Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt

VIII Ga 203/14

POSTANOWIENIE

Dnia 11 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Elżbieta Kala (spr.)

SO Wojciech Wołoszyk

SO Wiesław Łukaszewski

Protokolant

Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2014r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z wniosku (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w L.

o wpis zmian do Krajowego Rejestru Sądowego

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 10 lipca 2014r. sygn. akt BY XIII Ns Rej KRS 5708/14/283

postanawia :

oddalić apelację.

Sygn. akt VIII Ga 203/14

UZASADNIENIE

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością domagał się wpisu zmian w rejestrze przedsiębiorców, tj. zarejestrowania zmiany umowy spółki dokonanej aktem notarialnym z dnia 17 października 2013 r. sporządzonym przez notariusza A. B. w Kancelarii Notarialnej w B. (Rep. A Nr (...)), związanej z tym zmiany sposobu reprezentacji, wpisu Rady Nadzorczej oraz zmiany przedmiotu działalności, a ponadto wpisania zmiany funkcji pełnionej przez D. P. w zarządzie oraz ujawnienia zmiany firmy wspólnika.

Postanowieniem z dnia 12 maja 2014 r. (sygn. akt BY XIII Ns-Rej. KRS 3730/14/896) referendarz sądowy uwzględnił żądanie w zakresie dotyczącym zarejestrowania w części zmiany umowy spółki oraz związanej z tym zmiany przedmiotu działalności, ujawnienia zmiany firmy wspólnika, oddalił natomiast wniosek w pozostałej części tj. co do zarejestrowania zmiany § l1c, 17, 18 i 19 oraz § 17a, usunięcia § 20 i 21 umowy spółki oraz zmiany sposobu reprezentacji oraz funkcji pełnionej w zarządzie, jak również wpisania Rady Nadzorczej. W uzasadnieniu referendarz sądowy podniósł, że postanowienia umowy spółki dotyczące długości kadencji albo określające w inny sposób wygaśnięcie mandatu mogą być modyfikowane wyłącznie w drodze zmiany umowy, nie jest zatem możliwe zawarcie tam zapisu według które mogą tego dokonać wspólnicy w drodze uchwały. Ponadto nie mogły zostać zarejestrowane zapisy, w których brak określenia w jakich konkretnie sytuacjach uprawnienie do powołania i odwołania członków organów spółki (zarządu oraz Rady Nadzorczej) służy (...), w jakich zaś Zgromadzeniu Wspólników. W ocenie referendarza sądowego, nie jest możliwe przyznanie uprawnienia do powołania organów jednocześnie Zgromadzeniu Wspólników oraz osobie trzeciej. Powyższe skutkowało odmową wpisu zapisu dotyczącego nowego organu w spółce w postaci Rady Nadzorczej oraz zmiany danych członka zarządu (nowa funkcja wynikająca ze zmiany umowy spółki), jak również wpisania informacji o uchyleniu § 20 i 21 umowy spółki regulujących dotychczas powyższe kwestie.

Skargę na orzeczenie referendarza sądowego w części dotyczącej odmowy dokonania wpisu złożył wnioskodawca. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucił naruszenie:

- art. 23 ust. 1 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym poprzez zanegowanie przedstawionych wraz z wnioskiem dokumentów jako niewystarczających do dokonania zmiany postanowień § 17, 18,19 oraz § 11 c i 17a, a ponadto uchylenia § 20 i 21 umowy spółki,

- art. 202 § 1, art. 201 § 4, art. 203 § 1, art. 215 § 1 i 2 oraz art. 216 § 2 k.s.h. poprzez ich błędną wykładnię, co doprowadziło do przyjęcia, że proponowana przez wnioskodawcę treść §' 11 c, § 17 ust. 3, § 18 list 1, § 19 ust 1 i 2 oraz § 17aust 1 i 2 umowy spółki jest sprzeczna z w/w przepisami.

Wskazując na powyższe wnioskodawca wniósł o zarejestrowanie pominiętych zmian umowy spółki oraz ujawnienia zmiany sposobu reprezentacji i danych Rady Nadzorczej oraz nowej funkcji w zarządzie - zgodnie z wnioskiem oraz o przeprowadzenie rozprawy. Zdaniem skarżącego, sama idea powoływania członków organów spółki na czas nieoznaczony oznacza poddanie kształtowania długości kadencji i czasu sprawowania mandatu przez piastunów organów woli wspólników. Nie ma zatem przeszkód prawnych, aby wprowadzić domyślnie kadencję określoną, jednocześnie upoważniając w umowie spółki podmioty (gremia) uprawnione do powoływania członków organu spółki do dokonania wyboru na kadencję o innej długości lub nieokreśloną przy wyborze, regulacje dotyczące spółek z o.o. nie zawierają bowiem obostrzeń podobnych do przepisów art. 303 § 3 i 4 k.s.h. (dotyczących spółki akcyjnej). Skarżący zwrócił również uwagę, że ustawodawca dopuszcza np. w art. 368 § 4 k.s.h. swoistą „dwuwładzę" przewidując możliwość odwołania, czy też zawieszenia funkcji członka zarządu w spółce akcyjnej zarówno przez walne zgromadzenie, jak i przez radę nadzorczą, bez definiowania przypadków w których uprawnienie to przysługiwałoby jednemu albo drugiemu organowi. Nieuzasadniona była również odmowa ujawnienia informacji dotyczącej zmiany sposobu reprezentacji, nowej funkcji członka zarządu oraz danych dotyczących Rady Nadzorczej, gdyż żaden przepis nie stoi na przeszkodzie uwzględnieniu wniosku w tej części. Wnioskodawca podniósł również, że w.kraju zarejestrowanych jest co najmniej kilkanaście podmiotów w których zawarte są postanowienia analogiczne do tych, których wpisu odmówiono w niniejszej sprawie, także w okręgu tutejszego Sądu (w sprawie dotyczącej Gospodarstwa Rolnego (...) sp. z o.o., KRS nr (...), sygn. akt BY XIII Ns-Rej KRS 476/14/070).

Postanowieniem z dnia 10 lipca 2014 r., sygn. akt BY XIII Ns Rej KRS 5708/14/283, na skutek skargi wnioskodawcy na postanowienie referendarza sądowego z dnia 12 maja 2014 r. (sygn. akt BY XIII Ns Rej KRS 3730/14/896), Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił wniosek Gospodarstwa (...) sp. z o.o. w Ś. oraz obciążył wnioskodawcę kosztami postępowania w kwocie 100 zł, uznając je za uiszczone.

Na podstawie analizy dokumentów mających stanowić podstawę zarejestrowania zmiany § 17, 18 i 19 oraz § 11c i 17a umowy, a ponadto uchylenia § 20 i 21 umowy spółki Sąd Rejonowy zważył, iż nie było uzasadnione dokonanie wpisu w tej części. Rację ma wprawdzie, zdaniem tego Sądu, skarżący, że przepis art. 202 § 1 k.s.h. - wprowadzający zasadę, iż o ile umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie stanowi inaczej, mandat członka jej zarządu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia tej funkcji - ma niewątpliwie charakter dyspozytywny, to jednak przyjmuje się, że wprowadzenie w tym zakresie innej zasady wymaga wyraźnego zapisu w umowie spółki (tak J. P. Naworski [w] Kodeks spółek handlowych. Komentarz pod redakcją T. Siemiątkowskiego i R. Potrzeszcza, tom 2, Warszawa 2011, teza 6 do art. 202, str. 233). Również w orzecznictwie wyrażono pogląd, że tylko w umowie spółki wspólnicy mogą wyłączyć stosowanie reguły wyrażonej w art. 202 § 1 k.s.h. - także wtedy, gdy według uchwały wspólników powołanie nastąpiło na czas nieokreślony (zob. uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r., III CZP 23/10, OSNC 2011, nr 1, poz. 6). Żadnego istotnego wpływu na długość kadencji nie mogą mieć regulaminy zarządu, bądź rady nadzorczej (czy też komisji rewizyjnej), jak również uchwały organów właścicielskich czy zarządzenia powołujące (delegujące) ich członków.

Sąd Rejonowy wskazał, że uznaje się, że zagadnienie kadencyjności organów spółki oraz ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu jego członków należy do tzw. „materii statutowej", nie znoszącej ingerencji aktów niższego rzędu (zob. R. L. Kwaśnicki, P. Letolc [w:] R. L. Kwaśnicki (red.), Orzecznictwo Sądu Najwyższego z sprawach z zakresu prawa spółek handlowych 2006-2009, Warszawa 2010, s. 308). Sąd Rejonowy odwołał się do treści art. 38 k.c., zgodnie z którym osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie. Działania organów spółki nie mogą zatem następować inaczej, jak tylko w sposób określony w przepisach ustawowych i w postanowieniach statutu. Dotyczy to także czynności dokonywanych w sferze wewnętrznej funkcjonowania spółki. Wskazano, że wyrażona w art. 353 (1) k.c. zasada swobody umów, która na podstawie 2 k.s.h. dotyczy także organizacji i funkcjonowania spółek handlowych, dozwala aby w/w zagadnienie uregulować odmiennie w umowie spółki, jednak wzgląd na pewność i stabilność tych stosunków wymaga przyjęcia w tym względzie stanowczej regulacji. W konsekwencji przyjmuje się, że umowa spółki może przewidywać powołanie członków zarządu na czas oznaczony (kadencja), czas nieoznaczony bądź nie zawierać w ogóle postanowień na ten temat (tak J. A. Strzępka Kodeks Spółek Handlowych. Komentarz Wydanie 6, Warszawa 2013, nb 2 do art, 202). Zdaniem Sądu Rejonowego, nie jest zatem dopuszczalne udzielenie w umowie spółki swoistej „delegacji" do uregulowania powyższej kwestii dla organu spółki, jego decyzja nie może bowiem zastąpić braku regulacji statutowej. Podobnie należałoby, w opinii Sądu Rejonowego, ocenić brak wyraźnego określenia w umowie spółki, w jakich konkretnie przypadkach uprawnienie do powołania członków jej organów (zarządu lub rady nadzorczej) służyć będzie zgromadzeniu wspólników, w jakich zaś - osobie trzeciej, w takim bowiem przypadku uprawnienia wspólników oraz fundacji pozostaną względem siebie konkurencyjne. Zasadą jest, że członek zarządu (także rady nadzorczej) jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (art. 201 § 4 in fine k.s.h. oraz art. 215 § 2 k.s.h.). W nauce prawa wskazuje się, że kompetencja do powołania członków zarządu może zostać w umowie spółki powierzona innemu organowi spółki (radzie nadzorczej lub też komisji rewizyjnej), a także poszczególnym wspólnikom w ramach ich uprzywilejowania osobistego (art. 159 k.s.h.) lub uprzywilejowania związanego z udziałem (art. 174 § 2 i 3 k.s.h.). Spotyka się także przypadki kombinowane, gdy część członków zarządu powoływanych i odwoływanych jest przez zgromadzenie wspólników, a część przez poszczególnych wspólników z osobna. Nie ma również przeszkód, aby kompetencję w omawianym zakresie zastrzec dla osoby trzeciej spoza spółki - udzielając jej upoważnienia do nawiązania stosunku organizacyjnego pomiędzy spółką a członkiem jej organu - lub też dopuścić możliwość powierzenia funkcji w zarządzie w drodze kooptacji czy też nawet losowania. W doktrynie podkreśla się, że zagadnienie kompetencji do powołania członków organów spółki należy jednak odróżnić od bezwzględnie obowiązującej zasady wyrażonej w art. 203 § 1 zdanie 1 k.s.h. oraz w art. 216 § 2 k.s.h. według której wspólnicy mogą w każdym czasie odwołać członków zarządu oraz rady nadzorczej i to niezależnie od przyjętego w umowie spółki sposobu kreowania tych organów (zob. D. Kupryjańczyk [w] Z. Jara (red.) Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Wydanie 6, 2014, teza 5 do art. 204). Słusznie, zdaniem Sądu I instancji, przyjmuje się, iż jest to szczególny wyraz uprawnień kontrolnych organu właścicielskiego (jakim są wspólnicy), dopuszczenie natomiast niczym nieograniczonej „konkurencji" czy też „rozszczepienia" kompetencji zgromadzenia wspólników oraz osoby trzeciej do powołania członków w/w organów mogłoby doprowadzić do sytuacji w której zostałyby w spółce powołane jednocześnie i niezależnie od siebie dwa zarządy, czy też dwie rady nadzorcze. Nawet jedynie potencjalne niebezpieczeństwo zaistnienia takiej „dwuwładzy" w spółce byłoby nie do pomyślenia tak z punktu widzenia jej stosunków wewnętrznych, jak i w stosunkach na zewnątrz - mogłoby powodować negatywne konsekwencje dla wszystkich pozostałych uczestników obrotu. Wskazane zapisy umowy spółki mogą być również źródłem wątpliwości dotyczących tego, jaki organ byłby właściwy do wyrażenia zgody na zajmowanie się przez członka zarządu interesami konkurencyjnymi, co do zasady bowiem - zgodnie z art. 211 § 2 k.s.h. - zgody takiej udziela organ uprawniony do powołania zarządu.

Niezależnie od powyższego Sąd I instancji zwrócił uwagę na okoliczność, że zarejestrowanie zapisów § 17a ust. 1 oraz § 19 ust. 1 umowy spółki byłoby niezgodnie ze stanem rzeczywistym, gdyż wymienia się tam (...), tymczasem obecnie - po wpisaniu zmian w Rejestrze - podmiot ten występuje pod nazwą „(...)" (KRS (...)). Brak możliwości uwzględnienia zgodnie z wnioskiem nowego brzmienia § 17 (dotyczącego w całości ustanowienia nowego organu w spółce - Rady Nadzorczej), wykluczała w konsekwencji możliwość wpisania § l1c (wymieniającego Radę wśród tych organów) oraz ujawnienia danych jej członków. Odmowa natomiast zarejestrowania zmiany § 18 (dotyczącego zarządu), w którym zawarte były kwestionowane zapisy, nie pozwoliła na ujawnienie nowej funkcji zarządu - nie przewiduje jej bowiem umowa w dotychczasowym brzmieniu. W takiej sytuacji nie było, zdaniem Sądu Rejonowego, możliwe uchylenie § 20 i 21 umowy spółki, które dotychczas regulowały sposób reprezentacji oraz organ uprawniony do powołania zarządu.

Również nie było możliwe, w ocenie Sądu I instancji, ujawnienie w rejestrze informacji, iż członkowie zarządu są uprawnieni do reprezentacji „niezależenie od wartości dokonywanej przez spółkę czynności prawnej". Zgodnie bowiem z art. 204 § 2 k.s.h. prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Jakkolwiek zapisy takie będą skuteczne w stosunkach wewnętrznych spółki, to jednak wzmianki dotyczące powyższej kwestii nie podlegają wpisowi do rejestru, wiążą one bowiem jedynie członków zarządu w stosunkach wewnętrznych (zob. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 24 października 1996 r., III CZP 112/96, OSNC 1997, nr 2, poz. 20). Naruszenie ograniczeń wynikających z umowy spółki lub uchwał wspólników nie wpływa na skuteczność dokonywanej czynności i nie oddziałuje na sytuację osób trzecich (por. art. 17 § 3 k.s.h.) W konsekwencji, uwzględniając informacyjną funkcję rejestru uznać należy, zdaniem Sądu Rejonowego, że zapis tej treści nie dotyczy sposobu reprezentacji podlegającego ujawnieniu w dziale 2 rejestru, o którym mowa w art. 39 pkt 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r., poz. 1203 ze zm. - dalej jako „ustawa o KRS").

Na koniec Sąd Rejonowy podkreślił, że zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy o KRS sąd rejestrowy obowiązany jest zbadać, czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa. Zadania sądu rejestrowego nie mogą się przy tym ograniczać do podejmowania wyłącznie czynności ewidencyjnych zmierzających do ujawnienia w rejestrze danych wskazanych przez wnioskodawcę, lecz przede wszystkim służyć muszą dbaniu o to, aby wpisy dokonywane w rejestrze odpowiadały prawu. Wiąże się to również z zasadą domniemania prawdziwości danych wpisanych do rejestru (art. 17 ust. 1 ustawy o KRS). W świetle powyższego nie byłoby, w ocenie Sądu Okręgowego, uzasadnione zarejestrowanie żądanej zmiany z tego tylko powodu, że w sprawie dotyczącej innego podmiotu - jakkolwiek przy analogicznej treści umowy spółki - orzeczono odmiennie, nie są bowiem znane Sądowi orzekającemu w niniejszej sprawie motywy zarejestrowania takiej zmiany, nadto rozstrzygnięcie to nie może być uznane za wiążące w niniejszej sprawie.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, Sąd Rejonowy orzekł o oddaleniu wniosku. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 694 8 § 1 k.p.c. i art. 58 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz.U. z 2010, Nr 90, poz. 594 ze zm.) obciążając nimi wnioskodawcę.

Wnioskodawca zaskarżył powyższe postanowienie w całości, zarzucając naruszenie:

1/ art. 23 ust. 1 ustawy o KRS przez zanegowanie przedstawionych przez wnioskodawcę wraz z wnioskiem dokumentów, jako niewystarczających do:

-dokonania zmiany postanowień §17, §18, §19 umowy spółki (wnioskodawcy) oraz dodania §11 c i §17a do umowy spółki (wnioskodawcy) oraz

- rejestracji zmiany funkcji D. P. w zarządzie wnioskodawcy „Prezes Zarządu" zamiast uprzedniego „Dyrektora”;

- wpisania zmiany określenia sposobu reprezentacji wnioskodawcy,

- ustanowienia u wnioskodawcy Rady Nadzorczej,

- ujawnienia w Rejestrze Przedsiębiorców KRS:

1)  J. P. (PESEL: (...))

2)  A. T. (PESEL: (...))

3)  M. W. (PESEL: (...)), jako członków rady nadzorczej.

2/ art. 202 § 1, art. 201 § 4, art. 203 § 1, art. 215 § 1 i § 2 oraz art. 216 § 2 kodeksu spółek handlowych przez ich błędną wykładnię, co doprowadziło do przyjęcia, że proponowana przez wnioskodawcę treść § 11c, § 17 ust. 3, § 18 ust. 1, § 19 ust. 1 i 2 oraz § 17a ust. 1 i 2 umowy spółki (wnioskodawcy) jest sprzeczna z ww. przepisami.

W tym stanie rzeczy skarżący domagał się uchylenia w całości postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 10 lipca 2014 roku i nakazania przez Sąd Okręgowy Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy dokonania zmian wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego.

W uzasadnieniu skarżący argumentował, że sama idea powoływania członków zarządu tudzież rady nadzorczej na czas nieokreślony (nieoznaczony) oznacza poddanie kształtowania długości kadencji i czasu sprawowania mandatu przez piastunów organów woli zgromadzenia wspólników (względnie wspólników działających poza zgromadzeniem). Tak więc nie ma, według niego, przeszkód, aby w umowie wprowadzić domyślnie kadencję określoną, jednocześnie upoważniając podmioty (gremia) uprawnione do powoływania członków organu spółki do dokonania wyboru na kadencję o innej długości lub nieokreśloną przy wyborze. Przyjęciu zaproponowanych przez wnioskodawcę postanowień za poprawne nie sprzeciwia się, zdaniem skarżącego, w szczególności treść powołanej w zarządzeniu uchwały Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2010 r. (sygn. akt. III CZP 23/10). Ani bowiem treść uchwały ani wywody z uzasadnienia jej nie zabraniają domyślnego ustanowienia kadencji na czas określony z jednoczesnym upoważnieniem podmiotów uprawnionych do powoływania członków organu do innego określenia długości kadencji przy wyborze. Przepis art. 202 § 1 k.s.h ma dyspozytywny charakter.

W odniesieniu zaś do kwestii braku określenia, w jakich sytuacjach uprawnienie do powołania lub odwołania członków organów służy (...), a w jakich Zgromadzeniu Wspólników, wnioskodawca odwołał się do treści art. 368 § 4 k.s.h., zgodnie z którym, członków zarządu powołuje i odwołuje rada nadzorcza, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Członek zarządu może być odwołany lub zawieszony w czynnościach także przez walne zgromadzenie. Skoro polski ustawodawca domyślnie dopuszcza istnienie w spółce akcyjnej „dwuwładzy" pozwalającej zarówno walnemu zgromadzeniu, jak i radzie nadzorczej spółki akcyjnej odwoływać, względnie zawieszać członków zarządu, bez definiowania przypadków, w których uprawnienie przysługiwałoby jednemu albo drugiemu organowi, czynienie takiego wymogu w odniesieniu do spółki z o.o. wydaje się być, w opinii skarżącego, zbytnim formalizmem i nie znajduje umocowania w przepisach ustawy.

Z tych samych względów, zdaniem skarżącego, błędna była odmowa rejestracji usunięcia z umowy spółki pod firmą Gospodarstwo Rolne (...) sp. z o.o., z/s w L. postanowień § 20 i § 21.

Podobnie, według oceny wnioskodawcy, nie znajduje uzasadnienia w przepisach prawa, odmowa ujawnienia w Rejestrze Przedsiębiorców KRS nowej funkcji wchodzącej w skład Zarządu (...) (Prezes Zarządu) i ujawnienia zmiany określenia sposobu reprezentacji wnioskodawcy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy nie zasługiwała na uwzględnienie.

Ocena prawna dokonana przez Sąd pierwszej instancji w aspekcie podstawy prawnej uwzględnienia wniosku jest, w opinii Sądu Okręgowego, prawidłowa i zasługuje na aprobatę. W szczególności podkreślenia wymaga trafność zajętego przez Sąd Rejonowy stanowiska odnośnie jego kompetencji do badania dokumentów, które zgodnie z wnioskiem miały stanowić podstawę

wpisu, w płaszczyźnie przepisu art. 23 ustawy o KRS.

Zarzuty apelacji sprowadzały się w istocie do podważania prawidłowości dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny zebranych w sprawie dowodów z dokumentów w zakresie przysługującej mu kognicji, której ramy wyznacza art. 23 ustawy o KRS. Zarzuty te są bezzasadne.

Rozważając sprawę w płaszczyźnie zarzutów apelacyjnych należy, zdaniem Sądu Okręgowego, uczynić punktem wyjścia analizę przepisu art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2007 roku, nr 168, poz. 1186 t.j. ze zm.), który stanowi, że Sąd rejestrowy bada, czy dane wskazane we wniosku o wpis do Rejestru w zakresie określonym w art. 35 są prawdziwe. W pozostałym zakresie sąd rejestrowy bada, czy zgłoszone dane są zgodne z rzeczywistym stanem, jeżeli ma w tym względzie uzasadnione wątpliwości.

W doktrynie przyjmuje się, że uprawnienie do merytorycznej kontroli wniosku i złożonych wraz z nim dokumentów przez sąd rejestrowy, zawarte w art. 23 ustawy o KRS jest podstawowym instrumentem pozwalającym na badanie treści żądania zgłoszonego przez wnioskodawcę. Rejestr sądowy pełni przede wszystkim funkcję informacyjną. Rola sądu rejestrowego nie sprowadza się jednak wyłącznie do mechanicznej ewidencji zgłaszanych danych. Wiarygodność danych zamieszczonych w rejestrze zapewnia przede wszystkim przyznana sądowi rejestrowemu w przepisach art. 23 ustawy o KRS kompetencja do weryfikowania zgłaszanych danych. Dzięki temu dane ujawnione w rejestrze korzystają min. z domniemania ich prawdziwości (art. 17). Nadto przepisy art. 23 ustawy o KRS odgrywają bardzo ważną rolę w zapewnieniu rzeczywistej, a nie tylko formalnej wiarygodności rejestru, przez to zaś - pełnieniu jego funkcji (por. M. Tarska „Ustawa o Krajowym rejestrze Sądowym. Komentarz, wyd. CH. BECK, W-wa 2009).

W orzecznictwie trafnie stwierdzono, że sąd rejestrowy nie pełni tylko roli technicznej, nie może więc wpisywać wszelkich zgłoszonych danych tylko dlatego, że są to dane przewidziane prawem (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 1928 r., C. 2184/27, OSP 1929, poz. 227, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 1990 r., III CRN 93/90, nie publ., uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 1991 r., III CZP 13/91, OSNCP 1991, nr 7, poz. 77, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1998 r., I CKN 227/97, OSNC 1998, nr 11, poz. 179, oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2001 r., III CZP 44/00, OSNC 2001, nr 5, poz. 69). Nie oznacza to wnikania w meritum podejmowanych czynności prawnych, ich trafności, zasadności ekonomicznej itp. Do uprawnień sądu rejestrowego należy zbadanie w toku rozpatrywania wniosku o wpis do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, czy wniosek zawiera dane zgodne z dokumentami, z których te dane wynikają i czy dokumenty te powstały z zachowaniem ustawowych wymagań dla poszczególnych czynności, zmierzających do uzyskania wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym, a zatem w okolicznościach zgodnych z prawem (art. 23 ust. 1 ustawy o KRS).

Odnosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy należało stwierdzić, że Sąd Rejonowy, który w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia powołał się na obszerne i utrwalone stanowisko Sądu Najwyższego, nie naruszył normy wynikającej z art. 23 ustawy o KRS.

Ponadto, odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 202 § 1 k.s.h, wskazać trzeba, że istotnie, przepis ten ma ewidentnie dyspozytywny charakter, w związku z czym mogą ulec zmianie reguły odnoszące się do zakończenia mandatu. W szczególności można ustalić, że mandat wygasa razem z upływem kadencji, a nie zatwierdzenia sprawozdania na zgromadzeniu wspólników, można wydłużyć też ten okres do czasu odbycia nadzwyczajnego zgromadzenia itp. Wprowadzenie jednak w tym zakresie innej zasady, co prawidłowo podkreślił Sąd Rejonowy, wymaga wyraźnego zapisu w umowie spółki. Jak wskazał bowiem Sąd Najwyższy w powołanej przez apelującego uchwale z dnia 21 lipca 2010 r., III CZP 23/10, Biul. SN 2010, nr 7, poz. 7, jeżeli wspólnicy nie postanowią w umowie spółki, że okres pełnienia funkcji nie kończy się zgodnie z art. 202 § 1 k.s.h., to przyjąć należy stosowanie tej normy.

Kwestia kadencyjności organów spółki oraz ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu jego członków może być zatem regulowana wyłącznie takimi aktami jak umowa, czy statut spółki. Nie mogą tej kwestii regulować w szczególności regulaminy zarządu, bądź rady nadzorczej, jak też uchwały organów właścicielskich. Skoro, jak trafnie argumentował Sąd I instancji, w myśl art. 38 k.c. osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie, to również w ramach wewnętrznego funkcjonowania spółki, czynności jej organów mogą następować tylko w sposób określony w przepisach ustawowych i w postanowieniach statutu.

Sąd Okręgowy podziela pogląd, iż umowa spółki może przewidywać powołanie członków zarządu na czas oznaczony (kadencja), czas nieoznaczony bądź nie zawierać w ogóle postanowień na ten temat, lecz w świetle art. 38 k.c. nie jest dopuszczalne udzielenie w umowie spółki swoistej „delegacji” do uregulowania powyższej kwestii dla organu spółki, jego decyzja nie może bowiem zastąpić braku regulacji statutowej.

Słusznie też Sąd Rejonowy wskazał, w ocenie Sądu Okręgowego, iż niedopuszczalny jest brak wyraźnego określenia w umowie spółki, w jakich konkretnie przypadkach uprawnienie do powołania członków jej organów służyć będzie zgromadzeniu wspólników, w jakich zaś osobie trzeciej w postaci (...)- w takim bowiem przypadku uprawnienia wspólników oraz fundacji będą względem siebie konkurencyjne.

Nie negując ponadto możliwości kształtowania składu zarządu i rady nadzorczej wynikających z art. 201 § 4 k.s.h. oraz art. 215 § 2 k.s.h., Sąd I instancji, prawidłowo, zdaniem Sądu Okręgowego, wskazał, iż zagadnienie kompetencji do powołania członków organów spółki należy odróżnić od bezwzględnie obowiązującej zasady wyrażonej w art. 203 § 1 zdanie 1 k.s.h. oraz w art. 216 § 2 k.s.h., według której wspólnicy mogą w każdym czasie odwołać członków zarządu oraz rady nadzorczej i to niezależnie od przyjętego w umowie spółki sposobu kreowania tych organów. Jest to niewątpliwie wyraz uprawnień właścicieli spółki.

Nie negując uprawnień kontrolnych organu właścicielskiego Sąd Rejonowy zasadnie jednak, zdaniem Sądu Okręgowego, przyjął, że dopuszczenie niczym nieograniczonej „konkurencji” kompetencji zgromadzenia wspólników oraz osoby trzeciej do powołania członków zarządu, czy też rady nadzorczej, mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której zostałyby w spółce powołane jednocześnie i niezależnie od siebie dwa zarządy, czy też dwie rady nadzorcze. To z kolei nasuwałoby zasadnicze wątpliwości co do prawidłowości funkcjonowania spółki, tak w stosunkach zewnętrznych jak i wewnętrznych.

Ponadto, prawidłowo zważył Sąd Rejonowy, że zarejestrowanie zapisów § 17a ust. 1 oraz § 19 ust. 1 umowy spółki, byłoby niezgodnie ze stanem rzeczywistym, gdyż wymieniona tam (...)obecnie występuje pod nazwą „(...)”.

Wobec niedopuszczalności wpisania w rejestrze Rady Nadzorczej w kształcie ustalonym zmienioną umową spółki, prawidłowo Sąd Rejonowy nie zarejestrował zgodnie z wnioskiem nowego brzmienia § 17 umowy spółki, w którym to przepisie ustanowiono Radę Nadzorczą jako nowy organ, jak również § 11 c umowy, wymieniającego Radę wśród tych organów. To samo dotyczy ujawnienia danych członków Rady Nadzorczej. Zasadnie także, w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy nie dokonał wpisu nowej funkcji w zarządzie (D. P., obecnego dyrektora, jako prezesa zarządu), skoro nie przewiduje jej umowa spółki w dotychczasowym brzmieniu. Jest to prostą konsekwencją odmowy zarejestrowania zmiany § 18 , w którym zawarte były kwestionowane zapisy dotyczące zarządu.

Sąd Okręgowy podzielił także stanowisko Sądu Rejonowego co do tego, iż nie jest możliwym ujawnienie w rejestrze informacji, iż członkowie zarządu są uprawnieni do reprezentacji „niezależenie od wartości dokonywanej przez spółkę czynności prawnej”. Skoro zgodnie z art. 204 § 2 k.s.h. prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich, to regulacje takie będą skuteczne jedynie w stosunkach wewnętrznych spółki. Tak więc powyższy zapis nie dotyczy sposobu reprezentacji podlegającego ujawnieniu w KRS, a zatem nie podlega wpisowi do rejestru, gdyż naruszenie regulacji wynikających z umowy spółki lub uchwał wspólników, pozostaje bez wpływu na stosunki pomiędzy spółką a podmiotami trzecimi.

Reasumując, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do uchylenia zaskarżonego postanowienia, a w konsekwencji oddalił apelację wnioskodawcy, jako nieuzasadnioną, o czym na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc, orzekł jak w sentencji.