Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Henryk Brzyżkiewicz

Sędzia SO Danuta Pacześniowska

Sędzia SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 marca 2014 roku w Gliwicach

skargi T. S.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

w sprawie III RC 660/12 Sądu Rejonowego w Zabrzu

postanawia:

1  stwierdzić, iż w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Zabrzu pod sygn. akt III RC 660/12 doszło do przewlekłości postępowania w okresie od 17 lipca 2012 r. do nadal,

2  zalecić z urzędu Sądowi Rejonowemu w Zabrzu podjęcie czynności zmierzających do rozpoznania wniosku T. S. o zabezpieczenie,

3  przyznać od Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Zabrzu na rzecz T. S. kwotę 2 000 zł (dwa tysiące złotych),

4  oddalić skargę w pozostałym zakresie,

5  zwrócić T. S. uiszczoną opłatę od skargi w wysokości 100 zł (sto złotych).

SSR (del.) Roman Troll SSO Henryk Brzyżkiewicz SSO Danuta Pacześniowska

Sygn. akt III S 39/14

UZASADNIENIE

Dnia 12 lutego 2014 r. skarżący T. S. złożył w Sądzie Rejonowym w Zabrzu skargę na naruszenie praw strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki wnosząc o zasądzenie od Skarbu Państwa na jego rzecz kwoty 2 000 zł. W uzasadnieniu wskazał, że 20 kwietnia 2012 r. złożył pozew przeciwegzekucyjny w sprawie III RC 660/12 z dokumentami wykazującymi, że wierzycielka została spłacona i pomimo czterech posiedzeń spraw nie został rozstrzygnięta, a dnia 13 listopada 2013 r. został powiadomiony, iż ustanowiono biegłą, która w okresie 30 dni sporządzi opinię, jednak dotychczas jej nie otrzymał, a sprawa nie jest skomplikowana, zaś wierzycielka ponownie 10 grudnia 2013 r. złożyła wniosek o wszczęcie egzekucji za ten sam okres (czerwiec 2011 r.) doprowadzając do zajęcia jego wierzytelności z rachunku bankowego, dlatego też jego zdaniem postępowanie w sprawie jest zdecydowanie dłużej niż to konieczne dla wyjaśnienia okoliczności faktycznych a przewlekłość postępowania skutkuje obciążeniem jego osoby kolejnymi kosztami, a w razie oddalenia powództwa wzrastającymi odsetkami.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Skarżący dnia 20 kwietnia 2012 r. złożył w Sądzie Rejonowym w Zabrzu (Wydział I Cywilny) pozew o częściowe pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wraz z wnioskiem o zabezpieczenie, do którego dołączył informację od komornika o stanie sprawy egzekucyjnej, zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych, dowody wpłat, pismo komornika do pozwanej, jej odpowiedź, pisma MOPS do komornika i do powoda, informację od Prezydenta Miasta K., zestawienie należnych oraz wpłaconych kwot tytułem alimentów (wszystko w kserokopiach). Sprawę zadekretowano dnia 23 kwietnia 2012 r. pod sygn. akt VII C 1044/12 i wezwano powoda do usunięcia braków formalnych. Zarządzenie to wykonano 27 kwietnia 2012 r., a dnia 30 maja 2012 r. wpłynęło pismo powoda usuwające braki i dnia 31 maja 2012 r. akta przedstawiono sędziemu referentowi.

Dnia 12 czerwca 2012 r. wezwano komornika o akta, zarządzenie to wykonano dnia 19 czerwca 2012 r., a dnia 3 sierpnia 2012 r. zarządzono przekazać sprawę do Wydziału Rodzinnego jako właściwego i zarządzenie to wykonano 6 sierpnia 2012 r. Dnia 7 sierpnia 2012 r. nadano nową sygnaturę akt III RC 660/12 i przedstawiono akta na posiedzenie celem rozważenia właściwości miejscowej, a sędziemu referentowi ostatecznie przedstawiono je 10 września 2012 r.

Dnia 21 września 2012 r. wyznaczono termin rozprawy na dzień 15 listopada 2012 r., wezwano strony i pozwanej doręczono odpis pozwu zobowiązując do oświadczenia się na jego treść w terminie 14 dni pod rygorem pominięcia (sprawa miała już wówczas nową sygn. akt III RC 660/12), zarządzenie to wykonano 14 października 2012 r.

Dnia 15 listopada 2012 r. pozwana wniosła o przydzielenie jej pełnomocnika z urzędu, przy czym wezwanie z odpisem pozwu otrzymała 23 października 2012 r., ale tego samego dnia wycofała ten wniosek.

Na rozprawie w dniu 15 listopada 2012 r. wysłuchano informacyjnie strony, dopuszczono dowód z akt egzekucyjnych Kmp 124/10 Komornika Sadowego Zbigniewa Rudlickiego, zwrócono się do MOPS o dokumentację, dopuszczono dowód z przesłuchania świadka i rozprawę odroczono na dzień 24 stycznia 2013 r., ale świadka nie wezwano.

Na rozprawie dnia 23 stycznia 2013 r. powód złożył kolejny wniosek o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego z wnioskiem o zabezpieczenie, a rozprawę odroczono celem ponownego wezwania świadka na dzień 18 kwietnia 2013 r.

Na rozprawie 18 kwietnia 2013 r. przesłuchano świadka, a powód złożył do akt wydruki, jednocześnie zakreślono stronom termin 14 dni do złożenia ostatecznych wniosków dowodowych oraz odroczono rozprawę z terminem z urzędu i zarządzono kalendarz 21 dni.

Dnia 7 maja 2013 r. zarządzono przedstawić akta sędziemu celem wyznaczenia rozprawy i akta przedłożono sędziemu 9 maja 2013 r., a dnia 2 lipca 2013 r. zarządzono rozprawę na dzień 30 września 2013 r. i wezwano strony. Zarządzenie to wykonano 10 lipca 2013 r.

Na rozprawie dnia 30 września 2013 r. odczytano dołączone akta oraz przesłuchano strony i dopuszczono dowód z opinii biegłego księgowego na okoliczność dokonanych rozliczeń pomiędzy stronami, MOPS i komornikiem oraz zobowiązano pozwano do dołączenia do akt kserokopii obliczeń okazanych na rozprawie w terminie 3 dni, a rozprawę odroczono z terminem z urzędu.

Dnia 13 listopada 2013 r. wyznaczono biegłą i zlecono jej sporządzenie opinii w terminie 30 dni, akta doręczono jej 29 listopada 2013 r., zaś na pismo biegłej o przedłużenie terminu do 15 kwietnia 2014 r. nie wyrażono zgody i biegła 3 stycznia 2014 r. zwróciła akta.

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2014 r. wyznaczono nową biegłą i dnia 14 lutego 2014 r. wykonano zarządzenie odnośnie doręczenia postanowienia i przesłania akt biegłej przy czym wysłano jej odpis akt (w aktach brak jest jeszcze zwrotnego potwierdzenia odbioru przez biegłą).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843) dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty (...), uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Przewlekłość postępowania to brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia, zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź zgromadzenia dowodów, chodzi zatem o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, czyli odbywały się bez zbędnej zwłoki (por. art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki). Zbędną zwłoką nie jest przy tym każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. [Por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013 r. KSP 3/13, LEX nr 1318217, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013 r. sygn. akt II S 33/12, Lex 1246709; por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2010 r. sygn. akt II S 28/10 - KZS 2010/11/50, LEX nr 783363].

W rozpoznawanej sprawie doszło do przewlekłości postępowania w okresie od 17 lipca 2012 r., albowiem od tego czasu Sąd mógł już dokonać czynności związanych z rozpoznaniem wniosku o zabezpieczenie (dysponował aktami egzekucyjnymi już od siedmiu dni), a do chwili obecnej tego nie uczynił, co więcej nie rozpoznano także wniosku pozwanej z 15 listopada 2012 r. o przydzielenie pełnomocnika z urzędu. Żadnego z obydwu tych wniosków nie rozpoznano w jakikolwiek sposób, pomimo wycofania wniosku o pełnomocnika z urzędu w dniu 15 listopada 2012 r. oraz ponowienia wniosku o zabezpieczenie 24 stycznia 2013 r.

Należy także zauważyć, że w sprawie doszło do nieuzasadnionych odroczeń rozpraw z terminem z urzędu i niepotrzebnego wyznaczenia sprawy na 24 stycznia 2013 r. bez wezwania na ten termin świadka, co spowodowało jej odroczenie na dzień 18 kwietnia 2013 r. i wówczas bezzasadnie odroczono rozprawę z terminem z urzędu, a należało już wówczas przesłuchać strony i podjąć dalsze czynności w sprawie, tym bardziej, że Sąd Rejonowy jest zdania, iż konieczny jest dowód z opinii biegłego, dlatego już wtedy należało go dopuścić.

Mając powyższe na uwadze w oparciu:

o art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 1 sentencji, gdyż w sprawie doszło do przewlekłości postępowania w okresie od 17 lipca 2012 r. do nadal,

o art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 2 sentencji, albowiem do chwili obecnej nie rozpoznano wniosku o zabezpieczenie,

o art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 3 sentencji zasądzając rzecz skarżącego kwotę 2 000 zł jako odpowiednią z uwagi na stan jego niepewności co do wyniku postępowania, okres oczekiwania na rozstrzygnięcie oraz brak rozstrzygnięcia co do zabezpieczenia i żądanie skarżącego,

o art. 12 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 4 sentencji, gdyż w pozostałym zakresie nie doszło do przewlekłości,

o art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki należało orzec jak w pkt. 5 sentencji, albowiem skargę uwzględniono.

SSR(del.) Roman Troll SSO Henryk Brzyżkiewicz SSO Danuta Pacześniowska