właściciela pojazdu informacji dotyczących tego, komu powierzył w określonym czasie swój pojazd - przywołać tu należy orzeczenie Sądu Najwyższego wyrażone w postanowieniu z dnia 02 kwietnia 2014 r. ( VKK 378/13)- a które niniejszy Sąd w pełni podziela –że straży gminnej (miejskiej) przysługują uprawnienia oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenie z art. 96 § 3 kw, popełnione od dnia 31 grudnia 2010 r., jeśli w zakresie swojego działania, w tym w trakcie prowadzonych czynności wyjaśniających ujawniły to wykroczenie i wystąpiły z wnioskiem o ukaranie za owo wykroczenie.

W myśl art. 11 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1383) do zadań straży miejskiej należy czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego – w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym. Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 5 wymienionej ustawy, strażnik wykonując te zadania, ma prawo do dokonywania czynności wyjaśniających, kierowania wniosków o ukaranie do sądu, oskarżania przed sądem i wnoszenia środków odwoławczych - w trybie i zakresie określonych w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia. Zostały one określone w art. 17 § 3 kpw, który to przepis od dnia 31 grudnia 2010 r. stanowi, że strażom gminnym (miejskim) uprawnienia oskarżyciela publicznego przysługują wówczas, gdy w zakresie swego działania w tym w trakcie prowadzonych czynności wyjaśniających ujawniły wykroczenia i wystąpiły z wnioskiem o ukaranie. Od tego samego dnia – 31.XII.2010 r. – strażnicy gminni (miejscy), będąc na mocy powołanej ustawy i art. 129 b 3 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. – Dz. U. z 1997 r., poz. 1137) uprawnionymi do kontroli ruchu drogowego, w tym zakresie naruszeń przepisów o zatrzymaniu lub postoju pojazdów, uzyskali, w ramach wykonywania tej kontroli i w tym zakresie (art. 129 b ust. 3 ustawy Prawo o ruchu drogowym.) prawo do żądania od właściciela lub posiadacza pojazdu wskazania, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie – art. 129 b ust. 3 pkt 7 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Nowelizacja art. 17 § 3 k.p.w. i art. 129 b p.r.d. przyznała z dniem 31 grudnia 2010 r. strażom gminnym (miejskim) uprawnienie oskarżyciela publicznego w sprawach z art. 96 § 3 kw. Zdezaktualizował się zatem pogląd wyrażony na tle poprzedniego stanu prawnego, to jest sprzed 31.XII.2010 r., w postanowieniach z dnia 25 maja 2010 r., III KK 116/10 (Lex 583855), z dnia 29 czerwca 2010 r., I KZP 8/10 (OSNKW 2010, z. 9, poz. 76) i z dnia 30 września 2010 r., I KZP 15/10 (OSNKW 2010, z. 10, poz. 87), że strażnikom tym nie przysługiwał przymiot oskarżyciela publicznego o wykroczenia za niewskazanie użytkownika pojazdu. W drugim postanowieniu - z dnia 29.VI.10 r. – wywiedziono na podstawie ówczesnego stanu prawnego, że straż gminna (miejska) nie może powadzić kontroli ruchu drogowego w stosunku do innego podmiotu, niż kierujący pojazdem lub uczestnik ruchu, co powoduje, że nie ma uprawnień oskarżycielskich w stosunku do właściciela lub posiadacza pojazdu za niewskazanie przez niego użytkownika tego pojazdu. Jednak to ograniczenie podmiotowe zostało zmodyfikowane przez dodanie pkt 7 do art. 129 b ust. 3 Prawa o ruchu drogowym. Ustęp 3 tego artykułu określa, że żądanie wymienione w jego pkt 7 następuje w ramach kontroli ruchu drogowego i w zakresie, o którym mowa w ust. 2, czyli poszerzeniu uległ krąg osób (podmiotów) objętych tą kontrolą. Natomiast zmodyfikowana treść art. 17 § 3 k.p.w. nadała strażom gminnym (miejskim) status oskarżyciela publicznego wobec tych nowych podmiotów – właścicieli lub posiadaczy pojazdów, którzy w toku postępowania wyjaśniającego wbrew żądaniu straży nie wskazali użytkowników tych pojazdów, czyli dopuścili się wykroczenia z art. 96 § 3 k.w., a straż wówczas ujawniła je.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego kilkakrotnie niedwuznacznie sygnalizowano, że w świetle nowego stanu prawnego, powstałego w następstwie ustawy z 29 października 2010 r., obowiązującego od 31 grudnia 2010 r., straż gminna (miejska) uzyskała status oskarżyciela publicznego o czyny z art. 96 § 3 k.w. popełnione od tej ostatniej daty ( wyroki: z dnia 15 marca 2011 r., V KK 39/11 – Lex 784285, z dnia 17 maja 2011 r., III KK 118/11 – Lex 811852, z dnia 18 października 2011 r., IV KK 237/11 – Lex 1044056, z dnia 18 kwietnia 2013 r., II KK 90/13 – Lex 1299163; podobne zdanie wyrażono w kasacji (...) wniesionej w pierwszej z wyżej wymienionych spraw). Przeciwny pogląd, zaprezentowany w wyrokach z dnia 12 grudnia 2013 r., III KK 431/13 i III KK 432/13 ( Legalis 753718 i (...)) był wyrazem przekonania, niepodzielonego przez Sąd w tej sprawie, że nowela z dnia 29 października 2010 r. (Dz. U. Nr 225, poz. 1446 ze zm.) nie poszerzyła kręgu podmiotów, wobec których straż gminna (miejska) ma atrybut oskarżyciela publicznego (więc są to w dalszym ciągu tylko kierujący pojazdem lub uczestnik ruchu drogowego). Zdaniem niniejszego Sądu rozpoznającego przedmiotową sprawę, celem owej noweli ze względu na kompleksowość i treść zmian, było nadanie tym strażom uprawnień oskarżycielskich wobec sprawców czynów z art. 96 § 3 k.w. Straże gminne (miejskie) otrzymały do tego upoważnienie ustawowe zawarte w art. 129 b ust. 3 pkt 7 Prawa o ruchu drogowym i w art. 17 § 3 k.p.w. Zbieżny pogląd wyrażony został w piśmiennictwie (zob. R. A. S.: Przegląd uchwał Sądu Najwyższego w zakresie prawa karnego procesowego za 2010 r. – (...) 2011, nr 2, s. 103 – 107). W wolę ustawodawcy poszerzenia uprawnień straży na tym polu wpisało się rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 lutego 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykroczeń, za które strażnicy straży gminnych są uprawnieni do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, wydane na podstawie art. 95 § 4 k.p.w. (Dz. U. z 2003 r. Nr 208, poz.2026 ze zmianami, w tym ze wskazaną wyżej – Dz. U. z 2011 r. Nr 36, poz. 190). Od dnia 1 marca 2011 r. strażnicy są uprawnieni do karania mandatem za wykroczenia określone w art. 96 § 3 k.w. - § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia. Prawo do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego, o którym mowa w art. 95 § 4 k.p.w. przysługuje strażnikom na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 4 Ustawy o strażach gminnych. Z przytoczonych względów uznano, że straży gminnej (miejskiej) przysługują uprawnienia oskarżyciela publicznego w sprawach o wykroczenie z art. 96 § 3 k.w., popełnione od dnia 31 grudnia 2010 r., jeśli w zakresie swojego działania, w tym w trakcie prowadzonych czynności wyjaśniających ujawniły to wykroczenie i wystąpiły z wnioskiem o ukaranie za owo wykroczenie- co miało miejsce w przedmiotowej sprawie.

Wracając do okoliczności przedmiotowej sprawy, bez wątpliwości stwierdzić należy, że S. (...) G.- W. w trakcie prowadzonych czynności ujawnili, że dniu 14.10.2013 roku, w miejscowości A., na drodze (...), kierowca pojazdu marki F. o nr rej. (...), jadąc o godz. 16:44:52 z prędkością 71 km/h, a o godz. 17:17:58 z prędkością 85 km/h, przekroczył dozwoloną na tym odcinku prędkość 50 km/h. Ustalono, iż w/w pojazd należy do B. L.. (...) w W. zwróciła się do B. L. z pisemnym wezwaniem o wskazanie, kto był kierowcą lub użytkownikiem przedmiotowego pojazdu w tym czasie. W odpowiedzi na to wezwanie, w dniu 04.11.2013 r. obwiniona wystosowała do (...) G.- W. pismo, w którym odmówiła wskazania kierowcy, czy też użytkownika przedmiotowego samochodu we wskazanym czasie. W kolejnych pisemnych oświadczeniach także odmówiła wskazania, komu powierzyła rzeczony pojazd.

Powyższe wynika jednoznacznie z dowodów tj.: notatka urzędowa- raport k. 1, 23, potwierdzenie odbioru k.2, 24, pismo k.3, 5, 25 -26, 27 oświadczenie k. 9, 9a, 37, 37a. Dowody te są jasne, wzajemnie się uzupełniają i korespondują ze sobą. W tych okolicznościach Sąd odmówił wiary wyjaśnieniom B. L., w których nie przyznała się ona do winy ( k. 48: 11-13, 33-35), albowiem są one odosobnione w świetle w/w dowodów.

Na podstawie dowodów, które Sąd uznał za wiarygodne, bez wątpliwości przyjąć należało, że obwiniona dwukrotnie dopuściła się wykroczeń z art. 96§3 kw.

Od dnia 4.11.2013 roku do 10.02.2014 roku w miejscowości G., B. L. nie wskazała osoby, której w dniu 2013-10-14 roku o godzinie 16:44:52 w miejscowości A. (...) powierzyła do kierowania pojazd marki F. o numerach rejestracyjnych (...), kierujący tym pojazdem jadąc z prędkością 71/50 km/h przekroczył dozwoloną prędkość o 21 km/h; oraz od dnia 4.11.2013 roku do 10.02.2014 roku w miejscowości G. nie wskazała osoby, której w dniu 2013-10-14 roku o godzinie 17:17:58 w miejscowości A. (...) powierzyła do kierowania pojazd marki F. o numerach rejestracyjnych (...), kierujący tym pojazdem jadąc z prędkością 85/50 km/h przekroczył dozwoloną prędkość o 35 km/h. W świetle powyższego, jak również zważywszy, że w obu tych przypadkach brak było informacji, aby pojazd został użyty wbrew jej woli – B. L. dwukrotnie naruszyła postanowienia z art. 96§3 kw.

Wina obwinionej w zakresie popełnienia zarzuconych jej czynów, nie budzi wątpliwości. Obwiniona musiała zdawać sobie sprawę z ciążącego na niej – jako na użytkowniku pojazdu – obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Przy wymiarze kary grzywny Sąd miał na uwadze stopień zawinienia i społecznej szkodliwości czynu, wagę naruszonych przez obwinioną obowiązków. W świetle powyższego Sąd, uznając B. L. za winną popełnienia obu zarzuconych jej czynów, na podstawie art. 96§3 kw skazał obwinioną za każdy z nich, zaś na podstawie art. 96§3 kw – przy zastosowaniu art. 9§2 kw – mając na uwadze treść art. 24§1 i 3 kw wymierzył obwinionej łącznie karę grzywny w wysokości 300 (trzysta) złotych. Zdaniem Sądu orzeczona kara jest adekwatna do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu i spełni cele w zakresie prewencji szczególnej, jak i ogólnej

Zasądzając od obwinionej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 30 złotych tytułem opłaty i obciążając ją pozostałymi kosztami procesu w wysokości 50 złotych, Sąd kierował się treścią art. 119 kpw w zw. z art. 627 kpk oraz miał na uwadze postanowienia Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych ( Dz.U z 1983 r., Nr .49, poz. 223 z późn. zm) oraz Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 10.10.2001 r. (Dz.U z 2001 r., Nr 118, poz.1269) w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty za wniesienie wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia.