Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 444/14

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19.11.2014 r.

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Świdnicy

Wydział VII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący-Sędzia : SSO Joanna Sawicz

Protokolant :st. sekretarz sądowy Gabriela Zaborowska

przy udziale - - -

po rozpoznaniu w dniu 19.11.2014 r. w Świdnicy

sprawy S. N.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania S. N.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W.

z dnia 30.01.2014 r. Nr (...)- (...)

I.zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 30.01.2014 r. znak: (...)- (...) w ten sposób, że:

1.  uznaje za udowodniony okres zatrudnienia powoda S. N.:

- od dnia 17.06.1966 r. do dnia 29.11.1966 r.

- od dnia 12.12.1966 r. do dnia 10.04.1967 r.

- od dnia 10.07.1967 r. do dnia 17.10.1968 r.

- od dnia 06.01.1972 r. do dnia 29.05.1972 r.

2. uznaje za udowodnione zarobki za lata 1983-1986 w następującej wysokości:

- za rok 1983 w kwocie 106.617 zł

- za rok 1984 w kwocie 140.136 zł

- za rok 1985 w kwocie 143.924 zł

- za rok 1986 w kwocie 190.553 zł

i nakazuje stronie pozwanej Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. przeliczyć wysokość świadczenia powoda S. N. począwszy od dnia 10.04.2013 r.;

II. wniosek powoda z dnia 10.04.2014 r. dotyczący uwzględnienia służby wojskowej odbywanej w okresie od dnia 23.10.1968 r. do dnia 01.09.1969 r. przekazuje do organu rentowego celem rozpoznania;

III. w pozostałej części oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 444/14

UZASADNIENIE

S. N. odwołał się od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. z dnia 30.01.2014r. znak : (...)- (...), w której strona pozwana odmówiła mu przeliczenia emerytury, w szczególności z uwagi na fakt, że nie udokumentował 20- letniego okresu zatrudnienia.

Wnioskodawca wyjaśnił, że przepracował 17 lat, 1 miesiąc i 5 dni, co zostało uwzględnione przez organ rentowy, natomiast przy przeliczeniu emerytury nie uwzględniono faktu pracy w gospodarstwie rolnym, co skutkowałoby stażem 20 lat. Nadto podał, że w dniu 10.04.2013r. przedstawił w organie rentowym zaświadczenie o zarobkach.

Dodatkowo na rozprawie i w pismach procesowych powód wskazał, że strona pozwana nie uwzględniła mu wszystkich okresów składkowych, w tym okresów zatrudnienia od 27.07.1967r. do 18.10.1968r.,od 17.06.1966r.do 29.11.1966r., od 12.06.1966r. do 10.04.1967r.,od 6.01.1972r. do 29.05.1972r.,od 21.10.1991r. do 4.05.1992r., a także okresu służby wojskowej od 3.10.1968r. do 1.09.1969r., oraz zarobków wynikających z przedłożonych kart zarobkowych za lata 1983-1986.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie od powoda kosztów procesu. Strona pozwana wskazała, iż wnioskodawca miał przyznane prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy na stałe. Z dniem 2.10.2012r. nabył prawo do emerytury. Do ustalenia wysokości świadczenia przyjęto dotychczasową podstawę wymiaru renty, przy czym do uprawnień zaliczono okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców 2.10.1963r.- 22.08.1972r., a nadto uwzględniono 17 lat i miesiąc okresów składkowych. Podstawa wymiaru świadczenia wyniosła 1420,09 zł. Wnioskodawca nie zgadzając się z przedmiotową decyzją odwołał się od niej do Sądu Okręgowego. Sąd Okręgowy oddalił jego odwołanie. Wnioskodawca od wyroku Sądu Okręgowego wniósł apelację do Sądu Apelacyjny, który oddalił apelację wnioskodawcy.

W niniejszej sprawie wnioskodawca wystąpił do strony pozwanej o przeliczenie podstawy emerytury. Złożył zaświadczenie (...) w S. z 11.02.2012r. o dochodach obowiązujących członków spółdzielni za okres od dnia 22.11.1977r. do dnia 19.10.1981r. Zaskarżoną decyzją strona pozwana odmówiła wnioskodawcy przeliczenia emerytury wobec nie udokumentowania 20-letniego okresu zatrudnienia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

Wnioskodawca S. N. ur. (...) począwszy od roku 1994 miał przyznane prawo do świadczenia rentowego. Decyzją z dnia 11.02.1997r. uwzględniono 17 lat 1 miesiąc 5 dni tj. 205 miesięcy okresów składkowych, w tym okres od 21.10.1991r. do 4.05.1992r. Nadto zaliczono okresy pracy w gospodarstwie rolnym jako okresy uzupełniające w wymiarze 7 lat 11 miesięcy.

Z dniem (...). wnioskodawca ukończył 65 lat życia w związku z czym strona pozwana, działając z urzędu, decyzją z dnia 4.12.2012r. przyznała mu prawo do emerytury. Na dzień osiągnięcia wieku emerytalnego wnioskodawca miał udokumentowany okres 17 lat 1 miesiąca 5 dni okresów składkowych i nieskładkowych i udokumentował wysokość wynagrodzenia za okres lat 1986-1993. Do wyliczenia wysokości podstawy wymiaru świadczenia przyjęto dotychczasową podstawę wymiaru renty tj. wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek za okres 5 lat tj. 1986-1990. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 69,97% i odpowiadał wysokości wskaźnika ustalonego decyzjami przyznającymi prawo do dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy. Jednocześnie w/w decyzji z dnia 4.12.2012r. poinformowano wnioskodawcę, że do uprawnień został zaliczony okres pracy w gospodarstwie rolnym od 2.10.1963r. do 22.08.1972r. Przy wyliczeniu emerytury zastosowano zasadę wynikającą z treści art. 56 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, uwzględniając okresy pracy w gospodarstwie rolnym. Wysokość świadczenia wyliczono na kwotę 667,41zł. Kolejną decyzją z dnia 10.12.2012r. wstrzymano wypłatę renty wobec przyznania emerytury z urzędu i wskazano, że wobec pobierania renty w kwocie wyższej niż wyliczona emerytura tj. 881,63zł, emerytura zostaje podwyższona do kwoty pobieranej renty. Powód nie zgadzając się z ustaloną wysokością emerytury, złożył odwołanie , wskazując, że pracował w gospodarstwie rolnym rodziców i za to należy mu się dodatek do emerytury . Wyrokiem z dnia 9.04.2013r., sygn. akt VIIU 165/13 Sąd Okręgowy w Świdnicy oddalił odwołanie S. N. , stwierdzając, że wysokość emerytury została wyliczona prawidłowo przy uwzględnieniu okresu pracy w gospodarstwie rolnym W dniu 3.10.2013r. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu oddalił apelację powoda od w/w wyroku – okoliczności poza sporem.

( dowód: akta ZUS)

W dniu 10.04.2013r. S. N. złożył u strony pozwanej wniosek o przeliczenie podstawy emerytury. Jednocześnie wnioskodawca przedłożył zaświadczenie o pracy i dochodach wydane przez Rolniczą Spółdzielnię Produkcyjną w B. z/s w S. za okres 1977-1981. Przy czym wysokość wynagrodzeń jest bezsporna; nie została zakwestionowana przez organ rentowy.

Nadto ubezpieczony złożył legitymację ubezpieczeniową, zawierającą wpisy dotyczące jego zatrudnienie w latach 1966-1994.

Decyzją z dnia 30.01.2014r. strona pozwana odmówiła wnioskodawcy przeliczenia emerytury. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, iż brak jest podstaw do przeliczenia świadczenia, ponieważ wnioskodawca nie udokumentował 20- letniego okresu zatrudnienia, a zatem przyjęcie wskaźnika 6,19% z kolejnych 10 lat kalendarzowych przypadających w okresie 1992-2001 spowodowało by, że świadczenie uległoby obniżeniu. Skoro wskaźnik nie jest wyższy od obecnie obowiązującego, to strona pozwana odmówiła przeliczenia.

( dowód: akta ZUS)

S. N. był zatrudniony w KWK (...) w okresie od dnia 17.06.1966r. do dnia 29.11.1966r. w pełnym wymiarze czasu pracy w charakterze traktorzysty na powierzchni; został zwolniony na własne żądanie.

Od dnia 12.12.1966r. do dnia 10.04.1967r . wnioskodawca był zatrudniony w Kopalni (...) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku ładowacza pod ziemią; stosunek pracy ustał w wyniku porzucenia.

W okresie od dnia 10.07.1967r. do dnia 17.10.1968r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w K. w Grupie (...) w C. na stanowisku malarza konstrukcyjnego. Z dniem 23.10.1968r. powód został powołany do odbywania zasadniczej służby wojskowej, którą zakończył w dniu 1.09.1969r. Po powrocie z wojska S. N. nie podjął już pracy w w/w Przedsiębiorstwie.

Od dnia 6.01.1972r.do dnia 29.05.1972r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) (obecnie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) we W. w pełnym wymiarze czasu pracy jako elektromonter wózków; stosunek pracy ustał w wyniku porzucenia.

(dowód: zeznania powoda i świadka, akta ZUS, książeczka wojskowa, świadectwa pracy i zaświadczenia o zatrudnieniu)

W latach 1983-1986 wnioskodawca uzyskał zarobki stanowiące podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z tytułu zatrudnienia we (...) Przedsiębiorstwie (...) ( do dnia 10.01.1986r. ) oraz w (...) S.A. W. ( od dnia 20.01.1986r.) w następujących wysokościach:

- za rok 1983 w kwocie 106. 617 zł

- za rok 1984 w kwocie 140.136 zł

- za rok 1985 w kwocie 143,924 zł

- za rok 1986 w kwocie 190.553 zł

(dowód: zeznania powoda, akta ZUS, akta osobowe wraz z kartotekami płac)

Sąd zważył, co następuje :

Odwołanie wnioskodawcy podlega uwzględnieniu w znacznej części.

Na wstępie należy podnieść, że mając na uwadze treść wniosku powoda ( o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury), rozstrzygnięcie zaskarżonej decyzji oraz żądanie zawarte w odwołaniu dotyczące ustalenia wysokości emerytury spór dotyczył w istocie obliczania ponownie wysokości emerytury powoda w szczególności w zakresie podstawy wymiaru przy uwzględnieniu zarobków stanowiących podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne wybranych z 20 lat.

W myśl art. 21 ust.1 pkt 1 i 2 ustawy z ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych( tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz.1440 ze zm.) podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, stanowi: podstawa wymiaru renty - w wysokości uwzględniającej rewaloryzację oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 5, albo podstawa wymiaru ustalona na nowo w myśl art. 15. Według art. 15 ust. 1 i 6 ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, lub przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu. W myśl ust. 4 art.15 w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty: 1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych; 2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu; 3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz 4) mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową. Natomiast jeżeli świadczenie zostało już obliczone, to możliwe jest ponowne ustalenie jego wysokości w przypadku przedstawienia nowych dowodów dotyczących wysokości zarobków w trybie art. 111 w/w ustawy. Przy czym za podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w/w okresach przyjmuje się kwoty wynagrodzenia wypłaconego przez pracodawcę. Osoba ubiegająca się o emeryturę musi zatem wykazać wysokość przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne.

Trzeba też dodać, że jeżeli podstawa wymiaru emerytury może być ustalona w różny sposób, to o wyborze danego wariantu przesądza żądanie ubezpieczonego. Przy czym przy ustalaniu najkorzystniejszego wariantu obliczenia podstawy wymiaru - organ rentowy uwzględnia wszystkie okoliczności kształtujące zarówno wysokość tej podstawy, jak i wysokość emerytury.

W niniejszej sprawie nie może budzić wątpliwości, że powód w dniu 10.04.2013r. złożył wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia na nowo , złożył zaświadczenie o wysokości zarobków oraz legitymacje ubezpieczeniowa, w której m.in. znajdowały się wpisy dotyczące zatrudnienia w latach 1966-1972. Natomiast już w toku procesu przedłożył dodatkowo zaświadczenia o zatrudnieniu i świadectwa pracy, które jednoznacznie potwierdziły okresy pracy od 17.06.1966r. do 29.11.1966r., 12.12.1966r. do 10.04.1967r., od 6.01.1972r. do 29.05.1972r. Dowody te nie zostały zakwestionowane przez stronę pozwaną reprezentowaną przez fachowego pełnomocnika. Powód również udowodnił okres zatrudnienia od 10.07.1967r. do 17.10.1968r. w oparciu o zeznania świadka i swoje, które znajdują potwierdzenie zarówno w legitymacji ubezpieczeniowej ( wpisy na karcie 7) jak i w książeczce wojskowej. Przy czym Sąd nie uwzględnił twierdzeń powoda, że w/w zatrudnienie w Grupie (...) w C. podjął już w czerwcu 1967 roku, skoro w swoich pismach kierowanych do Sądu podawał, że pracę rozpoczął w lipcu 1967 roku, zaś pierwszy wpis w legitymacji ubezpieczeniowej datowany jest właśnie na dzień 10.07.1967r. Stąd też w tym zakresie Sąd uznał powyższą adnotację jako datę pewną pozwalającą na ustalenie początku tego zatrudnienia odnośnie powoda.

Sąd na podstawie art. 233§1 k.p.c. uznał za wiarygodne także karty płac za lata 1983-1986 , które pozwoliły na obliczenie zarobku stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne. Przy czym do zarobku za rok 1986 doliczył także zarobek osiągnięty już w (...) S.A. W. ( od dnia 20.01.1986r.) dla określenia zarobku za pełny rok.

A zatem mając na uwadze, że powyższe okoliczności sporne zostały wyjaśnione , przy jednoczesnym braku sporu co do zarobków , które powód przedstawił do organu rentowego za lata 1977-1981 oraz pozostałych okresów zatrudnienia, Sąd na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c zmienił zaskarżoną decyzję , orzekając jak w sentencji i nakazując przeliczenie świadczenia.

Natomiast wniosek powoda dotyczący uwzględnienia służby wojskowej odbywanej w okresie od dnia 23.10.1968r. do dnia 1.09.1969r., Sąd na podstawie art. 477 10 § 2 k.p.c przekazał do organu rentowego celem rozpoznania. Zgodnie z w/w przepisem jeżeli ubezpieczony zgłosił nowe żądanie dotychczas nie rozpoznane przez organ rentowy, sąd przyjmuje to żądanie do protokołu i przekazuje go do rozpoznania organowi rentowemu.

Jednocześnie Sąd nie podzielił stanowiska powoda, odnośnie uwzględnienia okresu pracy w gospodarstwie rolnym do uwzględnienia przy przeliczeniu podstawy wymiaru świadczenia w oparciu o art. 15 w/w ustawy. Z przepisu tego jednoznacznie bowiem wynika, że podstawę wymiaru emerytury stanowi podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne (ubezpieczenia emerytalno-rentowe) z określonych lat. A zatem brak jest podstaw do uwzględnienia przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury lat kalendarzowych, w których ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu społecznemu rolników bądź wykonywał pracę w gospodarstwie rolnym – por. wyrok SN z dnia 9.02.2010r., IUK 274/09

Na marginesie należy wskazać, że już wyrokiem z dnia 9.04.2013r., sygn. akt VIIU 165/13 Sąd Okręgowy w Świdnicy ustalił, iż okres pracy powoda w gospodarstwie rolnym został prawidłowo uwzględniony przez organ rentowy przy wyliczeniu wysokości emerytury. Stanowisko to podzielił Sąd Apelacyjne we Wrocławiu w wyroku z dnia 3.10.2013r.

Z tych też względów w tej części Sąd na podstawie art. 47714 § 1 k.p.c. odwołanie oddalił.