Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 stycznia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Justyna Mosór

Protokolant: Justyna Pasiak

po rozpoznaniu w dniu 29 stycznia 2015 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. N.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością we W.

o ustalenie

I.  ustala, że nie istnieje zobowiązanie powódki M. N. do zapłaty na rzecz strony pozwanej (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W. kwoty 490 zł z tytułu umowy zawartej w dniu 28 sierpnia 2012 między powódką a (...) S.A. z siedzibą we W., będącej przedmiotem umowy cesji nr (...) z dnia 1 sierpnia 2012 r. zawartej między stroną pozwaną i (...) S.A. z siedzibą we W..

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powódki kwotę 30 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powódka M. N. wniosła przeciwko pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. pozew o ustalenie nieistnienia zobowiązania powódki do zapłaty na rzecz strony pozwanej kwoty 490 zł, będącej przedmiotem umowy cesji nr (...) z dnia 1 sierpnia 2012 r. zawartej między pozwaną a (...) S.A. z siedzibą we W..

W uzasadnieniu podniosła, że w dniu 27 sierpnia 2012 r. przedstawiciel handlowy (...) S.A.w rozmowie telefonicznej przedstawił jej ofertę usług tej spółki, przy czym w trakcie prezentacji posługiwał się nazwą operatora telekomunikacyjnego, którego powódka jest klientką, tj. (...), co spowodowało, że powódka była przekonana, iż oferta pochodzi od jej dotychczasowego dostawcy usług telekomunikacyjnych. Następnie w dniu 28 sierpnia 2012 r. kurier dostarczył do mieszkania powódki wypełniony jej danymi wzór umowy o świadczenie usługi (...)((...)) nr (...), który powódka podpisała w obecności kuriera, przy czym po podpisaniu umowy kurier zostawił powódce tylko pierwszą stronę umowy. Powódka wskazała, że zarówno w trakcie rozmowy telefonicznej z przedstawicielem (...) S.A., ja i w umowie z dnia 28 sierpnia 2012 r., nie została zawarta informacja o prawie powódki do odstąpienia od zawartej ze spółką umowy. Ogólne zasady dotyczące obowiązywania umowy, jej rozwiązania, składania reklamacji, czy też dotyczące prawa powódki do odstąpienia oraz konsekwencji rozwiązania umowy ze spółką zostały zawarte w Regulaminie usług spółki, którego kurier jej nie doręczył. Zastosowany przez (...) S.A.model zawarcia umowy sprowadzał się do tego, że powódka musiała zaakceptować postanowienia doręczonej przez kuriera umowy albo zrezygnować z jej zawarcia bez szczegółowego zapoznania się z warunkami umowy. To z kolei prowadzi do uznania za niedopuszczalny sposób zawarcia z powódką umowy i obciążenie jej zapłatą opłaty wyrównawczej w wysokości 490 zł z tej przyczyny, że wbrew obowiązkowi wyrażonemu w treści art. 384 kc, spółka (...) S.A.nie dostarczyła powódce wzorca umowy, regulaminu i cennika przed zawarciem z powódką przedmiotowej umowy. Ponadto, po podpisaniu przez powódkę umowy, kurier zostawił jej jedynie umowę o świadczenie usługi (...)((...)) bez regulaminu i cennika usług spółki, na które powoływała się spółka w związku z obciążeniem powódki opłatą wyrównawczą. Nadto, skoro powódka – wbrew przepisom ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271, ze zm.) – nie została poinformowana o prawie do odstąpienia od przedmiotowej umowy, to wykonane przez nią w dniu 22 października 2012 r. odstąpienie od umowy, było prawnie skuteczne. Powódka podkreśliła przy tym, że sam podpis złożony na dokumencie kwitującym doręczenie wzorca, nie sanuje braku doręczenia wzorca umowy w trybie art. 384 kc, tj. jeśli do tego doręczenia nie doszło przed zawarciem umowy. Doręczenie wzorca powinno nastąpić „przed zawarciem umowy”. Warunku tego nie spełnia doręczenie wzorca w czasie podpisywania umowy lub po jej podpisaniu. Powyższe prowadzi do wniosku, że sposób zawarcia z powódką umowy w dniu 28 sierpnia 2012 r. był niedopuszczalny i żądanie przez spółkę (...) S.A.kwoty 490 zł z tytułu naliczonej przez spółkę opłaty wyrównawczej, mimo odstąpienia przez powódkę od umowy w dniu 22 października 2012 r., było świadczeniem nienależnym. Powódka podniosła także, że strona pozwana w wezwaniu do zapłaty wskazała na umowę cesji wierzytelności nr (...) z dnia 1 sierpnia 2012 r. W tym dniu nie mogła jednak nabyć od (...) S.A.wierzytelności wobec powódki, ponieważ umowa o świadczenie usługi (...)((...)) nr (...), została zawarta w dniu 28 sierpnia 2012 r., nie istniała zatem w dniu zawarcia umowy przelewu wierzytelności. Brak wierzytelności w dniu zawarcia umowy przelewu powoduje, że przedmiotowa umowa jest umową o świadczenie niemożliwe, taka zaś umowa – w rozumieniu art. 387 § 1 kc – stanowi umowę nieważną.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa, podnosząc, że zarzut działania pod wpływem błędu na podstawie art. 84 kc nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Nie każdy bowiem błąd upoważnia do uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli. Na błąd nie może powoływać się osoba, której mylne wyobrażenie o treści czynności prawnej spowodowane zostało brakiem należytej staranności. Strona pozwana podała, że w treści umowy o świadczenie Usługi (...) ( (...)) jednoznacznie wskazano, że „integralną częścią Umowy jest Regulamin wykonywania usługi (...) przez (...) S.A. dla Abonentów załączony do niniejszej Umowy, Cennik (…)”. Powódka, podpisując umowę własnoręcznie, wyraźnie oświadczyła zgodnie z treścią tej umowy, że zapoznała się z zakresem usług, postanowieniami i warunkami niniejszej umowy oraz że otrzymała w/w dokumenty, dokładnie zapoznała się z nimi i akceptuje ich treść. Zgodnie z prawem pełna firma Spółki widnieje na umowie oraz załącznikach, które powódka otrzymała w momencie zawierania umowy, których otrzymanie poświadczyła własnoręcznym podpisem. Wbrew twierdzeniom powódki i treści samego oświadczenia, pismem z dnia 7 września 2012 r. powódka nie złożyła oświadczenia o rezygnacji wobec (...) S.A., a jedynie wyraziła taką wolę wobec (...) S.A. i upoważniła (...) S.A. do złożenia takiego samego oświadczenia o rezygnacji wobec (...) S.A., czyli jego właściwego adresata. Powódka nie wykazała jednak daty złożenia takiego oświadczenia przez (...) S.A. wobec (...) S.A. Wiarygodność twierdzeń powódki podważa również fakt, że, mimo jej rzekomego przekonania co do skuteczności oświadczenia z dnia 7 września 2012 r., złożyła ona kolejne takie oświadczenie w dniu 22 października 2012 r.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 27 sierpnia 2012 r. powódka M. N. została telefonicznie poinformowana przez pracownika (...) S.A. we W., podającego się za pracownika (...), której powódka była wieloletnią klientką, o możliwości zmiany (obniżenia) abonamentu. Powódka wyraziła zgodę na taką zmianę umowy, będąc przekonaną, że oferta pchodzi od jej dotychczasowego usługodawcy.

Dowód: przesłuchanie powódki – k. 117

W dniu 28 sierpnia 2012 r. o godzinie 7.15 rano do powódki przyjechał kurier z wypełnionym jej danymi egzemplarzem umowy o świadczenie Usługi (...) ( (...)) nr (...). Powódka w pośpiechu podpisała umowę, nie czytając jej treści.

Dowód: przesłuchanie powódki – k. 117

Powódka, poza pierwszą stroną umowy, nie otrzymała innych dokumentów, nie została też poinformowana o prawie do odstąpienia od umowy; informacji takiej nie zawierała podpisana przez nią umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych

Dowód: przesłuchanie powódki – k. 117

umowa o świadczenie usługi (...) ( (...)) z dnia 28 sierpnia 2012 r. nr (...) – k. 11

Po kilku dniach od podpisania umowy powódka zorientowała się, że oferta usług i umowa, którą dostarczył jej kurier pochodziły od spółki (...) S.A. we W., a nie od jej dotychczasowego dostawcy usług telekomunikacyjnych. Z treści tej umowy wynikało, że została zawarta na 28 miesięcy z taryfą (...) i rozpoczęcie świadczenia usług miało nastąpić do dnia 28 lutego 2013 r.

Dowód: przesłuchanie powódki – k. 117

umowa o świadczenie usługi (...) ( (...)) z dnia 28 sierpnia 2012 r. nr (...) – k. 11

W związku z tym, że powódka nie chciała zmieniać dostawcy usług telekomunikacyjnych, w dniu 7 września 2012 r. za pośrednictwem swojego dotychczasowego operatora skierowała do (...) S.A. rezygnację z usług telekomunikacyjnych przez złożenie oświadczenia o rezygnacji z zamówienia (...), natomiast w dniu 22 października 2012 r. wysłała również bezpośrednio do (...) S.A. oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 28 sierpnia 2012 r.

Dowód: kopia oświadczenia o rezygnacji z zamówienia (...) z dnia 7 września 2012 r.

– k. 12

oświadczenie z dnia 22 października 2012 r. o odstąpieniu od umowy o świadczenie usługi abonament telefoniczny ( (...)) nr (...) z dnia 28 sierpnia 2012 r. – k. 15

W związku ze złożonym spółce (...) S.A. oświadczeniem z dnia 7 września 2012 r. o rezygnacji z jej usług, pismem z dnia 8 października 2012 r. pn. „nota obciążeniowa nr (...)” spółka poinformowała powódkę, że jej oświadczenie o odstąpieniu od umowy nr (...) zostało złożone po przekroczeniu 10 dni od dnia zawarcia umowy i nie spełnia wymogów ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz. U. Nr 22, poz. 271) oraz § 5 ust. 12 Regulaminu (...) S.A. W związku z rozwiązaniem umowy powódka, na podstawie § 8 ust. 2 tego Regulaminu, została obciążona przez spółkę obowiązkiem zapłaty kwoty 490 zł z tytułu jednorazowej opłaty wyrównawczej, wyliczonej jako różnica między opłatą aktywacyjną przewidzianą w cenniku dla umowy zawartej na czas nieoznaczony, a opłatą aktywacyjną, przewidzianą w cenniku umowy zawartej na czas określony dla wybranej taryfy i rodzaju dostępu.

Dowód: nota obciążeniowa nr (...) z dnia 8 października 2012 r.- k. 13

Po wystawieniu noty obciążeniowej przez (...) S.A., powódka wielokrotnie była wzywana do zapłaty kwoty wynikającej z tej noty. Otrzymała również sporządzoną przez Spółkę ugodę w przedmiocie spłaty wierzytelności, z której wynikało, że uznaje za wymagalne i bezsporne zadłużenie wobec spółki w wysokości 490 zł oraz że zobowiązuje się do jego spłaty w ratach wynoszących po 98 zł, płatnych do dnia 10 każdego miesiąca do całkowitej spłaty.

Dowód: ugoda w przedmiocie ratalnej spłaty wierzytelności z dnia 17 października 2012 r. – k. 14

p rzesłuchanie powódki – k. 117

Powódka nie przyjęła otrzymanej od (...) S.A. propozycji ugody i w związku z tym, że Spółka nie odstępowała od żądań zapłaty wobec powódki, w dniu 26 października 2012 r. złożyła do powiatowego rzecznika konsumentów w D. wniosek o podjęcie wobec Spółki interwencji.

Dowód: wniosek powódki do rzecznika konsumentów z dnia 22 października 2012 r. – k. 17

W piśmie z dnia 29 października 2012 r. (...) S.A. poinformowała powódkę, że złożone przez nią oświadczenie z dnia 22 października 2012 r. o odstąpieniu od umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych z dnia 28 sierpnia 2012 r., jako złożone po upływie 10 dni od dnia zawarcia umowy, nie spełnia wymogów z ustawy o ochronie niektórych praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny z dnia 2 marca 2000 r. oraz § 5 ust. 12 Regulaminu (...) S.A., którego treść powódka zaakceptowała przy zawarciu umowy. Wskazała, że w konsekwencji rozwiązania przez powódkę umowy zostanie naliczona obciążająca powódkę opłata wyrównawcza, wyliczona jako różnica między opłatą aktywacyjną przewidzianą w cenniku dla umowy zawartej na czas nieoznaczony, a opłatą aktywacyjną, przewidzianą w cenniku umowy zawartej na czas określony dla wybranej taryfy i rodzaju dostępu. Spółka poinformowała nadto, że przeprowadzona z powódką rozmowa została nagrana, a przesłuchanie rozmowy wykluczyło, że konsultant posługiwał się nazwą (...), a nazwa Spółki widnieje w umowie. Spółka powołała się nadto na wzór oświadczenia, na którym klient spółki potwierdza otrzymanie umowy z załącznikiem i fakt posiadania informacji o braku powiązań między spółką (...) S.A. i (...) S.A.

Dowód: pismo z dnia 29 października 2012 r.- k. 18 - 19

W związku ze złożonym do rzecznika konsumentów wnioskiem powódki, rzecznik konsumentów w dniu 20 listopada 2012 r. wystąpił do (...) S.A. z pismem, w którym wskazał na nieprawidłowości związane ze sposobem zawarcia umowy z powódką oraz wezwał Spółkę do wskazania sposobu wyliczenia żądanej od powódki kwoty 490 zł, a także do dostarczenia kopii podpisanego przez powódkę wzorca umowy o świadczenie usługi (...) ( (...)) nr (...) z dnia 28 sierpnia 2012 r., Regulaminu i cennika usług telekomunikacyjnych.

Dowód: pismo rzecznika konsumentów z dnia 20 listopada 2012 r. – k. 20 - 23

Pismem z dnia 29 listopada 2012 r. (...) S.A. odrzuciła argumentację przedstawioną przez rzecznika konsumentów, wskazując, że zarówno sposób przedstawienia powódce oferty usług telekomunikacyjnych, jak i zawarcie umowy zostały przeprowadzone prawidłowo, gdyż wszystkie informacje związane z warunkami umowy zostały przekazane powódce w momencie zawierania umowy, co powódka potwierdziła, podpisując oświadczenie.

Dowód: pismo (...) S.A. z dnia 29 listopada 2012 r. – k. 25 - 26

Pismem z dnia 14 stycznia 2013 r. rzecznik konsumentów ponownie wystąpił do (...) S.A., wskazując Spółce na nieprawidłowości związane z przedstawieniem powódce oferty i zawarciem umowy dotyczącej usług telekomunikacyjnych.

Dowód: pismo rzecznika konsumentów z dnia 14 stycznia 2013 r.- k. 33 - 34

W odpowiedzi na pismo rzecznika konsumentów z dnia 14 stycznia 2013 r. (...) S.A. wskazała, że zawarta z powódką umowa stanowiła umowę zawartą poza lokalem przedsiębiorstwa, a powódka otrzymała wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy, co potwierdziła podpisem. Powódka potwierdziła również swoim podpisem fakt zapoznania się z umową i regulaminem, co skutkuje uznaniem, że otrzymała warunki umowy i regulaminu w odpowiednim momencie.

Dowód : pismo (...) S.A. z dnia 4 stycznia 2013 r. – k. 36

Powódka M. N. złożyła własnoręczny podpis na umowie o świadczenie usługi (...) ( (...)) z dnia 28 sierpnia 2012 r., Regulaminie wykonywania usługi abonament telefoniczny przez (...) S.A. oraz oświadczeniu z dnia 28 sierpnia 2012 r..

Dowód: kopia umowy o świadczenie usługi Abonament Telefoniczny ((...)) z dnia 28 sierpnia 2012 r.- k. 27

kopia ostatniej strony regulaminu wykonywania usługi abonament telefoniczny przez (...) S.A.- k. 28

kopia oświadczenia z dnia 28 sierpnia 2012 r. – k. 30

kopia opinii biegłego z zakresu klasycznych badań dokumentów przy Sądzie Okręgowym we Wrocławiu K. I. z dnia 15 grudnia 2013 r. – k. 77 - 107

Strona pozwana (...) sp. z o.o. zawiadomiła powódkę, że na podstawie umowy cesji nr (...) z dnia 1 sierpnia 2012 r. nabyła od spółki (...) S.A. (dawniej – (...) S.A.) wierzytelność w kwocie 490 zł, wynikającą z należności: nota wyrównawcza numer (...), wystawiona po rezygnacji przez powódkę z usług abonamentu telefonicznego (...) S.A.

Dowód: kserokopia zawiadomienia o sprzedaży wierzytelności – k. 38

Strona pozwana wezwała powódkę do zapłaty kwoty 490 zł.

Dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty – k.39

Prawomocnym wyrokiem z dnia 4 marca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu oddalił powództwo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we W. przeciwko M. N. o zapłatę kwoty 490 zł.

Dowód: wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 4 marca 2014 r. w aktach sprawy o sygn. VIII C (...).

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie.

Powódka M. N. wniosła o ustalenie nieistnienia zobowiązania powódki do zapłaty na rzecz strony pozwanej (...) sp. z o.o. kwoty 490 zł, będącej przedmiotem umowy cesji nr (...) z dnia 1 sierpnia 2012 r., zawartej między pozwaną a spółką (...) S.A. z siedzibą we W.. Przede wszystkim podstawę takiego żądania stanowi art. 189 k.p.c. W świetle tego przepisu interes prawny, jako przesłanka powództwa o ustalenie, która, w sposób niezależny od innych wymaganych przez prawo materialne lub procesowe okoliczności, warunkuje określony skutek tego powództwa, należy do grupy przesłanek merytorycznych. Interes prawny, jako przesłanka merytoryczna powództwa o ustalenie stosunku prawnego lub prawa, decyduje o dopuszczalności badania i ustalania prawdziwości twierdzeń powoda, że wymieniony w powództwie stosunek prawny lub prawo istnieje. Drugą więc przesłanką merytoryczną jest wykazanie prawdziwości twierdzeń powoda o tym, że dany stosunek prawny lub prawo rzeczywiście istnieje. Podnieść zatem należy, iż warunkiem badania zasadności żądania powódki jest istnienie po jej stronie interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 19 listopada 1996 r., III CZP 115/96, OSNC 1997/4/35). Interes prawny jest to interes dotyczący szeroko rozumianych praw i stosunków prawnych. Interes prawny występuje wówczas, gdy istnieje niepewność prawa lub stosunku prawnego zarówno z przyczyn faktycznych, jak i prawnych. Niepewność ta może być wynikiem spodziewanego kwestionowania prawa lub kwestionowania stosunku prawnego. Aby zatem powód skutecznie mógł powołać się na interes prawny, winny jest wykazać, że oczekiwane rozstrzygnięcie wywoła takie skutki w stosunkach między stronami, w następstwie których ich sytuacja prawna zostanie określona jednoznacznie i tym samym wyeliminowane zostanie, wynikające z błędnego przekonania co do przysługiwania powodowi określonych uprawnień, ryzyko naruszenia w przyszłości jego praw (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 marca 2002 r., II CKN 919/99, niepublikowany).

W ocenie Sądu, po stronie powódki istnieje interes prawny dochodzenia ustalenia spornego stosunku prawnego w zakresie, w którym dochodzi ona ustalenia nieistnienia zobowiązania powódki do zapłaty na rzecz strony pozwanej (...) sp. z o.o. kwoty 490 zł będącej przedmiotem umowy cesji nr (...) z dnia 1 sierpnia 2012 r. zawartej między pozwaną a spółką (...) S.A. z siedzibą we W.. Zdaniem Sądu, powódka udowodniła i należycie wykazała, iż takowy interes posiada. Istnieje bowiem obiektywna potrzeba ochrony praw powódki, na co wskazują poczynione przez Sąd ustalenia faktyczne w toku procesu.

Przelew wierzytelności uregulowany w przepisach art. 509 k.c., w relacji dłużnik cedowanej wierzytelności a jej cesjonariusz powoduje zmianę podmiotu, któremu dłużnik powinien spełnić świadczenie. Z chwilą dokonania cesji nabywca wierzytelności uzyskuje bowiem status wierzyciela, przy czym nie można pomijać, że cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu (cedentowi). Z powyższego wynika, że cesjonariusz nie może żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze aniżeli mógł to uczynić cedent. Sytuacja prawna dłużnika nie może ulec na skutek przelewu pogorszeniu w porównaniu z sytuacją, jaka istniała przed przelewem (por. uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 lutego 2013 roku, V ACa 733/12, LEX nr 1289450). Należy jednocześnie podkreślić, że warunkiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, iż takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2006 roku, V CSK 187/06, „Monitor Prawniczy” 2006, nr 16, s. 849).

W pierwszej kolejności należy więc zauważyć, że w rozpoznawanej sprawie brak jest dowodów wskazujących na to, by strona pozwana w ogóle nabyła od (...) S.A. sporną wierzytelność wobec powódki. W pismach kierowanych przez stronę pozwaną do powódki, powoływała się ona mianowicie na umowę przelewu wierzytelności z dnia 1 sierpnia 2012 r., podczas gdy umowa o świadczenie usługi telekomunikacyjnej, z której pozwana spółka wywodzi swoje roszczenie, została podpisana z powódką dopiero dnia 28 sierpnia 2012 r. Mimo podniesionej przez powódkę w/w okoliczności, strona pozwana nie przedstawiła żadnego dowodu, z którego wynikałoby, że umowa cesji dotyczyła także wierzytelności przyszłych, w tym wierzytelności wobec powódki.

Niezależnie od powyższego, nawet gdyby uznać, że opisana wyżej umowa cesji obejmowała także sporną wierzytelność, to jednak powództwo podlegało uwzględnieniu również z innych przyczyn. Otóż, zgodnie z art. 57 ust. 6 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (obowiązującym w chwili podpisania umowy), w przypadku zawarcia umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, w tym o zapewnienie przyłączenia do publicznej sieci telekomunikacyjnej, związanego z ulgą przyznaną abonentowi, wysokość roszczenia z tytułu jednostronnego rozwiązania umowy przez abonenta lub przez dostawcę usług z winy abonenta przed upływem terminu, na jaki umowa została zawarta nie może przekroczyć wartości ulgi przyznanej abonentowi pomniejszonej o proporcjonalną jej wartość za okres od dnia zawarcia umowy do dnia jej rozwiązania. Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wyrokiem z dnia 19 kwietnia 2012 r. (sygn. akt XVII Amc 323/12), w analogicznej sprawie, uznał za niedozwolone postanowienie umowne, zgodnie z którym opłata wyrównawcza obciążająca abonenta w razie rezygnacji przez niego z usługi przed wygaśnięciem umowy jest wyliczana jako różnica między opłatą aktywacyjną przewidzianą w cenniku dla umowy zawartej na czas nieoznaczony a opłatą aktywacyjną przewidzianą w cenniku dla umowy zawartej na czas określony dla wybranej taryfy i rodzaju dostępu. Tymczasem na taką treść postanowienia umownego powoływała się strona pozwana w kierowanych do powódki pismach. Zgodnie zaś z art. 385 ¹ § 1 k.c. niedozwolone postanowienia umowne nie wiążą konsumenta. Podkreślenia wymaga również, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności z umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych, cennika oraz regulaminu nie wynikało, aby przewidziano prawo do obciążenia konsumenta opłatą wyrównawczą wyliczoną w powyższy sposób. Nie stanowił o tym w szczególności powołany w nocie obciążeniowej § 8 ust. 2 regulaminu. Nie uszło też uwadze Sądu, że okoliczności, w jakich doszło do zawarcia umowy, a przede wszystkim nazwa firmy, pod jaką działał operator usług telekomunikacyjnych, w ocenie Sądu, wprowadzały w błąd potencjalnych abonentów. Uzasadnione było zatem przeświadczenie powódki, że osoba kontaktująca się z nią telefonicznie jest pracownikiem (...) S.A. (dotychczasowego operatora, z którego usług korzystała powódka), tym bardziej, że powódka rozmawiała z tą osobą o obniżeniu swojego abonamentu telefonicznego. Strona pozwana, powołując się w trakcie wymiany korespondencji z powódką, na treść rozmowy telefonicznej powódki z konsultantem (...) S.A., znając stanowisko powódki w tym zakresie, nie przedstawiła żadnych dowodów, świadczących o tym, że w rozmowie tej konsultant posługiwał się firmą (...) S.A.”, a nie (...) S.A” oraz że powódka została poinformowana w należyty sposób o prawie do odstąpienia od umowy. W ocenie Sądu, okoliczność ta usprawiedliwia zachowanie powódki, która w chwili podpisywania umowy mogła w niedostatecznie wnikliwy sposób zapoznać się z jej treścią, a tym samym pozostawać w nieświadomości co do kontrahenta umowy. Powódka dopiero po kilku dniach zdała sobie sprawę, że zawarła umowę z nowym operatorem. Zgodnie z art. 88 § 1 k.c. uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie. Natomiast w świetle § 2 cyt. artykułu uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia. Przy czym bez znaczenia dla skuteczności uchylenia się od skutków prawnych wadliwego oświadczenia woli są sformułowania użyte przez uchylającego się w złożonym oświadczeniu. Koniecznym jest jedynie użycie sformułowań, z których jasno i w sposób nie budzący wątpliwości wynika wola unieważnienia dokonanej czynności prawnej. Dlatego też oświadczenie powódki z dnia 22 października 2012 r. o odstąpieniu od umowy należało potraktować również jako oświadczenie o uchyleniu się od skutków prawnych zawarcia umowy z dnia 28 sierpnia 2012 r. Należy przy tym zauważyć, że w toku wymiany korespondencji poprzednik strony pozwanej powoływał się także na fakt podpisania przez powódkę oświadczenia, w którym klient potwierdza m. in. fakt otrzymania kopii umowy wraz z załącznikami oraz fakt posiadania informacji o braku powiązań między (...) S.A. a (...) S.A, a nadto poinformowania o możliwości odstąpienia od umowy w ciągu 10 dni. Jakkolwiek powódka złożyła podpis pod tym oświadczeniem, to jednak oświadczenie to było bardzo nieczytelne (k. 30), poza tym sama nazwa umowy mogła wprowadzić powódkę w błąd. Była to „umowa o świadczenie usługi abonament telefoniczny”, a przecież powódka rozmawiała o obniżeniu swojego abonamentu telefonicznego, nadto sama umowa oraz jej załączniki zostały sporządzone małą czcionką, w nieprzystępnej formie, a dane zarówno nowego, jak i dotychczasowego operatora wpisane pomniejszoną czcionką. Istotne jest również to, na co słusznie wskazała powódka, że zgodnie z art. 384 § 1 kc ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy. W rozpoznawanej zaś sprawie regulamin został okazany powódce do podpisu z chwilą podpisywania spornej umowy, przy jej zawieraniu nie zachowano więc procedury wymaganej przepisami prawa.

W świetle powyższych argumentów, Sąd uznał za niezgodny z obowiązującymi przepisami prawa sposób zawarcia z powódką przez poprzednika prawnego strony pozwanej umowy o świadczenie usługi (...) ( (...)) z dnia 28 sierpnia 2012 r. i obciążenie jej opłatą wyrównawczą w kwocie 490 zł. Skoro zaś, jak wskazano wyżej, cesjonariusz nabywa w drodze przelewu tylko tyle praw, ile przysługiwało jego poprzednikowi prawnemu (cedentowi), co oznacza, że nie może żądać od dłużnika świadczenia w większym rozmiarze aniżeli mógł to uczynić cedent, Sąd uwzględnił powództwo w całości, ustalając, że nie istnieje zobowiązanie powódki M. N. do zapłaty na rzecz strony pozwanej kwoty 490 zł z tytułu umowy zawartej w dniu 28 sierpnia 2012 r. między powódką a (...) S.A. z siedzibą we W., będącej przedmiotem umowy cesji nr (...) z dnia 1 sierpnia 2012 r. zawartej pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. a (...) S.A. (pkt. I wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 98 § 1 k.p.c.