Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2014 r.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodniczący: SSR Magdalena Bombała

Protokolant: Natalia Drzazga

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2014 r. we Wrocławiu

sprawy z powództwa małoletniego J. D. reprezentowanego przez przedstawicielkę ustawową M. D.

przeciwko J. W.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego J. W. tytułem alimentów na rzecz małoletniego J. D. kwotę po 1000 (jeden tysiąc) zł miesięcznie, poczynając od dnia 25 lipca 2014 r., płatne do dnia 10-go każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda – M. D.;

II.  oddala dalej idące powództwo;

III.  zwalnia małoletniego powoda od obowiązku zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego;

IV.  zasądza od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 zł tytułem zwrotu opłaty od pozwu, od której małoletni powód był zwolniony;

V.  wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Małoletni powód J. D. reprezentowany przez przedstawicielkę ustawową M. D. wniósł o zasądzenie od pozwanego J. W. na rzecz małoletniego tytułem alimentów kwoty 1500 zł miesięcznie, płatnej do rąk matki małoletniego M. D., poczynając od dnia 21 lipca 2014 r., płatnej do 6. dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat. Jednocześnie powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

W uzasadnieniu przedstawicielka ustawowa małoletniego powoda wskazała, że małoletni pochodzi z nieformalnego związku jej i pozwanego. Pozwany nie utrzymywał kontaktu z matką powoda w okresie ciąży, nie czuł się zobligowany do wykazania zainteresowania ani ciążą, ani kosztami, jakie matka powoda ponosiła w związku z nią, a następnie w związku z narodzinami dziecka, w związku z czym matka powoda wniosła o wyrównanie alimentów od momentu narodzin dziecka. Od dnia 6 lipca 2012 r. pozwany zaczął wpłacać kwotę 400 zł miesięcznie, która w żaden sposób nie odzwierciedla pokrycia połowy wydatków, ani nie rekompensowała kosztów poniesionych przez okres trwania ciąży i czas po porodzie. Po urodzeniu małoletniego jego matka zrezygnowała z pracy i przez kilkanaście miesięcy utrzymywała się z oszczędności. Od stycznia 2014 r. małoletni zaczął uczęszczać do żłobka, co umożliwiło M. D. podjęcie pracy. Miesięczna opłata za żłobek wynosi 400 zł. Koszt wyżywienia małoletniego -600 zł, koszt pozostałych artykułów (pieluchy, ubrania, zabawki, lekarstwa, wizyty u lekarzy, polisa, basen, opiekunka itp.) to około 800 zł. Miesięczne opłaty ponoszone przez matkę powoda w związku z utrzymaniem mieszkania (kredyt, czynsz, pozostałe opłaty) to około 2000 zł. Zarobki matki powoda wynoszą obecnie około 6390,92 zł brutto miesięcznie. Matka powoda posiada również kawalerkę, którą wynajmuje za kwotę 1200 zł miesięcznie, co pokrywa kredyt hipoteczny, czynsz oraz pozostałe opłaty. Oszczędności zostały skonsumowane podczas ciąży i po narodzinach dziecka. Odnosząc się do sytuacji zarobkowej i osobistej pozwanego, przedstawicielka ustawowa małoletniego wskazała, że uzyskuje on zarobki w wysokości około 10000 zł miesięcznie. Pozwany wraz z małżonką, która osiąga podobne dochody, wychowuje dwóch małoletnich synów. Pozwany i jego żona poza domem, w którym mieszkają, posiadają mieszkanie, które wynajmują, osiągając z tego tytułu dochody.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego J. D. kwoty 650 zł miesięcznie, płatnych z góry do 10. dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, do rąk jego przedstawicielki ustawowej M. D. oraz o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie. Jednocześnie wniósł o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że jego dochody wynoszą około 7000 zł netto miesięcznie, ze wszystkimi premiami i dodatkami, ponieważ pensja zasadnicza pozwanego to 4000 zł brutto miesięcznie. Wynajmowane mieszkanie, o którym wspomina strona powodowa, jest majątkiem osobistym żony pozwanego i ona dysponuje środkami pochodzącymi z wynajmu. Pozwany ma dwóch małoletnich synów na utrzymaniu – dziesięcioletniego M. i pięcioletniego J.. Pozwany zaprzeczył, jakoby miał nie uczestniczyć w kosztach utrzymania małoletniego od dnia jego porodu. Pozwany początkowo płacił kwotę 400 zł, a obecnie 600 zł miesięcznie. Ponadto pozwany kupował nie okazjonalnie, lecz stale pieluchy jednorazowe, których koszt miesięczny wynosił około 200 zł. Przekazał również kwotę 600 zł na łóżeczko dla małoletniego, zaś we wrześniu 013 r. przelał 1000 zł na pieluchy dla dziecka. Pozwany chciał również kupować jedzenie i odzież dla małoletniego, jednakże matka powoda zazwyczaj krytykowała te zakupy. Koszty związane z zamieszkaniem i utrzymaniem domu pozwanego i jego rodziny wynoszą 3400 zł miesięcznie. Na wyżywienie rodzina pozwanego wydaje około 2000 zł miesięcznie, na odzież – około 450 zł, na środki czystości – około 160 zł, a na leki – około 200 zł, na wizyty lekarskie i badania – około 400 zł, na okulary dla dzieci – około 100 zł miesięcznie. Pozwany wraz z żoną wydają na paliwo na dojazdy do pracy i odwożenie dzieci do szkoły średnio około 1100 zł miesięcznie, przy czym pozwany, korzystając z samochodu służbowego, płaci pracodawcy ryczałt 300 zł za jazdy prywatne. Ponadto rodzina pozwanego odkłada około 1600 zł miesięcznie na wakacje i ferie. Koszty związane z edukacją i zajęciami dodatkowymi małoletniego M. wynoszą około 550 zł miesięcznie, opłata za przedszkole dla małoletniego J. wynosi natomiast 240 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni J. D., urodzony dnia (...), pochodzi z nieformalnego związku (...). Rodzice małoletniego nigdy nie zamieszkiwali razem, nie wychowywali wspólnie dziecka.

( dowód: odpis zupełny aktu urodzenia małoletniego – k. 5; przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniego – zapis na płycie CD – k. 84; przesłuchanie pozwanego – zapis na płycie CD – k. 84)

Małoletni J. D. ma obecnie dwa i pół roku, uczęszcza do żłobka. Miesięczna opłata za żłobek wynosi około 300-400 zł miesięcznie. Ponadto małoletni pozostaje pod opieką opiekunki, kiedy jego matka jest w pracy, a małoletni jest chory i nie może iść do żłobka. Koszt opieki wynosi 10 zł za godzinę, a opiekunka przychodzi do dziecka w razie potrzeby, średnio 45 godzin w miesiącu. Małoletni uczęszczał na basen, ale przestał ze względu na częste choroby. Małoletni jest dzieckiem chorowitym, ma wykupiony abonament w L. za 130 zł miesięcznie. Często stosuje terapię antybiotykową, koszt zakupu leków sięga do 100-200 zł miesięcznie.

Na wyżywienie dla małoletniego jego matka przeznacza kwotę około 600 zł miesięcznie, na zakup odzieży i obuwia – około 300 zł, na zabawki – około 100 zł, na środki czystości – około 150 zł miesięcznie.

( dowód: potwierdzenia przelewów bankowych – k. 71-72; przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniego – zapis na płycie CD – k. 84)

Po urodzeniu dziecka M. D. skorzystała z sześciomiesięcznego urlopu macierzyńskiego, a następnie otrzymała wypowiedzenie. Od początku 2013 r. do marca 2014 r. matka powoda utrzymywała siebie i dziecko z oszczędności, nie pracowała. Przed urodzeniem dziecka osiągała dochód w wysokości około 15000 zł miesięcznie. W 2012 r. osiągnęła dochód brutto w wysokości 228503,20 zł.

Obecnie matka małoletniego pracuje jako koordynator projektu w (...) Grupie (...) za wynagrodzeniem 6390,92 zł brutto miesięcznie, to jest 4519,39 zł netto. Umowa o pracę została zawarta na czas określony od dnia 24 marca 2014 r. do dnia 30 czerwca 2015 r. Matka małoletniego jest również właścicielką mieszkania, które wynajmuje za kwotę 1200 zł miesięcznie, z czego pokrywa ratę kredytu hipotecznego (600-700 zł) opłaty.

M. D. jest również właścicielką mieszkania, w którym mieszka wraz z synem. Mieszkanie zostało kupione na kredyt, którego miesięczna rata wynosi około 1200-1400 zł, w zależności od kursu. Czynsz za mieszkanie i garaż wynosi łącznie 500 zł miesięcznie, opłaty za prąd – 100 zł, Internet – 59 zł. Za telefon komórkowy M. D. płaci 70 zł miesięcznie.

Miesięczny koszt utrzymania M. D. wynosi 500-1000 zł.

( dowód: zaświadczenie o zarobkach z dnia 22 lipca 2014 r. – k. 6; deklaracja PIT-11 za rok 2012 – k. 15; deklaracja PIT za rok 2013 – k. 16; potwierdzenia przelewów bankowych – k. 61-70; przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniego – zapis na płycie CD – k. 84)

Pozwany J. W. pracuje na stanowisku dyrektora handlowego w firmie Przedsiębiorstwo (...) Sp. z o.o. za średnim wynagrodzeniem 9933,56 zł brutto miesięcznie, to jest 7027,06 zł netto miesięcznie, przy czym wynagrodzenie zasadnicze brutto wynosi 4000 zł miesięcznie. Żona pozwanego zarabia 8000 zł brutto miesięcznie, to jest około 6000 zł netto.

Pozwany mieszka wraz z małżonką i dwoma synami w domu jednorodzinnym w D.. Rata kredytu hipotecznego wynosi 2000 zł miesięcznie, pozostałe opłaty – około 2000 zł miesięcznie, w tym: ogrzewanie – 400 zł, energia elektryczna – 350 zł, woda – 150 zł, wywóz nieczystości – 150 zł, podatek śmieciowy – 100 zł, ubezpieczenie domu – około 100 zł, telefon – około 200 zł, Internet – 80 zł. Koszt utrzymania dzieci w skali miesiąca wynosi około 1000 zł na każde dziecko. Małoletni M. jest dzieckiem alergicznym, wymaga specjalnego leczenia, koszty wizyt lekarskich i zakupu leków wynosi łącznie około 600 zł miesięcznie. Koszt osobistego utrzymania pozwanego wynosi około 1000 zł miesięcznie, pozwany nie przyjmuje na stałe leków.

( dowód: poświadczenie zatrudnienia z dnia 22 października 2014 r. – k. 38; deklaracja PIT-37 za rok 2013 – k. 39-40; kserokopie dowodów osobistych małoletnich J. i M. W. – k. 43; wyniki badania nadwrażliwości pokarmowej – k. 44; przesłuchanie pozwanego – zapis na płycie CD – k. 84)

Pozwany łoży obecnie na małoletniego kwoty 650 zł miesięcznie. Przed wytoczeniem powództwa przekazywał również matce małoletniego środki pieniężne na zakup pieluch, a od kiedy małoletni zaczął uczęszczać do żłobka – również środki na żłobek. Średnio pozwany przekazywał na małoletniego kwoty około 300 zł miesięcznie.

Pozwany nie utrzymuje kontaktów z małoletnim, nie sprawuje nad nim osobistej pieczy. Nie złożył wniosku o ustalenie kontaktów.

( dowód: potwierdzenia przelewów bankowych – k. 45-51; przesłuchanie przedstawicielki ustawowej małoletniego – zapis na płycie CD – k. 84; przesłuchanie pozwanego – zapis na płycie CD- k. 84)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy, których wiarygodności nikt w toku procesu nie kwestionował. Sąd uwzględnił również zeznania przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda oraz pozwanego – w zakresie, w jakim były one logiczne, spójne i znajdowały odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym.

Podstawą materialnoprawną żądania małoletniego powoda był art. 133 § 1 k.r.o., zgodnie z którym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przy rozstrzyganiu niniejszej sprawy Sąd musiał również mieć na względzie treść art. 135 § 1 k.r.o., zgodnie z którym zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Podejmując zatem rozstrzygnięcie w przedmiocie alimentów, Sąd musi uwzględniać obie te przesłanki w równej mierze. Zgodnie zaś z utrwalonym poglądem Sądu Najwyższego „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu – odpowiedni do jego wieku i uzdolnień – prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody. Dzieci mają prawo do równej z rodzicami stopy życiowej, niezależnie od tego, czy żyją z nimi wspólnie, czy też oddzielnie” (teza IV uchwały SN z dnia 16 grudnia 1987 r. w sprawach alimentacyjnych).

W pierwszej kolejności Sąd zbadał zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda i ustalił, że kształtują się one na poziomie około 1900-2200 zł miesięcznie. Uwzględniając zasady doświadczenia życiowego oraz ogólny poziom cen towarów i usług w Polsce, Sąd uznał przy tym za nieco zawyżone wyliczenia przedstawicielki ustawowej małoletniego dotyczące wydatków na zaspokojenie poszczególnych potrzeb dziecka. I tak, Sąd zaliczył do kosztów utrzymania małoletniego przede wszystkim koszty pobytu małoletniego w żłobku (300-400 zł) oraz koszty opiekunki w kwocie około 450 zł miesięcznie. Przedstawicielka ustawowa małoletniego pracuje w pełnym wymiarze czasu, a małoletni ze względu na wiek wymaga ciągłej opieki dorosłych. Ponadto dużo choruje, co okresowo uniemożliwia mu uczęszczanie do żłobka, i wówczas pojawia się konieczność zapewnienia mu opieki opiekunki. Wskazać również należy, że pozwany w żadnym stopniu nie sprawuje osobistej opieki nad synem, zwłaszcza w okresie jego choroby. Sąd uwzględnił także koszty wyżywienia małoletniego, które jednakże ocenił na kwotę około 300-400 zł miesięcznie, a nie – jak wskazywała M. D. – 600 zł miesięcznie. Małoletni ma wprawdzie zapewnione wyżywienie w żłobku, jednakże ze względu na częste pobyty w domu koszty wyżywienia w domu są wyższe niż przeciętne koszty wyżywienia dziecka w wieku małoletniego. Za w pełni uzasadnione Sąd uznał również koszty opieki medycznej małoletniego w kwocie 250 zł miesięcznie, w tym koszty abonamentu w L. oraz zakupu leków w przypadku choroby. Uwzględniając możliwości zarobkowe i poziom życia rodziców małoletniego, Sąd ocenił, że na zaspokojenie jego potrzeb w zakresie odzieży i obuwia powinna wystarczyć kwota 150-200 zł miesięcznie, a w zakresie środków czystości – kwota około 50-100 zł miesięcznie. Na rozrywkę dla małoletniego jego matka przeznacza kwotę około 50-100 zł miesięcznie.

Do zakresu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego należy zaliczyć również cześć kosztów utrzymania mieszkania, w którym małoletni zamieszkuje wraz z matką. Sąd nie uwzględnił przy tym kosztów spłaty kredytu mieszkaniowego, ponieważ jego zakup nie stanowi bezpośrednio zaspokojenia potrzeb dziecka – mieszkanie przy ul. (...) jest drugim mieszkaniem stanowiącym własność przedstawicielki ustawowej małoletniego. Pozostałe koszty utrzymania mieszkania kształtują się natomiast na poziomie około 700 zł miesięcznie, z czego na małoletniego przypada połowa – to jest kwota około 350 zł miesięcznie.

Sąd przeanalizował również możliwości zarobkowe rodziców małoletniego i stwierdził, że są one równe rzeczywiście osiąganym przez nich dochodom. Pozwany zarabia obecnie około 7000 zł netto miesięcznie, natomiast przedstawicielka ustawowa małoletniego – około 4500 zł netto miesięcznie. Wprawdzie M. D. przed urodzeniem małoletniego otrzymywała wynagrodzenie w wysokości około 15000 zł miesięcznie, jednakże narodziny syna stanowią taką zmianę okoliczności, która znacząco wpłynęła na jej dyspozycyjność jako kobiety samotnie wychowującej dziecko, a w związku z tym również możliwości zarobkowe. Oznacza to, że pozwany ma obecnie wyższe możliwości zarobkowe niż przedstawicielka ustawowa małoletniego.

Sąd uwzględnił również koszty osobistego utrzymania pozwanego oraz jego rodziny w zakresie, w jakim jest on zobowiązany do łożenia na jej utrzymanie. Żona pozwanego osiąga dochód na poziomie zbliżonym do poziomu pozwanego, w związku z czym przyjąć należy, że koszty utrzymania rodziny, które Sąd oszacował na kwotę około 9000 zł miesięcznie, małżonkowie ponoszą mniej więcej po połowie, to jest w kwocie po około 4500 zł miesięcznie. Po ich odliczeniu pozwanemu pozostaje do dyspozycji kwota 2500 zł miesięcznie.

Wobec powyższych okoliczności Sąd stwierdził, że kwota 650 zł miesięcznie, które dotychczas łożył na utrzymanie małoletniego pozwany, jest nieproporcjonalnie niska zarówno w stosunku do potrzeb małoletniego, jak i w odniesieniu do poziomu możliwości zarobkowych pozwanego. Sąd miał również na względzie okoliczność, że to na matce chłopca spoczywa w całości ciężar sprawowania osobistej pieczy nad dzieckiem, co w myśl art. 135 § 2 k.r.o. stanowi formę alimentacji. Wobec powyższych okoliczności Sąd stwierdził, że alimenty w wysokości 1000 zł miesięcznie, stanowiącej około połowy kosztów utrzymania dziecka, będą adekwatne zarówno do zakresu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego, jak i do możliwości zarobkowych pozwanego. Do zaspokojenia potrzeb chłopca w pozostałej części, to jest w kwocie 1000 zł miesięcznie, zobowiązana jest jego matka.

Mając na uwadze powyższe, w pkt. I sentencji wyroku Sąd zasądził od pozwanego J. W. tytułem alimentów na rzecz małoletniego powoda kwotę po 1000 zł miesięcznie, poczynając od dnia 25 lipca 2014 r., płatne do 10. dnia każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, do rąk ustawowej przedstawicielki małoletniego powoda – M. D..

W pkt. II sentencji wyroku Sąd oddalił powództwo w pozostałej części, to jest w zakresie alimentów bieżących powyżej 1000 zł miesięcznie oraz w części dotyczącej alimentów zaległych. Zgodnie z treścią art. 137 § 2 k.r.o. niezaspokojone potrzeby uprawnionego z czasu przed wniesieniem powództwa o alimenty sąd uwzględnia, zasądzając odpowiednią sumę pieniężną. W ocenie Sądu przedstawicielka ustawowa małoletniego nie wykazała, aby którekolwiek z jego potrzeb pozostawały niezaspokojone w okresie objętym żądaniem, to jest od maja 2012 r. do dnia wytoczenia powództwa.

W pkt. III sentencji wyroku na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd zwolnił małoletniego powoda od obowiązku zwrotu kosztów zastępstwa procesowego na rzecz pozwanego.

W pkt. IV sentencji wyroku Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 600 zł, tytułem zwrotu brakującej opłaty od pozwu, od której małoletni powód na podstawie art. 96 ust. 1 pkt. 2 ustawy był zwolniony. Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy opłata stosunkowa pobierana w sprawach o prawa majątkowe wynosi 5% wartości przedmiotu sporu. W niniejszej sprawie wartość przedmiotu sporu, obliczona zgodnie z dyspozycją normy wyrażonej w art. 22 k.p.c., wynosiła 18000 zł (1500 zł x 12 m-cy), zatem opłata od pozwu w pełnej wysokości powinna wynosić 900 zł. Pozwany przegrał sprawę w 2/3 i do uiszczenia takiej części opłaty sądowej został zobowiązany przez Sąd.

W pkt. V sentencji wyroku na podstawie art. 333 § 1 k.p.c. Sąd nadał wyrokowi w pkt. I rygor natychmiastowej wykonalności.