Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 446/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2014 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Michał Bober

Sędziowie:

SSA Aleksandra Urban (spr.)

SSA Bożena Grubba

Protokolant:

stażysta Katarzyna Kręska

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2014 r. w Gdańsku

sprawy S. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

o prawo do emerytury

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

od wyroku Sądu Okręgowego w Elblągu - IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 9 grudnia 2013 r., sygn. akt IV U 1771/13

1.  odrzuca apelację w części obejmującej rozstrzygnięcie o przyznaniu wnioskodawcy S. K. prawa do emerytury za okres od 8 marca 2013 roku do 2 czerwca 2013 roku;

2.  w pozostałym zakresie oddala apelację.

Sygn. akt III AUa 446/14

UZASADNIENIE

Skarżący S. K. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. z dnia 27 czerwca 2013r., znak (...), odmawiającej mu prawa do emerytury. Skarżący twierdził, że przed służbą wojskową pracował jako formierz, po tej służbie – w tym samym zakładzie początkowo jako formierz, później jako kierowca samochodu ciężarowego, następnie w (...) Kombinacie Budowlanym (dalej (...)) jak kierowca samochodu ciężarowego (betoniarki, tzw. gruszki). W ocenie skarżącego powinno to skutkować przyznaniem prawa do emerytury.

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie, wskazując m.in. na art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr. 153 poz. 1227 ze zmianami, powoływanej dalej jako „ustawa emerytalna”) oraz na rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8 poz. 43 ze zmianami). Nie kwestionowano, że wprawdzie wnioskodawca osiągnął w dniu (...) wiek 60 lat i nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, jak również legitymuje się wymaganym na dzień 1 stycznia 1999r. okresem składkowym i nieskładkowym wynoszącym 25 lat, jednak nie udowodnił wymaganego na ten sam dzień stażu 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Organ rentowy uznał za pracę w warunkach szczególnych okres zatrudnienia na stanowisku kierowcy w PKS w E. (9 lat, 4 m-ce i 1 dzień). Jeżeli chodzi o okresy pracy wskazane w odwołaniu, tj. w Zakładach (...) w E. (stanowiska formierza i kierowcy) i w (...) w E. (stanowisko kierowcy), nie przedłożono świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych, zaś zgromadzony w sprawie materiał budził wątpliwości organu rentowego.

Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2013r. Sąd Okręgowy w Elblągu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w pkt. I. zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy S. K. prawo do emerytury od dnia 8 marca 2013r.; w pkt. II. stwierdził, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Okręgowy oparł o następujące ustalenia faktyczne. Skarżący urodził się w dniu (...), zatem w dniu (...) ukończył 60 lat. Po ukończeniu szkoły przyzakładowej Zakładów (...) w E. (dalej (...)) w zawodzie formierza, skarżący był zatrudniony w Z. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowiskach formierza od dnia 25 lipca 1972r., przy czym początkowo, tj. przed dniem 1 listopada 1972r., wstępnie, w celu adaptacji zawodowej. Wnioskodawca jako formierz pracował początkowo na wydziale (...) (części wydziału (...)), zaś od dnia 1 stycznia 1973r. do dnia 26 kwietnia 1973r. na wydziale (...) (części wydziału (...)). W okresie od dnia 28 kwietnia 1973r. do dnia 9 kwietnia 1975r. skarżący odbył zasadniczą służbę wojskową. W okresie tej służby wnioskodawca nabył uprawnienia do kierowania pojazdami m.in. ciężarowymi. Po służbie wojskowej skarżący powrócił do pracy w (...) z dniem 2 maja 1975r. na stanowisko kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 t, przy czym faktycznie do dnia 25 maja 1975r. pracował nie jako samodzielny kierowca, a jako pomocnik (drugi kierowca). Z dniem 13 sierpnia 1975r. wnioskodawca został zatrudniony na stanowisku kierowcy Ż.” w (...). W rzeczywistości, po początkowym okresie przyuczenia, który trwał około tygodnia, kiedy to wnioskodawca jeździł z drugim kierowcą, do końca zatrudnienia w tym zakładzie, tj. do dnia 31 stycznia 1979r., pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako kierowca samochodu ciężarowego do transportu betonu (tzw. gruszki) o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 t. W okresie od dnia 28 lutego 1979r. do dnia 30 czerwca 1988r. wnioskodawca pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 t w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) w E.. Następnie do dnia 14 lutego 2000r. prowadził działalność gospodarczą.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy zważył, iż odwołanie skarżącego zasługiwało na uwzględnienie. Sąd ten przywoła znajdujące zastosowanie w sprawie przepisy prawa i wskazał, że skarżący niewątpliwie spełnia kryterium wymaganego okresu 25 lat ubezpieczenia, skończył 60 lat i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Kwestią sporną była jedynie okoliczność wykonywania przez wnioskodawcę pracy w szczególnych warunkach w okresie wymaganych 15 lat, jako że okres uznawany przez pozwanego za okresy pracy w takich właśnie warunkach, był krótszy niż 15 lat. Wnioskodawca dysponował tylko jednym świadectwem wykonywania pracy w warunkach szczególnych. Nie było ono kwestionowane przez pozwanego, który wobec tego uznał, że okres udowodniony takiej pracy to 9 lat, 4 m-cy i 1 dzień. Wnioskodawcę obciążało wykazanie dalszych 5 lat, 7 m-cy i 29 dni pracy w warunkach szczególnych. W ocenie Sądu Okręgowego nie ma podstaw twierdzenie pozwanego, iż praca wnioskodawcy na stanowisku formierza (przed służbą wojskową) i kierowcy w praktycznie całym okresie zatrudnienia w (...), nie była pracą w warunkach szczególnych. Nie budziły wątpliwości dokumenty z akt osobowych skarżącego z okresu pracy w Z., z których jednoznacznie wynika, że od dnia 25 lipca 1972r. do dnia 26 kwietnia 1973r. wnioskodawca pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako formierz na wydziałach (...) i (...), wchodzących w skład wydziałów (...) i (...). Okoliczności te (w tym zasady numeracji wydziałów) potwierdzają zeznania świadka T. S.. Jeżeli chodzi o dokumenty odnoszące się do zagadnienia struktury wydziałów, warto wskazać np. na arkusz oceny pracownika fizycznego z wydziału (...) (bez daty) k.26 akt osobowych. Dokument ten został sporządzony z pewnością na samym początku pracy wnioskodawcy na wydziale (...) po ukończeniu szkoły zawodowej, skoro wskazuje on co do wynagrodzenia na III kategorię zaszeregowania, a więc tę samą, która została podana w umowie o pracę z dnia 25 lipca 1972r. (k.32-33 akt osobowych) i która została podwyższona do kategorii IV już wraz z zatrudnieniem wnioskodawcy z dniem 1 listopada 1972r. po zakończeniu stażu (k.36 akt osobowych). Trzeba wobec tego odwołać się do zarządzenia nr 5/84 Dyrektora (...) z dnia 8 stycznia 1984r. w sprawie wprowadzenia zweryfikowanego wykazu stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, zgodnie z którym praca formierzy zatrudnionych na wydziałach (...) i (...) to praca w warunkach szczególnych. Konsekwencją takiego ustalenia oraz tego, że skarżący po odbyciu służby wojskowej zgłosił się do pracy w (...) w terminie krótszym niż 30 dni, musiało być zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych okresu pracy od dnia 25 lipca 1972r. do dnia 26 kwietnia 1973r. i okresu służby wojskowej od dnia 28 kwietnia 1973r. do dnia 9 kwietnia 1975r. Nie znalazło żadnego potwierdzenia w dokumentach stanowisko wnioskodawcy, że po powrocie z wojska pracował on początkowo jako formierz. Takie twierdzenie ubezpieczonego wynikało nie z jego wiedzy o faktach, o których ewidentnie z uwagi na upływ czasu nie pamiętał, a z wnioskowania, że tak musiało być, skoro zaliczono mu ciągłość zatrudnienia (zeznania skarżącego z dnia 6 grudnia 2013r. od 00:30:15). Okoliczność ta nie miała jednak znaczenia dla możliwości zastosowania powołanego wyżej art. 108 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony, skoro wystarczające było podjęcie zatrudnienia po służbie wojskowej w tym samym zakładzie pracy, niezależnie od stanowiska. Nie ma jednak podstaw, aby zaliczyć wnioskodawcy do okresu pracy w warunkach szczególnych dni od 2 do 25 maja 1975r., kiedy to pracował jako pomocnik kierowcy, co wynika z adnotacji na podaniu o zwolnienie z pracy k.8 akt osobowych. Dopiero z dniem 26 maja 1973r. do końca zatrudnienia w (...), tj. do dnia 30 czerwca 1975r., kiedy to skarżący pracował jako samodzielny kierowca samochodu ciężarowego (...), można mówić o jego pracy w warunkach szczególnych. Tak więc łączny staż pracy w warunkach szczególnych z omawianego okresu zatrudnienia to 2 lata, 9 m-cy i 20 dni. Odnośnie zatrudnienia skarżącego w (...) Sąd Okręgowy wskazał, że zasługuje na wiarę konsekwentnie podnoszone twierdzenie wnioskodawcy o tym, iż wskazanie w umowie o pracę stanowiska kierowcy Ż. miało charakter formalny, a w rzeczywistości ubezpieczony pracował w tym zakładzie praktycznie cały czas, tj. poza bardzo krótkim początkowym przyuczeniem, jako kierowca samochodu ciężarowego (...) do transportu betonu. Trzeba zauważyć, że dokumentacja osobowa z tego zakładu pracy nie była prowadzona zbyt dokładnie. Nie zawiera ona np. żadnych angaży, chociaż oczywiste jest (co wynika z kart zarobkowych k.17-24 akt ZUS dot. kapitału początkowego), że stawki godzinowe wnioskodawcy się zmieniały. Przy tym już od samego początku zatrudnienia wnioskodawca otrzymywał 8 zł na godzinę, zamiast wskazanych w umowie 6,60 zł. Znajduje to potwierdzenie po pierwsze w porównaniu pozycji za poszczególne miesiące w kolumnach 2. i 12. karty zarobkowej za 1975r. (strona brutto, k.23 akt ZUS dot. kapitału początkowego) i po drugie w adnotacji bez daty specjalisty ds. transportu N. L. na podaniu o przyjęcie do pracy „7 zł godz + 1 prowadzenie pojazdu” (tak więc dodatek tego rodzaju był wypłacany już od początku pracy, a nie – jak twierdził pozwany – dopiero od listopada 1977r.). Ponadto akta osobowe wnioskodawcy zawierają dwa dokumenty dotyczące innych pracowników (opinia służbowa k.6, aneks k.7). Wszystkie te braki akt osobowych, w tym zachodząca od początku zatrudnienia niezgodność stawki wynagrodzenia z ujętą w umowie o pracę, wskazywały na potrzebę sięgnięcia w tym zakresie do osobowych źródeł dowodowych. Zeznający na tę okoliczność świadek Z. I. (1) okres rozpoczęcia pracy w (...) przez ubezpieczonego wiązał ze swoją roczną pracą na konkretnym stanowisku. Świadek ten stanowczo i niezmiennie twierdził, że wnioskodawca był kierowcą samochodu ciężarowego do transportu betonu już w 1975r. W ocenie Sądu nie ujawniły się okoliczności, które mogłyby skutkować uznaniem tych zeznań za niewiarygodne. Świadek ten mógł pamiętać fakty dotyczące pracy wnioskodawcy, pomimo znacznego upływu czasu, choćby na tle kontaktów tych osób, które wynikają z odwołania skarżącego od kary dyscyplinarnej z dnia 30 listopada 1978r. (k.13-14 akt osobowych), protokołu dot. braku narzędzi, sporządzonego przez Z. I. (k.3 akt osobowych) i wniosku z dnia 5 lutego 1979r. o wydanie świadectwa pracy (k.2 akt osobowych). Za wiarygodne trzeba też uznać wyjaśnienie wnioskodawcy odnośnie tego, że wskazanie za 2 miesiące jego zatrudnienia (sierpień i wrzesień) w karcie zarobkowej z 1978r., iż zajmował stanowisko betoniarza, wynikało tylko z miejsca, w którym w danym czasie świadczył pracę (prefabrykacja), chociaż polegała ona nadal na kierowaniu S.. Tę część zeznań ubezpieczonego potwierdza jego odwołanie od kary dyscyplinarnej z dnia 30 listopada 1978r. (k.13-14 akt osobowych), wymierzonej na tle braków w kartach drogowych i uszkodzeń samochodu, w którym skarżący pisał m.in. o omawianym okresie: „W sierpniu, gdy szedłem na urlop wypoczynkowy przekazałem klucze od S. kierownikowi I..” Nieprzydatne okazały się natomiast zeznania świadka P. W. z rozprawy w dniu 22 listopada 2013r., gdyż pracował on w (...) w okresie innym niż wnioskodawca. W opisanej sytuacji zachodziła podstawa do przyjęcia, że skoro wnioskodawca był kierowcą S. już w 1975r. (dokładnej daty nie da się wprawdzie ustalić, jednak zgodne z doświadczeniem życiowym jest twierdzenie skarżącego, że przyuczenie trwało około tygodnia – rozprawa z dnia 9 października 2013r. od 00:05:20), to za wykazany okres jego pracy w (...) na tym stanowisku z pewnością można uznać okres od dnia 1 września 1976r. do końca zatrudnienia, tj. do dnia 31 stycznia 1979r, czyli okres wynoszący 3 lata, 5 m-cy i 0 dni. Łączny okres pracy w warunkach szczególnych z uwzględnieniem zasadniczej służby wojskowej, wykazany w toku procesu to 6 lat, 2 m-ce i 20 dni, co łącznie z okresem takiej pracy, udowodnionym już na etapie postępowania prowadzonego przez organ rentowy, przekracza wymagane na dzień 1 stycznia 1999r. 15 lat. Udowodnienie przez wnioskodawcę dopiero na etapie postępowania sądowego, gdyż przy pomocy dokumentów uzyskanych dopiero w toku procesu i zeznań świadków, że zachodzą wszystkie przesłanki przyznania mu wnioskowanej emerytury, skutkowało po pierwsze zmianą zaskarżonej decyzji na podstawie art. 477 ( 14)§ 2 kpc i przyznaniem prawa do tejże emerytury od dnia ukończenia 60. roku życia, tj. od dnia 8 marca 2013r. oraz stwierdzeniem na podstawie art. 118 ust. 1a a contrario, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł organ rentowy, zaskarżając go co do pkt I i zarzucając: naruszenie prawa materialnego, w szczególności art. 184 ust. l ustawy z dnia grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm. ) w związku z § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, poprzez niezasadne przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury w sytuacji gdy nie wykazał 15 lat pracy w szczególnych warunkach; naruszenie art. 129 ust. l ustawy o emeryturach i rentach z FUS poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do emerytury od dnia 8 marca 2013 r. w sytuacji gdy wniosek o świadczenie emerytalne został zgłoszony w dniu 3 czerwca 2013 r. Wskazując na powyższe skarżący wniósł o: a) zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania, ewentualnie b) zmianę zaskarżonego wyroku i przyznanie wnioskodawcy; prawa do emerytury od daty zgłoszenia wniosku tj. od 3 czerwca 2013r. W uzasadnieniu skarżący podał, iż brak jest uzasadnienia dla uwzględnienia wnioskodawcy okresu służby wojskowej jako pracy w szczególnych warunkach bowiem w tym okresie pracownik nie świadczył pracy w szczególnych warunkach, natomiast brak jest uregulowania dopuszczającego stosowanie takiej fikcji prawnej, takie tez stanowisko zajął Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 7 lutego 2013 r. sygn. III AUa 898/12. Co prawda w judykaturze zdaje się kształtować pogląd, iż okres służby wojskowej może być uwzględniony do pracy w szczególnych warunkach jeżeli pracownik został powołany do tej służby w okresie wykonywania przez niego pracy w szczególnych warunkach oraz, że w przewidzianych ustawą terminach powrócił do pracy na takim stanowisku. Jak wynika z akt sprawy wnioskodawca przed powołaniem do służby wojskowej był zatrudniony w szczególnych warunkach jako formierz natomiast po powrocie ze służby wojskowej pracował jako pomocnik kierowcy. Ponadto wątpliwy jest również okres pracy wnioskodawcy na stanowisku formierza już od 25.07.1972r., skoro sam wnioskodawca twierdził, iż tym stanowisku zaczął prace po zakończeniu szkoły od 01.11.1972 r. i na ta okoliczność przedłożył pismo dotyczące zmiany warunków umowy o pracę z dnia 3U października 1972 r. (k. 23 akt emerytalnych). Ponadto nawet w przypadku uznania, iż wnioskodawca legitymuje się wymaganym okresem pracy w szczególnych warunkach, to prawo do tego świadczenia winno mu przysługiwać nie wcześniej niż od daty zgłoszenia wniosku tj. od 3 czerwca 2013 r., tak jak o tym mówi art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Postanowieniem z dnia 6 lutego 2014r. Sąd Okręgowy w Elblągu – IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych sprostował oczywistą omyłkę w sentencji wyroku z dnia 9 grudnia 2013r. w ten sposób, że w miejsce słów „od dnia 8 marca 2013r.” wpisał „od dnia 3 czerwca 2013r.”.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja organu rentowego nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie wskazać wypada, iż na skutek sprostowania oczywistej omyłki w treści wydanego wyroku organ rentowy stracił gravamen w zakresie w jakim zarzucił błędne ustalenie daty przyznania świadczenia, stąd zaskarżenie w tej części stało się niedopuszczalne i w związku powyższym podlegało odrzuceniu na mocy art. 370 k.p.c. w związku z art. 373 k.p.c. o czym Sąd Apelacyjny, orzekł jak w pkt. 1 wyroku.

Przechodząc do istoty wywiedzionej apelacji przypomnieć należy, iż ubezpieczony S. K. wniósł odwołanie od decyzji odmawiającej przyznania wnioskowego świadczenia, tj. prawa do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych /dalej ustawy emerytalnej/. Wskazany przepis wraz z art. 32 ustawy emerytalnej oraz przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze /dalej rozporządzenia/, określają dla mężczyzn następujące przesłanki prawa do wcześniejszej emerytury: ukończony 60 rok życia, 25 letni ogólny staż ubezpieczeniowy, 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przed 1 stycznia 1999 r., nieprzystąpienie do OFE albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem. Z dniem 1 stycznia 2013r. odpadła przesłanka rozwiązania stosunku pracy.

Na obecnym etapie postępowania istota sporu w dalszym ciągu sprowadzała się do oceny, czy ubezpieczony legitymuje się 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Wskazać można, iż bezspornym był staż pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach w wymiarze 9 lat, 4 miesięcy i 29 dni. Do stażu tego Sąd Okręgowy zaliczył ubezpieczonemu wszystkie sporne okresy - chronologicznie: zatrudnienia wnioskodawcy w Z. E. od 25.07.1972. do 26.04.1973 r. na stanowisku formierza; okres służby wojskowej od 28.04.1973 r. do 9.04.1975 r.; okres zatrudnienia od 2.05.1973 r. do 30.06.1975 r. jako kierowca (...); od 01.09.1976 do 31.01.1979 r. w (...) E. jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 t.

Wywiedziona apelacja zarzuca błędne zaliczenie do stażu pracy w szczególnych warunkach zasadniczo dwóch okresów: przed 1 listopada 1972 roku w charakterze formierza oraz okresu służby wojskowej. Zwrócić zatem należy uwagę, iż nawet z wyłączeniem okresu od 25 lipca 1972r. do 1 listopada 1972r. a z zaliczeniem okresu służby wojskowej, ubezpieczony w dalszym ciągu legitymować będzie się wymaganym 15 letnim stażem pracy w szczególnych warunkach.

Mając na uwadze powyższe podkreślić należy, iż nie znajdują akceptacji zarzuty organu rentowego negującego prawidłowość zaliczenia do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu służby wojskowej.

Sąd Apelacyjny oczywiście dostrzega, iż orzecznictwie Sądu Najwyższego wyrażono odmienne stanowiska w kwestii możliwości zaliczenia okresu służby wojskowej do stażu pracy w szczególnych warunkach.

Należy podkreślić, iż pogląd o wyłączeniu możliwości uwzględniania okresu służby wojskowej w stażu pracy w szczególnych warunkach wyrażony został przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 kwietnia 2009r., II UK 331/08, LEX nr 707887 oraz z dnia 11 marca 2009 r., II UK 247/08, LEX nr 707422. Zasadnicza teza tych judykatów, o wyłączeniu możliwości uwzględniania okresu służby wojskowej w stażu pracy w szczególnych warunkach, wywiedziona była z uchwały siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 2002 r. (III ZP 30/01, OSNAPiUS 2002 nr 10, poz. 243), która została zakwestionowana.

W wyroku z dnia 25 lutego 2010 r., II UK 219/09, LEX nr 590248, Sąd Najwyższy trafnie wskazał, że jeżeli w uchwale podtrzymano stosownie przepisów dotychczasowych, tj. rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r., to tylko do tych jego przepisów, które regulują materię określoną w ustawie, a więc wiek emerytalny, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na jakich osobom wykonującym prace w szczególnych warunkach przysługuje prawo do emerytury, to nie wyłączono § 19 ust. 2 tego rozporządzenia. Ten właśnie przepis - przez zagwarantowanie zachowania dotychczasowych uprawnień - rozszerza katalog prac wykonywanych w szczególnych warunkach, o których mowa w rozporządzeniu.

W kolejnych orzeczeniach Sąd Najwyższy prezentował jednolitą wykładnię przepisów, według której okres służby wojskowej dla żołnierza zatrudnionego przed powołaniem do czynnej służby wojskowej w warunkach szczególnych (I kategorii zatrudnienia), który po zakończeniu tej służby podjął zatrudnienie w tych samych warunkach, jest nie tylko okresem służby w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale także okresem pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych charakterze (por. np wyroki Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2009 r., II UK 215/09 OSNP 2011 nr 15-16, poz. 219, z dnia 9 marca 2010 r., I UK 333/09, LEX nr 585739, z dnia 24 maja 2012 r., II UK 265/11, LEX nr 1169836, z dnia 17 maja 2012 r., I UK 399/11, LEX nr 1211140).

Ostatecznie rozbieżności w zakresie wykładni omawianych przepisów wyjaśnione zostały uchwałą siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2013r. II UZP 6/13 ( LEX nr 1385039 ), w której wskazano, że czas zasadniczej służby wojskowej odbytej w czasie obowiązywania art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967r. o powszechnym obowiązku obrony Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej ( Dz. U. Nr 44, poz. 220 ) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 1974r., zalicza się na warunkach wynikających z tego przepisu do okresu pracy wymaganego do nabycia prawa do emerytury niższym wieku emerytalnym ( art.184 w zw. z art. 32 u.e.r.).

Również w najnowszym orzeczeniu z dnia 5 sierpnia 2014r., sygn. akt I UK 442/13, niepublikowane, Sąd Najwyższy wskazał, iż czas zasadniczej służby wojskowej zalicza się do okresu uprawniającego do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Takie doliczenie jest możliwe tylko wówczas, gdy zainteresowany podjął prace w szkodliwych warunkach w ciągu 30 dni od opuszczenia wojska.

Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego analiza kierunków orzecznictwa Sądu Najwyższego prowadzi do wniosku o konieczności zaliczenia ubezpieczonemu okresu służby wojskowej od 28 kwietnia 1973 r. do 9 kwietnia 1975 r. do stażu pracy w szczególnych warunkach.

Jak zaś wskazano wyżej, zaliczenie ubezpieczonemu do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu służby wojskowej oznacza, iż osiąga on wymagany 15 letni staż nawet z wyłączeniem początkowego okresu zatrudnienia w Z. E. od 25.07.1972. do 1 listopada 1972 r., stąd kontrola instancyjna w tym zakresie jest bezprzedmiotowa.

Kierując się powyższym, w ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy zasadnie uznał, iż ubezpieczony wykazał, że spełnia wszystkie przesłanki nabycia prawa do wcześniej emerytury na mocy art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a zatem zaskarżony wyrok odpowiada prawu i nie wzruszają go zarzuty apelacji.

Mając na uwadze powyższe, na mocy art. 385 k.p.c. Sąd Apelacyjny orzekł, jak w pkt. 2 sentencji.