Pełny tekst orzeczenia

X Ka 28/14

UZASADNIENIE

E. Z. została oskarżona o to, że w dniu 30 października 1997 r. w W. przy ul. (...), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 1297,40 zł (...) z siedzibą pod ww. adresem, w ten sposób, że zarezerwowała dwuosobowy pokój hotelowy, podając, że należność za noclegi uregulowane będą przelewem przez Biuro (...) sp. z o.o., podczas gdy nie miała do tego uprawnień, a następnie zajmowała wraz z mężem A. Z. zarezerwowany pokój od 30 października 1997 r. do 8 listopada 1997 r., nie regulując należności w kwocie podanej wyżej

tj. o czyn z art. 205 § 1 dkk

Wyrokiem z dnia 16 października 2013 roku Sąd Rejonowy dla W., w sprawie sygn. akt VIII K 153/12 oskarżoną E. Z. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu opisanego w części wstępnej wyroku, tj. o czyn z art. 205 § 1 dkk i za to na podstawie tego przepisu skazał ją i wymierzył jej karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności; na podstawie art. 73 § 1 i 2 dkk w zw. z art. 74 § 1 dkk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonej E. Z. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 2 (dwóch) lat tytułem próby; na podstawie art. 75 § 2 pkt. 1 dkk zobowiązał oskarżoną do naprawienia w całości wyrządzonej przestępstwem szkody w kwocie 1297, 40 zł (tysiąc dwieście dziewięćdziesiąt siedem złotych czterdzieści groszy) na rzecz (...) w terminie 3 (trzech) miesięcy od daty uprawomocnienia się wyroku; na podstawie art. 626 § 1 kpk. w zw. z art. 627 kpk. zasądził od oskarżonej E. Z. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 90 (dziewięćdziesięciu) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, oraz kwotę 120 (stu dwudziestu) złotych tytułem opłaty.

Apelację od wyroku złożyła obrońca oskarżonej zaskarżając wyrok na korzyść oskarżonej w całości.

Apelacja obrońcy zarzuca wyrokowi:

I.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie:

1.  art. 4 k.p.k., z art. 410 k.p.k., 424 § 1 pkt 1 k.p.k. – poprzez nieoparcie zaskarżonego wyroku na całości zebranego i ujawnionego w toku postępowania sądowego materiału dowodowego, a to w postaci wyjaśnień oskarżonej co do braku kontaktu i informacji ze strony świadka J. M. o jakichkolwiek niezapłaconych przez nią zobowiązaniach finansowych wobec firmy (...), a w tym nie zapłaconych należności za wynajęty pokój hotelowy, a także treści zeznań J. M. w zakresie kontaktu z oskarżoną po jej zwolnieniu z pracy oraz poprzez brak jakiegokolwiek odniesienia się do wyżej wskazanych okoliczności w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku i nie uwzględnienie ich ewentualnie na korzyść oskarżonej;

2.  art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., poprzez naruszenie przez Sąd I instancji swobodnej i poprawnej oceny dowodów w zakresie oceny zeznań świadka J. M., poprzez nieuprawnione i wykraczające poza ramy zarzutu i granice aktu oskarżenia przyjęcie na ich podstawie, że oskarżona posługiwałą się w celu rezerwacji pokoju w hotelu podrobioną pieczątką firmy (...), podczas gdy kwestia ewentualnego podrobienia czy też posłużenia się podrobioną pieczątką w ogóle nie była przedmiotem niniejszego postępowania, nie przeprowadzono żadnych dowodów na tę okoliczność, nadto w zeznaniach świadka J. M. dostrzec należy sprzeczność co do twierdzeń w zakresie rzekomego posiadania przez oskarżoną pieczątki firmowej, a także poprzez nieuprawnione przyjęcie przedmiotowych zeznań całości jako podstawy ustaleń faktycznych wyroku, podczas gdy zeznania te składane były częściowo w odniesieniu do nie ujawnionego przez Sąd I instancji materiału dowodowego w postaci dokumentów znajdujących się na kartach 5 i 7 akt postępowania w niniejszej sprawie;

3.  art. 7 k.p.k. w - poprzez naruszenie przez Sąd I instancji swobodnej i poprawnej oceny dowodów w zakresie oceny zeznań świadka J. M. i J. B. oraz przyjęcie, że są one wiarygodne w zakresie, w jakim świadkowie zeznają, że oskarżona nie miała uprawnień jako pracownik do zaciągania zobowiązań w imieniu spółki, co stoi w sprzeczności z całym materiałem dowodowym zebranym i ujawnionym w sprawie, a nad to poprzez nieuprawnione twierdzenie, iż wynajmowanie pokoi przez firmę (...) nie miało miejsca bowiem było sprzeczne z profilem działalności spółki, podczas gdy Sąd nie ustalił czym zajmowała się spółka (...);

4.  art. 7 § 1 k.p.k.- poprzez naruszenie przez Sąd I instancji swobodnej i poprawnej oceny dowodów w zakresie oceny zeznań świadka B. A. (1) poprzez uznanie ich za w pełni wiarygodne, podczas gdy z treści zeznań tego świadka, złożonych w postępowaniu przygotowawczym i sądowym, stanowiących podstawę ustaleń faktycznych i ocenę wyjaśnień oskarżonej wynika, iż są one wewnętrznie sprzeczne, a nadto poprzez pominięcie milczeniem w swojej ocenie stwierdzenia świadka w postępowaniu sądowym, że z uwagi na upływ czasu „nie pamięta dokładnie szczegółów tego okresu”, a jednocześnie uznanie za wiarygodne kategorycznego stwierdzenia świadka, że w czasie wynajmowania pokoju hotelowego przez oskarżoną w hotelu „ na pewno były wolne jednoosobowe pokoje” i przyjęcie tego stwierdzenia jako jednej z podstaw do prawno-karnej oceny zachowania oskarżonej, nad to odstąpienie od ustalenia przez Sąd jakie były ostatecznie powody wynajęcia pokoju w okresie objętym zarzutem – skoro nie złe warunki w miejscu pracy oskarżonej (chociaż świadek J. B. potwierdziła tę okoliczność) czy oskarżóna lub oskarżona i jej mąż istotnie i jak długo przebywali w wynajętym pokoju, i wskazania czy fakt pobytu męża, zameldowanie go, mogło mieć znaczenie dla prawno karnej oceny jego zachowania;

5.  art. 424 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k. – poprzez brak dokonania przez Sąd I instancji analizy podstawy prawnej wyroku w tym nie dokonania pełnego wskazania, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nie udowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodó przeciwnych, czego w żadnym stopniu nie zastępuje przytoczenie listy dowodó oraz akademicki wywód prawny dotyczący art. 205 d.k.k. i art. 286 k.k., nie odniesieniem się w treści uzasadnienia wyroku do wniosku obrony o możliwość warunkowego umorzenia postępowania poprzedzonego zmianą kwalifikacji prawnej czynu i przyjęcia przypadku mniejszej wagi;

II.  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść sprowadzający się do nieuprawnionego przyjęcia, iż oskarżona posłużyła się podrobioną pieczątką jedynie na podstawie stwierdzenia przez Sąd różnicy w czcionce druku, bez zasięgnięcia fachowej, a niezbędnej w takiej sytuacji opinii biegłego, co zdaniem obrony jest wyjściem poza granice aktu oskarżenia w tej sprawie i doprowadziło do ustalenia wadliwego stanu faktycznego, nadto wykluczenia przez Sąd, iż oskarżona była nieformalnym wspólnikiem Spółki i mogła zaciągać zobowiązania w jej imieniu, co doprowadziło do wadliwego stwierdzenia, że oskarżona działała z zamiarem niekorzystnego rozporządzenia mieniem i wykluczeniem jej zamiaru.

W związku z powyższym obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonej E. Z., ewentualnie zmianę kwalifikacji prawnej czynu i przyjęcie przypadku mniejszej wagi z art. 205 § 2 d.k.k. oraz warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonej na okres 2 lat. Alternatywnie obrońca oskarżonej wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonej była bezzasadna.

Jak wynika z treści zarzutów apelacji oraz jej uzasadnienia, zgłoszone przez obrońcę oskarżonego zarzuty naruszenia prawa procesowego, to jest art. 4 k.p.k., art. 410 k.p.k., art. 424 § 1 pkt 1 i 2 k.p.k. i art. 7 k.p.k. oraz błędu w ustaleniach faktycznych w zamierzeniu obrońcy miały wykazać, że oskarżona nie działała z zamiarem bezpośrednim kierunkowym, a w konsekwencji nie dopuściła się zarzuconego jej czynu a w przypadku, gdyby sąd nie podzielił tego twierdzenia obrony ustalenia, że czyn jej stanowił wypadek mniejszej wagi w rozumieniu art. 205 § 2 d.k.k.

W ocenie Sądu Okręgowego zgłoszone i opisane w apelacji zarzuty nie były zasadne.

Postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone przez Sąd Rejonowy w sposób wyczerpujący i dokładny. Wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonej cena dowodów przeprowadzona przez Sąd Rejonowy, której skutkiem była treść zaskarżonego wyroku, pozostaje w całości pod ochroną art. 7 k.p.k. Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Okręgowy nie wykazała błędów w logicznym rozumowaniu tego Sądu ani też ocen kłócących się z zasadami doświadczenia życiowego, czy wskazaniami wiedzy. Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu wyroku omówił tak proces związany z oceną dowodów, jak i przesłanki, które doprowadziły go do uznania winy oskarżonej w zakresie opisanym w wyroku. Sąd odwoławczy podziela zapatrywania Sądu Rejonowego oraz poczynione przez niego ustalenia faktyczne, poza kwestią dotycząca tego, iż oskarżona posłużyła się podrobioną pieczątką. Rację ma bowiem skarżący kwestionując prawidłowość tego ustalenia, bo także w ocenie sądu odwoławczego materiał dowodowy zgromadzony w tej sprawie czyni je nieuprawnionym. Jednakże w istocie błąd ten nie miał wpływu na treść orzeczenia, bowiem sąd I instancji poza tym wykazał prawidłowo, iż działaniem swym oskarżona wypełniła dyspozycję art.205 dkk. Jeżeli zaś chodzi o dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę zeznań świadków w tym J. M. w tym zakresie, to nie powielając w tym miejscu argumentacji przytoczonej przez Sąd I instancji, należy podnieść, że brak było podstaw, aby odmówić im wiary bowiem znajdują one potwierdzenie nie tylko w zeznaniach J. B. ale świadków nie związanych z firmą (...) np. świadka B. A. (2). Wprawdzie w postępowaniu sądowym świadek zeznała, że nie pamięta szczegółów sprawy z uwagi na upływ czasu, jednakże potwierdziła wcześniejsze relacje złożone w toku postępowania przygotowawczego. Nie było również podstaw, aby kwestionować jej stwierdzenia, że w czasie wynajmowania pokoju przez oskarżoną w hotelu na pewno były wolne jednoosobowe pokoje. Należy bowiem mieć na względzie, że świadek wywodził tę okoliczność z własnego doświadczenia, zgodnie z którym w okresie świątecznym czy zimowym w tym hotelu zawsze są wolne pokoje. Tak więc sugestie obrońcy oskarżonej o tym, że należy odmówić wiary tym zeznaniom nie mogły zostać uwzględnione przez sąd odwoławczy bo choć świadek rzeczywiście twierdziła, że samego zajścia nie pamięta to wskazała jasno podstawę kwestionowanych przez obrońcę twierdzeń. W kwestii pieczątki, której oskarżona użyła zamawiając hotel świadek J. M. wyraźnie stwierdził „ja nie potrafię powiedzieć czy oskarżona E. Z. miała wyrobioną pieczątkę firmy (...)”, a nie jak twierdzi obrona „ja nie potrafię powiedzieć, czy E. Z. miała wyrobioną pieczątkę w firmie (...)”, Należy podkreślić, że w realiach tej sprawy, przy postawionym zarzucie z art. 205 dkk nie jest istotne to, czy jako pracownik była ona umocowana do posiadania pieczątki i jej używania, lecz czy była uprawniona jako pracownik firmy do wynajęcia pokoju hotelowego, a co najistotniejsze, do tego by wydać polecenie zapłaty za używany przez nią pokój przez firmę (...). Nie ma przy tym znaczenia, czy była wcześniej umocowana do zawierania zobowiązań w imieniu tej firmy, bowiem wówczas gdy zamieszkiwała w hotelu nie była już pracownikiem tej firmy. Brak jest jakichkolwiek powodów by zakwestionować prawidłowo poczynione przez sąd I instancji ustalenia dokonane na podstawie zeznań świadka J. M. i J. B., że żaden pracownik spółki nie miał uprawnienia do zaciągania tego typu zobowiązań, a spółka nigdy nie wynajmowała pokoi hotelowych. Co więcej, z dokonanych prawidłowo przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych wynika, że oskarżona nie wynajęła pokoju dla celów służbowych. Tak więc nie sposób nie zgodzić się z Sądem Rejonowym, że w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, wyjaśnienia oskarżonej nie zasługują na wiarę i stanowią jedynie linią obrony przyjętą przez oskarżoną w tym postępowaniu.

Sąd odwoławczy uwzględniając wniosek obrońcy oskarżonej w postępowaniu odwoławczym w trybie art.452 kpk wysłuchał świadka A. W.. Świadek opisał swoją pracę w firmie w okresie objętym zarztem oraz pozycję w niej oskarzonej zeznając, że E. Z. „pracowała tam jako partner albo wspólnik – coś w tym stylu”, ale jak świadek sam stwierdził „nie dociekał tego”, jego zeznania nie pozwoliły jednak na ustalenie, że oskarżona w okresie objętym zarzutem miała prawo do wynajęcia pokoju hotelowego dla swej rodziny na koszt firmy (...) choć pozwoliły na potwierdzenie wcześniej składanych przez oskarzoną wyjaśnień,że przed jej odejściem z pracy miała uprawnienia do zaciągania zobowiązań w imieniu spółki, aczkolwiek świadek opisując zakres jej uprawnień wskazał, że dokładnie nie pamięta, a jedynie przypuszcza. Świadek teen nie mógł również potwierdzić wersji oskarżonej o warunkach panujących w biurze na (...)gdyż z uwagi na upływ czasu po prostu tego nie pamiętał.

Przechodząc do kolejnego zarzutu apelacji to nie sposób podzielić poglądu wyrażonego przez obrońcę, iż sąd I instancji w sposób nieuprawniony wykroczył poza ramy zarzutu i granice aktu oskarżenia. W tym zakresie należy podnieść dwie kwestie. Po pierwsze zgodnie z zasadą skargowości, ramy postępowania jurysdykcyjnego są określone przez zdarzenie historyczne opisane w akcie oskarżenia, a nie przez poszczególne elementy tego opisu. Zatem, zasada skargowości nie ogranicza Sądu w ustaleniach wszystkich cech faktycznych tego zdarzenia oraz w zakresie oceny prawnej rozpoznawanego czynu. W konsekwencji, sąd nie jest związany ani szczegółowym opisem czynu zawartym w zarzucie aktu oskarżenia, ani kwalifikacją prawną nadaną temu czynowi przez oskarżyciela. Istotne jest jedynie to, aby w realiach dowodowych konkretnej sprawy oczywistym było, iż sąd dokonywał oceny tego samego zachowania oskarżonego, które stanowiło przedmiot oskarżenia tzw. tożsamość czynu zarzucanego i przypisywanego (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4.04. 2006 r. sygn.akt. .III KK 306/05). Po wtóre w tej właśnie sprawie sąd przypisał oskarżonej czyn dokładnie ten sam jaki został jej zarzucony. Dlatego też nie miał wpływu na treśc orzeczenia omówiony wyżej bład w ustaleniach faktycznych

Pozostałe zarzuty apelacji stanowią w istocie polemikę z prawidłowymi ustaleniami sądu i wbrew oczekiwaniom skarżącej nie mogły stanowić podstawy do zmiany zaskarżonego orzeczenia w sposób wskazany w apelacji. Poza rozważaniami przedstawionymi powyżej stwierdzić także należy, iż Sąd I instancji przeprowadził przewód sądowy zgodnie z wymogami procedury karnej i nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, stosownie do wymogów art. 439 k.p.k. czy art. 440 k.p.k. Dlatego też Sąd Okręgowy działając jako sąd II instancji nie znalazł podstaw do zmiany będż uchylenia zaskarżonego orzeczenia i utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w mocy uznając wniesioną apelację za oczywiście bezzasadną.

O kosztach postępowania przed Sądem odwoławczym orzeczono zgodnie z art. 634 k.p.k., art. 627 k.p.k. i art. 636 § 1 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (t. j. Dz. U. z 1983 roku, Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) Mając powyższe na uwadze, orzeczono, jak w wyroku.

Mając powyższe na uwadze należało orzec jak na wstępie.